USA
WYŻSZE CŁA, PRZEJĘCIE OPM I ZEMSTA NA AGENTACH I PROKURATORACH
CZYLI OSTATNIE 48H W POLITYCE STANÓW ZJEDNOCZONYCH
Mam dla was skrót najważniejszych wydarzeń z amerykańskiej sceny politycznej, bo ostatni czas był naprawdę intensywny, a zmiany dotykają zarówno systemu sprawiedliwości, administracji federalnej, jak i polityki handlowej. Oto, co warto wiedzieć.
Możecie przeczytać tylko tę sekcję, która was interesuje, bo tekst jest chyba długi.
CZYSTKI W DEPARTAMENCIE SPRAWIEDLIWOŚCI
Administracja Donalda Trumpa ruszyła z ofensywą w Departamencie Sprawiedliwości, a skala działań budzi ogromne kontrowersje. Zwolniono ponad tuzin federalnych prokuratorów związanych z dochodzeniami dotyczącymi ataku na Kapitol z 6 stycznia 2021 roku oraz tych, którzy brali udział w śledztwach prowadzonych przeciwko samemu Trumpowi. To nie przypadek, bo nowe wytyczne nakazują identyfikację wszystkich pracowników FBI i prokuratorów, którzy mieli cokolwiek wspólnego z postępowaniami dotyczącymi byłego prezydenta. Przypomnijmy, że w swoim pierwszym dniu po powrocie do Białego Domu 20 stycznia Trump ułaskawił wszystkie z prawie 1600 osób oskarżonych o ten szturm na Kapitol.
Według ujawnionych dokumentów, FBI otrzymało polecenie sporządzenia listy agentów zaangażowanych w dochodzenia dotyczące nie tylko wydarzeń z 6 stycznia, ale także sprawy przeciwko liderom Hamasu, choć w przypadku tego ostatniego nie wiadomo, dlaczego zostało to dodane do listy "przewin". Przynajmniej 8 agentów miało zostać zmuszonych do rezygnacji, a FBI Agents Association wprost uznaje całą akcję, za poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa. Zwolnienia lub próby wymuszenia rezygnacji mają obecnie miejsce w całych Stanach Zjednoczonych.
"To, co widzimy, to surowe, niefiltrowane używanie władzy prezydenckiej w celu oczyszczenia rządu z każdego, kto stawia Konstytucję na pierwszym miejscu, zamiast lojalności wobec Donalda Trumpa" - powiedział Bradley Moss, prawnik reprezentujący pracowników federalnych.
ELON MUSK PRZEJMUJE OPM
Równolegle trwa rewolucja w amerykańskim biurze ds. zarządzania personelem (OPM), gdzie Elon Musk, mianowany przez Trumpa do nadzorowania redukcji zatrudnienia, wprowadza swoje porządki. 20 stycznia zespół Muska przejął kontrolę nad systemami informatycznymi, blokując jednocześnie doświadczonym urzędnikom dostęp do wrażliwych danych milionów federalnych pracowników. Bazy danych zawierające numery ubezpieczenia społecznego, adresy domowe i informacje o wynagrodzeniach pracowników rządowych znalazły się pod wyłącznym nadzorem zespołu Muska.
"Nie mamy wglądu w to, co robią z komputerami i bazami danych" - powiedział jeden z urzędników. "To budzi wielkie obawy. Nie ma żadnego nadzoru. Stwarza to realne implikacje w zakresie cyberbezpieczeństwa i hakowania".
Atmosfera w OPM przypomina przejęcie siłowe - nowe kierownictwo miało nawet zorganizować w biurach miejsca do spania, by móc pracować przez całą dobę. Urzędnicy mówią o "wrogim przejęciu", a chaos potęguje fakt, że nawet wysocy rangą menedżerowie tak naprawdę nie wiedzą co się dzieje, bo informacje są zarezerwowane tylko dla otoczenia Elona.
Zmiany dotknęły także innych instytucji federalnych, w tym Departament Skarbu, gdzie zespół Muska domagał się dostępu do systemów płatności, co doprowadziło do odejścia Davida Lebryka, czyli sekretarza skarbu Stanów Zjednoczonych. To pokazuje, jak szeroki wpływ ma obecnie Musk na administrację publiczną.
Dokładne informacje z tego segmentu znalazły się w mediach dopiero wczoraj na łamach Reutersa. Większość osób, o których wspomina artykuł, które dokonują "przejęcia", to obecni lub byli pracownicy Muska ze Space X, czy Tesli.
NOWE CŁA DLA KANADY, MEKSYKU I CHIN
Donald Trump planuje dzisiaj - czyli 1 lutego 2025 - wprowadzenie wysokich ceł na towary importowane z Meksyku i Kanady (25%) oraz z Chin (10%). Wyjątkiem jest ropa naftowa z Kanady, na którą nowe cło ma zostać nałożone w drugim rzucie, w okolicy 18 lutego 2025. Decyzja ta jest motywowana chęcią ograniczenia napływu migrantów oraz fentanylu do USA i zostanie w mocy tak długo, aż ów państwa nie zaczną w tej sprawie działać, choć po przeczytaniu 3 lub 4 artykułów o tym, ten argument wydaje się pretekstem. Nowe podatki importowe są też rozważane dla towarów europejskich, bo w słowach Trumpa, dosłownie Unia Europejska miała okropnie traktować USA. Ogólnie to nie koniec zabawy.
Ekonomiści ostrzegają, że takie działania mogą spowodować zakłócenia w światowej gospodarce, prowadząc do wzrostu cen dla konsumentów i spadku zysków firm importujących. Parafrazując Trumpa - stwierdził, że wie. Dodatkowo ma w tym widzieć ogromne wpływy do budżetu, płynące z innych krajów, z czym nie zgadzają się eksperci, według których to amerykański klient za to zapłaci lub firmy, które obniżą swoje przychody.
Kanada i Meksyk zapowiedziały możliwe działania odwetowe, co grozi eskalacją konfliktu handlowego. Premier Kanady, Justin Trudeau, powiedział dziennikarzom: "Jeśli prezydent (Trump) zdecyduje się na wprowadzenie jakichkolwiek ceł przeciwko Kanadzie, jesteśmy gotowi na odpowiedź - celową, zdecydowaną, ale rozsądną i natychmiastową. Nie tego chcemy. Ale jeśli on pójdzie naprzód, my również będziemy działać". Meksykańska prezydent Claudia Sheinbaum stwierdziła, że jej kraj jest gotowy na dialog, ale również przygotowuje się do wprowadzenia ceł odwetowych, które mogą wpłynąć na amerykańskie miejsca pracy (400 tysięcy) i ceny produktów. Chiny zareagowały ostrożnie, choć nowe cła spotkają się z ich odpowiedzią.
Sektory, które oberwą najmocniej to przemysł motoryzacyjny, energetyczny i rolnictwo. Przemysł motoryzacyjny, który jest silnie powiązany z Kanadą i Meksykiem poprzez rozbudowane łańcuchy dostaw, odczuje znaczny wzrost kosztów produkcji, głównie dlatego, że określone części po kilka razy przekraczają granicę podczas produkcji. Ceny samochodów mogą wzrosnąć o około 3 000 dolarów, co jest szczególnie dotkliwe w kontekście już wysokich cen nowych i używanych pojazdów.
Kanada jest największym dostawcą ropy naftowej do USA, a wprowadzenie ceł na ten surowiec mogłoby podnieść ceny benzyny w niektórych miejscach o 30 do 70 centów za galon (do 20%). Taryfy mogą również wpłynąć na ceny alkoholu - tequila i whisky staną się droższe, co uderzy w sektor gastronomiczny i hotelarski. Amerykańskie rafinerie nie będą miały wyboru, bo nie są przystosowane do przetwarzania ropy naftowej z innych źródeł, co ma związek z jej właściwościami.
Nowe cła mogą spowodować wzrost cen produktów spożywczych, takich jak awokado, pomidory czy orzechy, które w dużej mierze pochodzą z Meksyku. Amerykańscy rolnicy obawiają się odwetowych ceł na eksportowane przez nich produkty, takie jak soja, kukurydza czy mięso, co mogłoby prowadzić do strat finansowych i konieczności wsparcia ze strony rządu, czyli powtórki z historii, z czasów pierwszej prezydentury Trumpa, kiedy ten wydał miliardy z pieniędzy amerykańskich podatników, aby wyrównać straty rolników.
-------------------
Dodatkowo mieliśmy już chyba dwa wypadki samolotów i kontrowersje wokół przymusowych deportacji, które nie były konsultowane z państwami docelowymi (część samolotów została zawrócona). Prezydent Brazylii zareagował dość ostro na informacje, że obywatele tego kraju byli skuci kajdankami. No ale ten artykuł i tak wyszedł za długi.
-------------------
No i jak chcecie, to możecie mnie grillować za terminologię, ale czasem nie mam mentalnej siły, by coś lepiej przetłumaczyć.
-------------------
ŹRÓDEŁKA:
https://www.reuters.com/world/us/musk-aides-lock-government-workers-out-computer-systems-us-agency-sources-say-2025-01-31/
https://www.reuters.com/world/us/fbi-launches-wide-ranging-round-cuts-sources-say-2025-01-31/
https://www.reuters.com/world/americas/north-america-braces-new-trump-tariffs-saturday-deadline-nears-2025-01-31/
https://apnews.com/article/america-canada-mexico-tariffs-trump-trade-4568dababcf524945333bb518232ec4b
https://www.nytimes.com/2025/01/31/business/economy/trump-tariffs-canada-mexico-china.html
https://www.reuters.com/world/americas/north-america-braces-new-trump-tariffs-saturday-deadline-nears-2025-01-31/
-------------------
Więcej ciekawych wpisów, choć rzadko o polityce, wrzucam w społeczności:
Agencja Prasowa WDN
i pod tagiem #apwdndziwen
-------------------
#politykazagraniczna #usa #geopolityka #wiadomosciswiat #apwdnfeature