Archeologia

Gdzie znajdowały się celtyckie Pireneje? Odpowiedź na to pytanie pozostawało tajemnicą przez lata. Teraz archeolodzy z Badenii-Wirtembergii przychodzą z przełomowym odkryciem. Twierdzą, że je znaleźli.
Badacze twierdzą, że historyczne miasto znajduje się wokół Heuneburga w dolinie Dunaju. Istniało tam nawet gigantyczne miejsce kultu, odkryto tam również komorę zbudowaną z potęż

W październiku 2024 roku zakończyły się fascynujące badania archeologiczne w Sandomierzu-Mokoszynie, które przyniosły odkrycia mogące zmienić nasze spojrzenie na najwcześniejsze dzieje tego regionu. Prace prowadzone przez pracownię „Trzy Epoki“ Monika Bajka z Klimontowa odsłoniły pozostałości osad sprzed tysięcy lat, w tym ślady pierwszego na Wyżynie Sandomierskiej tzw. długieg

Identyfikacja palaczy XVIII-wiecznej Anglii. Wykorzystano metabolity znalezione w kościach osób żyjących przed wiekami.
Zespół archeologów i historyków z Uniwersytetu w Leicester wykorzystał metabolity znalezione w kościach osób żyjących przed wiekami, aby ustalić, czy były one palaczami. Ich badanie, opublikowane w Science Advances, wprowadziło nową technikę identyfikacji pala

Na duńskiej wyspie Falster, w trakcie wykopalisk archeologicznych związanych z budową kolei, natrafiono na niezwykłe znalezisko. Pod neolitycznym domem sprzed 5000 lat odkryto kamienną piwnicę, która rzuca nowe światło na umiejętności budowlane ówczesnych społeczeństw. Choć sama struktura jest relatywnie niewielka – o wymiarach około 2 na 1,5 metra – jej znaczenie historyczne i

Naukowcy z Narodowej Akademii Nauk Armenii i niemieckiego Uniwersytetu w Münster odkryli najstarszy kościół w Armenii. Znaleziono go w byłej stolicy, mieście Artaxata. Armenia to kraj, który jako pierwszy w historii przyjął chrześcijaństwo. Budynek z IV wieku jest najstarszym archeologicznie udokumentowanym kościołem w kraju. To sensacyjne świadectwo wczesnego rozwoju chrześcij

W Narwi odkryto wrak należącego do Marynarki Wojennej II RP okrętu „Hetman Żółkiewski”. „Wszystkie tajemnice polskiej marynarki zostały tam zatopione, aby nie wpadły w ręce Niemców” – mówi w rozmowie z PAP współodkrywca wraku Sławomir Kaliński. [...]
Odkryty okręt, służący w polskich barwach w latach 1920-1939, miał długa i burzliwą historią. Parowiec został zbudowany w 1887 r.

Prowadzili wędrowny tryb życia, nie znali koła, pisma i rolnictwa, lecz zbudowali potężną świątynię. Göbekli Tepe pokazuje, jak mało wiemy o naszej prehistorii.
W latach 60. ubiegłego wieku uwagę archeologów przykuł obszar w południowo-wschodniej Turcji, około 15 km od miasta Şanlıurfa. Uznano, że tamtejsze wzgórza nie są do końca naturalnego pochodzenia. Wstępna hipoteza badac

W ostatnich latach badania nad neandertalczykami dostarczają coraz bardziej zaskakujących danych, które wciąż zmieniają nasze postrzeganie tych hominidów. Najnowsze analizy prowadzone przez grupę hiszpańskich naukowców ukazują kolejne wątki ich historii. Tym razem badania rzucają nowe światło na kwestie wsparcia społecznego, które członkowie pradziejowych grup mogli sobie okazy

W 1964 r. uczniowie krakowskiego technikum geologicznego odkryli Jaskinię Raj w Górach Świętokrzyskich. Podczas jubileuszu w Kielcach eksperci zwrócili uwagę na jej znaczącą rolę w badaniach naukowych. Najnowsze odkrycia dostarczają nowych informacji o życiu neandertalczyków i zmianach klimatycznych. [...]
Odkrywca wspominał, że po wejściu do jaskini on i jego koledzy oniemieli

Ceramiczne popielnice wraz z przepalonymi szczątkami kostnymi i wyposażeniem odnaleźli archeolodzy z Uniwersytetu Łódzkiego na cmentarzysku kultury przeworskiej w Mnichu koło Kutna (Łódzkie). W ocenie archeologów to jedno z najciekawszych w Polsce miejsc pod względem badania zwyczajów pogrzebowych.
Eksploracje prowadzone są pod nadzorem dr. Wojciecha Rutkowskiego oraz Ireny Pod

Wyspa Man, mała i malownicza wyspa położona na Morzu Irlandzkim, kryje w sobie bogatą historię, której część ujawniają regularne odkrycia archeologiczne. Jednym z najnowszych znalezisk, które przyciągnęło uwagę historyków i numizmatyków, jest skarb 36 srebrnych monet pochodzących z epoki wikingów. Odkrycia dokonali dwaj poszukiwacze metali, John Crowe i David O’Hare, na prywatn

Odkrycia archeologiczne oraz badania genetyczne ujawniają coraz więcej szczegółów na temat kontaktów między Wikingami a rdzenną ludnością Ameryki Północnej. Na długo przed wyprawą Krzysztofa Kolumba w 1492 roku, skandynawscy żeglarze prawdopodobnie prowadzili handel z mieszkańcami Arktyki, dzieląc się nie tylko towarami, ale również technologią i wiedzą o nieznanych terytoriach

Propaganda i demonizacja wroga nie jest jedynie cechą nowożytnych konfliktów. Według rzymskich kronikarzy Kartagińczycy mieli składać bogom swoje dzieci jako ofiary. O czym tu dużo mówić, niewielka była lista aktów barbarzyńskich, jakich ci pochodzący z Fenicji puniccy adwersarze Rzymu mieli się wedle dziejopisów nie dopuścić… Najnowsze badania cmentarzyska punickiego w rejonie

W 2023 roku Chepstow Archaeological Society dokonało niezwykłego odkrycia — pozostałości starożytnego rzymskiego mostu w rzece Wye. To przełomowe wydarzenie miało miejsce dzięki wieloletnim badaniom, które rozpoczęły się już w XIX wieku. Dopiero nowoczesne technologie, jak narzędzia mapowania cyfrowego, pozwoliły na dokładną lokalizację konstrukcji.
Początki zainteresowania rzy

Autonomiczne pojazdy podwodne zarządzane przez firmę Ocean Infinity zlokalizowały u wybrzeży Kalifornii wrak USS Stewart, znany również jako DD-224 lub „Statek widmo Pacyfiku” .
Trzy duże, przypominające torpedy autonomiczne pojazdy podwodne HUGIN 6000 zostały zwodowane u wybrzeży północnej Kalifornii. Celem było odnalezienie wraku legendarnego niszczyciela, który zasłynął jako

Za nami drugi sezon prac archeologiczych we wsi Ciepłe (gm. Gniew). Zespół prowadzony przez dr Sławomira Wadyla z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego bada wczesnośredniowieczne grody i cmentarze, próbując odpowiedzieć m.in. na pytanie, czy niewielka wieś Ciepłe w gminie Gniew była na przełomie X i XI wieku najsilniejszym ośrodkiem na Pomorzu, a nie był nim Gdańsk?Pr

W odkryciu dokonanym przez chińskich archeologów, w północno-zachodniej części kraju, naukowcy natknęli się na jeden z najstarszych produktów spożywczych w historii ludzkości. Na terenie pustynnej Kotliny Tarymskiej, w regionie Xinjiang, odnaleziono niezwykły artefakt – ser sprzed 3600 lat. Substancja ta, zachowana na szyjach mumii z epoki brązu, zrewolucjonizowała spojrzenie n

Wyjątkowe miejsce pochówku, zawierające zaskakująco dobrze zachowanych prawie 50 szkieletów wikingów, zostało odkryte w Danii podczas prac związanych z instalacją kabli elektrycznych. Znalezisko zlokalizowane w pobliżu miejscowości Åsum na wyspie Fionia, było odkrywane w ciągu ostatnich sześciu miesięcy przez archeologów z Muzeum Odense.
Szczątki ludzkie z epoki wikingów (od 79

Niedawne odkrycie w jednej z hiszpańskich jaskiń na Majorce rzuca nowe światło na historię osadnictwa w regionie Morza Śródziemnego. Zespół archeologów odkrył 6000-letni most wykonany z wapienia, znajdujący się w zanurzonej pod wodą części jaskini.
To niezwykłe znalezisko nie tylko przesuwa granice naszej wiedzy o wczesnych mieszkańcach tego obszaru, ale również stawia nowe pyt