**Rosyjskie bankructwo? Nie tak szybko**
Dużo mówi się o problemach gospodarczych Rosji. Faktycznie są one spore, ale bankructwo Rosji to bardzo odległa perspektywa.
W 2022 r. rosyjskie wydobycie ropy naftowej nie tylko nie zmniejszyło się, ale nawet wzrosło – o ok. 2%, do 10,7 mln baryłek ropy dziennie. Jednocześnie eksport rosyjskiej ropy wzrósł o ok. 7,5%. Po wykluczeniu z zachodnich rynków, Rosjanie zaczęli sprzedawać ropę do Azji. Najlepszym „klientem” okazały się Indie. Na początku 2022 r. Indie nie importowały nawet 100 tysięcy baryłek ropy dziennie (bpd). Jednak w kolejnych miesiącach import rosyjskiej ropy konsekwentnie rósł – do 1,6 mln bpd na początku grudniu. Poniżej grafika przedstawiająca Rosyjski eksport morski ropy do krajów Azji (źródło: Bloomberg).
Coraz trudniej ustalić finalną destynację rosyjskiej ropy. Rosjanie ukrywają te dane – co zresztą zrozumiałe. W efekcie np. w styczniu nie można doliczyć się gdzie trafiało ok. 30 mln baryłek rosyjskiej ropy – z pewnością do Azji, ale gdzie konkretnie? Nie wiadomo.
To, że Rosjanom udało się utrzymać przedwojenny poziom eksportu, to jednak tylko jedna strona medalu. Sankcje zmusiły Rosjan do sprzedawania ropy znacznie poniżej cen rynkowych. W lutym 2023 r. różnica cenowa między Uralem a Brentem to ok. 30$ na baryłce. Poniżej grafika od Financial Times, przedstawiająca tę różnicę cenową.
Na rynku gazu jest gorzej. W 2022 r. produkcja rosyjskiego gazu zmniejszyła się o ok. 13,4% w porównaniu z 2021 r. Jednocześnie eksport rosyjskiego gazu zmniejszył się aż o 45%. Jutro wchodzą natomiast kolejne zachodnie sankcje. Tym razem ban na produkty ropopochodne. To będzie mocne uderzenie w rosyjską gospodarkę, ale nokautu nie należy się spodziewać.
Jeszcze latem szacowano, że PKB Rosji skurczy się o 8-10% w 2022 r. Jednak teraz Międzynarodowy Fundusz Walutowy szacuje, że w 2022 r. PKB skurczyło się tylko o 2,2%. Według szacunków MFW, teraz Rosjanie wyjdą na prostą, w 2023 r. ich PKB urośnie o 0,3%, a w 2024 r. o 2,1%
Oczywiście te projekcje mogą się zmieć, bo w średnim i długim terminie, sankcje mogą mocniej „przydusić” rosyjską gospodarkę. Jednak jeśli Putin będzie chciał „długiej wojny” (a na to wygląda), to pieniędzy szybko mu nie zabraknie.
Wojna na Ukrainie, wydatki na armię i zachodnie sankcje drenują rosyjską gospodarkę, wykluczają Rosję z zachodnich rynków, utrudniają Rosjanom dostęp do zachodnich technologii. Czy jednak doprowadzą do bankructwa Rosji? To bardzo wątpliwe.
Wykluczona z zachodnich rynków Rosja, próbuje coraz mocniej wiązać się z Azją, łącząc systemy bankowe z Iranem, priorytetyzując rozbudowę korytarza Północ-Południe do Indii, Oczywiście nie jest to idealny scenariusz dla Rosji, ale zacieśnienie współpracy z krajami Azji to nie najgorsza perspektywa. Nie da to Rosji takich korzyści jak handel z Zachodem, ale przynajmniej utrzyma rosyjską gospodarkę na powierzchni. Pytanie do kiedy?
Poza tym to też jest kwestia szerszego dylematu. Napoleon miał kiedyś powiedzieć: "aby prowadzić wojnę potrzeba trzech rzeczy: pieniędzy, pieniędzy i pieniędzy". Czy w dzisiejszych czasach to jest nadal aktualne? W sytuacji izolacji politycznej, pieniądze to może być za mało.
_______________
W związku z tym, że wołanie na wykopie i na hejto nie działa to postanowiłem uruchomić newsletter na substacku - zasady są proste, zapisujecie się mailem i dostajecie powiadomienie jak dodam nowy tekst. ( ͡º ͜ʖ͡º) Żeby się zapisać kliknij tutaj
_______________
Info wrzucam na:
- stronę Facebook [Puls Lewantu](https://www.facebook.com/PulsLewantu))
- [Twittera](https://twitter.com/PulsLewantu))
- [stronę internetową](https://pulslewantu.pl/))
- #lagunacontent
_______________
Jeśli ktoś docenia moją pracę i chciałby postawić mi wirtualną kawę, to może to zrobić [pod tym linkiem](https://buycoffee.to/pulslewantu)..) Przypominam też, że mam też [Patronite](https://patronite.pl/PulsLewantu)) - dla Patronów przygotowuję cotygodniowe przeglądy prasy, sesje Q&A, wczesny dostęp do artykułów i inne fajne rzeczy. ( ͡° ͜ʖ ͡°)
#ukraina #rosja #lagunacontent

Brygada Fatymidzka, czyli Afgańczycy w służbie Assada
Gdy w Syrii wybuchła wojna domowa, do Damaszku zaczęły ściągać tysiące szyickich bojowników. Jedni z nich zdecydowali się na walkę po stronie Assada ze względu na oferowane przez Syryjczyków i Irańczyków gratyfikacje finansowe. W przypadku innych zadecydowały motywy religijne i ideologiczne. O ile pobyt w Syrii bojowników Hezbollahu czy irackich milicji jest dość dobrze znany, o tyle mało mówi się o afgańskich oddziałach, które walczyły po stronie Assada.
Tekst tradycyjnie dostępny także na mojej stronie
Jak domek z kart
Na początku 2012 r. w Syrii wybuchła wojna domowa. Władza Assada trzęsła się w posadach. Rządową armię trapiły masowe dezercje, a z Turcji cały czas napływało uzbrojenie dla rebeliantów. Jeszcze latem 2012 r. rozpoczęła się bitwa o Aleppo, a rebelianci byli bardzo blisko przejęcia pełnej kontroli nad miastem. Teheran pilnie przyglądał się temu co dzieje się w Syrii. Irańczycy szybko doszli do wniosku, że Assad nie utrzyma się u władzy bez zewnętrznego wsparcia. W efekcie Teheran rozpoczął interwencję wojskową w Syrii.
Zamiast jednak wysyłać do Syrii swoich własnych żołnierzy, Irańczycy postanowili wesprzeć Assada nieregularnymi siłami Hezbollahu i szyickich milicji z Iraku. Irańscy wojskowi także pojawili się w Syrii, jednak byli oni porozrzucani po poszczególnych po poszczególnych milicjach, działając jako instruktorzy, doradcy, łącznicy itd. Jedynymi oddziałami frontowymi, które możemy nazwać stricte irańskimi były małe wydzielone jednostki Basidżu (nieregularna formacja wchodząca w skład Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej).
Libańczycy i Irakijczycy nie były jedynymi nacjami, wśród których Irańczycy zaczęli szukać rekrutów na wojnę Assada. Ich uwagę przykuli także Afgańczycy.
Chazarowie – szyici z Afganistanu
Szacuje się, że w Iranie żyje ok. 3 mln uchodźców z Afganistanu. Pierwsza fala uchodźców pojawiła się w Iranie w 1979 r., zaraz po rozpoczęciu radzieckiej inwazji. Ok. 40% afgańskich uchodźców, przebywających w Iranie, to Chazarowie – szyici, którzy posługują się językiem Dari (uważanym za dialekt perskiego).
W latach 80. afgańscy uchodźcy mogli liczyć na stosunkowo szerokie wsparcie ze strony irańskich władz. Jednak po wycofaniu się ZSRR z Afganistanu (1989 r.), a następnie upadku komunistycznego rządu Nadżibullaha (1992 r.), w Iranie zaczęły przybierać na sile nastroje anty-uchodźcze.
Afgańscy uchodźcy są od lat dyskryminowani w Iranie. Utrudnia im się podjęcie pracy zarobkowej, nie mogą się swobodnie poruszać po większości prowincji kraju, a dodatkowo mają ogromne problemy z nabyciem irańskiego obywatelstwa – fakt, że mieszkają w Iranie od lat, albo że już się tutaj urodzili, nic nie zmienia. Nawet dzieci, które urodziły się z mieszanych małżeństw afgańsko-irańskich (jeśli ich ojciec był Afgańczykiem) nie nabywały obywatelstwa „z automatu”, lecz musiały wnioskować o jego nadanie po ukończeniu 18. roku życia (przepisy w tym zakresie zmieniono dopiero w 2019 r.).
Dyskryminacja dotyka także Chazarów, a zatem grupę etniczną, która – ze względu na religię i język – jest bardzo bliska kulturowo Irańczykom.
Afgańska armia szyicka
Korpus Strażników Rewolucji Islamskiej uznał Chazarów za idealną „bazę rekrutacyjną”. Oprócz wysokich gratyfikacji pieniężnych za wyjazd do Syrii, Korpus oferował im irańskie obywatelstwa. To zachęciło wielu Afgańczyków do zaciągnięcia się na służbę u Assada jeszcze w 2012 r.
Afgańskich ochotników było tak dużo, że już w 2013 r. powołano odrębną jednostkę, złożoną prawie wyłącznie z Afgańczyków – Brygady Fatymidzkie. Oprócz Chazarów w skład Brygady weszli Irańczycy w roli oficerów i instruktorów.
Sama nazwa – Brygady Fatymidzkie – stanowiła nawiązanie do szyickiego kalifatu fatymidzkiego, który istniał w X-XI w.
W służbie Assada
Brygady Fatymidzkie wzięły udział w wielu bitwach, walcząc niemal na wszystkich frontach syryjskiej wojny domowej. Afgańczycy bili się o Damaszek, Palmyrę, czy Darę. Wzięli także udział w zażartych walkach miejskich o Aleppo, gdzie ponieśli bardzo wysokie straty.
Podczas bitwy o Aleppo, Brygadzie Fatymidzkiej powierzono m.in. zajęcie dzielnicy Sheikh Saeed. Aby zdobyć dzielnicę najpierw należało przekroczyć autostradę M5, a dopiero później wedrzeć się do zabudowy mieszkalnej. Atakując przez otwarty teren i nacierając na silne umocnione pozycje rebeliantów, Afgańczycy ponosili horrendalne straty. Jednak po kilku dniach nieustannego szturmowania pozycji rebeliantów, udało im się wedrzeć do dzielnicy Sheikh Saeed.
Irańskie media utrzymują, że większość bojowników Brygady Fatymidzkiej stanowią Afgańczycy weterani dżihadu przeciwko ZSRR i wojny iracko-irańskiej. Tacy weterani zdarzali się co prawda w szeregach Brygady, jednak stanowili mały ułamek w „morzu słabo przeszkolonych rekrutów”, którzy przed przyjazdem do Syrii nie dysponowali żadnym doświadczeniem bojowym.
Afgańczycy walczyli w Syrii przede wszystkim jako lekka piechota. Jednak na ich wyposażeniu znalazło się także nieco sprzętu ciężkiego, w tym – co ciekawe – czołgi T-90. Nie wiadomo jak dokładnie Brygada weszła w posiadanie T-90, ale najprawdopodobniej kilka sztuk czołgu zostało przekazanych Afgańczykom bezpośrednio przez Rosję, a sam zakup opłacił natomiast Iran.
W 2015 r. Brygada Fatymidzka została przekształcona w Dywizję, jednak nadal afgańska jednostka jest potocznie zwana „liwą” (ar. brygadą). Dokładna liczebność Brygady nie jest znana. Irańskie media podają najczęściej liczbę 20 tysięcy bojowników. Szacuje się jednak, że faktyczny rozmiar jednostki był mniejszy. W momencie przekształcenia w dywizję w 2015 r. liczebność jednostki szacować można było na od 5-10 tys. bojowników.
Rozczarowanie i żal
Mimo, że oficjalna irańska narracja próbuje przedstawić obecność Libańczyków, Irakijczyków czy Afgańczyków w Syrii jako „świętą wojnę” w obronie szyizmu, to z wywiadów z Chazarami, którzy postanowili walczyć po stronie Assada wynika, że za ich wyjazdem do Syrii wcale nie stały motywy religijne, lecz obietnica otrzymania irańskiego obywatelstwa. Pozwoliłoby im to zalegalizować swój pobyt w Iranie oraz podjąć lepszą pracę – zdarza się, że nawet dobrze wykształceni Afgańczycy muszą pracować w Iranie znacznie poniżej swoich kwalifikacji.
Obietnice, którymi Afgańczycy byli mamieni w irańskich centrach rekrutacyjnych, okazały się jednak tylko mrzonkami. Po zakończeniu służby w Syrii, bardzo mało Afgańczyków faktycznie otrzymało irańskie obywatelstwa. Większość z nich mogła liczyć np. na kilku miesięczne karty pobytu, ale nie na obywatelstwo. Cześć z nich była tak rozgoryczona, że – zaraz po powrocie do Iranu – decydowali się na wyjazd do ojczystego Afganistanu lub nielegalną emigrację do Europy.
Rodziny poległych Afgańczyków też nie mogły liczyć na wiele ze strony irańskich władz. Dochodziło nawet do tak absurdalnych sytuacji, że rodziny bojowników poległych w Syrii otrzymywały…komplet pościeli, książkę, czy pamiątkowy dyplom.
Epilog
Gdy Państwo Islamskie zostało rozbite, a walki między wojskami rządowymi a rebeliantami ustały, Brygada Fatymidzka zaczęła wycofywać się z Syrii. Nie był to jednak odwrót całkowity. Szacuje się, że w Syrii nadal przebywa ok. 500-1000 Afgańczyków. Ich obecność w Syrii ma zapewnić Irańczykom możliwość szybkiego odtworzenia afgańskich oddziałów w sytuacji ponownego przejścia syryjskiej wojny domowej w „gorącą fazę”.
O Brygadzie Fatymidzkiej zrobiło się ponownie głośno w na przełomie 2020 i 2021 r. W lutym 2020 r. Amerykanie podpisali porozumienie pokojowe z talibami i zaczęli wycofywać swoje siły z Afganistanu. Właśnie w takiej atmosferze, w grudniu 2020 r. Dżawad Zarif (ówczesny szef MSZ-u) udzielił wywiadu afgańskiej telewizji TOLO News, w którym stwierdził że na prośbę rządu w Kabulu, Iran mógłby wysłać do Afganistanu tysiące bojowników Brygady Fatymidzkiej.
Ten pomysł poparła część irańskich konserwatystów. Jednak ostatecznie skończyło się tylko na deklaracjach. Władze Iranu, z ajatollahem Chameneim na czele, uznały bowiem że lepiej podejść to talibów pragmatycznie i wypracować z nimi jakąś formułę współpracy niż być kolejnym państwem – po Wielkiej Brytanii, ZSRR i USA – które zdecyduje się na interwencję zbrojną w Afganistanie.
_______________
Info wrzucam na:
- stronę Facebook [Puls Lewantu]( https://www.facebook.com/PulsLewantu)) )
- [Twittera]( https://twitter.com/PulsLewantu)) )
- [stronę internetową]( https://pulslewantu.pl/)) )
- #lagunacontent
_______________
Jeśli ktoś docenia moją pracę i chciałby postawić mi wirtualną kawę, to może to zrobić [pod tym linkiem]( https://buycoffee.to/pulslewantu)..) .) Przypominam też, że mam też [Patronite]( https://patronite.pl/PulsLewantu)) ) - dla Patronów przygotowuję cotygodniowe przeglądy prasy, sesje Q&A, wczesny dostęp do artykułów i inne fajne rzeczy. ( ͡° ͜ʖ ͡°)
#bliskiwschod #iran #syria #lagunacontent

Eksplozje w Iranie. Drony nad Isfahanem
Wczoraj media społecznościowe obiegły zdjęcia i filmy z Iranu. Te same materiały były podawane dalej, z coraz to „mocniejszym” podpisem. Jedni twierdzili, że to pożar fabryki amunicji, inni że zbłąkane drony, a inni że naloty Izraela na podziemne irańskie ośrodki badawcze. Dzisiaj kurz już opadł i możemy na spokojnie przeanalizować całe zdarzenie.
Tekst tradycyjnie dostępy także na Blogu.
Zacznijmy od tego co wiemy na pewno. W mieście Azarszahr (niedaleko Tebrizu, północny Iran) doszło do pożaru w strefie przemysłowej. Niektórzy twierdzili, że to pożar fabryki amunicji, ale nagrania z miejsca zdarzenia tego nie potwierdzają. Bardziej skłaniam się ku wersji, którą podała Agencja Tasnim że to był pożar na terenie zakładów produkujących olej silnikowy – na nagraniu z pożaru widać kilka silosów, tłumaczyłoby to tez charakterystyczny słup ognia nad zakładem.
Wczoraj wieczorem doszło także do wybuchów w Isfahanie (centralny Iran). Lokalne źródła twierdzą, że nad miastem zaobserwowano trzy mini-drony. Na nagraniu widać jak jeden z nich wybucha nad centrum handlowym w północnej części miasta.
Irańskie ministerstwo obrony narodowej potwierdziło informację o trzech dronach nad Isfahanem. Jednocześnie wojsko poinformowało, że jeden dron został zestrzelony, a dwa pozostałe rozbiły się na dachu budynku podległego Ministerstwu Obrony – część źródeł donosi że te dwa drony dostały się w „pułapki” – prawdopodobnie chodzi o metalowe siatki „anty-dronowe”, które są ostatnio rozwieszane nad irańskimi budynkami (takie siatki wykorzystywane są obecne także na Ukrainie, w ten sposób Ukraińcy ostatnio „złapali” rosyjskiego Lanceta, który chciał uderzyć w armatohaubicę Kraba).
Analizując zdjęcia satelitarne z okolic centrum handlowego w Isfahanie, wydaje mi się że celem dronów nie było samo centrum handlowe, lecz raczej obiekt położony po drugiej stronie ulicy – Instytut Materiałoznawstwa i Energii, który powiązany jest z Irańskim Centrum Badań Kosmicznych.
Teoretycznie jest to obiekt stricte naukowy, podległy Ministerstwu Technologii. Jednak z racji tego, że w Isfahanie znajdują się także zakłady produkujące drony, niewykluczone że naukowcy z Instytutu Materiałoznawstwa i Energii są w jakiś sposób zaangażowani w prace nad irańskimi dronami.
Tę teorię zdaje się także potwierdzać irańskie ministerstwo obrony, które odnosząc się do „incydentu” z Isfahanu, poinformowało że celem ataku był „warsztat/pracownia” podległa Ministerstwu Obrony.
Jeśli nad Isfahanem były trzy drony, to z pewnością jeden z nich nie dotarł do celu – tak jak wspomniałem, jeden wybuchnął obok centrum handlowego, po drugiej stronie ulicy. Co stało się z dwoma pozostałymi? Nie do końca wiadomo. Ministerstwo Obrony twierdzi, że spadły one na dach „warsztatu” (czyli najpewniej na dach Instytutu Materiałoznawstwa i Energii), nie wyrządzając przy tym większych szkód.
Na ten moment ciężko powiedzieć cokolwiek więcej na temat ataku w Isfahanie. Moim zdaniem będzie trzeba poczekać na zdjęcia satelitarne, aby ocenić skalę zniszczeń na terenie Instytutu Materiałoznawstwa i Energii. Strzelam jednak, że nie są zbyt duże, bo zarówno świadkowie zdarzenia, jak i Ministerstwo Obrony twierdzą, że były to bardzo małe drony – także nie mogły nieść jakiejś znaczącej ilości materiałów wybuchowych.
Wczoraj pojawiło się sporo fejków na temat wydarzeń z Iranu. Przykładowo twierdzono, że w mieście Khoy (Choj) doszło także do ataku – na czego dowód wstawiano zdjęcia ze skutków trzęsienia ziemi, które miało miejsce tam wczoraj, w godzinach wieczornych – na kilka godzin przed atakiem na Isfahan.
Pojawiła się także masa teorii spiskowych na temat tego kto stoi za wczorajszymi atakami. Według niektórych z nich za atakiem na Isfahan miał stać Azerbejdżan lub Izrael. W piątek w Teheranie doszło do ataku na azerską ambasadę, w którym zginął szef ochrony ambasady. Azerski MSZ zarzucił Iranowi, że atak jest skutkiem nagonki anty-azerskiej prowadzonej przez irańskie władze. Jednocześnie Azerowie podjęli decyzję o ewakuacji swojej ambasady z Teheranu.
Druga teoria spiskowa, to ta ze atakiem stoi Izrael. Animozje między Izraelem a Iranem są powszechnie znane. Tę teorię dodatkowo ma uwiarygadniać wizyta szefa CIA w Izraelu, a także fakt że w tym tygodniu w Izraelu odbyły się ćwiczenia Juniper Oak 23.2, w ramach których amerykański i izraelskie lotnictwo ćwiczyło m.in. ataki na obiekty położone w głębi terytorium przeciwnika.
Osobiście uważam obie te teorie za naciągane, zwłaszcza tę wersję o azerskim odwecie za atak na ambasadę. Sprawcy wczorajszego zamieszania niekoniecznie trzeba szukać poza granicami Iranu. W samym Iranie jest sporo grup, które mogłyby odpowiadać za to wczoraj stało się w Isfahanie. Zwłaszcza, że wczorajszy nie był jakąś operacją na dużą skalę – pożar w Azarszahr to mógł być przypadek, natomiast drony nad Isfahanem to były bardzo małe maszyny, co może sugerować że korzystano z cywilnych konstrukcji.
_______________
Info wrzucam na:
- stronę Facebook [Puls Lewantu](https://www.facebook.com/PulsLewantu))
- [Twittera](https://twitter.com/PulsLewantu))
- [stronę internetową](https://pulslewantu.pl/))
- #lagunacontent
_______________
UWAGA, WAŻNE:Jeśli ktoś chce być wołany do przyszłych wpisów to musisz zaplusować [wpis pod tym linkiem](https://www.wykop.pl/wpis/64378045/chcesz-byc-wolany-a-do-wpisow-z-tagu-lagunacontent/)..) Wypisać się z wołania można cofając plusa pod zalinkowanym wpisem.
_______________
Jeśli ktoś docenia moją pracę i chciałby postawić mi wirtualną kawę, to może to zrobić [pod tym linkiem](https://buycoffee.to/pulslewantu)..) Przypominam też, że mam też [Patronite](https://patronite.pl/PulsLewantu)) - dla Patronów przygotowuję cotygodniowe przeglądy prasy, sesje Q&A, wczesny dostęp do artykułów i inne fajne rzeczy. ( ͡° ͜ʖ ͡°)
#bliskiwschod #iran #lagunacontent

**Wybuchy w Iranie**
Bardzo dużo dezinformacji, fejkowych zdjęć i przerobionych wideo. Co wiemy na pewno? *Polecam czytać bezpośrednio na Twitterze, tam znajdziecie nagrania*
Doszło do wybuchu w strefie przemysłowej Azarszahr (pod Tebrizem) oraz niedaleko centrum handlowego w Isfahanie (centralny Iran).
W Azarszahr doszło do pożaru. Część osób twierdzi, że to fabryka amunicji, ale jak mówi @Przybyszewski_L to nagranie nie przedstawia ani wybuchu ani pożaru w składzie amunicji.
W Isfahanie natomiast trzy małe drony pojawiły się nad miastem. Jeden z nich został strącony niedaleko centrum handlowego (wideo poniżej). Irański MON wydał komunikat o ataku na Isfahan, w którym potwierdził atak i poinformował, że zniszczenia są minimalne.
Po Twitterze (i nie tylko) lata dużo fejków. Radzę na nie uważać. Przykładowo: drony miały także zaatakować cele na terenie miasta Khoy (Choj) w Iranie. Tyle, że to nieprawda. Kilka godzin wcześniej doszło tam zwyczajnie do trzęsienia ziemi.
Razem z @Przybyszewski_L proponujemy zwyczajnie iść spać.
I nie, wojny z Izraelem nie będzie.
https://twitter.com/PulsLewantu/status/1619498534486827009
#iran #lagunacontent

Juniper Oak 23.2. USA i Izrael ćwiczą atak na Iran
Przedwczoraj zakończyły się ćwiczenia wojskowe Juniper Oak 23.2. Były to największe wspólne manewry USA i Izraela w historii. Ćwiczyły zarówno siły powietrzne, lądowe, jak i morskie. Łącznie ok. 7500 żołnierzy z obu krajów. Oficjalnie ćwiczenia nie były wymierzone w żadne państwo, jednak izraelskie media donoszą że wojskowi ćwiczyli m.in. niszczenie obiektów badawczych w głębi terytorium przeciwnika, co od razu budzi skojarzenia związane z irańskim programem nuklearnym.
Tekst tradycyjnie dostępy także na Blogu.
Ostrzeżenie dla Iranu
Ćwiczenia Juniper Oak 23.2.trwały 4 dni. Wzięły w nich udział zarówno wojska lądowe, powietrzne, jak i morskie. Jednak dominującą rolę odegrały Siły Powietrzne. Na niebie znalazło się ok. 140 samolotów, a wśród nich m.in. bombowce B-52, a także myśliwce F-35, F-15, F-16, czy FA-18. Kluczowymi uczestnikami ćwiczeń były tankowce powietrzne Boeing KC-46. Amerykanie i Izraelczycy ćwiczyli bowiem ataki z powietrza na cele znajdujące się daleko w głąb terytorium przeciwnika, co wymaga tankowania podczas lotu. Na marginesie warto wspomnieć, że Izraelczycy podpisali w zeszłym roku umowę na dostawy czterech takich powietrznych tankowców.
Oficjalnie ćwiczenia nie były wymierzone w żaden kraj, jednak sam fakt ćwiczenia ataków na cele położone daleko w głąb terytorium przeciwnika, od razu budzi skojarzenia związane z irańskim programem nuklearnym. Izraelczycy od lat ostrzegają, że jeśli dojdą do wniosku, że Iran jest bliski skonstruowania broni jądrowej to nie będą się temu biernie przyglądać i – mówiąc eufemistycznie – podejmą odpowiednie kroki w celu neutralizacji zagrożenia.
Wrażenie, że ćwiczenia wymierzone były w Iran wzmacniają także informacje izraelskich mediów. Otóż, według izraelskiego Kanału 12, podczas ćwiczeń wojskowi mieli bombardować cele na pustyni Negew, które miały imitować irańskie ośrodki badawcze.
Odstraszanie a realna konfrontacja
Amerykańsko-izraelskie ćwiczenia wojskowe z pewnością trzeba odbierać jako demonstrację siły, wpisującą się w izraelską doktrynę odstraszania. Izraelczycy są zwolennikami strategii wysuniętej obronny i dlatego opowiadają się za prewencyjnym atakowaniem celów poza granicami Izraela, w ten sposób uprzedzając ewentualny wrogi atak wymierzony w Izrael. Dlatego np. Izraelczycy regularnie atakują irańskie konwoje czy bazy wojskowe znajdujące się na terenie Syrii.
Izrael nie pierwszy raz mierzy się z zagrożeniem skonstruowania bomby atomowej przez jednego ze swoich bliskowschodnich rywali. W 1981 r., w ramach Operacji Opera, Izraelczycy zniszczyli ośrodek Tuwaitha pod Bagdadem, gdzie – jak uważali – Saddam Husajn miał prowadzić tajny wojskowy program nuklearny. Z perspektywy czasu wiemy, że zagrożenie ze strony Saddama było w dużej mierze wyimaginowane.
Realne było jednak zagrożenie ze strony Syryjczyków. Na początku lat dwutysięcznych Syryjczycy, we współpracy z Koreą Północną, w tajemnicy budowali reaktor jadowy na Pustyni Syryjskiej, niedaleko miasta Dajr-az-Zaur. Izrael jednak dowiedział się o tym i w 2007 r., w ramach Operacji Orchard, zniszczył reaktor.
Izrael, jeśli poczuje się zagrożony, nie obawia się przeprowadzić prewencyjnego ataku. Jednak w przypadku ewentualnego ataku na irańskie ośrodki badań nuklearnych, sprawa nie jest taka oczywista.
Część irańskich ośrodków badawczych znajduje się bowiem głęboko pod ziemią. Tak jest chociażby w przypadku zakładów wzbogacania uranu Fordow. Część ośrodka w Natanz także znajduje się pod powierzchnią.
Dokonując nalotów na podziemne irańskie ośrodki, Izraelczycy nie mogliby mieć pewności że wszystkie zostaną zniszczone. Poza tym pojawia się ryzyko, że Iran mógłby odpowiedzieć zbrojnie. Teheran posiada zaawansowany program rakiet balistycznych, a ponadto współpracuje z wieloma organizacjami zbrojnymi w regionie.
W efekcie, rozważając opcję ataku na Iran, Izraelczycy muszą brać pod uwagę także czarny scenariusz, w którym nie tylko nie uda im się zniszczyć wszystkich ośrodków badawczych, ale także nastąpi atak odwetowy: irańskie rakiety balistyczne zostaną wystrzelone w kierunku Izraela, dojdzie do kolejnej konfrontacji Hamasem na terenie Strefy Gazy i Hezbollahem na pograniczu libańsko-izraelskim.
Szpiedzy, wirusy i zabójcy
Opcja nalotów na Iran jest jednak ostatecznością, a Izrael skupia się przede wszystkim na działaniach pod progiem wojny, zabijając irańskich naukowców, czy sabotując irańskie ośrodki badawcze.
W latach 2010-2012, gdy prace przy irańskim programie nuklearnym wyraźnie przyspieszyły, 5 ważnych irańskich naukowców zginęło w zamachach. Wszystko wskazuje na to, że za ich śmiercią stał Izrael. W ten schemat, wpisuje się także późniejsze morderstwo, z 2020 r., Mohsena Fakhrizadeha którego media nazwały „ojcem irańskiego programu nuklearnego”.
Irańskie ośrodki badawcze mierzą się także z zagrożeniami cybernetycznymi. W 2010 r. ośrodek w Natanz został zaatakowany przez wirusa Stuxnet, który nie tylko zniszczył ok. 1/5 irańskich wirówek (służą do wzbogacania uranu), ale także dał hakerom dostęp do tajnych danych na temat irańskiego programu nuklearnego.
Nigdy nie ustalono kto dokładnie stał za Stuxnetem, ale najbardziej prawdopodobne wydaje się że wirusem był efektem wspólnej pracy amerykańskich i izraelskich hakerów.
Podsumowując, Izrael nie boi się przeprowadzać prewencyjnych ataków, jednak zawsze robi to „z głową”. Jeśli jest opcja działań niekonwencjonalnych (wirusy, zamachy), to jak najbardziej z nich korzysta. Ma to szczególne znaczenie zwłaszcza gdy rozpatrujemy sprawę irańskiego programu nuklearnego, bo tutaj izraelskie naloty mogą nie tylko być niewystarczające do zniszczenia wszystkich ośrodków badawczych, ale konfrontacja izraelsko-irańska szybko może przerodzić się w regionalną wojnę, w której Izrael będzie musiał walczyć na kilku frontach naraz.
_______________
Info wrzucam na:
- stronę Facebook [Puls Lewantu](https://www.facebook.com/PulsLewantu)))
- [Twittera](https://twitter.com/PulsLewantu)))
- [stronę internetową](https://pulslewantu.pl/)))
- #lagunacontent
______________
Jeśli ktoś docenia moją pracę to może wesprzeć mnie na:
- Patronite: https://patronite.pl/PulsLewantu
- stawiając mi wirtualną kawę: https://buycoffee.to/pulslewantu
#bliskiwschod #izrael #iran #lagunacontent

Atak na ambasadę Azerbejdżanu w Iranie
Dzisiaj nad ranem napastnik, uzbrojony w karabin AK-47, wtargnął na teren ambasady Azerbejdżanu w Teheranie. Zanim został obezwładniony, zdążył śmiertelnie postrzelić szefa ochrony ambasady oraz ranić dwóch strażników. Azerski MSZ, zarzucając Irańczykom niezapewnienie placówce dostatecznej ochrony, podjął decyzję o ewakuacji całego personelu ambasady. Tymczasem od kilku miesięcy obserwujemy wzrost napięcia na Kaukazie. Azerbejdżan prze w kierunku ponownej konfrontacji z Armenią i przejęcia kontroli nad tzw. korytarzem Zangezur. Teheran nie tylko opowiada się w tej konfrontacji po stronie Armenii, ale sygnalizuje także – w sytuacji wznowienia walk – gotowość do interwencji zbrojnej na Kaukazie.
Tekst tradycyjnie dostępy także na Blogu.
Atak na ambasadę
Irańskie władze twierdzą, że napastnik który wtargnął dzisiaj na teren ambasady Azerbejdżanu działał sam, a jego motywy były stricte osobiste. Teherańska Prokuratura poinformowała, że żona napastnika jest obywatelką Azerbejdżanu i kilka miesięcy temu, po wizycie w ambasadzie, miała zaginąć. Napastnik twierdzi, że jest jego żona jest przetrzymywana na terenie ambasady Azerbejdżanu.
Szef policji w Teheranie, gen. Hosejn Rahimi, twierdzi że napastnik wtargnął na teren ambasady z dwójką swoich dzieci. Jednak na nagraniach spod ambasady nie widać, aby towarzyszyły one napastnikowi.
Azerbejdżan całkowicie odrzucił irańską wersję wydarzeń. Azerski MSZ stwierdził, że atak na ambasadę jest konsekwencją anty-azerskiej kampanii propagandowej, która trwa właśnie w Iranie. Jednocześnie Azerowie podjęli decyzję o ewakuacji całego personelu ze swojej ambasady w stolicy Iranu.
Na Kaukazie znów gorąco
Dzisiejsze wydarzenia musimy oceniać z szerszej perspektywy, tj. obecnej sytuacji politycznej na Kaukazie. Iran i Azerbejdżan to dwa bliskie sobie kulturowo kraje. W obu krajach dominują szyici. Ponadto Azerbejdżan przez wiele wieków stanowił tradycyjną strefę wpływów Iranu – aż do początku XIX w., gdy po dwóch wojnach z Rosją, Iran utracił kontrolę nad Azerbejdżanem i został wypchnięty za Kaukaz.
Mimo bliskości kulturowej, relacje między Teheran a Baku są dość niemrawe. Oba kraje co prawda współpracują przy ważnych projektach infrastrukturalnych np. przy Międzynarodowym Korytarzu Transportowym Północ-Południe (Rosja-Iran-Indie), jednak bliskie stosunki Azerbejdżanu z Izraelem i Turcją są źródłem stałych napięć na linii Teheran-Baku.
W ostatnim czasie Irańczykom nie podoba się zwłaszcza parcie Azerbejdżanu do dalszej konfrontacji z Armenią. Baku wygrało wojnę w 2020 r., jednak nie jest do w pełni zadowolone z układu pokojowego. Azerowie chcą przejąć jeszcze kontrolę nad tzw. korytarzem Zangezur, który przebiega wzdłuż granicy z Iranem i oddziela od siebie Nachiczewańską Republikę Autonomiczną od reszty Azerbejdżanu. Gdyby Azerowie przejęliby ten korytarz to uzyskaliby bezpośrednie połączenie lądowe Turcja-Baku.
Od czasu wybuchu wojny na Ukrainie, a co za tym idzie zmniejszonego zaangażowania Rosji na Kaukazie, Azerbejdżan wywiera coraz większą presję na Armenię w sprawie korytarza Zangezur. Nie podoba się to Iranowi, który jest przeciwny zmianie obecnego układu sił w regionie.
W ostatnich miesiącach irańscy dyplomaci ostrzegają Baku przed wznowieniem walk. Jednocześnie Teheran demonstruje swoją gotowość do interwencji zbrojnej. W październiku Korpus Strażników Rewolucji Islamskiej przeprowadził manewry wojskowe przy granicy z Azerbejdżanem, ćwicząc forsowanie granicznej rzeki Araks.
Teheran jest zaniepokojony obecną sytuacją na Kaukazie. Z jednej strony jest przeciwny zmianie układu sił, jednocześnie jednak próbuje zbytnio nie antagonizować, sprzymierzonej z Azerami, Turcji, która pomaga Irańczykom obchodzić amerykańskie sankcje. Zmniejszona obecność Rosjan na Kaukazie wciąga jednak Irańczyków – nieco mimo woli – w kaukaski konflikt.
Jeśli chcecie dowiedzieć się więcej na temat obecnej sytuacji wewnętrznej w Iranie, gdzie od września zeszłego roku nieustannie trwają protesty, to zachęcam do obejrzenia materiału, który przygotowałem razem z kanałem Good Times Bad Times. https://www.youtube.com/watch?v=8x8xt7UbxiE
_______________
Info wrzucam na:
- stronę Facebook [Puls Lewantu](https://www.facebook.com/PulsLewantu))
- [Twittera](https://twitter.com/PulsLewantu))
- [stronę internetową](https://pulslewantu.pl/))
- #lagunacontent
______________
Jeśli ktoś docenia moją pracę to może wesprzeć mnie na:
- Patronite: https://patronite.pl/PulsLewantu
- stawiając mi wirtualną kawę: https://buycoffee.to/pulslewantu
#bliskiwschod #kaukaz #iran #azerbejdzan #lagunacontent

W ciągu ostatnich 2 miesięcy iracki dinar stracił ok. 9% swojej wartości względem dolara. To efekt zwiększenia kontroli nad obrotem dolarem przez banki w USA. Amerykanie chcą w ten sposób ukrócić, uskuteczniany przez Irakijczyków, szmugiel dolarów do sąsiedniego Iranu.
Iracki Bank Centralny utrzymuje stały kurs wymiany dolara. 1 USD = 1470 IQD (dinar). Jednak od końca listopada, w lokalnych kantorach kurs wymiany szybko wzrasta. W tym tygodniu kurs wynosi już 1 USD = 1670 IQD. Kryzys walutowy w Iraku spowodowany jest zmianami prawnymi w USA.
W listopadzie '22 Amerykanie zaczęli bardziej szczegółowo przyglądać się obrotowi dolarem, w szczególności w zakresie prania pieniędzy i obchodzenia sankcji nałożonych na Iran.
Gdy zmiany weszły w życie, z dnia na dzień Bank Rezerwy Federalnej w Nowym Jorku zablokował ok. 80% irackich transakcji z wykorzystaniem dolara. Powód? Niedostateczna ilość informacji o transakcji i podejrzenie prania pieniędzy lub szmuglu do Iranu.
W efekcie tych zmian iracki dinar stracił ok. 9% swojej wartości (względem dolara). Iracki Bank Centralny ma tutaj związane ręce, a premier Sudani zapowiedział, że wyśle do Waszyngtonu specjalną delegację, która poprosi Amerykanów o czasowe wyłączenie Iraku spod nowych przepisów.
Wątpliwe jednak, że Amerykanie zgodzą się iść Bagdadowi na rękę. Dolary są bowiem masowo szmuglowane poza Irak - szacuje się, że poza granicami Iraku ląduje nawet do 50% "irackich dolarów". Duża ich część trafia do objętego amerykańskimi sankcjami Iranu.
Tymczasem w Iraku wrze. Spadek wartości dinara doprowadził do kilku demonstracji przeciwko rządowi Sudaniego. Żeby uspokoić nastroje, Sudani zmienił szefa Banku Centralnego - (ruch typowo PR-owy, bez wpływu na realną sytuację, którą uzdrowić może tylko "dogadanie się" z USA).
Stronnictwo pro-irańskie w Iraku tradycyjnie uderza w anty-amerykańskie tony. Przykładowo Hadi Amiri (szef Fatahu) oskarżył Waszyngton o spisek i stwierdził: "Amerykanie używają dolara jako broni, żeby zagłodzić ludzi".
Jeśli kryzys walutowy będzie się pogłębiał, to wydaje się że będzie to dobry moment do powrotu na polityczną scenę Muktady Sadra, który po zamieszkach w Bagdadzie latem '22, taktycznie ogłosił, że wycofuje się z polityki.
_______________
Info wrzucam na:
- stronę Facebook [Puls Lewantu](https://www.facebook.com/PulsLewantu))
- [Twittera](https://twitter.com/PulsLewantu))
- [stronę internetową](https://pulslewantu.pl/))
- #lagunacontent
Jeśli ktoś docenia moją pracę i chciałby postawić mi wirtualną kawę, to może to zrobić [pod tym linkiem](https://buycoffee.to/pulslewantu)..) Przypominam też, że mam też [Patronite](https://patronite.pl/PulsLewantu)) - dla Patronów przygotowuję cotygodniowe przeglądy prasy, sesje Q&A, wczesny dostęp do artykułów i inne fajne rzeczy. ( ͡° ͜ʖ ͡°)
#bliskiwschod #irak #lagunacontent

Wall Street Journal: Przeznaczone dla Ukrainy Abramsy najprawdopodobniej zostaną dopiero zamówione u producenta a nie wydane Ukraińcom "od razu z magazynów".
Biden nie sprecyzował w jakim czasie mają trafić na Ukrainę, ale WSJ sugeruje, że mogą to być lata
https://www.washingtonpost.com/national-security/2023/01/24/abrams-leopard-tanks-ukraine/
#ukraina #lagunacontent

Bitwa o Bachmut, czyli powtórka z Lisiczańska
Bitwa o Bachmut pod wieloma względami przypomina bitwę o Lisiczańsk. Tak jak latem pod Lisiczańskiem, tak teraz pod Bachmutem rosyjska taktyka jest podporządkowana jednemu celowi – wyjściu na tyły przeciwnika i zdobyciu kontroli ogniowej nad drogami prowadzącymi do miasta.
Tekst tradycyjnie dostępy także na Blogu. Zachęcam do czytania na stronie ze względu na większą przejrzystość
Wzgórza, Doniec i odsłonięte tyły
Zacznijmy od krótkiego przypomnienia batalii o Siewierodonieck-Lisiczańsk (dwa bliźniacze miasta, oddzielone rzeką Siewierski Doniec). Pod koniec maja, Rosjanie weszli do Siewierodoniecka i wkrótce opanowali północną część miasta. Zdobycie całego miasta okazało się jednak sporym wyzwaniem, bo Ukraińcy cały czas kontrolowali kluczową pozycję – wzgórza położone w Lisiczańsku, po drugiej stronie Dońca.
Przeprawa przez Doniec i frontalny atak na lisiczańskie wzgórza nie wchodziły w grę, bo zakończyłby się to rzezią Dlatego też Rosjanie zmienili taktykę i postanowili zaatakować tyły Ukraińców broniących Lisiczańska.
Jeszcze w maju, Rosjanie opanowali Popasną położoną na południowy-wschód od Lisiczańska. Popasna stała się kluczem do okrążenia Lisiczańska. Operując z Popasnej Rosjanie kilkukrotnie podejmowali natarcie na tyły obrońców Lisiczańska.
Ostatecznie na przełomie czerwca i lipca, Rosjanie wyszli na tyły Ukraińców, przejęli kontrolę ogniową nad drogą T-1302 (Bachmut-Lisiczańsk) i opanowali wzgórza nieopodal wioski Loskutiwki, które górują nad Lisiczańskiem.
Ukraińcy mogli nadal próbować bronić się na terenie Lisiczańska, ale – z wojskowego punktu widzenia – nie miałoby to większego sensu. Każdy zmierzający do miasta konwój znalazł się bowiem w zasięgu rosyjskiej artylerii, a – co gorsza – istniało realne zagrożenie okrążenia ukraińskich oddziałów w Lisiczańsku. W tej sytuacji dowództwo ZSU podjęło decyzję o ewakuacji wojsk z miasta i oparciu obrony o linię Bachmut-Siewiersk.
Powtórka z rozrywki
Teraz, pod Bachmutem, widzimy że Rosjanie próbują powtórzyć dokładnie tę samą taktykę, która przyniosła im zwycięstwo pod Lisiczańskiem. Rosjanie nie atakują samego Bachmutu, lecz lewe i prawe skrzydło ukraińskich sił broniących miasta. W ten sposób Rosjanie chcą wyjść na ukraińskie tyły i uzyskać kontrolę ogniową nad drogami prowadzącymi do Bachmutu.
Kilka dni temu, Rosjanie zdobyli Sołedar, położony na północ od Bachmutu. W ten sposób, Rosjanie przecięli trasę T-0513 (Bachmut-Siewiersk). Dodatkowo w zasięgu ich artylerii znalazł się fragment trasy M-03 (Charków-Słowiańsk-Bachmut). Obecnie Rosjanie nacierają na wioski Krasną Horę i Paraskowijiwkę. Po ich zajęciu droga M03 zostanie całkowicie zablokowana.
Na południe od Bachmutu, Rosjanie stosują tę samą taktykę, powoli obchodząc ukraińską obronę. Przedwczoraj Rosjanie mieli wedrzeć się do wioski Kliszczijiwki (jednak ostatecznie ich atak został odparty). Celem Rosjan w tym sektorze jest najpewniej opanowanie Kliszczijiwki, a następnie wioski Krasne (Iwańskie), przez które przechodzi trasa T-0504 (Konstantynówka-Bachmut). Ponadto kontrolując Krasne, Rosjanie zyskaliby dogodne pozycje do ostrzału trasy O-0506 (Czasiw Jar-Bachmut), tj. ostatniej „oficjalnej drogi” prowadzącej do miasta. W tej sytuacji Ukraińcy musieliby zaopatrywać obronę Bachmutu przez pola i bezdroża. Oparcie logistyki o bezdroża w dłuższej perspektywie będzie niemożliwe, a zatem Ukraińcy staną przed tym samym dylematem przed jakim stanęli w Lisiczańsku: bronić się do końca (ryzykując okrążenie) czy cofnąć się na kolejną linię obrony.
Osobiście stawiam na to, że – jeśli Rosjanom uda się zrealizować plan, który wyżej nakreśliłem – to Ukraińcy wycofają się z Bachmutu, a nową linią obrony staną się wzgórza położone na zachód od miasta – te wzgórza ciągną się od Czasiwego Jaru na południu po rzekę Doniec na północy.
Utrata Bachmutu (jeśli w ogóle nastąpi) nie będzie tragedią. Sam Bachmut nie ma aż tak dużego znaczenia jak przypisuje mu to rosyjska propaganda. Nawet bez Bachmutu, rosyjski marsz na Słowiańsk i Kramatorsk będą blokowały umocnienia wzniesione na wzgórzach w linii Czasiw Jar-Doniec.
Ponadto, warto podkreślić co już pisałem w innym wątku – link, że bitwa o Bachmut to typowa walka na wyczerpanie przeciwnika (tak ze strony Rosjan, jak i Ukraińców). Kwestia zdobyczy terytorialnych ma tutaj zatem znaczenie drugorzędne.
To kto będzie górą w tej walce na wyczerpanie okaże się za kilka miesięcy, gdy przyjdzie czas na kampanię wiosenną.
______________
Info z Ukrainy wrzucam na:
- stronę Puls Zagranicy
- Twittera
- #lagunacontent
______________
Jeśli ktoś docenia moją pracę i chciałby postawić mi wirtualną kawę, to może to zrobić pod tym linkiem. Przypominam też, że mam też Patronite - dla Patronów przygotowuję cotygodniowe przeglądy prasy, sesje Q&A, wczesny dostęp do artykułów i inne fajne rzeczy. ( ͡° ͜ʖ ͡°)
#rosja #ukraina #lagunacontent - autorski tag #wojna

Strona w przebudowie
Od pewnego czasu pracuję nad małą przebudową strony www.pulslewantu.pl. Do zmiany z pewnością będzie header i układ wpisów na stronie głównej. Będę starał się także zwiększyć przejrzystość strony na urządzeniach mobilnych.
Może macie jakieś propozycje, co należałoby zmienić na stronie, jakich funkcjonalności Wam brakuje? Newsletter? Twitterowy Feed? Jeśli macie jakieś propozycje to dajcie znać w komentarzach.
#lagunacontent

Iran otrzyma rosyjskie myśliwce Su-35?
Od kilku miesięcy trwają spekulacje o dostawach rosyjskich myśliwców Su-35 do Iranu. Spekulacje te nabrały na tempie, gdy irańskie drony zaczęły być używane przez Rosjan na Ukrainie. Teraz oliwy do ognia dodał członek irańskiej komisji parlamentarnej ds. bezpieczeństwa narodowego i polityki zagranicznej, który poinformował że już za 3 miesiące Iran może otrzymać pierwsze egzemplarze Su-35.
Tekst dostępny także na stronie internetowej.
Irański parlamentarzysta ujawnia szczegóły
W niedzielę 15 stycznia, irańska agencja prasowa Tasnim opublikowała wypowiedź Szahrjora Hejdariego, członka parlamentarnej komisji ds. bezpieczeństwa narodowego i polityki zagranicznej. Hejdari stwierdził, że Iran otrzyma rosyjskie myśliwce Su-35 już na początku przyszłego roku (licząc wg irańskiego kalendarza, a zatem pod koniec marca).
Jednocześnie Hejdari ujawnił, że dostawa Su-35 jest tylko fragmentem szerszej umowy między Moskwą a Teheranem, na podstawie której do Iranu mają trafić rosyjskie systemy obrony przeciwlotniczej, rakiety i śmigłowce.
Imperialne muzeum z czasów szacha
Spekulacje na temat zakupu rosyjskich Su-35 przez Iran trwają od lat. Teheran bardzo chętnie kupiłby te samoloty, gdyż irańskie siły powietrzne to „muzeum”, oparte na maszynach nabytych jeszcze w czasach Szacha. I tak w „irańskim muzeum” możemy znaleźć np. 60 sztuk F-4 Phantom II czy 40 sztuk F-14 Tomcat.
Rosjanie podchodzili jednak z dużym dystansem do pomysłu sprzedaży Irańczykom Su-35. Mimo to, spekulacje na temat dealu cały czas trwały, a często były wręcz celowo podsycane przez rosyjskich i irańskich polityków – jako narzędzie nacisku na Zachód.
Sprawa sprzedaży Su-35 do Iranu wróciła jak bumerang, gdy Rosjanie zaczęli używać irańskich dronów do atakowania celów na Ukrainie. Pojawiły się raporty, że Moskwa i Teheran zawarły porozumienie, na podstawie którego Irańczycy będą dostarczać Rosjanom drony oraz rakiety balistyczne, a w zamian otrzymają Su-35 i system obrony przeciwlotniczej S-400.
Jak zwraca uwagę, Łukasz Przybyszewski (prezes Abhaseed Foundation Fund i analityk NaviRisk), we współpracy rosyjsko-irańskiej chodzi nie tylko o współpracę wojskową:
W zamian Iran oferuje nie tylko uzbrojenie, które Rosji może przydać się w wojnie z Ukrainą, ale także rozległą współpracę gospodarczą, w tym w zakresie węglowodorów, wsparcia dla stworzenia kartelu gazowego oraz pomocy w unikaniu sankcji. Chodzi także o połączenie szlaków handlowych poprzez rozbudowę infrastruktury logistycznej, co da Rosji w końcu, po 200 latach, szerszy dostęp do Morza Arabskiego i – w zasadzie – Oceanu Indyjskiego – mówi Przybyszewski.
Egipski deal
Dostawy irańskich dronów do Rosji z pewnością uwiarygodniły spekulacje o sprzedaży Irańczykom Su-35. Potencjalną umowę uwiarygodnia także fakt, że w rosyjskich magazynach znajdują się 24 myśliwce Su-35, które wyprodukowano dla Egiptu. Z uwagi na naciski ze strony USA i ewentualne amerykańskie sankcje, Egipcjanie ostatecznie jednak wycofali się z umowy. Teraz „egipskie Su-35” mogłyby trafić do Iranu.
Hejdari nie ujawnił ile maszyn Iran miałby kupić. Najprawdopodobniej chodzi jednak o całość „egipskiego zamówienia”, a zatem 24 sztuki.
„Oczywiście zakup Su-35 zdobył uwagę mediów, ale liczy się cała lista zakupów. Pamiętać też trzeba, że jeden szwadron [24 sztuki] to jednak trochę mało na tak rozległy kraj. Powinniśmy spodziewać się kolejnych transferów uzbrojenia w przyszłości.” - mówi Przybyszewski
Pytanie o wiarygodność
Tak jak wspomniałem, spekulacje na temat dostaw Su-35 do Iranu trwają od lat. Dlatego – mimo wypowiedzi Hejdariego – zalecałbym pochodzić do tematu z daleko idącą rezerwą. Jeśli jednak Iran faktycznie otrzyma Su-35 to możemy się spodziewać że zobaczymy na Ukrainie irańskie rakiety balistyczne, a także dużo bardziej zaawansowane irańskie drony (np. Shahed 129 – kopia MQ-1 Predator). To oznaczałoby wejście współpracy wojskowej między Moskwą a Teheran na szczebel wyżej.
______________
Info wrzucam na:
- stronę Facebook Puls Lewantu
- Twittera
- stronę internetową
- #lagunacontent
______________
Jeśli ktoś docenia moją pracę i chciałby postawić mi wirtualną kawę, to może to zrobić pod tym linkiem . Przypominam też, że mam też Patronite - dla Patronów przygotowuję cotygodniowe przeglądy prasy, sesje Q&A, wczesny dostęp do artykułów i inne fajne rzeczy. ( ͡° ͜ʖ ͡°)
# bliskiwschod # geopolityka # rosja # iran # lagunacontent

Kto zdobył Sołedar, czyli rosyjski MON vs Wagnerowcy.
Rosyjskie ministerstwo obrony opublikowało dzisiaj na Telegramie informację, że Wagner był zaangażowany w zdobycie Sołedaru. Nastąpiło to po skargach ze strony Wagnerowców, którzy twierdzili że umniejsza się ich rolę w bitwie.
Rosyjski MON podkreślił, że operacja zajęcia Sołedaru została przeprowadzona przez różne jednostki, które działy zgodnie z jednym, wspólnym planem. Jednocześnie jednak, podkreślono że sam szturm na Sołedar powiódł się dzięki "odważnym" (cyt.) działaniom Grupy Wagnera.
Komentarz: Od lipca do ok. połowy listopada Wagnerowcy stanowili główną siłę ofensywną Rosjan pod Bachmutem i Sołedarem. Ich postępy były jednak powolne. Bardziej przypomniało to uderzanie głową w mur niż dobrze skoordynowaną operację wojskową.
Poniżej w komentarzach porównanie sytuacji pod Bachmutem z 23 lipca i 15 października. W ciągu ok. 2,5 miesiąca Wagnerowcom udało się posunąć naprzód o średnio zaledwie kilka kilometrów. Na południu od Bachmutu Rosjanie posunęli się do przodu o ok. 15 km, a w okolicy Sołedaru o ok. 5 km.
Sytuacja Rosjanom pod Bachmutem zaczęła się poprawiać dopiero w połowie listopada, jak pod miasto zaczęły ściągać rosyjskie posiłki. W tym samym czasie Wagnerowcy przestali dominować jako siła ofensywa na froncie. Pojawiło się m.in. WDW.
Wagnerowcy sami nie byliby w stanie zająć Sołedaru. Tak, brali udział w decydującym szturmie na miasto, ale obok nich operowało wiele jednostek regularnej rosyjskiej armii.
No, ale wiadomo, Prigożyn próbuje zrobić z Wagnera "alternatywną armię", więc musi mieć i sukcesy. Stąd też to "bicie piany" przez Wagnerowców i podkreślanie na każdym kroku swoich zasług - nawet jeśli tylko wyimaginowanych.
_______________
Info z Ukrainy wrzucam na:
- stronę Puls Zagranicy
- Twittera
- #lagunacontent
Jeśli ktoś docenia moją pracę i chciałby postawić mi wirtualną kawę, to może to zrobić pod tym linkiem.
#rosja #ukraina #lagunacontent - autorski tag #wojna #ukrainanafroncie

Śmierć Solejmaniego – trzy lata później
Trzy lata temu Amerykanie zabili w Bagdadzie irańskiego gen. Solejmaniego (dowódcę elitarnych sił Ghods). Irańczycy odpowiedzieli ostrzałem bazy wojskowej Al Asad w Iraku, na terenie której przebywali amerykańscy żołnierze. Świat stanął na krawędzi wojny amerykańsko-irańskiej, której ostatecznie na szczęście udało się uniknąć.
Po trzech latach wróćmy do tamtych wydarzeń. Przyjrzyjmy się bliżej postaci gen. Solejmaniego oraz wpływowi jaki posiadał na bliskowschodnią układankę. Czy faktycznie był on drugą osobą w państwie? Czy może wszystko to jest mitem?
Tekst tradycyjnie dostępy także na Blogu. Zachęcam do czytania na stronie ze względu na większą przejrzystość
W imię rewolucji
W 1979 r. 22-letni wówczas Ghasem Solejmani wstąpił w szeregi formowanego właśnie Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej (IRGC) – Korpus powstał wkrótce po obaleniu szacha, na osobiste polecenie ajatollaha Chomejniego, w celu obrony kraju przed „kontrrewolucją”.
Po krótkim szkoleniu Solejmani został wysłany do Kurdystanu, gdzie przeszedł swój „chrzest bojowy”, biorąc udział w tłumieniu kurdyjskiego powstania. Gdy w 1980 r. Saddam Husajna najechał Iran, Solejmani – już w stopniu oficera – trafił prosto na front.
Wojna iracko-irańska miała kluczowe znaczenie dla dalszej biografii Solejmaniego. Szybko dał się poznać jako dobry taktyk i sprawny organizator, co przełożyło się na szybki awans w strukturach Korpusu. Już w 1982 r. został dowódcą 41. Brygady, która w rok później została rozbudowana do poziomu Dywizji (Solejmani utrzymał dowództwo).
Okres wojny iracko-irańskiej to dla Solejmaniego nie tylko czas szybkiego awansu w wojsku, ale także nawiązania wielu nowych znajomości, które miały okazać się kluczowe dla jego dalszych działań m.in. na terenie Iraku. Na froncie Solejmani zetknął się bowiem z oddziałami irackich szyitów, którzy postanowili walczyć po stronie Iranu i ajatollaha Chomejniego.
W 1982 r., uciekający przed prześladowaniami ze strony Saddama, iraccy szyici, założyli w Teheranie Najwyższą Radę Rewolucji Islamskiej w Iraku. Zbrojne ramię Rady, tzw. Brygada Badr, wzięła udział w wojnie po stronie Iranu. Brygada Badr była szkolona i otrzymywała wsparcie od Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej. Wielu członków Brygady Badr zajęło ważne stanowiska w Iraku po 2003 r., tj. po obaleniu Saddama Husajna. Jedną z takich osób był Abu Mahdi Muhandis, który w 2020 r. … zginął razem z Solejmanim w amerykańskim ataku. Nie wyprzedzajmy jednak historii i wróćmy do samego Solejmaniego.
Gdy w 1988 r. wojna z Irakiem dobiegła końca, Solejmani – już jako znany oficer Korpusu – wrócił do rodzinnej prowincji Kerman, na wschodzie kraju, niedaleko granicy z Afganistanem. Tutaj zajmował się głównie działalnością anty-narkotykową – walcząc z gangami zajmującymi się szmuglowaniem narkotyków przez granicę afgańsko-irańską. W tej roli także się sprawdził, a jednocześnie zyskał wiele kontaktów na terenie ogarniętego wojną domową Afganistanu.
Siły Jerozolimskie
Prawdopodobnie w 1997 r. Solejmani został mianowany dowódcą elitarnych Sił Ghods (pers. Ghods – Jerozolima), wchodzących w skład Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej. O ile sam Korpus zajmuje się zarówno zapewnieniem bezpieczeństwa wewnętrznego Iranu, jak i operacjami poza granicami kraju, o tyle działalność Sił Ghods skupia się wyłącznie na działalności poza Iranem.
Siły Ghods pomagają formować pro-irańskie milicje w regionie, biorą udział w ich szkoleniu oraz dostarczają im uzbrojenie. Przykładowo w latach 80. wielu członków Sił Ghods przebywało w Libanie, pomagając tworzyć Hezbollah.
Na temat działalności Solejmaniego jako szefa Sił Ghods krążą legendy. Przykładowo, po zamachach z 11 września 2001 r., miał on podobno koordynować współpracę z USA przeciwko talibom. O ile do współpracy amerykańsko-irańskiej faktycznie doszło, to ciężko ocenić jaką dokładnie rolę odegrał sam Solejmani.
Świat nie lubi próżni, a Iran wie jaka ją wypełnić
Kluczowym momentem w biografii Solejmaniego jest 2003 r., gdy Amerykanie dokonali inwazji na Irak. Upadek Saddama Husajna, jednego z głównych wrogów „Islamskiej Rewolucji”, doprowadził do stworzenia politycznej próżni w Iraku, którą szef Sił Ghods bardzo sprawnie wykorzystał.
Po 2003 r. do Iraku powróciło wielu opozycjonistów, którzy lata rządów Saddama Husajna spędzili za granicą. Wśród nich było wiele osób, które dotychczas rezydowały w Iranie. Byli to np. bojownicy wspomnianej już Brygady Badr czy działacze Najwyższej Rady Rewolucji Islamskiej w Iraku. Takie osoby często nie akceptowały obecności „wojsk okupacyjnych” w Iraku. Dlatego też zaczęły powoływać do życia milicje, walczące z siłami międzynarodowej koalicji. Siły Ghods wspierały te bojówki, dostarczały im uzbrojenie, czy zapewniały schronienie na terenie Iranu.
Jedną z najważniejszych pro-irańskich milicji, które powstały w tamtym okresie był Kata’ib Hezbollah, na czele którego stanął – także wspomniany już – Abu Mahdi Muhandis, który walczył po stronie Iranu w wojnie 1980-1988.
Wsparcie jakiego Siły Ghods udzielały szyickim milicjom w Iraku było ogromnym problemem dla sił koalicji. Problem był tak duży, że nawet prezydent George Bush osobiście wskazywał na Siły Ghods jako jeden z czynników destabilizujących Irak.
Arabska wiosna i perski wiatr
Kolejnym kamieniem milowym był rok 2010 i wybuch arabskiej wiosny, która całkowicie zdestabilizowała region Bliskiego Wschodu. Syria, Irak i Jemen pogrążyły się w wojnie. To było idealne środowisko do działania dla Sił Ghods.
Solejmani widywany był w Libanie, Syrii, Iraku. Wszędzie tam pomagał formować pro-irańskie oddziały, dostarczał uzbrojenie, a czasami nawet osobiście dowodził niektórymi operacjami. Przykładowo to on miał dowodzić podczas wielkiej ofensywy w południowym Aleppo w 2015 r. czy koordynować działania pro-irańskich milicji podczas odbijania irackiego Tikritu z rąk dżihadystów Państwa Islamskiego.
Irańczycy przekształcili konflikt w Syrii w “wielką szyicką wojnę”, ściągając do Syrii szyickie milicje z Iraku (np. Kataib Hezbollah, Harakat Nujaba) czy nawet Afganistanu (tzw. Brygady Fatymidzkie werbowane z Hazarów, szyickich Afgańczyków). Siły Ghods odgrywały tutaj kluczową rolę, koordynując działania szyickich milicji.
Co bardzo ważne, lata wojny z Kalifatem przyniosły ogromny sukces pro-irańskiemu stronnictwu w Iraku, a zatem także samemu Solejmaniemu. Otóż, gdy w 2014 r. wojska Kalifatu maszerowały na Bagdad, przywódca irackich szyitów, Ali Sistani, wydał fatwę wzywająca Irakijczyków do obrony Ojczyzny. Dzięki fatwie powstały tzw. Siły Mobilizacji Ludowej (PMU). W ich skład weszło wiele milicji, o – krótko mówiąc – kontrowersyjnej przeszłości. I tak do PMU dołączył np. Kata’ib Hezbollah (KH), a sam szef KH, Abu Mahdi al Muhandis, został wiceszefem całego PMU. Całkowicie absurdalna sytuacja. Doszło bowiem do sytuacji, w której Muhandis, do niedawna organizujący zamachy na wojska koalicji, teraz walczył ramię w ramię z Amerykanami przeciwko Kalifatowi. Jednak ten absurd ma swoje konsekwencje. Gdy Kalifat pokonano, pro-irańskie milicje wchodzące w skład PMU stworzyły własną koalicję wyborczą pod nazwą Fatah (arab. Podbój), która w wyborach parlamentarnych z 2018 r. zdobyła drugą największą liczbę głosów.
Wojna domowa w Syrii i walka z Kalifatem zrobiły z Solejmaniego prawdziwego bohatera, znanego od Bejrutu po Kabul. Solejmani stał się kimś na miarę “szyickiego celebryty”, symbolu walki z “amerykańskim imperializmem”. Gdziekolwiek się pojawił, bojownicy prosili go o wspólne zdjęcie, chwilę rozmowy, czy zwykłe uściśnięcie ręki.
Sława Solejmaniego była taka duża, że Amerykanów ogarnęła swoista paranoja. W każdym posunięciu Iranu na Bliskim Wschodzie, Amerykanie doszukiwali się udziału szefa Sił Ghods. Niektórzy analitycy okrzyknęli nawet Solejmaniego “drugą osobą w państwie” (po ajatollahu Chameneim). Było to o tyle absurdalne, że Solejmani nigdy nie kierował nawet całością irańskiej polityki zagranicznej wobec np. Iraku czy Syrii, nie mówiąc już o wpływie na inne kwestie. Tak, posiadał duże wpływy na politykę Teheranu, ale obok Sił Ghods cały czas działali zarówno irańscy dyplomaci, czy agencje irańskiego wywiadu, które nie tylko nie były podporządkowane Solejmaniemu, ale często podejmowały decyzje sprzeczne z interesami generała. 
Irańskie władze skutecznie jednak “podgrzewały” amerykańską paranoję, wypuszczając zdjęcia, które dodatkowo miały podkreślać znacznie Solejmaniego. I tak np. Irańczycy wypuścili zdjęcie ze spotkania Chamenei-Solejmani-Nasrallah (szef Hezbolalhu), a gdy w 2019 r. Muktada Sadr (znany iracki watażka i przywódca ruchu sadrystów) odwiedził Iran podczas święta Aszury, posadzono go między Chameneim a Solejmanim.
Zmierzch
Dobra passa Solejmaniego zaczęła się kończyć w 2018 r. Prezydent Trump wypowiedział wówczas porozumienie nuklearne z Iranem i przywrócił sankcje. Solejmani natomiast znalazł się na celowniku amerykańskich służb.
Dodatkowo w październiku 2019 r. w Iraku wybuchły anty-rządowe protesty, które zaczęły zagrażać władzy wspieranego przez Iran, premiera Mahdiego. Solejmani kilkukrotnie pojawiał się w Bagdadzie i próbował skonsolidować szyickie ugrupowania wokół premiera, jednak bezskutecznie.
Tymczasem sytuacja na linii Waszyngton-Teheran robiła się coraz bardziej napięta. 27 grudnia 2019 r. nieznani sprawcy (najprawdopodobniej Kataib Hezbollah) ostrzelali iracką bazę wojskową K-1, na terenie której stacjonowali Amerykanie. W wyniku ostrzału zginął jeden amerykański cywilny kontraktor.
Amerykańska odpowiedź była zdecydowana. 29 grudnia zbombardowali pozycje Kataibu Hezbollah w okolicach nadgranicznego miasta Al-Ka’im, uderzając zarówno po syryjskiej, jak i irackiej stronie granicy. Al Kaim było znane jako centrum przerzutu irańskiego uzbrojenia do Syrii i Libanu. W amerykańskim nalocie zginęło co najmniej 25 bojowników Kataibu Hezbollah.
To był jednak dopiero początek eskalacji między Iranem a USA. W Sylwestra, 31 grudnia 2019 r. protestujących, wymachując flagami Katai’bu Hezbollah, zaatakowali amerykańską ambasadę w Bagdadzie. Wśród demonstrantów znalazł się m.in Abu Mahdi Muhandis (szef KH), Qais Khazali (szef pro-irańskich milicji Asa’ib Ahl al-Haq), Falih Al-Fayyadh (szef Sił Mobilizacji Ludowej) oraz Hadi Amiri (szef partii Fatah, która powstała w oparciu o kadry pro-irańskich milicji).
Po kilku godzinach demonstracji i zniszczeniu części kompleksu ambasady, protestujący wycofali się. Amerykańska prasa zaczęła porównywać atak na ambasadę w Bagdadzie do zajęcia ambasady w Teheranie przez Irańczyków w 1979 r. Administracja Trumpa postanowiła wytoczyć najcięższe działa.
Nad ranem, 3 stycznia, gen. Solejmani wylądował na lotnisku w Bagdadzie. Przybył tutaj, aby porozmawiać z premierem Iraku na temat ostatnich napięć USA-Iran i cały czas trwających anty-rządowych protestów w Iraku. Solejmani nigdy jednak nie dotarł do rezydencji premiera.
Gdy tylko opuścił lotnisko, pojazd, którym poruszał się Solejmani został zniszczony przez amerykańskiego drona. Razem z nim zginął Abu Mahdi Muhandis, wiceszef Sił Mobilizacji Ludowej i dowódca Katai’bu Hezbollah.
Prezydent Trump bronił swojej decyzji, twierdząc że Solejmani stał za atakiem na amerykańską ambasadę w Bagdadzie i że planował kolejne ataki wymierzone w Amerykę. Czy to prawda? Amerykanie nigdy nie przedstawili na to twardych dowodów. Śmierć Solejmaniego w – teoretycznie neutralnym – Iraku była jednak jasnym symbolem, że Amerykanie nie cofną się przed niczym próbując ukrócić irańskie wpływy na Bliskim Wschodzie.
Amerykanie zagrali nieszablonowo, wychodząc poza utarte schematy. Irańczycy także postanowili zagrać odważniej niż zwykle. 8 stycznia 2020 r. przeprowadzili operację „Męczennik Solejmani”. 12 irańskich rakiet balistycznych spadło na amerykański sektor w bazie wojskowej Al Assad w Iraku.
Amerykanie wiedzieli jednak o nadchodzącym ataku. Na kilka godzin przed ostrzałem, amerykański wywiad satelitarny poinformował bazę Al Asad o ruchach irańskich wojsk rakietowych. Później przyszło także ostrzeżenie od Irakijczyków (którzy dowiedzieli się o nadchodzącym ataku bezpośrednio od Irańczyków).
Dzięki uprzedniej wiedzy o ataku, Amerykanie ewakuowali większość personelu (ok. 1000 osób). Na terenie bazy pozostał tylko kluczowy personel, który ukrył się w schronach. W efekcie żaden amerykański żołnierz nie zginął w ostrzale. Amerykanie zostali upokorzeni, ale – brak ofiar śmiertelnych – dał im szansę do zachowania twarzy i deeskalacji. Oczywiście stopniowej deeskalacji, bo przez kilka kolejnych tygodni Amerykanie i Irańczycy jeszcze wzajemnie grozili sobie kolejnymi atakami.
Niestety cała ta historia miała jeszcze jeden tragiczny epizod. Kilka godzin po ostrzelaniu amerykańskich pozycji, obrona przeciwlotnicza Teheranu strąciła samolot lotu 752, mylnie identyfikując go jako amerykański pocisk zmierzający w kierunku stolicy. Zginęli wszyscy pasażerowie, łącznie 176 osób.
Generał i jego mit
Solejmani był mitologizowany za życia i tak pozostało po jego śmierci. Wielu uważa go za wybitnego strategia, drugą osobę w państwie czy wręcz głównego architekta irańskiego imperium. Jeśli jednak przyjrzymy się bliżej wielu jego działaniom, okaże się że ocena jego postaci nie jest już tak oczywista.
W bardzo złym świetle przedstawiają Solejmaniego chociażby akta irańskiego wywiadu, które kilka lat temu wyciekły do prasy. Wywiad skarżył się np. że pozostające pod wpływem Solejmaniego szyickie milicje rozstrzeliwują sunnitów, co fatalnie odbija się na wizerunku Iranu w północnym Iraku.
Wywiad krytykował także Solejmaniego za zbyt częste publiczne pokazywanie się w Iraku, co było bardzo źle odbierane w irackich kręgach patriotyczno-nacjonalistycznych – i tak już wrogo nastawionych do Iranu. Po latach okazało się, że irański wywiad miał rację krytykując Solejmaniego. Od 2019 r. widać bowiem w Iraku coraz większy sprzeciw kół patriotycznych wobec dominującej pozycji Irańczyków.
Przy amerykańskim nalocie z 4 stycznia 2020 r. zbyt rzadko mówi się także o drugiej ważnej postaci, która zginęła tego dnia – o Abu Mahdim Muhandisie, bardzo ważnej postaci z perspektywy irańskich wpływów w Iraku.
Muhandis, jako bojownik Brygady Badr, walczył po stronie Iranu w wojnie z Irakiem. Po 2003 r. powrócił do Bagdadu, gdzie założył Kata’ib Hezbollah i zaczął walczyć z siłami koalicji. W 2014 r. został natomiast wiceszefem Sił Mobilizacji Ludowej (PMU), organizacji skupiającej wszystkie irackie milicje walczące z Kalifatem.
Muhandis teoretycznie był tylko wiceszefem PMU, ale de facto to on rozdawał tutaj karty, a szef PMU Falih Fayyad był zepchnięty na boczny tor. Solejmani często odwiedzał Irak, ale na co dzień opiekę nad stronnictwem pro-irańskim sprawował tutaj właśnie Muhandis. To nie był przypadek, że Muhandis był 3 stycznia 2020 r. w jednym samochodzie z Solejmanim. Muhandis był bowiem obecny na większości spotkań jakie Solejmani odbywał z Irakijczykami.
Moim zdaniem, problemy z koordynacją działań pro-irańskich milicji w Iraku, jakie powstały po śmierci Solejmaniego, były efektem nie tyle braku Solejmaniego, co braku Muhandisa. Jednak to już zupełnie inna historia, którą z pewnością kiedyś Wam opowiem. ( ͡~ ͜ʖ ͡°)
_______________
Info wrzucam na:
- stronę Facebook Puls Lewantu
- Twittera
- stronę internetową
- #lagunacontent
_______________
Jeśli ktoś docenia moją pracę i chciałby postawić mi wirtualną kawę, to może to zrobić pod tym linkiem . Przypominam też, że mam też Patronite - dla Patronów przygotowuję cotygodniowe przeglądy prasy, sesje Q&A, wczesny dostęp do artykułów i inne fajne rzeczy. ( ͡° ͜ʖ ͡°)

Czy Iran rozwiązuje policję obyczajową?
Dzisiaj różne zachodnie media podały informację, że Iran – po blisko 3 miesiącach protestów – rozwiązuje policję obyczajową. Jednak czy, aby na pewno? Sprawdźmy.
Źródłem, na które powołują się zachodnie media jest konferencja prasowa prokuratora generalnego Iranu, Mohammada Montazeriego. Mianowicie, podczas konferencji, jeden z dziennikarzy zadał Montazeriemu pytanie: Dlaczego na ulicach nie widać patroli policji obyczajowej? (tutaj ważny jest kontekst – w związku z protestami od września policja obyczajowa nie prowadzi patroli).
Montazeri odpowiedział, że policja obyczajowa nie ma nic wspólnego z sądownictwem i że decyzja o zaprzestaniu patroli została podjęta przez tę samą instytucję, która założyła policję obyczajową. Montazeriemu chodziło więc zwyczajnie o to, że policja obyczajowa podlega nie pod sądownictwo, lecz ministerstwo spraw wewnętrznych i to tam powinny być kierowane pytania dotyczące braku patroli
Na podstawie tych kilku zdań Montazeriego zachodnie media zaczęły publikować artykuły o zniesieniu policji obyczajowej w Iranie. Mimo, że prokurator generalny nic takiego nie powiedział, a jego słowa zostały wyrwane z kontekstu.
Artykułów o zniesieniu policji obyczajowej zrobiło się tak dużo, że nawet irańskie media podjęły interwencję i zaczęły dementować „zachodnie artykuły”.
Także ostateczny werdykt jest taki. Zachodnia prasa, po raz kolejny w przeciągu kilku tygodni, podała dalej fejka – kilka tygodni temu był fejk o 15 tysiącach wyroków śmierci dla protestujących. Bywa, ale wypadałoby to teraz sprostować i bardziej uważać następnym razem.
Mimo, że słowa Montazeriego zostały wypaczone, to warto zwrócić jednak uwagę, że władze Iranu zastanawiają się co zrobić ze sprawą hidżabu. Od września na ulicach nie ma patroli policji obyczajowej, a w ostatnich tygodniach władze pozwalałby kobietom brać udział w państwowych uroczystościach bez odpowiedniego zakrycia włosów.
Kilka dni temu wspomniany Montazeri zapowiedział że parlament i sądownictwo zastanawia się nad ewentualną zmianą przepisów dotyczących hidżabu. Prezydent Raisi stwierdził jednak, że przepisy dotyczące hidżabu mają oparcie w konstytucji. Raisi dodał razu, że „są sposoby na bardziej elastyczne interpretowanie konstytucji”, co może być zapowiedzią nie tyle zmiany przepisów co po prostu luźniejszego ich interpretowania. Taka luźna interpretacja istniała chociażby w czasach prezydentury Hassana Rowhaniego (2013-2021), który krytykował działalność policji moralności (gdy szło o egzekwowanie hidżabu) stwierdzając: „nie można zmusić ludzi, grożąc im biczem, żeby poszli do nieba”.
W skrócie. Patroli policji obyczajowej nie ma od września. Władze zastanawiają się jednak nad zmianą przepisów albo zmianą sposobu ich interpretowania – imho raczej będzie to ta druga opcja. A już za kilka dni na kanale Rafała Otoki-Frąckiewicza nasza długa rozmowa o Iranie, zapraszam.

Katar podpisuje z Chinami umowę na dostawy LNG na najbliższe 27 lat
Mimo Mundialu, Katarczycy nie próżnują. Kilka dni temu podpisali umowę z Chińczykami na dostawy skroplonego gazu ziemnego (LNG) do Chin na najbliższe 27 lat (tak, aż na 27 lat) To spory problem dla Berlina, który liczył że katarskie LNG popłynie do Niemiec.
QatarEnergy poinformowało o podpisaniu kontraktu z chińskim Sinopec. Zgodnie z umową, przez najbliższe 27 lat, Katar będzie dostarczał co roku Sinopec 4 mln ton LNG. Łącznie daje to zatem 108 mln ton. To jeden z największych kontaktów na dostawy LNG w historii. Warty aż 60 mld $.
Katar jest największym na świecie eksporterem LNG. Około 78% katarskiego LNG trafia na rynki azjatyckie. Jednocześnie Katar stale zwiększa swoje możliwości produkcyjne. Obecnie w ciągu roku Katar produkuje 77 mln ton LNG, ale do 2027 r. ma to być już 126 mln ton!
Szukając alternatywy dla rosyjskiego gazu, także Niemcy zainteresowali się współpracą z Katarem. Rozmowy na linii Doha-Berlin okazały się jednak bardzo trudne. Katarczykom zależało na podpisaniu długoterminowej umowy (tak jak z Chińczykami). Jednak Niemcy byli sceptyczni.
Według niemieckiego dziennika gospodarczego Handelsblatt, Berlin proponował Katarczykom tylko umowę na 5 lat. Dlaczego na taki krótki okres? Bo Niemcy planują odejście od paliw kopalnych.
W efekcie, mimo wizyty w Katarze Roberta Habecka (minister gospodarki), a nawet samego kanclerza Scholza, ostatecznie rozmowy między Dohą a Berlinem nie wyszły poza przyjacielskie deklaracje współpracy. Podpisana właśnie umowa z Chińczykami, utrudnia rozmowy Niemców z Katarem.
Negocjacje utrudniają też komentarze niemieckich polityków dotyczące mundialu. W październiku szefowa MSW, Nancy Faeser, skrytykowała Katar za łamanie praw człowieka. Katarczycy wezwali niemieckiego ambasadora, a sama Faeser broniła się, że błędnie zinterpretowano jej słowa.
_______________
Info wrzucam na:
- stronę Facebook Puls Lewantu
- Twittera
- stronę internetową
- #lagunacontent
_______________
Jeśli ktoś docenia moją pracę i chciałby postawić mi wirtualną kawę, to może to zrobić pod tym linkiem. Przypominam też, że mam też Patronite - dla Patronów przygotowuję cotygodniowe przeglądy prasy, sesje Q&A, wczesny dostęp do artykułów i inne fajne rzeczy. ( ͡° ͜ʖ ͡°)

Katar i gra o dominację na Bliskim Wschodzie
Katar jest jednym z najmniejszych, a jednocześnie najbogatszych państw na świecie. Dzięki ogromnemu bogactwu, Al Jazeerze i sprawnej dyplomacji, Katar jest jednym z najważniejszych graczy na Bliskim Wschodzie i liderem gdy idzie o wykorzystanie soft power. Katar to regionalny unikat utrzymujący dobre relacje nie tylko z USA, ale także Iranem. Asertywna polityka zagraniczna Kataru jest jednak stałym źródłem napięć z potężnymi sąsiadami – Arabią Saudyjską i Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi.
Już w niedzielę na katarskich stadionach rozpoczną się piłkarskie Mistrzostwa Świata. Dzisiaj zapraszam na małe tournée po katarskiej polityce zagranicznej i roli Kataru w bliskowschodniej układance.
Tekst tradycyjnie dostępy także na Blogu.
Gazowy potentat
W przeciwieństwie do reszty swoich sąsiadów, Katar nie opiera swojej potęgi na eksporcie ropy naftowej, lecz na eksporcie gazu. Katar dysponuje trzecimi największymi na świecie zasobami gazu ziemnego oraz jest największym na świecie eksporterem skroplonego gazu ziemnego (LNG).
Pierwsze złoża gazu w Katarze odkryto w 1971 r. – w tym samym roku kraj uzyskał niepodległość od Wielkiej Brytanii. Jednak dopiero w połowie lat 80. podjęto decyzję o rozpoczęciu wydobycia gazu. „Ojcem” katarskiego sektora gazowego został ówczesny następca tronu, książę Hamad.
Książę Hamad miał bardzo postępowe poglądy i postulował przeprowadzenie gruntownych reform w kraju. Na drodze stał mu jednak jego ojciec, a jednocześnie władca Kataru – emir Chalifa.
Gdy w lipcu 1995 r. jego ojciec wyjechał do Szwajcarii, Hamad postanowił działać. W bezkrwawym puczu Hamad pozbawił ojca władzy i ogłosił się nowymi emirem Kataru. W ten sposób rozpoczynała się nowa epoka w historii Kataru, epoka polityczno-gospodarczej rewolucji.
Hamad postawił na intensyfikację wydobycia gazu i produkcję LNG. To był strzał w „10”. PKB Kataru wzrosło z 8 mld dolarów w 1995 r. do 115 mld dolarów w 2008 r. i do 175 mld dolarów w 2019 r. Uzyskane w ten sposób pieniądze emir przeznaczył na szybką modernizację kraju.
Czas na reformy
Hamad, nazywany czasami „Młodym Turkiem” (ze względu na swoje postępowe poglądy), wzmocnił Katar na wielu płaszczyznach. Dokonał liberalizacji życia społecznego i politycznego. W 1999 r., Katar, jako druga (po Omanie) arabska monarchia z Zatoki Perskiej, przyznał prawa wyborcze kobietom.
W tym samym roku, odbyły się pierwsze w historii wolne wybory – do rady miejskiej w Dosze (stolica). W 2004 r. – w drodze referendum – przyjęto zaś pierwszą w historii kraju konstytucję, która – jak na arabskie standardy – gwarantuje szereg praw i wolności obywatelskich.
Przeprowadzono także szeroką reformę edukacyjną, zwiększając liczbę szkół i ułatwiając dostęp – w szczególności kobietom – do wyższego wykształcenia. Twarzą reformy edukacji została żona emira Hamada, Moza bint Naser.
W ten sposób współczynnik aktywności zawodowej wśród kobiet w Katarze wzrósł do 57%, co stanowi najlepszy wynik w całym świecie arabskim.
Reformy Hamada były tym łatwiejsze w realizacji, że Katarczycy o ile – tak jak Saudyjczycy – są wahhabitami, to jednak ich światopogląd jest bardziej liberalny. Nie bez powodu o katarskim wahhabizmie mówi się „wahhabizm morza”, a o saudyjskim – „wahhabizm pustyni”.
Mimo wielu reform, rządy Hamada nie przyniosły jednak całkowitej liberalizacji życia politycznego, a władza emira nadal jest niemal nieograniczona. Cześć reform była fasadowa i miała na celu nie rzeczywistą „demokratyzację kraju”, lecz tylko wywołanie takiego złudzenia.
„Demokratyczne” reformy de facto obdzierały plemiona z resztek dawnej autonomii i zwiększały władzę emira. Pozbawiając plemiona starych przywilejów, w zamian tworzono, teoretycznie, demokratyczne instytucje, którym jednak powierzono mniejszą władzę niż dotychczasowym instytucjom plemiennym.
Autorytarne rządy emira są jednak akceptowane ze względu na powszechny dobrobyt. Tylko ok. 11% mieszkańców Kataru posiada katarskie obywatelstwo (ok. 330 tys.). Osoby te opływają w luksusie, otrzymując ogromne wsparcie finansowe od państwa.
Soft power to przyszłość
Katar jest zbyt słabym militarnie krajem, aby wpływać na sytuację w regionie przy pomocy środków militarnych. Karabiny to jednak przeżytek. Teraz światem można sterować przy pomocy mass mediów. W 1996 r. Hamad założył Al Jazeerę, która stała się perła katarskiego „soft power”.
Al Jazeera jest obecnie jedną z największych stacji telewizyjnych w świecie arabskim, a dzięki internetowi i nadawaniu w kilku językach, dociera do ludzi we wszystkich zakątkach świata. To silny oręż w polityce zagranicznej Kataru, co widać było zwłaszcza podczas arabskiej wiosny (2010/2011), gdy relacje Al Jazeery z Egiptu odegrały duża rolę w upadku władzy prezydenta Hosniego Mubaraka.
Kolejnym ważnym narzędziem katarskiego soft power jest bardzo sprawna dyplomacja, która specjalizuje się w regionalnych mediacjach. To właśnie Katar odegrał kluczową rolę przy uniknięciu wybuchu wojny domowej w Libanie w 2008 r. czy przy negocjacjach USA-Talibowie, które zakończyły się oficjalnie wycofaniem USA z Afganistanu.
Katar jest także przystanią, w której mogą schronić się rożni uchodźcy polityczni z krajów arabskich – np. Jusuf al-Kardawi (1926-2022), Egipcjanin, który jest uważany za jednego z ideologów Bractwa Muzułmańskiego, nie tylko otrzymał schronienie w Katarze, ale także przez wiele lat prowadził na antenie Al Jazeery własny program telewizyjny.
Między Saudami a Iranem, czyli relacje Kataru z sąsiadami
Po objęciu władzy w 1995 r. przez Hamada, Katar zaczął prowadzić bardzo asertywną i multipolarną politykę zagraniczną. Katar jest regionalnym unikatem, który posiada dobre relacje zarówno z Iranem, jak i z USA.
W 2009 r. CENTCOM (dowództwo armii USA na Bliskim Wschodzie) przekształciło bazę lotniczą Al Udeid w Katarze w swoją kwaterę polową. Obecnie jest to największa baza wojskowa USA w regionie, a na jej terenie stacjonuje ok. 10.000 żołnierzy.
Nie przeszkadza to Katarczykom utrzymywać dobrych relacji także z Iranem. Katar i Iran są współwłaścicielami największego pola gazowego na świecie (North Dome/South Pars). Katar stroni od krytykowania polityki zagranicznej Teheranu, emir Kataru regularnie odwiedza Katar, a katarscy dyplomaci wielokrotnie wykonywali przyjazne gesty w kierunku Iranu np. szef katarskiego MSZ-u złożył kondolencje Irańczykom po zabiciu gen. Solejmaniego przez Amerykanów w 2020 r.
Ważnym partnerem Kataru jest także Turcja, która za czasów prezydenta Erdogan ponownie zainteresowała się Zatoką Perską. Katar i Turcja to główni sponsorzy Bractwa Muzułmańskiego. W Katarze znajduje się także turecka baza wojskowa, na której terenie docelowo ma stacjonować ok. 3.000 żołnierzy.
Rosnąca rola Kataru fatalnie wpłynęła jednak na relacje małego emiratu z Arabią Saudyjską i Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi, które mają pretensję do Kataru o wspieranie Bractwa Muzułmańskiego (AS i ZEA uważają Bractwo za organizację terrorystyczną). Saudom i Emiratom bardzo nie podoba się także wpływ Al Jazeery na nastroje wśród mieszkańców regionu – tym bardziej że Al Jazeera nie stroni od krytyki Saudów i Emiratów.
Zmiana warty
W 2013 r. Hamad abdykował na rzecz swojego syna Tamima, który został nowym emirem. Dokładne powody takiego ruchu nie są znane. Wydaje się jednak, że na tę decyzję wpłynęło kilka czynników – głównie pogarszający się stan zdrowia Hamada oraz bardzo napięte relacje z sąsiadami.
Po protestach arabskiej wiosny relacje między Katarem a Arabią Saudyjską były bardzo złe. Szczególnie problematyczna była sprawa Egiptu. Katar poparł protestujących, Bractwo Muzułmańskie i nowego prezydenta Morsiego (powiązanego z bractwem). Saudowie stali natomiast po drugiej stronie barykady. Najpierw w 2011 r. poparli prezydenta Hosniego Mubaraka, a w 2013 r. sponsorowali pucz wojskowy, który odsunął Morskiego od władzy.
Objęcie tronu przez Tamima miało stanowić okazję do resetu relacji z Saudami. Historia potoczyła się jednak w zupełnie innym kierunku.
Kryzys katarski
W 2017 r. Arabia Saudyjska, Bahrajn, ZEA oraz Egipt rozpoczęły blokadę lądową Kataru, domagając się m.in. zamknięcia Al Jazeery, wydalenia tureckich żołnierzy, zakończenia wsparcia Kataru dla Bractwa Muzułmańskiego i ograniczenia kontaktów Kataru z Iranem.
Początkowo blokadę poparł nawet prezydent Trump, jednak wkrótce – prawdopodobnie po rozmowach ze swoimi doradcami – zmienił zdanie i wezwał do pokojowego rozwiązania konfliktu. Obecność amerykańskich wojsk na terenie bazy Al Udejd zablokowała ewentualną saudyjsko-emiracką inwazję na Katar.
Od razu po stronie Kataru opowiedziały się także Turcja i Iran. Turecki parlament zatwierdził wysłanie wysłanie żołnierzy do Kataru, a Iran zaoferował Katarowi dostęp do swoich portów handlowych – po rozpoczęciu blokady Katar miał problem z importem części towarów, które wcześniej przechodziły przez porty AS i ZEA.
Ostatecznie blokada zakończyła się spektakularną klęską Saudów i Emiratów, pchając Katar prosto w ramiona Turcji i Iranu. Po porażce wyborczej Trumpa, w styczniu 2021 r. w saudyjskim Al Ula podpisano porozumienie, które położyło kres blokadzie. Oznaczało to ogromne zwycięstwo emira Tamima, który nie został zmuszony do żadnych ustępstw na rzecz Saudów.
Małe mocarstwo
Hamad wprowadził Katar w XXI w. Tamim kontynuuje jego dzieło. W ciągu zaledwie 30 lat, Katar przeszedł ogromne zmiany, przeobrażając się z nieistotnego gracza w małe, regionalne mocarstwo. Uzbrojony w torby wypchane dolarami, Al Jazeerę i sprawną dyplomację, Katar jest w stanie nie tylko rywalizować z Arabią Saudyjską czy Emiratami, ale także wygrywać tę rywalizację – co najlepiej pokazuje przykład kryzysu katarskiego.
Organizacja piłkarskich Mistrzostw Świata, mimo że na świecie budzi ogromne kontrowersje, to dla samego Kataru jest zwieńczeniem pewnego procesu zwiększania roli Kataru na arenie międzynarodowej, rozpoczętego w latach 90. przez Hamada.
To pierwszy wpis poświęcony Katarowi. Tym razem o Katarze i wielkiej polityce, ale za kilka dni pojawią się kolejne „odcinki” katarskiej serii. Bliżej przyjrzę się w nich m.in. powiązaniom Kataru z Bractwem Muzułmańskim oraz warunkom życia i pracy robotników, którzy wybudowali katarskie stadiony, na których za kilka dni rozegrane zostaną piłkarskie Mistrzostwa Świata.
_______________
Info wrzucam na:
- stronę Facebook Puls Lewantu
- Twittera
- stronę internetową
- #lagunacontent
_______________
Jeśli ktoś docenia moją pracę i chciałby postawić mi wirtualną kawę, to może to zrobić pod tym linkiem. Przypominam też, że mam też Patronite - dla Patronów przygotowuję cotygodniowe przeglądy prasy, sesje Q&A, wczesny dostęp do artykułów i inne fajne rzeczy. ( ͡° ͜ʖ ͡°)
#bliskiwschod #pilkanozna #katar #geopolityka #lagunacontent

Tydzień na Bliskim Wschodzie, czyli trzy najważniejsze wydarzenia z zeszłego tygodnia
1. Patruszew odwiedza Teheran. Putin rozmawia z Raisim
Nikołaj Patruszew, sekretarz Rady Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej, i jeden z najbliższych współpracowników Putina, odwiedził Iran. Patruszew spotkał się z prezydentem Iranu, Ibrahimem Raisim, oraz sekretarzem Najwyższej Rady Bezpieczeństwa Narodowego, Alim Szamchanim (bardzo wpływowy człowiek).
Dokładny powód wizyty Patruszewa nie jest znany. Komunikaty strony rosyjskiej i irańskiej są bardzo enigmatyczne. Biorąc jednak pod uwagę, że podczas wizyty oba kraje były reprezentowane przez wysoko postawione osoby, należy uznać że powody dla których Patruszew pojawił się w Teheranie były b. istotne. Być może omawiano dostawy irańskiego uzbrojenia, w szczególności rakiet balistycznych.
Nic jednak nie jest przesądzone. Po wyjeździe Patruszewa, Szamchani rozmawiał z mediami i stwierdził, że Iran popiera wszystkie inicjatywy zmierzające do zawieszenia broni między Rosją a Ukrainą – sugerując w ten sposób, że Patruszew prosił Irańczyków o mediacje.
To jednak nie wszystko. Trzy dni po wizycie Patruszewa, Putin rozmawiał telefonicznie z prezydentem Raisim. Oficjalne komunikaty były znowu bardzo enigmatyczne.
"Coś" się dzieje na linii Moskwa-Teheran, ale ciężko powiedzieć co dokładnie.
2. Amerykański wywiad: Emiraty ingerują w amerykańską politykę.
Według źródeł Wall Street Journal, amerykański wywiad miał opracować raport na temat legalnych i nielegalnych sposobów, przy pomocy których Zjednoczone Emiraty Arabskie ingerują w amerykańską politykę.
Według raportu Emiraty mają wykorzystywać luki w amerykańskim prawie, a czasami nawet działać nielegalnie, aby wpłynąć na decyzje, które zapadają w Waszyngtonie. Raport miał zostać przedstawiony kluczowym amerykańskim politykom.
Jeśli źródła WSJ mówią prawdę, to mamy mały skandal polityczny. Zjednoczone Emiraty Arabskie uważane są bowiem w Waszyngtonie za ważnego arabskiego sojusznika. Oczywiście w ostatnich latach kontakty ZEA z Pekinem czy Moskwą budziły pewne obawy.
Pojawiały się także informacje na temat sponsorowania kampanii Donalda Trumpa przez ZEA. Jednak dotychczas głównie dziennikarze wysuwali oskarżenia wobec ZEA o ingerencję w krajową politykę USA. Teraz takie oskarżenia padają natomiast ze strony amerykańskiego wywiadu.
3. Zamach bombowy w Turcji
W niedzielę w Stambule miał miejsce zamach bombowy. W wyniku wybuchu zginęło 6 osób, a kolejne 81 zostało rannych. Dzisiaj policja aresztowała Ahlam al Bashir, Syryjkę, która – według Turków – ma powiązania z Partią Pracujących Kurdystanu (PKK).
Według władz, kobieta miała zostać przeszkolona przez PKK w Syrii. Ciężko ocenić wiarygodność tej narracji, bo tureckie władze często starają się przypisać PKK wszystkie akty terroru dokonywane w Turcji – nawet jeśli dowody na faktyczny udział Kurdów są naciągane.
To oczywiście tylko wycinek tego co wydarzyło się w minionym tygodniu na Bliskim Wschodzie. Pełny przegląd dostępny na stronie.
_______________
Info wrzucam na:
- stronę Facebook Puls Lewantu
- Twittera
- stronę internetową
- #lagunacontent
_______________
Jeśli ktoś docenia moją pracę i chciałby postawić mi wirtualną kawę, to może to zrobić pod tym linkiem. Przypominam też, że mam też Patronite - dla Patronów przygotowuję cotygodniowe przeglądy prasy, sesje Q&A, wczesny dostęp do artykułów i inne fajne rzeczy. ( ͡° ͜ʖ ͡°)
#iran #turcja #rosja #emiraty #bliskiwschod #geopolityka #lagunacontent

Wyzwolenie Chersonia. 261 dni wojny.
Wczoraj, 11 listopada, ukraińskie wojska weszły do Chersonia. Wjeżdżające do miast ukraińskie kolumny witane były przez tłumy szczęśliwych mieszkańców, którzy ostatnie 8 miesięcy spędzili pod rosyjską okupacją. Rosjanie wycofali się za Dniepr. To jednak nie koniec wojny.
Tekst tradycyjnie dostępy także na Blogu.
Wojna na wyniszczenie
Istotne jest, aby rozumieć dlaczego Rosjanie przegrali pod Chersoniem. Przegrali nie w bezpośredniej walce, lecz z powodów logistycznych. Nie jest to żaden zarzut w kierunku Ukraińców, czy próba umniejszenia sukcesu ZSU, lecz ważna obserwacja, która jest kluczowa przy analizowaniu dalszego rozwoju sytuacji na Ukrainie.
Sprawę trzeba postawić jasno. Przyczółek chersoński był fatalnie skomunikowany z pozostałymi pozycjami rosyjskimi.
Na Dnieprze istniały tylko 3 stałe przeprawy: dwa mosty w Chersoniu (drogowy i kolejowy) oraz most na tamie w Nowej Kachówce. Dodatkowo sam przyczółek chersoński podzielony był jeszcze rzeką Ingulec.
W lipcu Ukraińcy rozpoczęli metodyczne atakowanie stałych przepraw na Dnieprze oraz na Ingulcu. W efekcie zaopatrywanie przyczółka na Chersońszczyźnie stało się dla Rosjan logistycznym koszmarem. Po kilku atakach mosty w Chersoniu zostały wyłączone z użytku, a rosyjska logistyka stała się zależna od mostu w Nowej Kachówce i tymczasowych przepraw utworzonych przez rosyjskich inżynierów – mostów pontonowych i promów.
Już pod koniec lipca zwracałem uwagę, że problemy logistyczne zmuszą Rosjan do ciężkich decyzji – wycofanie się za Dniepr lub podjęcie kolejnej próby ataku na Mikołajów i odrzucenie Ukraińców od Dniepru na tyle, aby przeprawy na rzecze znalazły się poza zasięgiem ukraińskiej artylerii – w szczególności HIMARSów, które stały się utrapieniem dla rosyjskiej logistyki.
W okolicy 20 sierpnia, Rosjanie faktycznie próbowali poszerzyć przyczółek i kolejny raz podejść pod Mikołajów i Krzywy Róg, jednak – po początkowych sukcesach – ich atak załamał się w ciągu kilku dni.
Od końca sierpnia, Rosjanie nie odnieśli już na Chersońszczyźnie żadnych większych sukcesów. Ukraińskie pozycje były zbyt silne, a rosyjskie problemy logistyczne, zaczęły sprawiać że Ukraińcy metodycznie zaczęli spychać Rosjan w kierunku Dniepru.
Jak widzimy zatem, Ukraińcy wygrali pod Chersoniem nie w bezpośredniej walce, lecz rozkładając na łopatki rosyjską logistykę. Ukraińcy odnieśli tutaj podobny sukces do tego spod Kijowa, gdzie także wygrali niszcząc rosyjską logistykę.
Kierunek południowy zabezpieczony
Odwrót Rosjan za Dniepr oznacza całkowite zabezpieczenie frontu południowego. Dopóki Rosjanie trzymali przyczółek chersoński, dopóty nie można było wykluczyć kolejnych rosyjskich prób podejścia pod Krzywy Róg, Mikołajów, czy dalej pod Odessę. Teraz już takiego zagrożenia nie ma.
Po wycofaniu się Rosjan, front południowy prawdopodobnie ustabilizuje się na linii Dniepru. Dniepr jest szeroką i trudną do forsowania rzeką. Osobiście nie spodziewam się, żeby Ukraińcy czy Rosjanie próbowali przekroczyć rzekę – poza małymi grupami dywersantów.
Niestety, to prawdopodobnie nie koniec ciężkich czasów dla mieszkańców Chersonia. Chersoń, który i tak został już rozgrabiony przez Rosjan podczas okupacji i odwrotu, zostanie teraz miastem frontowym. W kolejnych tygodniach można spodziewać się intensywnych rosyjskich ataków na Chersoń – przy użyciu artylerii i dronów. Gen. Surowikin (głównodowodzący rosyjskich sił na Ukrainie) zrobi wszystko, żeby normalne życie nie wróciło do miasta.
Skuteczny odwrót?
Już połowie października, gen. Surowikin, który został wówczas mianowany głównodowodzącym rosyjskich sił inwazyjnych, twierdził że sytuacja na Chersońszczyźnie jest trudna i nie wykluczał „ciężkich decyzji”. Na przełomie października i listopada zaczęły pojawiać się raporty sugerujące, że Rosjanie faktycznie podjęli tę „ciężką decyzję” – rosyjski sprzęt wojskowy miał być wycofywany za Dniepr, a Chersoń miał być systematycznie grabiony przez rosyjskich żołnierzy.
W środę, 9 listopada, Rosjanie publicznie ogłosili odwrót z Chersońszczyzny. W rosyjskiej telewizji pokazano nagranie z narady ministra obrony Siergieja Szojgu i gen. Surowikina. Surowikin przekonywał, że dalsze zaopatrywanie przyczółka chersońskiego jest niemożliwe i że rosyjskie wojska powinny być ewakuowane. Szojgu wyraził na to zgodę.
Następnego dnia, 10 listopada, Ukraińcy rozpoczęli rajd w głąb linii frontu, próbując rozbić wycofujące się siły rosyjskie. ZSU nie było jednak w stanie dopaść rosyjskiej ariergardy (straż tylna). Kolejne miejscowości, do których wkraczali Ukraińcy były już wolne od rosyjskich wojsk, a Ukraińcy musieli skupić się już tylko na rozminowywaniu terenu – Rosjanie zostawili za sobą dużo min, lecz najczęściej położonych w dość niechlujny sposób.
Nagrania i zdjęcia z wyzwolonych terenów sugerują, że Rosjanie przeprowadzili odwrót w bardzo zorganizowany sposób, zostawiając za sobą bardzo małe ilości sprzętu. Podobnie wygląda sytuacja z ludźmi – przytłaczająca większość rosyjskich żołnierzy była w stanie ewakuować się na drugi brzeg Dniepru. Co prawda pojawiają się raporty o Rosjanach, który zostali po „ukraińskiej stronie”, jednak dowodów na takie sytuacje jest na tyle mało, że trzeba to traktować raczej w charakterze ciekawostki niż szerszego zjawiska.
Na ten moment wygląda na to, że gdy 9 listopada rosyjska telewizja informowała o ewakuacji przyczółka chersońskiego, to zdecydowana większość rosyjskich wojsk i sprzętu znajdowała się już na „bezpiecznym brzegu”.
Świadomie piszę „na ten moment”, bo 10 listopada Ukraińcy prowadzili zmasowany ostrzał przepraw w okolicy Nowej Kachówki. Być może udało im się tam zadać jakieś większe straty wycofującym się Rosjanom, jednak na ten moment tego nie wiemy – ukraińskie wojska nie dotarły jeszcze do tamy nowokachowskiej.
Polityczna katastrofa
Nawet jeśli ewakuacja przyczółka chersońskiego zakończyła się – z perspektywy wojskowej – pełnym sukcesem Rosjan, to implikacje polityczne decyzji o odwrocie spod Chersonia ciężko przecenić.
Zaledwie 30 września, Putin podpisał dekret o włączeniu 4 ukraińskich obwodów (w tym obwodu chersońskiego) do Rosji. Jak głosiły rosyjskie propagandowe billboardy, Rosja miała w Chersoniu zostać „na zawsze”. Aktowi aneksji towarzyszyły także spekulacje, że – w celu obrony Chersonia – Putin może zdecydować się na użycie broni nuklearnej.
Ostatecznie jednak nuklearne groźby nie zostały zrealizowane, a Rosjanie zwyczajnie opuścili Chersoń. To powoduje ogromne problemy polityczne i to na wielu poziomach.
Przede wszystkim Ukraina pokazała, że dzięki dostawom zachodniego sprzętu jest w stanie odbijać utracone terytorium. Co prawda już we wrześniu, pod Charkowem, Ukraińcy odbili znaczne połacie terenu, jednak zwycięstwo pod Chersoniem jest lepszym dowodem na skuteczność zachodnich dostaw. Kluczową rolę w rozłożeniu na łopatki rosyjskiej logistyki pod Chersoniem odegrały bowiem amerykańskie wyrzutnie HIMARS, dzięki którym Ukraińcy byli w stanie zniszczyć przeprawy na Dnieprze.
Ukraiński sukces pod Chersoniem zachęca zatem zachodnich partnerów do utrzymania obecnej skali dostawy uzbrojenia dla Kijowa – albo nawet do ich zwiększenia! Następuje to w kluczowym momencie, gdy na Zachodzie odczuć można było pewne zmęczenie wojną, a część zachodnich analityków zaczęła lobbować za zmuszeniem Ukraińców do negocjacji z Rosją.
Odwrót z Chersonia prowadzi także do dużych problemów w samej Rosji, radykalizując tzw. partię wojny, która twierdzi że Rosja nie wykorzystuje na Ukrainie całego swojego potencjału i daje się raz po raz upokarzać. Z perspektywy partii wojny, odwrót z Chersonia to zdrada Rosji, a wina leży po stronie naczelnego dowództwa i Putina.
Po Chersoniu
Przed odwrotem z przyczółka chersońskiego, Rosjanie posiadali tam ok. 20.000 żołnierzy. Większość tych żołnierzy trafi teraz prawdopodobnie na Zaporoże, gdzie znajduje się szeroki, stepowy front, który ciężko w pełni obsadzić. Żołnierze ci zostaną przeznaczeni do wznoszenia umocnień polowych i przygotowywania się na ukraińskie uderzenie – od kilku miesięcy mówi się o ukraińskiej ofensywnie na Melitopol lub Mariupol.
Prawdopodobnie jakaś cześć żołnierzy, którzy dotychczas walczyli pod Chersoniem zostanie przeznaczona do operacji w okolicach Wuhłedaru, pod Donieckiem, gdzie Rosjanie próbują poszerzyć korytarz lądowy Krym-Donbas. Zabezpieczenie tego terenu ma kluczowe znaczenie dla rosyjskiej logistyki. Po wyłączeniu mostu krymskiego z użycia, Krym jest zaopatrywany głównie transportem lądowym – to jednak tylko tymczasowe rozwiązanie, które generuje duże koszty.
Rosjanie już kilka miesięcy temu uchwycili linię kolejową łączącą Krym z rosyjskim Taganrogiem (miasto położone pod Rostowem). Jednak na niektórych odcinkach linia frontu przebiega zaledwie 10 km od linii kolejowej, co uniemożliwia regularne kursowanie pociągów. Od kilku tygodni Rosjanie próbują odepchnąć Ukraińców do linii kolejowej (okolice Wuhłedaru), jednak – póki co – bez większych sukcesów.
Wycofanie jednostek z Chersonia prawdopodobnie ułatwi także Rosjanom szkolenie niedawno zmobilizowanych rekrutów. Rosjanie narzekali bowiem, że większość jednostek na których bazie można by prowadzić rozwinięcie mobilizacyjne jest zaangażowana w ciężkie walki pod Chersoniem czy w Donbasie.
Trzeba jednak pamiętać, że koniec przyczółka chersońskiego uwalnia nie tylko duże siły rosyjskie, ale także ukraińskie. Szacuje się, że dotychczas na tym odcinku zaangażowanych mogło być nawet 30-35 tysięcy żołnierzy ZSU. Jest to bardzo duże zgrupowanie, które może zostać z powodzeniem wykorzystane np. do nacisku na Rosjan na Zaporożu.
Do wiosny
Osobiście uważam, że gen. Surowikin będzie skupiał się głównie na stabilizacji obecnej linii frontu – jednocześnie próbując zabezpieczyć linię kolejową Krym-Taganrog. Rosyjskie siły zdają się obecnie niezdolne do przeprowadzenia większych operacji ofensywnych na Ukrainie. Taki stan rzeczy potrwa z pewnością do końca roku, a być może nawet do wiosny. Na ten moment mobilizacja nie przynosi rezultatów na jakie liczył Kreml – co prawda dodatkowymi rekrutami załatano większość dziur na frontach*, jednak mobilizacja nie przełożyła się na zwiększenie zdolności ofensywnych rosyjskiej armii.
*mobilizacja nigdy nie była rozwiązaniem problemów, które dotykały Rosjan pod Chersoniem, bo tutaj Rosja nie cierpiała z powodu zbyt małej liczby żołnierzy, a z powodu problemów logistycznych
Pewnikiem jest natomiast intensyfikacja rosyjskich ataków na obiekty infrastruktury cywilnej, w szczególności na elektrownie. Chodzi o pozbawienie Ukraińców prądu zimą i zwiększenie strat ukraińskiej gospodarki. Rosyjskie dowództwo, w szczególności gen. Surowikin, zdają się uważać że systematyczne niszczenie ukraińskiej gospodarki zmusi Zachód do poszukiwań rozwiązania pokojowego.
Według szacunków Międzynarodowego Funduszu Walutowego, w 2023 r. Ukraina będzie potrzebowała ok. 3-4 mld dolarów miesięcznie na finansowanie działalności państwa. Łącznie daje to kwotę ok. 36-48 mld dolarów. Ukraińska gospodarka ma w 2022 r. skurczyć się o 35%, a inflacja ma wynieść na koniec roku ok. 40%.
W 2022 r. Ukrainie udało się uzyskać zapewnienia od zachodnich partnerów o wsparciu finansowym na poziomie 35 mld dolarów* – jednak tylko część z tych zapowiedzi została zrealizowana. Najbardziej ślamazarna jest pomocy ze strony UE. Amerykańska sekretarz skarbu, Janet Yellen, jeszcze w październiku apelowała do UE o zwiększenie pomocy finansowej – wskazując, że mimo obietnic o przekazaniu 11 mld euro, ostatecznie UE przekazała tylko 3 mld euro.
W odpowiedzi na apele Yellen, Ursula von der Leyen obiecała że w 2023 r. pomoc finansowa UE wyniesie ok. 18 mld euro – ciężko jednak wierzyć w te zapowiedzi, gdy UE nadal nie zrealizowała nawet połowy planu pomocowego na 2022 r.
*tylko pomoc finansowa – zatem z wyłączeniem dostaw uzbrojenia i pomocy humanitarnej
Do pęknięcia
Mimo porażek i braku realizacji swoich strategicznych celów, Rosjanie zdają się zdeterminowani do kontynuowania inwazji na Ukrainie. Osobiście nie wierzę, że po porażce pod Chersoniem, nastąpi jakaś refleksja na Kremlu i Putin zdecyduje się prosić o pokój. Rosjanie zdają się liczyć, że ostatecznie systematycznie niszcząc ukraińską gospodarkę i generując coraz większe potrzeby zagranicznego finansowania po stronie Kijowa, zmuszą Zachód do poszukiwania rozwiązania pokojowego, które pozwoli Rosji na realizację chociaż części swoich celów na Ukrainie.
Jednak takie podejście może okazać się złudne. Rosyjska gospodarka także ponosi straty – związane z zachodnimi sankcjami. Ponadto przedłużająca się wojna może doprowadzić do wrzenia w samej Rosji. Dodatkowo sytuacja międzynarodowa także nie sprzyja Rosji. Spójrzmy chociażby na zeszłotygodniowe wybory w USA.
Wybory do Kongresu USA, które miały zakończyć się pewnym zwycięstwem Republikanów i utorować Trumpowi powrót do Białego Domu, okazały się o niewypałem. Republikanie – mimo zwiększenia stanu posiadania w Senacie – nie zdobędą tam większości. Być może uda im się – na otarcie łez – zdobyć większość w Izbie Reprezentantów, ale nie jest to jeszcze przesądzone. Słabemu wynikowi Republikanów towarzyszy także narastająca rywalizacja między Trumpem a Ronem DeSantisem, gubernatorem Florydy, który może chcieć wystartować w nadchodzących wyborach prezydenckich.
Niewypałem, póki co, okazuje się także rosyjski szantaż energetyczny – tegoroczna zima w Europie zapowiada się na rekordowo ciepłą, a Chiny nie wycofują się z polityki zero covid (tym samym mają mniejsze zapotrzebowanie na energię niż zwykle).
Od lutego wszystko idzie Rosjanom nie po ich myśli – i to zarówno na ukraińskich polach bitew, jak i na arenie międzynarodowej.
Jeśli ktoś docenia moją pracę i chciałby postawić mi wirtualną kawę, to może to zrobić pod tym linkiem.

Arabia Saudyjska tnie wydobycie, kwestionując sojusz z USA
Napisałem kolejny scenariusz dla Good Times Bad Times, tym razem o cięciach wydobycia przez OPEC+, zacieśnianiu współpracy przez Saudów z Moskwą i Pekinem oraz przyszłości sojuszu USA-Arabia Saudyjska. Zachęcam do obejrzenia. ( ͡° ͜ʖ ͡°)
https://www.youtube.com/watch?v=mJTXXk8rhF8
#bliskiwschod #arabiasaudyjska #rosja #chiny #geopolityka #lagunacontent