Księżyc Jowisza Io, najbardziej aktywny wulkanicznie świat w Układzie Słonecznym, widziany przez sondę Juno. A w sumie to "artystyczna reprezentacja" w oparciu o dane przez nią zebrane. Niżej macie fajny filmik z PBS na ten temat po angielsku, ze świeżymi animacjami jego powierzchni.

https://www.youtube.com/watch?v=Zin2NfC53FU

#kosmos #jowisz #ukladsloneczny #nauka #astronomia

....^..^...
..(O,O). THE CONVERSATION / IOPSCIENCE
..(........).
┏"━━"━━━━━━───┄┄┄┄
┃ ZIEMIA, SŁOŃCE I KOŁO ROWEROWE
┗━━───────────────────┄┄┄┄
Jeżeli pamiętasz obrazki przedstawiające orbity planet z podręczników, możesz pomyśleć, że zimą Ziemia znajduje się znacznie dalej od Słońca, niż latem, a eliptyczne ścieżki ruchu planet wydają się przypominać obrys piłki do futbolu amerykańskiego. Czy tak jest w rzeczywistości?
━━━───────────────────┄┄┄┄

Wybieram tylko kluczowe fragmenty tekstów do tłumaczenia, a to, ze względu na brak czasu, zapewnia DeepL. Po więcej zapraszam do podlinkowanego artykułu.
Podoba ci się taka forma ciekawostek? Więcej znajdziesz w społeczności Sowie Uniwersum lub pod jednym z sowich tagów #sowiapinezka lub ogólnym #sowietetate .

┏━━━━━━───┄┄┄┄
┃ TŁUMACZENIE:
┗━━━───────────────────┄┄┄┄

KOŁO ROWEROWE
Aby spróbować zrozumieć, jak okrągła jest orbita Ziemi i innych planet, postanowiłem porównać jej kształt ze zwykłym 26-calowym kołem rowerowym, skalując rzeczywiste wymiary tak, aby pasowały - i konsultując się z lokalnym sklepem rowerowym na temat tego, co odchylenia oznaczałyby dla prawdziwego koła. Byłem bardzo zaskoczony wynikiem: orbita była znacznie bliższa idealnemu okręgowi, niż wcześniej sądziłem. Gdyby orbita była 26-calowym (660,4 mm) kołem rowerowym, odchylenie od idealnego okręgu byłoby mniejsze niż 0,1 mm. To porównywalne z cienką warstwą farby - w zasadzie gołym okiem nie do odróżnienia od idealnego okręgu.

Przyjrzałem się też innym planetom. Orbity Wenus i Neptuna są jeszcze bardziej zbliżone do idealnych okręgów, przy czym orbita Wenus odchyla się tylko o 14 μm (μm lub mikrometr to milionowa część metra), a orbita Neptuna o 31 μm. Planetami o najmniej kolistych orbitach są Mars i Merkury. Gdyby orbita Marsa była 26-calowym kołem rowerowym, byłaby odchylona o niecałe 3 mm - ledwo zauważalne, gdybyś jeździł na rowerze z kołem odchylonym o taką wartość. Merkury ma najmniej okrągłą z orbit, z odchyleniem 14 mm, choć to wciąż tylko 2%. Jeśli masz rower, prawdopodobnie jego koła nie są nawet tak okrągłe jak orbita Marsa. Jeśli miałeś porządną kolizję z krawężnikiem lub kamieniem, twoje przednie koło może być nawet mniej okrągłe niż orbita Merkurego.

ZATACZAJĄC PEŁNE KOŁO
Tysiące lat temu starożytni Grecy wierzyli, że wszystkie obiekty niebieskie krążą wokół Ziemi, poruszając się po idealnych okręgach.

Idea ta utrzymywała się przez około 1500 lat, dopóki polski astronom Mikołaj Kopernik (1473-1543) nie zdał sobie sprawy, że planety (w tym Ziemia) w rzeczywistości krążą wokół Słońca. Astronom uważał, że ich orbity te są kuliste.

Później niemiecki astronom i matematyk Johannes Kepler (1571-1630) zdał sobie sprawę, że Kopernik się mylił i opracował trzy prawa ruchu planet. Pierwsze prawo mówi, że orbity planet są eliptyczne, a nie kuliste. Trzecie prawo łączy rozmiar orbity planety z czasem jej obiegu w sposób, który jest dla nas zbyt skomplikowany, by się w niego zagłębiać.

Drugie prawo mówi, że jeśli narysujesz linię od Słońca do dowolnej planety, linia ta będzie omiatać równe obszary w równym czasie, gdy planeta się porusza. Pomyśl o pizzy - wąski ale długi kawałek dużej pizzy może mieć taką samą powierzchnię jak szeroki kawałek małej pizzy (Polecam zobaczyć diagram z grafiki, gdzie kawałki "pizzy" zostały oznaczone na czerwono i niebiesko). Gdyby planeta poruszała się po ich kulistej krawędzi, potrzebowałaby tyle samo czasu na pokonanie takiej drogi, mimo że ten dłuższy kawałek pizzy ma dużo krótszą drogę do pokonania. Dzieje się tak, ponieważ planety poruszają się szybciej, gdy znajdują się bliżej Słońca.

Tak więc głównym powodem, dla którego orbity są rysowane jako elipsy w podręcznikach, jest zademonstrowanie drugiego prawa Keplera. Gdyby orbita Ziemi została narysowana tak, jak pokazano na poprawnie skalowanym diagramie, niemożliwe byłoby dostrzeżenie jakiejkolwiek różnicy w klinach.

Może to jednak sprawiać wrażenie, że orbita Ziemi jest znacznie bardziej eliptyczna niż w rzeczywistości. Takie diagramy nie są do końca błędne - są przesadą, rodzajem matematycznej karykatury, która podkreśla ważną cechę.

Chociaż starożytni Grecy mylili się co do tego, że Ziemia znajduje się w centrum Układu Słonecznego, nie mylili się zbytnio co do orbit planet. Tak więc, jeśli wybaczysz suchy żart, zatoczyliśmy właśnie pełne koło.

EXTRA
Na diagramach Słońce nie znajduje się w centrum orbity, bo, co może wydać się nieintuicyjne realnie tam go nie ma. Jego pozycja jest określana, jako fokus, a ma to miejsce ze względu na małą, ale mimo wszystko znaczącą eliptyczność orbit. No w sumie ze względu na prawo Keplera, ale nie ma sensu w to wchodzić głębiej.

Co do pór roku, są one bardziej zależne, od nachylenia Ziemi względem Słońca, a nie od dystansu, bo ten nie do końca się z nimi pokrywa. Przynajmniej nie w przypadku półkuli północnej.

Dajecie znać, czy to ma sens, bo z artykułu usunąłem wszystko, co od siebie dodała edytorka, ze względu na pomieszanie kilku konceptów. Zostawiłem tylko to, o czym wspominał autor pracy i filmiku, do którego link znajdziesz niżej i własne dodatki, żeby pewne rzeczy uprościć.

┏━━━━━━───┄┄┄┄
┃ ŹRÓDŁA:
┗━━━───────────────────┄┄┄┄
Artykuł na ten temat:
https://theconversation.com/earth-the-sun-and-a-bike-wheel-why-your-high-school-textbook-was-wrong-about-the-shape-of-earths-orbit-225200

Filmik z wyjaśnieniem autora pracy:
https://www.youtube.com/watch?v=I4QtD7VGwNw

Praca naukowa do której odnosi się autor: https://iopscience.iop.org/article/10.1088/1361-6552/ad1b21
┏━━━━━━───┄┄┄┄
┃ TAGI:
┗━━━───────────────────┄┄┄┄
#ciekawostki #kosmos #ziemia #astronomia #nauka #slońce #ukladsloneczny

Solar Walk

Przescrolluj przez cały Układ Słoneczny!

#ciekawostki #nauka #ukladsloneczny

Tłumaczenie opisu filmu z google translate:

"Mapa Terra Infinita Nosa Confundena: 1 pierwsze nurkowanie i wiedza

Witamy w nowym włoskim filmie P&C. W tym filmie zaczniemy odkrywać i wyjaśniać mapę Terra Infinita autorstwa Nosa Confundena, mapę pokazującą wszechświat w projekcji, która sprawia, że przestrzeń staje się bezużyteczna, ponieważ wszystko jest zjednoczone. A także 2 pierścienie otaczające planetę i wiele więcej. Jeżeli jesteś zainteresowany filmem polub i subskrybuj."

https://www.youtube.com/watch?v=92Alnlrpes0

#teoriespiskowe #plaskaziemia #alternatywnahistoria #ukladsloneczny #ksiezyc #ziemia

#CiekawostkiBingAI - zadaję pytania czatowi GPT i publikuję odpowiedzi.

Jak zachowałby się układ słoneczny, gdyby słońce zwiększyło swoją masę dwukrotnie?

Według artykułu z Wikipedii¹, Słońce jest w fazie ciągu głównego i spala wodór w hel w swoim jądrze. Jeśli Słońce zwiększyłoby swoją masę dwukrotnie, to zwiększyłaby się też temperatura i ciśnienie w jądrze, co przyspieszyłoby reakcje termojądrowe. To oznaczałoby, że Słońce stałoby się jaśniejsze i gorętsze, a jego żywotność skróciłaby się z około 10 miliardów do około 1,5 miliarda lat.
Ziemia i inne planety Układu Słonecznego odczułyby skutki takiej zmiany. Zwiększona masa Słońca spowodowałaby wzrost siły grawitacji, która oddziałuje na planety. To z kolei wpłynęłoby na ich orbity, które stałyby się bardziej eliptyczne i bliższe Słońcu. Ziemia znalazłaby się w odległości około 100 milionów kilometrów od Słońca (teraz jest około 150 milionów kilometrów), co oznaczałoby, że rok trwałby około 200 dni.
Zwiększona jasność i temperatura Słońca miałyby katastrofalne konsekwencje dla życia na Ziemi. Średnia temperatura powierzchni Ziemi wzrosłaby z około 15°C do około 50°C, co spowodowałoby parowanie oceanów i efekt cieplarniany. Atmosfera Ziemi stałaby się podobna do atmosfery Wenus, która ma temperaturę ponad 400°C i ciśnienie ponad 90 razy większe niż na Ziemi. Życie na Ziemi prawdopodobnie wyginęłoby lub musiałoby się dostosować do ekstremalnych warunków.
Podsumowując, gdyby Słońce zwiększyło swoją masę dwukrotnie, to zmieniłoby się wszystko w Układzie Słonecznym. Słońce stałoby się jaśniejsze i gorętsze, a jego ewolucja przyspieszyłaby. Planety zmieniłyby swoje orbity i odczułyby skutki zwiększonego promieniowania słonecznego. Ziemia stałaby się nieprzyjaznym miejscem dla życia. Nie jest to jednak prawdopodobny scenariusz, ponieważ nie ma żadnego znaczącego źródła masy, które mogłoby zostać pochłonięte przez Słońce w najbliższej przyszłości.
Źródło: Konwersacja za pomocą usługi Bing, 3.06.2023
(1) Słońce – Wikipedia, wolna encyklopedia. https://pl.wikipedia.org/wiki/S%C5%82o%C5%84ce.
(2) Co stałoby się Ziemi, gdyby w Słońce uderzył obiekt jej wielkości?. https://trojka.polskieradio.pl/artykul/2440480,Co-staloby-sie-Ziemi-gdyby-w-Slonce-uderzyl-obiekt-jej-wielkosci.
(3) Co by się stało, gdyby Słońce nagle zniknęło? - Porcja Wiedzy. https://porcjawiedzy.pl/2018/09/gdyby-slonce-nagle-zniknelo.html.
#ciekawostki #kosmos #ukladsloneczny #slonce #ziemia #chatgpt

Uran nie jest wcale taki nudny, jak to się wszystkim zdaje. Brakowało nam narzędzi by dowiedzieć się więcej, np że występują tam potężne cyklony.
#astronomia #kosmos #ukladsloneczny #nauka #ciekawostki
https://www.focus.pl/artykul/uran-cyklon-biegun

Jowisz, największa i najbardziej masywna planeta Układu Słonecznego. Astronomów zawsze ciekawiło skąd te charakterystyczne pasy, sonda Juno zdaje się udzielać odpowiedzi, prawdopodobnie to sprawka pola magnetycznego.
#astronomia #kosmos #nauka #ciekawostki #ukladsloneczny
https://www.focus.pl/artykul/jowisz-pochodzenie-pasow

Nowy teleskop do obserwacji Słońca, jeszcze w fazie kalibracji i testów, a już zachwyca obrazami naszej dziennej gwiazdy.
#astronomia #ciekawostki #kosmos #nauka #ukladsloneczny
https://www.focus.pl/artykul/slonce-na-najnowszych-zdjeciach

Dzień dobry albo dobry wieczór Państwu jestem tu nowy i powiem szczerze spierd...iłem z wypok.pl, bo choć nie udzielałem się wielce to czegoś tam już brakuje.
Wczoraj naadszedł ten moment, że może przez kogoś zauważona zostanie twórczość mojego 7 letniego syna z lekkim stadium autyzmu (Asperger)
O nic nie proszę, tylko o obiektywna ocenę skrawka jego prac, jeżeli komukolwiek przypadną do gustu, podzielę się większą kolekcja.
Keluj, bo tak go nazwijmy ma 7 lat i jest pasjonatem #liczby #ukladsloneczny , kostek #rubik #rubikscube wszelkiego rozmiaru i kształtu, gier i zabaw logicznych jak i wspinanie się #climbing po wszystkim czego można się chwycić i podciągnąć lub skoczyć ( nie wykluczając niespodziewającego się niczego matke lub ojca #rodzicielstwo #dziecko ) oraz rysowania w większości elementów rozrywkowych i kulturalnych dla #koty kotów.
Aha rysunek przedstawia wielopoziomowe centrum dla kotów a na drugim #food #foodtruck dla kotów w większości #frytki ( spalone, lekko spalone lub o smaku kiwi.
I tak uprzedzając fakty, w szoferce wygląda jak wygibasy, ale to tylko kierownica z uszami kota

"Kto wczesnym rankiem wstaje temu budzące się słońce promieniami po twarzy daje"
I taką klasyczną maksymą chciałbym zacząć dzisiejszy post, w którym opowiem Wam co nieco o naszym pięknym słońcu.
29 kwietnia 2015 roku NuSTAR, Hinode i Solar Dynamics Observatory zauroczeni naszą gwiazdą, z ciekawością wpatrywały się w jej powierzchnie, próbując dostrzec i udokumentować wszelakie tajemnicę rozbłysków naszego słońca.
Warto tutaj zwrócić uwagę na wyróżniające się rozbłyskujące aktywne rejony, które są świetnie widoczne na poniższym zdjęciu.
Czym są te rozbłyskujące rejony na słońcu?
Są to bardzo aktywne rejony, które zawierają materię rozgrzaną do kilku milionów stopni Celsjusza. Ogromna temperatura, prawda?
Wszystkie dane, które zostały oznaczone kolorami - opisane poniżej - wskazują najbardziej aktywne energetycznie miejsca na powierzchni naszej gwiazdy.
Warto tutaj wspomnieć o tym, że podczas obserwacji wybuchały mikro rozbłyski, które są mniejszymi wersjami większych rozbłysków, ale to własnie mikro rozbłyski szybko uwalniają energię i podgrzewają materiał w obszarach aktywnych.
Niebieskie rejony zostały uchwycone przez Nuclear Spectroscopic Telescope Array, skrótowo nazywanym - NuSTAR, nisko energetyczne promienie rentgenowskie widoczne na zdjęciu jako zielony kolor - widzimy dzięki japońskiej sondzie Hinode, zaś światło ekstremalnie fioletowe, podziwiamy dzięki Obserwatorium Dynamiki Słonecznej - skrótowo nazywanym - SDO.
Źródła:
NASA/JPL-Caltech/GSFC/JAXA

Największy równocześnie w układzie słonecznym i w grupie księżyców galileuszowych - lodowy księżyc Jowisza.
Kto odkrył ten księżyc?
Jak wspomniałem we wstępie, ten największy księżyc Jowisza został odkryty przez samego Galileusza, który dostrzegł ją poprzez soczewkę lunety własnej konstrukcji. Ganimedes został odkryty 11 stycznia 1610.
Skąd pochodzi nazwa tego księżyca?
Ganimedes to mitologiczny, grecki kochanek boga Zeusa.
Zdjęcie tego uroczego lodowego księżyca możemy podziwiać dzięki sondzie Juno, która gościła obok Jowisza 20 lipca 2021 roku. Juno na pokładzie ma zainstalowany instrument o nazwie Jovian Infrared Auroral Mapper (JIRAM), który miała za zadanie stworzyć najnowszą mapę Ganimedesa.
Sama mapa powstawała w podczerwieni, łącząc dane uzyskane podczas przelotów sondy Juno.
Obserwacje wykonane przez JIRAM, który „widzi” w podczerwieni niewidocznym dla ludzkiego oka, dostarczają nowych informacji na temat Ganimedesa, jego lodowej skorupy oraz składu oceanu płynnej wody pod powierzchnią wspomnianej wcześniej skorupy.
JIRAM został zaprojektowany tak aby przechwytywał światło podczerwone wychodzące z głębi Jowisza, badając warstwę pogodową od 50 do 70 kilometrów poniżej wierzchołków chmur.
Sam instrument może być również używany do badania księżyców Io, Europa, Ganimedes i Callisto, które nazywane są również zbiorczo księżycami Galileusza na cześć ich odkrywcy.
Imponujące, prawda?
Źródła:
NASA/JPL-Caltech/SwRI/ASI/INAF/JIRAM

Wybaczcie, że dzisiaj nie będzie dłuższej kosmicznej opowieści.
Taka opowieść na pewno pojawi się w nadchodzący weekend.
Nie chcę zdradzać szczegółów, ale i tym razem będę opisywał ciekawe wydarzenie które miały miejscem daleko od nas, zapisując się na kartach kosmicznych historii oraz badań, które choć w niewielkim stopniu, mogą nas przybliżyć do poznania kolejnych 'cząstek' wszechświata.
Pierścienie Saturna jak i sam Saturn są niesamowicie fascynując, Są tak piękne i urokliwe, że mógłbym godzinami wpatrywać się w fotografię pochodzące z przelatujących nieopodal sond kosmicznych, zachwycać się urokami planety, które potrafią pobudzić i rozpalić wyobraźnie do granic możliwości.
Specjalnie wspomniałem o sondach, które od lat zabierają nas do niesamowitych światów, które swoimi szklanymi oczami zatrzymują w kadrze i podgadają nieziemskie, chłodne, gorące oraz zabójcze światy, ponieważ chcę wspomnieć o jednej z nich. O tej, która przypatrywała się Saturnowi przez 13 lat.
Sonda Cassini-Huygens, bo to właśnie o niej wspominałem wcześniej i to dzięki niej możemy podziwiać cudowne oblicza Saturna, jego pierścieni oraz księżyców.
Pokrótce opisywałem już ja dawniej na hejto, warto wiedzieć, że jej misja trwała 20 lat z czego 13 lat przebywała na orbicie Saturna i dostarczyła wiele ciekawych danych.
Źródło: nasa.gov

To zdjęcie pochodzi z marca 2021 roku i przedstawia gazowego olbrzyma, który zwie się Uran - siódma planeta w układzie słonecznym.
Zdjęcie wykonano za pomocą Teleskopu kosmicznego Chandra, który pracuje w zakresie promieni rentgenowskich.
Źródło: nasa.gov

Osobliwy widok Saturna i jego - na drugim zdjęciu - księżyca noszącego nazwę - Tytan.
Zdjęcia powstały podczas misji #CassiniHuygens, która trwała od 15 października 1994 do 15 września 2017 roku.
Źródła
Cassini - NASA, JPL-Caltech, SSI
Obróbka: Maksim Kakitsev

Postanowiłem napisać kilka słów o moim ulubionym obiekcie w Układzie Słonecznym. Jest nim planeta karłowata Haumea. Dlaczego właśnie ona tak mnie ciekawi?

1. Kształt. W przeciwieństwie do innych zaokrąglonych pod wpływem grawitacji obiektów Haumea nie jest podobna do kuli czy elipsoidy obrotowej lecz raczej do piłki rugby (bardziej fachowo: elipsoidy trójosiowej). To oznacza, że, aby opisać jej rozmiary, należy podać długość w trzech osiach: między biegunami i dwukrotnie w płaszczyźnie równika (jedna oś dłuższa i jedna krótsza, krzyżujące się pod kątem 90°).
   
2. Bardzo szybki okres obrotu wokół własnej osi (oczywiście chodzi tu o oś między biegunami): doba na Haumei trwa tylko 3,9 godziny. Podejrzewa się, że taka sytuacja została spowodowana zderzeniem z innym ciałem niebieskim. Szybki okres obrotu przyczynił się zaś do osiągnięcia przez planetę karłowatą wspomnianego wyżej unikalnego kształtu.
   
3. Pierścienie. Przez długi czas jedynymi znanymi systemami pierścieni były te wokół dużych planet gazowych (Saturn, Uran, Jowisz i Neptun). Jednak niedawno odkryto też pierścienie wokół znacznie mniejszych obiektów (w 2013 r. wokół planetoidy Chariklo z grupy centaurów, następnie - jak na razie bez potwierdzenia - wokół kolejnego centura o nazwie Chiron, a w 2017 r. właśnie wokół Haumei). Jestem ciekawy, jak by wyglądała taka mała skalisto-lodowa planetka z pierścieniami.
   
4. Barwa. Haumea jest biała śnieg, co samo w sobie nie jest takie ciekawe, ale tak się składa, że odkryto ją zaraz po Świętach Bożego Narodzenia w 2004 r. i początkowo nieoficjalnie nazwano Santa ("Święty Mikołaj"). Zaś jej pierwszy odkryty księżyc nazwano Rudolfem. Ostatecznie, zgodnie z zasadami nazewnictwa przyjętymi przez Międzynarodową Unię Astronomiczną, Świętego Mikołaja przemianowano na Haumeę (od imienia hawajskiej bogini-matki), zaś księżyce (obecnie są znane już dwa) nazwano Hi'iaka i Namaka (również postacie z mitologii hawajskiej).
   

Haumea jest bardzo oddalona od Ziemi (dalej niż Pluton) i nie należy oczekiwać, że w najbliższym czasie zawita do niej misja kosmiczna. Szkoda, bo to taki ciekawy i trochę dziwaczny obiekt.
Na obrazku wizja artystyczna, jak prawdopodobnie wygląda Haumea.

Astronomiczna Wiosna nie tylko na Ziemi?
W 2009 roku sonda Cassini zrobiła takie o to zdjęcie Saturnowi, który był świadkiem niezliczonych równonocy na naszej planecie. Sonda podczas tworzenia mozaiki fotografii, była w odległości 847 000 kilometrów od Saturna.