Bob Thall, Chicago, 1973.
#historia #starszezwoje

Myśliwi z łosiem, Rosja początek XX wieku.
#historia #starszezwoje

Christine Osinski, Dzieci w South Beach, 1983.
#historia #starszezwoje

John Baeder, Beverly's Luncheonette, 1980.
#historia #starszezwoje #usa

Newsy książkowe od Whoresbane'a!

Dom Wydawniczy REBIS prezentuje plany wydawnicze książek historycznych na pierwsze półrocze 2025 roku.

STYCZEŃ
---------------------------

Adam Makos - "Rycerze wolnego nieba"
Ekhart Frahm - "Asyria. Powstanie i upadek pierwszego imperium w historii świata" (szczegóły w komentarzu)

MARZEC
---------------------------

Elizabeth B. White - "Fałszywa hrabina"

KWIECIEŃ
---------------------------

Richard Overy - "Krew i zgliszcza. Wielka wojna imperialna 1931-1945. Tom 2"
Raymond Ibrahim - "Miecz i bułat"
Tore Skeie - "Wiek wilka"
Cornelius Ryan - "Ostatnia bitwa"

MAJ
---------------------------

Jerzy Strzelczyk - "Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian"

#ksiazkiwhoresbane 'a - tag, pod którym chwale się nowymi nabytkami oraz wrzucam newsy o książkach
Chcesz mnie wesprzeć? Mój Onlyfans ( ͡° ͜ʖ ͡°) ⇒ patronite.pl/ksiazkiWhoresbane
#ksiazki #czytajzhejto #rebis #historia

Tego dnia w Rzymie

21 listopada

• 235 n.e. - papieżem zostaje Anteros (Grek). Jego dwumiesięczny pontyfikat przypadł na czas prześladowań chrześcijan zarządzonych przez cesarza Maksymina Traka. Nakazał on, aby relikwie męczenników były zebrane i przechowywane w scrinium kościelnym.

Więcej wydarzeń z historii antycznego Rzymu: https://imperiumromanum.pl/tego-dnia-w-rzymie/

#imperiumromanum #ciekawostki #antycznyrzym #tegodniawrzymie #wydarzenia #gruparatowaniapoziomu #historia #tegodnia #tegodniawrzymie #ancientrome #rzym #venividivici #liganauki

Złota myśl Rzymian na dziś

Seneka Młodszy (Lucius Annaeus Seneca, 3 - 65 n.e.) - retor, poeta, filozof:

"Człowiek zmęczony szuka sporu"

• łacina: [Vetus dictum est a lasso rixam quaeri]

• źródło: Seneka Młodszy, De Ira, III.9

https://www.imperiumromanum.edu.pl/kultura/zlote-mysli-rzymian/

#imperiumromanum #ciekawostki #historia #cytaty #cytatrzymiannadzis #gruparatowaniapoziomu #ciekawostkihistoryczne #sentencjalacinska #rzym #venividivici #ancientrome
-----------------------------------------------------------------------------
Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na portalu, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie: https://imperiumromanum.pl/dotacje/

Karinus, najgorszym władcą?

Cesarz Karinus panujący w latach 282-285 n.e. uważany był za najgorszego władcę Rzymu w historii. Według "Historia Augusta" posiadał dziewięć żon, spośród których kilka porzucił, gdyż okazało się, że były w ciąży. Znany był także podobno z zamiłowania do kobiet nobilów, z którymi flirtował i romansował w ich obecności. Zasłynął także licznymi, nieuzasadnionymi wyrokami śmierci, między innymi na dawnych kolegach ze szkoły, którzy szydzili z niego w klasie.
Wydaje się, że tak złą sławę Karinus zawdzięcza swojemu następcy, Dioklecjanowi, który był jego wrogiem przez lata. Pomijając jednak sprawę, która strona ma rację, wydaje się, że Karinus nie był przykładem wybitnego władcy.

https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/karinus-najgorszym-wladca/

#imperiumromanum #rzym #ciekawostki #antycznyrzym #historia #ciekawostkihistoryczne #gruparatowaniapoziomu #ancientrome #rzym #venividivici
-----------------------------------------------------------------------------
Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na portalu, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie: https://imperiumromanum.pl/dotacje/

Karinus, najgorszym władcą?

Cesarz Karinus panujący w latach 282-285 n.e. uważany był za najgorszego władcę Rzymu w historii. Według "Historia Augusta" posiadał dziewięć żon, spośród których kilka porzucił, gdyż okazało się, że były w ciąży. Znany był także podobno z zamiłowania do kobiet nobilów, z którymi flirtował i romansował w ich obecności. Zasłynął także licznymi, nieuzasadnionymi wyrokami śmierci, między innymi na dawnych kolegach ze szkoły, którzy szydzili z niego w klasie.
Wydaje się, że tak złą sławę Karinus zawdzięcza swojemu następcy, Dioklecjanowi, który był jego wrogiem przez lata. Pomijając jednak sprawę, która strona ma rację, wydaje się, że Karinus nie był przykładem wybitnego władcy.

https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/karinus-najgorszym-wladca/

#imperiumromanum #rzym #ciekawostki #antycznyrzym #historia #ciekawostkihistoryczne #gruparatowaniapoziomu #ancientrome #rzym #venividivici
-----------------------------------------------------------------------------
Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na portalu, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie: https://imperiumromanum.pl/dotacje/

Organizacja przy igrzyskach

Organizacja walk gladiatorów stała się wielkim przedsięwzięciem, w które zaangażowani byli pośrednicy i, jak byśmy dziś powiedzieli, przedsiębiorcy wszelkich specjalności.
Lanistae – byli to naganiacze rekrutujący zubożałych synów zrujnowanych rodzin, niewolników i wszelkiej maści biedaków do szkoły gladiatorów - ludus gladiatorius. Porównywano ich do lenones – czyli stręczycieli i cieszyli się bardzo złą sławą. Skoszarowani mężczyźni zrzekali się wszelkich praw do swej osoby – auctoritas i stawali się praktycznie niewolnikami poddanymi morderczemu treningowi na podstawie kontraktu – auctoratum. Zwycięzcom gwarantowano pieniądze, ale wymagano zgody drugiej strony no to, że gladiatorzy mogą zostać "spaleni, zakuci, pobici, lub zabici"} przy czym zostaną poddani szkoleniu i ćwiczeniom. Gladiatorzy trafiali do "rodziny". Tzw familia gladiatoria – była to drużyna utrzymywanych na własny koszt niewolników, którzy mieli walczyć na rzecz właściciela.
W późniejszym czasie w Rzymie lanistae zniknęli, gdyż monopol na walki gladiatorów miał tam cesarz. W przeciwieństwie do tego, co ukazuje kultura masowa, gladiatorzy mieli zapewnioną pewną swobodę. Mogli, jak podaje Knapp, swobodnie wchodzić i wychodzić z koszar. Carcopino twierdzi jednak, że warunki ich życia były dalekie od oczekiwań. Jedno jest pewne, gladiatorzy byli dobrze odżywieni, chociaż ich dieta mogła wydawać się monotonna.

https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/organizacja-przy-igrzyskach/

#imperiumromanum #rzym #ciekawostki #antycznyrzym #historia #ciekawostkihistoryczne #gruparatowaniapoziomu #ancientrome #rzym #venividivici
-----------------------------------------------------------------------------
Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na portalu, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie: https://imperiumromanum.pl/dotacje/

Rewolucja Niemiecka 1918 roku na podstawie THE MEMOIRS OF THE CROWN PRINCE OF GERMANY wyd w 1922 roku 
Część III
#iwojnaswiatowa #historia #1wojnaswiatowa #LichtAusMesserRaus #ciekawostkihistoryczne #niemcy
poprzednie części pod tagiem #LichtAusMesserRaus

Dlatego też, podczas gdy w tym miejscu mogę zdać relację z osobistego doświadczenia i własnej oceny gigantycznej bitwy, w którą byliśmy zaangażowani, mogę jedynie krótko odnieść się do tych wydarzeń politycznych, które można uznać za mniej lub bardziej powszechnie znane. 

30 września otrzymałem od Jego Ekscelencji von Berga niespodziewany rozkaz telefoniczny udania się do Spa, gdzie w Kwaterze Głównej zapadły lub miały zapaść ważne decyzje o charakterze wojskowym, dotyczące kwestii pokoju i sytuacji w kraju. Ponieważ do tej pory starannie ograniczałem się do zakresu moich obowiązków wojskowych, rozkaz ten sugerował, że w powietrzu wisi coś niezwykłego. Nie było powodu, by mieć nadzieję na cokolwiek dobrego; a informacje, które spotkały mnie w Spa, były naprawdę zaskakujące i przerażające nawet dla kogoś, kto, tak jak ja, był przygotowany na złe wieści. W kilku zdaniach opiszę, czego się dowiedziałem. 

Feldmarszałek von Hindenburg i generał Ludendorff naradzali się z ministrem spraw zagranicznych i zostali poinformowani, że w następstwie negocjacji z 14 sierpnia podjęto wysiłki, aby zbliżyć się do wrogich państw za pośrednictwem neutralnych krajów, ale nie udało się ich przekształcić w negocjacje pokojowe, ani nie było nadziei na sukces w tym kierunku. 

W odpowiedzi na deklarację Ministerstwa Spraw Zagranicznych o niepowodzeniu, przedstawiciele Naczelnego Dowództwa stwierdzili, że w obliczu ich własnego załamania na froncie i w kraju oraz biorąc pod uwagę ogromną przewagę sił wroga i gigantyczne wysiłki, jakie podejmowali, widzieli, że stoją w obliczu niemożności osiągnięcia zwycięstwa militarnego. Nawet jeśli ten wysiłek ze strony wroga wydawał się być ostatnim możliwym zrywem przed jego zakończeniem, sukces dla nas nie mógł już dać nam „zwycięstwa”, ale jak przyznano w sierpniu, mogło to polegać jedynie na tym, że uda nam się przetrwać determinację wroga do kontynuowania wojny w walce o to, czy można przetrwać do ostatniej rundy. 

Biorąc pod uwagę całkowitą porażkę komend uzupełnień i kwestię rezerw, trzeba było przyznać, że jedyną możliwą rzeczą było utrzymanie się późną jesienią i zimą na lepszych pozycjach obronnych, które sami wybraliśmy. W tym okresie należy i trzeba rozpocząć zawieszenie broni i negocjacje pokojowe. Pozycja nad Mozą, za którą ja i mój szef sztabu opowiadaliśmy się zaraz po nieudanej ofensywie na Reims w lipcu i kiedy mogliśmy ze względną łatwością oderwać się od wroga, miała być teraz zajęta na zimową obronę. 

Jeszcze groźniejsze było to, co sekretarz stanu miał do powiedzenia o sytuacji w kraju, gdzie ludzie coraz szybciej przechodzili pod kontrolę i wpływ partii posiadających większość w parlamencie. Według jego oświadczeń rewolucja, walcząca o przejęcie kontroli nad państwem, stała niejako u drzwi. Wywołana warunkami wynikającymi z niekorzystnej sytuacji militarnej i zupełnie niezależnie od siły lub słabości państwa, partie większościowe, które pragnęły ofensywy dla własnych celów, dokonały gwałtownego ataku w głównej komisji Reichstagu na kanclerza cesarskiego, hrabiego von Hertlinga.

Główne oskarżenia skierowane przeciwko niemu były następujące: Supremacja generałów dowodzących w kraju, ustawa o prawie wyborczym i wpływ na politykę wewnętrzną wywierany bez odpowiedzialności przez wyższe dowództwo. Wysuwane żądania miały na celu kontrolę parlamentarną nad rządem i odłożenie rządów wojskowych na półkę. Dwa sposoby przezwyciężenia kryzysu polegałyby, z jednej strony, na tym, aby rząd jednoznacznie potwierdził swoją autorytarność, działając, w jednym przypadku, ze wszystkimi uprawnieniami dyktatora, w drugim, na poddaniu się i spełnieniu żądań partii większościowych w parlamencie. 

Sekretarz stanu uważał, że możliwe jest rozbrojenie ruchu rewolucyjnego poprzez przyznanie rządów parlamentarnych na szerokiej podstawie narodowej; dlatego opowiadał się za tą polityką, pomimo faktu, że okoliczności w kraju i nasza pozycja w stosunku do wroga były bardzo niesprzyjające takiej reorganizacji systemu konstytucyjnego. 

W ten sposób rewolucja grożąca od dołu miała zostać stłumiona płaszczem rewolucji z góry; a ponowne zespolenie rozpadających się sił narodowych miało nastąpić pod hasłem „Rządu Obrony Narodowej”. Chętnie przyjmę za bezdyskusyjne, że ci odpowiedzialni mężowie stanu, którzy opowiadali się za tą polityką, wierzyli w możliwość uzyskania praktycznych warunków za pomocą tych środków i że mieli nadzieję na pewien zwrot od nowego rządu, w każdym razie w dziedzinie spraw zagranicznych, tj. w celu negocjacji pokojowych. 

Pozycja cesarskiego kanclerza, hrabiego von Hertlinga, którego wiek i niedomagania czyniły fizycznie niezdolnym do sprawowania urzędu, wydawała się tak poważnie zachwiana, że cesarz, ponieważ hrabia odmówił udziału w zmianie konstytucji, zadeklarował gotowość przyjęcia złożonej rezygnacji. Jako następców wymieniano przede wszystkim księcia Maxa z Badenii i sekretarza cesarskiego skarbu, hrabiego Rodern; wybór tego ostatniego wydawał się bardziej prawdopodobny.

Ze względu na groźną i niepewną sytuację na froncie i w kraju, panowie z Berlina, jak również ci z dworu Jego Królewskiej Mości i kwatery głównej, byli w bardzo poważnym nastroju. W odniesieniu do trudności militarnych żywiono jednak nadzieję, że wielka bitwa na froncie zachodnim odbędzie się bez dotkliwej porażki. Co więcej, żywiono również nadzieję na utrzymanie tych sojuszników, którzy stali się niepewni. Ludzie wierzyli również, że przeprowadzając zamierzone zmiany konstytucyjne, będą w stanie dokonać takiej zmiany nastrojów w kraju, że ogólnie rzecz biorąc, będzie można pokazać zdecydowany front w kraju i za granicą. 

I tego dnia ludzie, których najwyższą mądrością było zrzucenie na barki innych odpowiedzialności za skutki własnej nieudolności, porzucili monarchię, kłaniając się demokratycznym żądaniom naszych wrogów i zagrażającemu internacjonalizmowi w każdym odcieniu. Jak już wspomniałem, Jego Ekscelencja von Hintze, Minister Spraw Zagranicznych, wziął na siebie raport o sytuacji w głębi kraju i zalecił jako najlepsze rozwiązanie „rewolucję z góry”, która w obecnym stanie rzeczy była niczym innym jak „poddaniem się według własnego uznania”. Dziwne, że ten człowiek, którego chwalebna przeszłość uprawniała go do bycia szanowanym i godnym zaufania, i który jako następca Kühlmanna mógł osiągnąć tak wiele, że ten człowiek wybrał ten kurs. Zgodnie z prawdą i honorem należy powiedzieć, że to, co właśnie napisałem, jest częściowo wynikiem późniejszych rozważań i rozeznania. 

W ciągu krótkich godzin tej konferencji byłem pod taką presją ekscytujących wiadomości i tak bardzo chciałem wrócić do wojsk i bitwy, z której zostałem wezwany, że uchwyciłem tylko ogólny zarys spraw. Nie pytano mnie też o zdanie na temat tych wszystkich kipiących problemów ani na temat tego, co w zasadzie było już niezmiennie ustalone przez decyzje wynikające z dramatu chwili. Było niemal cudem, że ludzie pamiętali, że głównodowodzący grupy armii był również następcą tronu Niemiec i Prus. Bez odpowiedzialności, bez praw, ale jednak. . . . 

Tak więc zostałem wezwany i podczas gdy tysiąc głosów wzywało mnie na posterunek moich żołnierskich obowiązków, musiałem patrzeć na wydarzenia, które nieodparcie zmierzały do wielkiej klęski. Natychmiast po zakończeniu konferencji cesarz wyjechał do Niemiec, a Feldmarszałek podążył za nim 1 października, jak sam powiedział, aby być blisko Jego Królewskiej Mości w tych dniach najpoważniejszych decyzji, aby przekazać informacje tworzącemu się rządowi i wzmocnić jego zaufanie. W dniu 2 października pojawiły się oznaki, że pomimo pierwotnych wątpliwości, książę Max z Badenii zostanie wybrany na kanclerza cesarskiego, jego pochodzenie i osobowość dawały gwarancję, jak wówczas sądzono, że interesy Korony zostaną zabezpieczone w reorganizacji polityki wewnętrznej, która wydawała się konieczna. Wydawało się, że we wstępnych negocjacjach książę bez zastrzeżeń przyjął oficjalny program partii większościowych.

Na zdjęciu poniżej, od lewej: Feldmarszałek Hindenburg, Cesarz Wilhelm II i Ludendorff

Wieś Kabaty w 1925r. Dziś część Ursynowa.

#warszawa #historia #fotografia
/powarszawsku

Tego dnia w Rzymie

20 listopada

• 270 n.e. - urodził się cesarz Maksymin II Daja. Tytuł cezara otrzymał w 305 roku n.e. (zarządzał Syrią i Egiptem). Po mianowaniu Licyniusza w 308 roku n.e. domagał się tytułu Augusta, który otrzymał. Po śmierci Galeriusza w 311 roku n.e. przejął dowództwo nad prowincjami w Azji. Konflikt z Licyniuszem i Konstantynem doprowadził do buntu (wraz z Maksencjuszem w Italii). Ostatecznie zerwał sojusz z Licyniuszem w 313 roku n.e. Pokonany 30 kwietnia uciekł do Nikomedii, zmarł w Tarsie w sierpniu tego samego roku (być może został otruty).
• 284 n.e. - Dioklecjan został cesarzem rzymskim po tym jak w czasie odwrotu po śmierci cesarza Karusa, jego syn i następca Numerian zmarł w niejasnych okolicznościach lub został zamordowany. Cesarz Numerian był przez niemal całą drogę, od Emesy w Syrii do Nikomedii niesiony w lektyce. W okolicach Nikomedii żołnierze uchylili zasłony lektyki i znaleźli rozkładające się ciało cesarza. Po odkryciu tego faktu Dioklecjan zamordował prefekta pretorianów Apra i został obwołany przez wojsko cesarzem.

Więcej wydarzeń z historii antycznego Rzymu: https://imperiumromanum.pl/tego-dnia-w-rzymie/

#imperiumromanum #ciekawostki #antycznyrzym #tegodniawrzymie #wydarzenia #gruparatowaniapoziomu #historia #tegodnia #tegodniawrzymie #ancientrome #rzym #venividivici #liganauki

Złota myśl Rzymian na dziś

Owidiusz (Publius Ovidius Naso, 43 p.n.e. - 17 lub 18 n.e.) - poeta:

"Kropla drąży skałę nie siłą, lecz ciągłym padaniem"

• łacina: [Gutta cavat lapidem non vi, sed saepe cadendo]

• źródło: Owidiusz, Epistulae ex Ponto, IV, 10

https://www.imperiumromanum.edu.pl/kultura/zlote-mysli-rzymian/

#imperiumromanum #ciekawostki #historia #cytaty #cytatrzymiannadzis #gruparatowaniapoziomu #ciekawostkihistoryczne #sentencjalacinska #rzym #venividivici #ancientrome
-----------------------------------------------------------------------------
Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na portalu, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie: https://imperiumromanum.pl/dotacje/

Rzymska terakotowa zabawka

Rzymska, terakotowa zabawka i butelka dla dzieci w jednym, w kształcie świni.
Według naukowców przedmiot mógł należeć do nowo narodzonej dziewczynki lub ciężarnej kobiety - zmarłej 2400 lat temu. Naczynie mogło służyć zarówno jako naczynie do picia, jak i grzechotka dla dziecka. Obiekt zapewne jest częścią kultury Messapów, którzy zostali podbici przez Rzymian w trakcie III wojny samnickiej (298 - 290 p.n.e.). Lud ten zamieszkiwał terytorium dzisiejszej Apulii.
Włoscy archeolodzy przedmiot znaleźli w 2013 roku w grobowcu w Mandurii, niedaleko Taranto we Włoszech. Przedmiot wypełniony był terakotowymi kulkami. W grobowcu znajdowały się szczątki dwóch osób, które zapewne były rodziną. Zgodnie z kulturą Messapów członków familii chowano razem.
W grobowcu natrafiono na 30 różnych obiektów, a w tym: dwie terakotowe figurki kobiety, trzy naczynia dla dziecka (w tym opisywana "świnka"), słoje, wazy, talerze. Żelazny nóż w grobowcu sugeruje, że pochowano mężczyznę, a tradycyjna waza - nazywana trozzella - że drugą osobą była kobieta.

https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/rzymska-terakotowa-zabawka/

#imperiumromanum #rzym #ciekawostki #antycznyrzym #historia #ciekawostkihistoryczne #gruparatowaniapoziomu #ancientrome #rzym #venividivici
-----------------------------------------------------------------------------
Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na portalu, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie: https://imperiumromanum.pl/dotacje/

Starożytne termy rzymskie

Współcześnie pobyt w termach kojarzy nam się przede wszystkim z odnową biologiczną i na tym w zasadzie koniec. A jak było w starożytności?
Starożytne termy rzymskie były nie tylko miejscem w którym można było zadbać o swoją higienę osobistą, tężyznę fizyczną i zaznać błogiego relaksu. Lecz także a może przede wszystkim ośrodkiem rozwoju życia społecznego, kulturalnego i politycznego. W termach można było w bibliotecznym zaciszu zgłębiać dzieła naukowe i literackie ówczesnych twórców - termy Karakalli miały do zaoferowania dwie sale biblioteczne.
Codziennością były tam również dyskusje na tematy polityczne i literackie, popisy recytatorskie i muzyczne. Dla ówczesnych poetów i muzyków był to sposób na autopromocję. Pobyt w termach był również okazją do wymiany najświeższych plotek dotyczących zwłaszcza aktualnej sytuacji politycznej i często okazją do ubicia intratnego interesu.
Natomiast starożytne Rzymianki w termach miały okazję zapoznać się z najnowszymi trendami ówczesnej mody. To wszystko pokazuje jak wiele pozytywnych wzorców kulturowych możemy czerpać z tamtego okresu.

https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/starozytne-termy-rzymskie/

#imperiumromanum #rzym #ciekawostki #antycznyrzym #historia #ciekawostkihistoryczne #gruparatowaniapoziomu #ancientrome #rzym #venividivici
-----------------------------------------------------------------------------
Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na portalu, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie: https://imperiumromanum.pl/dotacje/

Rewolucja Niemiecka 1918 roku na podstawie THE MEMOIRS OF THE CROWN PRINCE OF GERMANY wyd w 1922 roku 
Część II
#iwojnaswiatowa #historia #1wojnaswiatowa #LichtAusMesserRaus #ciekawostkihistoryczne #niemcy
poprzednia część pod tagiem #LichtAusMesserRaus

Pod koniec września wydarzenia potoczyły się szybko, wręcz lawinowo. To było jak ogromna pożoga, która długo tliła się w ukryciu, a która nagle nabrała powietrza i stanęła w płomieniach w niezliczonych miejscach. Ogień był wszędzie: na zachodzie, południowym wschodzie i w kraju. 

Upadek Bułgarii był pierwszym widocznym znakiem. Złe wieści nadeszły z frontu bałkańskiego 26 września. Dotarły do nas, gdy nasza Grupa Armii była zaangażowana w ciężką bitwę obronną przeciwko silnym atakom na zachód od Aisne i po obu stronach Argonne od wschodu od Reims aż do Mozy, bitwę, która pomimo całego naszego heroicznego oporu, zakończyła się koniecznością oddania terenu ogromnie przeważającym masom wroga z ich czołgami. 
Bułgarzy, pod silną presją zjednoczonych sił Ententy na froncie macedońskim, wycofali się na rozległej linii. Stracili dużą liczbę jeńców i dużą ilość materiałów i, jak dowiedzieliśmy się z krótkich telegramów i wiadomości telefonicznych, Malinow, bułgarski premier, wierzył, że może sprostać tym niepowodzeniom tylko poprzez rozpoczęcie negocjacji pokojowych z głównodowodzącym armii Ententy. 

Powstała w ten sposób sytuacja oznaczała dla nas poważne niebezpieczeństwo; wyeliminowanie Bułgarii mogło oznaczać początek końca dla mocarstw centralnych; Dunaj stałby otworem dla sił Ententy; inwazja na Rumunię i Węgry znalazłaby się w granicach bardziej bezpośrednich możliwości. Wiadomość ta wywołała największą konsternację cesarza i naczelnego dowództwa w Avesnes. Na razie luka została zatrzymana; wpływ króla i królewicza Borysa zdołał powstrzymać odwrót; a naczelne dowództwo zorganizowało natychmiastowy transport na Bałkany niektórych austriackich dywizji i kilku niemieckich dywizji ze wschodu, aby wzmocnić poważnie zachwiany front. 

W międzyczasie armie Ententy kontynuowały gwałtowne ataki na całym zachodnim froncie, od Flandrii po wschód od Argonne, z niespotykaną wcześniej determinacją. Odnieśliśmy wrażenie, że znajdujemy się w punkcie kulminacyjnym koncentrycznej wrogiej ofensywy i chociaż gigantyczny atak mógł zmusić nas do ustąpienia, czuliśmy, że zbierając wszystkie nasze siły do wysiłku, możemy mimo wszystko utrzymać naszą pozycję; tylko że za tym desperackim wysiłkiem wciąż czaiło się dręczące pytanie: „Jak długo jeszcze?”;

28 września odwiedziłem mojego brata Fritza, który wraz ze swoją Pierwszą Dywizją Gwardii był zaangażowany w ciężką walkę z Amerykanami na wschodnim krańcu Argonne. Wiem, że mój brat był bardzo odważnym, nieustraszonym i chłodnym człowiekiem, którego troska o swoich żołnierzy była wzorowa. Był przyzwyczajony do trudów i niepokoju; Pierwsza Dywizja Gwardii przez cały czas znajdowała się tam, gdzie było tak gorąco, jak to tylko możliwe, pod Ypres, w Szampanii, nad Sommą, nad Chemin des Dames, w Gorlicach i Argonne. Tym razem zastałem go odmienionego; był przepełniony niewypowiedzianą goryczą; widział zbliżający się koniec i wraz ze swoimi ludźmi walczył z odwagą rozpaczy. Opisał mi sytuację, która napełniła mnie przerażeniem. Cała jego dywizja składała się z 500 bagnetów w strefie walki; sztab wraz z łącznikami walczył w pierwszej linii, z karabinem w ręku. Artylerzyści byli skrajnie zmęczeni, działa zużyte, trudno było zdobyć nowe z fabryk, racje żywnościowe były niewystarczające i zepsute. 

Co miało z tego wszystkiego wyniknąć? Amerykańskie ataki były same w sobie źle zaplanowane; wykazywały ignorancję wojenną; ludzie posuwali się w kolumnach i byli koszeni przez nasze pozostałe karabiny maszynowe. Nie było wielkiego zagrożenia. Ale ich czołgi przebiły nasze cienkie linie co dwadzieścia metrów i ostrzelały nas od tyłu. Dopiero wtedy amerykańska piechota ruszyła naprzód. Amerykanie dysponowali niesamowitą ilością ciężkiej i bardzo ciężkiej artylerii. Ich wstępne bombardowanie znacznie przewyższało pod względem intensywności i ciężkości wszystko, co znaliśmy pod Verdun czy nad Sommą. 

W raporcie, który złożyłem Jego Królewskiej Mości w Spa, szczegółowo opisałem mu rozpaczliwy stan Pierwszej Dywizji Gwardii; cesarz rozmawiał o tym z Ludendorffem; ale nie podjęto decyzji o ich odciążeniu; mogę przyznać, że być może nie można było tego zrobić, ponieważ potrzebowaliśmy teraz każdego dostępnego człowieka do ostatniej walki. W tym czasie cała moja uwaga i energia były poświęcone burzliwym wydarzeniom na froncie i powierzonym mi oddziałom. Niemal codziennie znajdowałem się w strefie walk, a aż do października byłem tak zajęty obowiązkami dowódcy Grupy Armii, że nie byłem w stanie uważnie śledzić bardzo ważnych wydarzeń politycznych, które miały miejsce, chociaż zdawałem sobie sprawę, że mają one najistotniejsze znaczenie.