Polska pustynia. Nasza własna. Co prawda przez jej środek przepływa rzeka, ale to nic nie szkodzi ( ͡° ͜ʖ ͡°)

Czy Pustynia Błędowska w ogóle zasługuje na to miano? Według jednej definicji - absolutnie nie. Według drugiej - jeszcze jak!

A jak powstała?
Najpierw lodowiec naniósł piach, potem wyrósł bór sosnowy (nie ma dużych wymagań co do gleby).
Człowiek od późnego średniowiecza zaczął budować kopalnie i potrzebował drewna. Wykarczował to i owo i - ups - ponownie został tylko sam piach.
I znowu - po latach wyrósł las, ale w XXI wieku człowiek...jeszcze raz go wyciął. Tym razem już celowo, żeby odtworzyć poprzednią katastrofę ekologiczną. No cóż, pokręcone.

Nieco więcej o tym, jakie są pustynie, jak to faktycznie wygląda na miejscu, czy czy żyją tam egzotyczne zwierzęta w filmie. Serdecznie zapraszam!

https://youtu.be/CCReiOLQdpA


43/x

Tag do obserwowania/czarnolistowania: #bzdecior
Znajdziesz mnie też na YT/IG/TT/FB pod hasłem "bzdecior".

#podroze #turystyka #fotografia #mojezdjecie #pustynia #polskie #geografia #ciekawostka #malopolskie #slaskie

Zamek w Wiśniczu położony jest na zalesionym wzgórzu nieopodal rzeki Leksandrówki we wsi Stary Wiśnicz, w województwie małopolskim w powiecie bocheńskim.
Obiekt został zbudowany w drugiej połowie XIV wieku przez Jana Kmitę, starostę sieradzkiego, ruskiego i krakowskiego, pełnił funkcję obronnej rezydencji właściciela.
Zamek wzniesiony na planie czworoboku, był pierwotnie otoczony jednym, a później dwoma wieżami. Dom mieszkalny wraz z wieżą tworzyły dziedziniec od strony południowo-zachodniej, druga baszta chroniła z kolei narożnik południowo-wschodni. Powierzchnia zamku wynosiła około 1500 m².
 W XVI wieku przeprowadzono modernizację i rozbudowę, dodając dwie cylindryczne baszty narożne ("Bona" na narożniku zachodnim i "Nad Fontanną" na narożniku północnym), pomiędzy którymi znajdował się wjazd.
Obiekt przez wiele lat należał do rodu Kmitów, aż do śmierci Piotra, wojewody krakowskiego, w 1553 roku. Następnie przechodził w posiadanie Barzów, Stadnickich, a w 1593 roku klucz wiśnicki został nabyty przez Sebastiana Lubomirskiego.
W latach 1615-1621 dokonano gruntownej przebudowy, tworząc niewielki dziedziniec wewnętrzny z piętrową loggią i trzykondygnacyjnymi budynkami mieszkalnymi. Wnętrza ozdobiono marmurowymi i piaskowcowymi portalami, belkami stropowymi, polichromią, boazerią i marmurowymi podłogami. Dodano także bramę wjazdową, podwyższono baszty narożne, zbudowano kaplicę i wieżę prostokątną. Fortyfikacje bastionowe o kształcie pięcioboku (bok o długości 98 m) otaczały zamek, wokół zaś znajdował się park ze zwierzyńcem i ogrodami. Zmodernizowany zamek reprezentował nowoczesny styl twierdzy typu "palazzo in fortezza".
Niestety, w czasie potopu Szwedzi zdewastowali i obrabowali zamek. Mimo to, pozostał w rękach Lubomirskich aż do połowy XVIII wieku.
Po tragicznym pożarze w 1831 roku, zamek został opuszczony i popadł w ruinę. Jednak dzięki remontom podjętym przez Zjednoczenie Rodowe Lubomirskich, które odkupiło go w 1901 roku, udało się ocalić go przed całkowitym zniszczeniem.
Po II wojnie światowej zamek przeszedł na własność państwa, a od 1949 roku prowadzone są prace restauratorskie mające na celu przywrócenie mu dawną świetność. Dzięki tym staraniom, dzisiaj możemy podziwiać wspaniały zamek, będący świadectwem bogatej historii regionu.
#zamkipalace4sfor #zamki #podroze #zwiedzanie #malopolskie

Tematem dzisiejszego wpisu będzie zamek, a właściwie jego ruiny, położone na terenie gminy Rytro (województwo małopolskie, powiat nowosądecki).
Zamek usytuowany był na wysokim wzniesieniu wznoszącym się na prawym brzegu Popradu. Najwcześniejszym elementem był cylindryczny stołp z piaskowca o średnicy 9,5 metra. Jego mury u podstawy miały 3 metry grubości, a otwór wejściowy znajdował się prawie 6 metrów ponad poziomem dziedzińca. Pierwotnie można było się do niego dostać po drabinie, a później z drewnianego ganku na murze obronnym.
W drugiej fazie wzdłuż krawędzi wzgórza zbudowano mur obwodowy. Przy kurtynie zachodniej stał natomiast dom mieszkalny o dwutraktowym wnętrzu. Wieża bramna wzmocniona była od południa trzema potężnymi przyporami i poprzedzona głębokim przekopem, nad którym przerzucono most zwodzony. Wschodnia część zamku, zamknięta zaokrąglonym murem, flankowała drogę wjazdową do warowni.
Zamek powstał prawdopodobnie na przełomie XIII i XIV wieku, ale nie wiadomo kto był jego fundatorem. W czasach Władysława Łokietka należał do domeny królewskiej i chronił komorę celną na Popradzie.
Od początku XV wieku znajdował się w rękach tenutariuszy: Jakusza z Boturzyna herbu Czewoja, a po nim przedstawicieli rodu Toporczyków. W XVI wieku zamkiem zarządzał Piotr Kmita, jeden z najbogatszych i najbardziej wpływowych ludzi w Polsce. Prawdopodobnie jeszcze za jego rządów, około połowy XVI wieku, zamek spłonął w niewyjaśnionych okolicznościach.
Ostatni tenutariusz, Stanisław Garnysz, urzędnik dworski króla Zygmunta Augusta, nie podjął próby odbudowy warowni, która wkrótce popadła w całkowitą ruinę.
Obecnie z samego zamku zachowały się jedynie ruiny wieży i resztki muru, zapewne budynku mieszkalnego.
#zamkipalace4sfor #zamki #podroze #zwiedzanie #malopolskie

Mając za sobą wizytę na zamku Tropsztyn, warto skorzystać z okazji i udać się do oddalonego o nieco ponad 6 km Czchowa - miasta w województwie małopolskim, w powiecie brzeskim - w którym znajdziemy kolejny zabytek. Jest nim częściowo zrekonstruowany zamek królewski pochodzący z przełomu XIII i XIV wieku.
Czchów to niewielkie miasteczko położone nad Dunajcem. Jednym z najciekawszych zabytków i atrakcji turystycznych tego miejsca jest cylindryczna wieża, która stanowi pozostałość po średniowiecznym zamku obronnym. Przypuszcza się, że pierwsza warownia została wzniesiona na tym miejscu już na przełomie XII i XIII wieku. Głównym celem zamku było chronienie istotnego szlaku handlowego, który przebiegał wzdłuż Dunajca. Ponadto, pełnił on funkcję komory celnej dla towarów sprowadzanych z Węgier.
W XIV i XV wieku zamek często gościł króla Polski oraz najwyższego księcia litewskiego, Władysława Jagiełłę. W tamtym okresie warownia była również wielokrotnie przebudowywana. Choć nie jest znana dokładna historia zamku, przypuszcza się, że został zniszczony i opuszczony około połowy XVII wieku. Przez pewien czas w jego murach znajdowało się miejscowe więzienie, które zostało zlikwidowane po I rozbiorze Polski.
W 2018 roku, dzięki wysiłkom władz Czchowa, przeprowadzono rewitalizację wzgórza zamkowego. Podczas prac przywrócono m.in. bramną basztę w jej historycznym kształcie, odbudowano część piwnic budynku mieszkalnego oraz nadbudowano fragmenty murów obronnych. Na terenie całego wzgórza znajdują się również repliki obiektów militarnej oraz ich repliki z trzech różnych okresów historycznych, sięgających od średniowiecza do XX wieku.
Nie wiem jak sytuacja ma się obecnie, ale w ubiegłym roku proces zwiedzania baszty wyglądał dosyć kuriozalnie. Pokrótce - zwiedzanie całego terenu oprócz baszty jest darmowe. Natomiast aby wejść do obiektu i móc podziwiać roztaczającą się z jego tarasu widokowego panoramę, należy wykupić bilet, który to można nabyć - nie, jak logika nakazuje niedaleko zamku ale - w rynku Czchowa, w centrum informacji turystycznej. (Dobrze, że nie wpadli na pomysł, by podnieść rangę zamku poprzez wprowadzenie możliwości zakupu biletu np. w Krakowie - wszak stolYca województwa to już jest coś, a nie jakiś tam rynek Czchowa.) Następnie trzeba umówić się z osobą sprzedającą ów bilet aby poinformowała kogoś, by ten ktoś pofatygował się otworzyć dla nas wejście do baszty. Ale to jeszcze nie jest wszystko. Domyślnie informacja turystyczna jest zamknięta - tak, cmokniecie klamkę w godzinach jej rzekomego funkcjonowania. Trzeba zatem dzwonić dzwonkiem do drzwi i czekać aż dostąpimy zaszczytu, że zostaniemy obsłużeni.
Piszę o tym, bo z taką abstrakcją jeszcze się nie spotkałem zwiedzając liczne obiekty tego typu - pomijając samo dzwonienie. Kiedyś bowiem, przejeżdżając rowerem przez pewną malutką wieś, również używałem dzwonka. Wówczas dotyczyło to jednak sklepu spożywczego, który to mieścił się w domu jednorodzinnym - i to akurat rozumiem, mały ruch, nie ma zatem sensu, by właściciel cały dzień spędzał przy ladzie. No ale bez przesady - zamek, centrum informacji turystycznej, heloł?
Wracając - przypominam, że idziecie na wzgórze zamkowe z wykupionym biletem nie mając pojęcia, czy ktoś tam w ogóle będzie i Wam basztę udostępni. Jeśli ta osoba po Waszym przybyciu się nie pojawi, zawsze możecie wrócić ponownie do informacji turystycznej i dzwoniąc raz jeszcze, próbować zainicjować wszystko od nowa - za wyjątkiem kupna biletu
Spekuluję - być może wynika to z faktu, że mało osób odwiedza pozostałości zamku i wszystko oprócz baszty jest dostępne za darmo. Lokalne władze doszły więc do wniosku, że taki model obsługi turystów jest w zupełności wystarczający - dla mnie stanowi to jednak odbicie tego kraju memu w pigułce. Czchów rulez!
#zamkipalace4sfor #zamki #zwiedzanie #malopolskie #podroze

Dzisiaj wybierzemy się, w naszej podróży szlakiem zamków i pałaców, do zamku Tropsztyn, znajdującego się niedaleko wsi Tropie w gminie Czchów, w województwie małopolskim.
Pierwsza wzmianka o zamku Tropsztyn pochodzi z dokumentu z 1390 roku, który wymienia się niejakiego Chebdę z Tropsztyna jako właściciela. Jednak badania archeologiczne wykazały, że zamek powstał już na przełomie XIII i XIV wieku jako warownia broniąca wówczas biegnącego tamtędy szlaku handlowego naWęgry. Budowla pozostawała w rękach rodu Chebdów aż do 1535 roku, kiedy to Prokop Chebda sprzedał ją kasztelanowi sandomierskiemu, Piotrowi Kmicie. Wkrótce potem obiekt przeszedł pod władanie Rodków i później Gabanów, którzy prawdopodobnie odbudowali zniszczoną twierdzę. Jednak na początku XVII wieku Tropsztyn był już całkowicie w ruinie.
Zamek wzniesiono na skalistym wzniesieniu, dominującym nad lewym brzegiem Dunajca. Posiadał on nieregularny owalny kształt, z bramą wjazdową umieszczoną w północno-wschodniej części. Mur obwodowy, wykonany z miejscowego piaskowca, miał grubość około 1,9 metra. Jego górna część była ozdobiona gankiem strażniczym, powyżej którego znajdowało się przedpiersie z krenelażem i strzelnicami. Wewnątrz zamku znajdowały się drewniane budynki mieszkalne. W drugiej fazie, z końca XIV wieku, przy południowym odcinku muru został wzniesiony murowany budynek mieszkalny o nieregularnym prostokątnym planie. Prawdopodobnie miał dwie kondygnacje i piwnice.
W kolejnej fazie, przypadającej na XV wiek, system obronny zamku został wzmocniony przez wzniesienie wieży na planie kwadratu, zlokalizowanej w północno-zachodnim narożniku. Wieża ta była oparta na masywnej narożnej skarpie i miała pięć kondygnacji, włączając w to piwnicę oraz drewnianą nadbudówkę z hurdycjami. W tym czasie zburzono zachodni odcinek muru obwodowego, a nowy został przesunięty ku zachodowi. W XV wieku powstał również parterowy budynek przy wschodnim odcinku muru, prawdopodobnie pełniący funkcję gospodarczą. W XVI wieku rozpoczęto budowę skrzydła północnego z dziedzińcem od strony zachodniej. Stara brama została zamurowana, a nowa została wykonana w murze przy wieży.
Zamek nie dotrwał do współczesności, aż do lat 90. XX w. Na wzgórzu zamkowym pozostały jedynie ruiny jego fundamentów. W latach 90. przeszedł on w prywatne ręce . Nowy właściciel, Andrzej Benesz, przeprowadził jego odbudowę, a właściwie wzniósł całkowicie nową strukturę, korzystając z nowoczesnych metod i materiałów.
Z ciekawostek można wspomnieć o ukrytym na zamku rzekomym skarbie Inków. Badania radiestetów wskazują na istnienie dużej komnaty, położonej 14-15 metrów pod ziemią, oraz obecność metali w tym miejscu. Według legendy, może to być skarb Inków, którzy podczas najazdu Hiszpanów uciekli z Ameryki Południowej do Europy, zabierając ze sobą znaczną jego część. Istnieje przekonanie, że na tym skarbie ciąży klątwa, i każda osoba, która spróbuje go odnaleźć, może nawet zostać pozbawiona życia.
#zamkipalace4sfor #zamki #podroze #zwiedzanie #malopolskie

Dzisiaj wybierzemy się do Pałacu Starzeńskich we wsi Płaza - położonej w województwie małopolskim, w powiecie chrzanowskim, w gminie Chrzanów.
Ten uroczy pałac został wzniesiony przed 1832 rokiem, ale to właśnie przebudowa dokonana w latach 1900-1901, według projektu Zygmunta Hendla dla Adama Starzeńskiego, nadała mu dzisiejszy sznyt. Niestety, zwiedzanie wnętrza pałacu nie jest możliwe, ponieważ obecnie jest on siedzibą Domu Pomocy Społecznej. Niemniej jednak z zewnątrz prezentuje się całkiem zacnie i już dlatego warto się tam wybrać.
Pałac otacza park o barokowym założeniu, który został przekształcony w XIX wieku. Warto nadmienić, że rosną tam pomniki przyrody takie jak tulipanowiec, lipy i jesion. Ich piękno i wiek dodają całości jeszcze większej atrakcyjności.
#zamkipalace4sfor #palace #zwiedzanie #podroze #malopolskie

Kolejnym zamkiem, który powstał z inicjatywy Kazimierza Wielkiego, jest Zamek Królewski w Nowym Sączu (woj. małopolskie).
Zamek został zbudowany w XIV wieku w północno-zachodnim narożniku miasta jako część systemu obronnego murów miejskich. Oddzielony od miasta fosą i prawdopodobnie murem z bramą, pełnił funkcje kasztelanii, urzędu grodzkiego i starosty grodowego.
W 1370 roku Ludwik Węgierski, zmierzając do Krakowa, był gościem zamku. Jesienią 1384 roku przyszła królowa Jadwiga Andegaweńska, pretendentka do tronu, odwiedziła Nowy Sącz, gdzie 16 października tego samego roku została koronowana na królową Polski w Krakowie przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Bodzantę. Król Władysław Jagiełło był częstym gościem zamku. W kwietniu 1410 roku odbyły się tu narady między królem a wielkim księciem litewskim Witoldem przed wojną z zakonem krzyżackim. W kolejnych wiekach zamek rzadziej gościł polskich monarchów i był głównie siedzibą starosty.
Zniszczenia spowodowane potopem szwedzkim, pożarami i kryzysem gospodarczym w XVII wieku doprowadziły do upadku zamku. W 1768 roku kolejny pożar, wywołany przez konfederatów barskich, zniszczył go niemal całkowicie.
W czasach zaborów austriackie władze, które przejęły majątki królewskie, częściowo odrestaurowały zamek, wykorzystując go jako biura policji. W 1813 roku potężna powódź uszkodziła skarpę zamkową, powodując zawalenie się zachodniego skrzydła do Dunajca. Pozostałą część zamku przekształcono w 1838 roku na koszary i magazyny wojskowe, a w 1846 roku na więzienie. W 1848 roku zamek został sprzedany miastu, które wynajęło go wojsku austriackiemu jako magazyny mundurów i broni z powodu braku funduszy na remont.
Częściowa odbudowa ruin zamku, wraz z restauracją baszty, miała miejsce w 1905 roku. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę przeprowadzono dalsze prace konserwatorskie, które zakończono w 1938 roku, otwierając Muzeum Ziemi Sądeckiej w murach zamku.
Podczas okupacji Niemcy zamienili zamek w koszary i skład amunicji. W 1945 roku żołnierze Batalionów Chłopskich pod dowództwem Tadeusza Dymela wysadzili niemiecki skład amunicji zmagazynowanej na zamku, co spowodowało prawie całkowite zniszczenie tego zabytku.
W latach 50. przeprowadzono renowację renesansowej Baszty Kowalskiej oraz fragmentu murów obwodowych z attykami.
Zwiedziwszy zamek warto udać się też do znajdującego się w sąsiedztwie Nowego - Starego Sącza, by zwiedzić tamtejszy urokliwy rynek oraz ścieżkę przyrodniczą zakończoną molem pośród koron drzew (ostatnie zdjęcie).
#zamkipalace4sfor #zamki #zwiedzanie #podroze #malopolskie

Dziś nie będzie zamku ani pałacu lecz dwór w Świdniku - wsi położonej w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim, w gminie Łukowica.
Obiekt wybudowany został w 1752 roku przez ówczesnych właścicieli wsi - Wielogłowskich. Stanowi on doskonały przykład późnobarokowego drewnianego dworu wiejskiego, należącego do odmiany alkierzowej. Charakteryzuje się kwadratowymi dobudówkami wysuniętymi przed elewacje. Całość skierowana jest frontem na północ i wykonana głównie z modrzewiowych drewnianych elementów, wzbogaconych o murowane fragmenty. Ściany konstrukcji zrębowej są pokryte tynkiem i bielone. Obiekt jest parterowy, a z tyłu znajduje się facjatka, której trójkątny szczyt ma ślepą, półkolistą arkadę. Dachy dworu są namiotowe, pokryte gontem. Wejście do dworu poprzedza ganek z trójkątnym szczytem opartym na kolumnach.
Główny korpus składa się z sześciu pomieszczeń z sienią i salonem na osi. W części zachodniej wprowadzono dodatkowe wejście dla służby, co łamie regularność układu. W części wschodniej, na belce stropowej, znajduje się napis fundacyjny z datą budowy. Wnętrza dworu zawierają dwa dwukondygnacyjne kominki w stylu rokoko oraz częściowo zachowaną stolarkę z profilowanymi płycinami, okładzinami futryn drzwi i obramieniami okien, a także ozdobnymi okuciami.
Po roku 1945, w wyniku reformy rolnej, ostatnia właścicielka dworu, Marianna z Walterów Śmiałowska, została wysiedlona, a dwór stał się siedzibą lokalnych władz, szkoły, ośrodkiem wypoczynkowym dla Akademii Medycznej w Krakowie oraz ośrodkiem wczasowym Mieleckiego Przedsiębiorstwa Budowlanego.
Po roku 1989 dwór wraz z parkiem został zwrócony prawowitemu spadkobiercy. W 2002 roku sprzedał on jednak nieruchomość, a nowi właściciele przeprowadzili remont obiektu, dostosowując go do funkcji restauracyjno-eventowych.
#zamkipalace4sfor #zwiedzanie #malopolskie #zabytki #podroze