Rewolucja Niemiecka 1918 roku na podstawie THE MEMOIRS OF THE CROWN PRINCE OF GERMANY wyd w 1922 roku
Część III
#iwojnaswiatowa #historia #1wojnaswiatowa #LichtAusMesserRaus #ciekawostkihistoryczne #niemcy
poprzednie części pod tagiem #LichtAusMesserRaus
Dlatego też, podczas gdy w tym miejscu mogę zdać relację z osobistego doświadczenia i własnej oceny gigantycznej bitwy, w którą byliśmy zaangażowani, mogę jedynie krótko odnieść się do tych wydarzeń politycznych, które można uznać za mniej lub bardziej powszechnie znane.
30 września otrzymałem od Jego Ekscelencji von Berga niespodziewany rozkaz telefoniczny udania się do Spa, gdzie w Kwaterze Głównej zapadły lub miały zapaść ważne decyzje o charakterze wojskowym, dotyczące kwestii pokoju i sytuacji w kraju. Ponieważ do tej pory starannie ograniczałem się do zakresu moich obowiązków wojskowych, rozkaz ten sugerował, że w powietrzu wisi coś niezwykłego. Nie było powodu, by mieć nadzieję na cokolwiek dobrego; a informacje, które spotkały mnie w Spa, były naprawdę zaskakujące i przerażające nawet dla kogoś, kto, tak jak ja, był przygotowany na złe wieści. W kilku zdaniach opiszę, czego się dowiedziałem.
Feldmarszałek von Hindenburg i generał Ludendorff naradzali się z ministrem spraw zagranicznych i zostali poinformowani, że w następstwie negocjacji z 14 sierpnia podjęto wysiłki, aby zbliżyć się do wrogich państw za pośrednictwem neutralnych krajów, ale nie udało się ich przekształcić w negocjacje pokojowe, ani nie było nadziei na sukces w tym kierunku.
W odpowiedzi na deklarację Ministerstwa Spraw Zagranicznych o niepowodzeniu, przedstawiciele Naczelnego Dowództwa stwierdzili, że w obliczu ich własnego załamania na froncie i w kraju oraz biorąc pod uwagę ogromną przewagę sił wroga i gigantyczne wysiłki, jakie podejmowali, widzieli, że stoją w obliczu niemożności osiągnięcia zwycięstwa militarnego. Nawet jeśli ten wysiłek ze strony wroga wydawał się być ostatnim możliwym zrywem przed jego zakończeniem, sukces dla nas nie mógł już dać nam „zwycięstwa”, ale jak przyznano w sierpniu, mogło to polegać jedynie na tym, że uda nam się przetrwać determinację wroga do kontynuowania wojny w walce o to, czy można przetrwać do ostatniej rundy.
Biorąc pod uwagę całkowitą porażkę komend uzupełnień i kwestię rezerw, trzeba było przyznać, że jedyną możliwą rzeczą było utrzymanie się późną jesienią i zimą na lepszych pozycjach obronnych, które sami wybraliśmy. W tym okresie należy i trzeba rozpocząć zawieszenie broni i negocjacje pokojowe. Pozycja nad Mozą, za którą ja i mój szef sztabu opowiadaliśmy się zaraz po nieudanej ofensywie na Reims w lipcu i kiedy mogliśmy ze względną łatwością oderwać się od wroga, miała być teraz zajęta na zimową obronę.
Jeszcze groźniejsze było to, co sekretarz stanu miał do powiedzenia o sytuacji w kraju, gdzie ludzie coraz szybciej przechodzili pod kontrolę i wpływ partii posiadających większość w parlamencie. Według jego oświadczeń rewolucja, walcząca o przejęcie kontroli nad państwem, stała niejako u drzwi. Wywołana warunkami wynikającymi z niekorzystnej sytuacji militarnej i zupełnie niezależnie od siły lub słabości państwa, partie większościowe, które pragnęły ofensywy dla własnych celów, dokonały gwałtownego ataku w głównej komisji Reichstagu na kanclerza cesarskiego, hrabiego von Hertlinga.
Główne oskarżenia skierowane przeciwko niemu były następujące: Supremacja generałów dowodzących w kraju, ustawa o prawie wyborczym i wpływ na politykę wewnętrzną wywierany bez odpowiedzialności przez wyższe dowództwo. Wysuwane żądania miały na celu kontrolę parlamentarną nad rządem i odłożenie rządów wojskowych na półkę. Dwa sposoby przezwyciężenia kryzysu polegałyby, z jednej strony, na tym, aby rząd jednoznacznie potwierdził swoją autorytarność, działając, w jednym przypadku, ze wszystkimi uprawnieniami dyktatora, w drugim, na poddaniu się i spełnieniu żądań partii większościowych w parlamencie.
Sekretarz stanu uważał, że możliwe jest rozbrojenie ruchu rewolucyjnego poprzez przyznanie rządów parlamentarnych na szerokiej podstawie narodowej; dlatego opowiadał się za tą polityką, pomimo faktu, że okoliczności w kraju i nasza pozycja w stosunku do wroga były bardzo niesprzyjające takiej reorganizacji systemu konstytucyjnego.
W ten sposób rewolucja grożąca od dołu miała zostać stłumiona płaszczem rewolucji z góry; a ponowne zespolenie rozpadających się sił narodowych miało nastąpić pod hasłem „Rządu Obrony Narodowej”. Chętnie przyjmę za bezdyskusyjne, że ci odpowiedzialni mężowie stanu, którzy opowiadali się za tą polityką, wierzyli w możliwość uzyskania praktycznych warunków za pomocą tych środków i że mieli nadzieję na pewien zwrot od nowego rządu, w każdym razie w dziedzinie spraw zagranicznych, tj. w celu negocjacji pokojowych.
Pozycja cesarskiego kanclerza, hrabiego von Hertlinga, którego wiek i niedomagania czyniły fizycznie niezdolnym do sprawowania urzędu, wydawała się tak poważnie zachwiana, że cesarz, ponieważ hrabia odmówił udziału w zmianie konstytucji, zadeklarował gotowość przyjęcia złożonej rezygnacji. Jako następców wymieniano przede wszystkim księcia Maxa z Badenii i sekretarza cesarskiego skarbu, hrabiego Rodern; wybór tego ostatniego wydawał się bardziej prawdopodobny.
Ze względu na groźną i niepewną sytuację na froncie i w kraju, panowie z Berlina, jak również ci z dworu Jego Królewskiej Mości i kwatery głównej, byli w bardzo poważnym nastroju. W odniesieniu do trudności militarnych żywiono jednak nadzieję, że wielka bitwa na froncie zachodnim odbędzie się bez dotkliwej porażki. Co więcej, żywiono również nadzieję na utrzymanie tych sojuszników, którzy stali się niepewni. Ludzie wierzyli również, że przeprowadzając zamierzone zmiany konstytucyjne, będą w stanie dokonać takiej zmiany nastrojów w kraju, że ogólnie rzecz biorąc, będzie można pokazać zdecydowany front w kraju i za granicą.
I tego dnia ludzie, których najwyższą mądrością było zrzucenie na barki innych odpowiedzialności za skutki własnej nieudolności, porzucili monarchię, kłaniając się demokratycznym żądaniom naszych wrogów i zagrażającemu internacjonalizmowi w każdym odcieniu. Jak już wspomniałem, Jego Ekscelencja von Hintze, Minister Spraw Zagranicznych, wziął na siebie raport o sytuacji w głębi kraju i zalecił jako najlepsze rozwiązanie „rewolucję z góry”, która w obecnym stanie rzeczy była niczym innym jak „poddaniem się według własnego uznania”. Dziwne, że ten człowiek, którego chwalebna przeszłość uprawniała go do bycia szanowanym i godnym zaufania, i który jako następca Kühlmanna mógł osiągnąć tak wiele, że ten człowiek wybrał ten kurs. Zgodnie z prawdą i honorem należy powiedzieć, że to, co właśnie napisałem, jest częściowo wynikiem późniejszych rozważań i rozeznania.
W ciągu krótkich godzin tej konferencji byłem pod taką presją ekscytujących wiadomości i tak bardzo chciałem wrócić do wojsk i bitwy, z której zostałem wezwany, że uchwyciłem tylko ogólny zarys spraw. Nie pytano mnie też o zdanie na temat tych wszystkich kipiących problemów ani na temat tego, co w zasadzie było już niezmiennie ustalone przez decyzje wynikające z dramatu chwili. Było niemal cudem, że ludzie pamiętali, że głównodowodzący grupy armii był również następcą tronu Niemiec i Prus. Bez odpowiedzialności, bez praw, ale jednak. . . .
Tak więc zostałem wezwany i podczas gdy tysiąc głosów wzywało mnie na posterunek moich żołnierskich obowiązków, musiałem patrzeć na wydarzenia, które nieodparcie zmierzały do wielkiej klęski. Natychmiast po zakończeniu konferencji cesarz wyjechał do Niemiec, a Feldmarszałek podążył za nim 1 października, jak sam powiedział, aby być blisko Jego Królewskiej Mości w tych dniach najpoważniejszych decyzji, aby przekazać informacje tworzącemu się rządowi i wzmocnić jego zaufanie. W dniu 2 października pojawiły się oznaki, że pomimo pierwotnych wątpliwości, książę Max z Badenii zostanie wybrany na kanclerza cesarskiego, jego pochodzenie i osobowość dawały gwarancję, jak wówczas sądzono, że interesy Korony zostaną zabezpieczone w reorganizacji polityki wewnętrznej, która wydawała się konieczna. Wydawało się, że we wstępnych negocjacjach książę bez zastrzeżeń przyjął oficjalny program partii większościowych.
Na zdjęciu poniżej, od lewej: Feldmarszałek Hindenburg, Cesarz Wilhelm II i Ludendorff
![[Smartgasm] Nieoczywiste fakty o największych gwiazdach i czarnych dziurach](https://cdn.hejto.pl/uploads/posts/images/250x250/c3d8485e0810030ec1ae67d3161f796d.jpg)
