Zabijanie jako widowisko u XX-wiecznych autokratów.
Kim Dzong Il kazał rozstrzelać pewnego dyrektora fabryki na stadionie wypełnionym 150 tysiącami widzów.
Francisco Macías Nguema z Gwinei Równikowej ponoć zorganizował mord 150 swoich wrogów na stadionie piłkarskim w stolicy, gdy z głośników rozbrzmiewała popowa piosenka Those Were the Days.
Prezydent Sudanu Dżafar Muhammad an-Numajri rozkazał powiesić najważniejszego przeciwnika politycznego przed tysiącem widzów.
Generał Franco w Hiszpanii wymyślił specjalny wyrok dla tych, których śmierć chciał publicznie rozgłosić: garote y prensa (uduszenie garotą i relacja prasowa). Aby widzowie mogli się posilić, wokół jednego z miejsc egzekucji kazał rozstawić stragany z kawą i churrosami.
Prezydent Malawi Hastings Kamuzu Banda publicznie wspominał, jak jego wrogowie stali się „pokarmem dla krokodyli”. Chwalił się przed parlamentem nowym więzieniem zbudowanym w Dzaleka, służącym do przetrzymywania przeciwników politycznych: „Będę ich tam trzymał, aż zgniją”.
Mu’ammar al-Kaddafi z Libii wyśmiewał władców, którzy nie chcieli się przyznawać do udziału w politycznych zabójstwach i pozorowali wypadki samochodowe czy potajemnie truli wrogów. Kaddafi szczycił się tym, że kiedy on dokonywał egzekucji, robił to „w telewizji”.
Rafael Trujillo z Republiki Dominikańskiej kazał umieścić ciało jednego z zabitych rebeliantów na krześle i obwozić samochodem po jego rodzimej prowincji. Chłopów zmuszano, by tańczyli wokół nieboszczyka.
Jemeński król Ahmad ibn Jahja rozkazał, by głowy skazanych na śmierć „zdrajców” zostały „zawieszone na gałęziach drzew jako ostrzeżenie”.
Także wielu innych autokratów – od „Papa Doca” Duvaliera po Ferdinanda Marcosa – wystawiało na widok publiczny okaleczone zwłoki przeciwników reżimu. Mengystu Hajle Marjam publikował zdjęcia ofiar swoich tortur.
Pod rządami Fulgencio Batisty na Kubie „setki okaleczonych ciał wieszano na słupach latarni albo wyrzucano je na ulice”.
W Gwatemali gazeta „Prensa Libre” na początku lat 80. XX wieku regularnie publikowała raporty ze szczegółowymi opisami ran zabitych – dla tych, którzy przegapili ich widok. Czytelnicy nauczyli się kojarzyć poszczególne rodzaje okaleczeń z policją, wojskiem i strażą prezydencką.
W Pakistanie pod rządami generała Muhammada Zii więźniowie polityczni byli poddawani publicznej chłoście, którą wykonywali zapaśnicy o nagich torsach, rozstawiano też głośniki wzmacniające krzyki ofiar.
#ciekawostki #historia #dyktatorzy
Z książki Spin dyktatorzy. Nowe oblicze tyranii w XXI wieku.
https://youtu.be/y3KEhWTnWvE

Jak oceniacie postać Fidela Castro?
Niby postać pozytywna bo przeciwstawiał się dyktatorowi, obalił apartheid uwolnił swój lud spod zewnętrznych wpływów. Po objęciu władzy oparł się dominacji związku radzieckiego nad swoim państwem i podniósł jakość życia swoich obywateli.
A jednak sam przyznał że jego obywatele nie są wolni i nie stworzył raju na ziemi tylko dyktaturę która musiała powstać aby przeciwstawić się amerykańskiemu imperializmowi.
Postać zdecydowanie nie jednoznaczna.
#kuba #dyktatorzy #demokracja #komunizm #humanizm

#ocieplaniewizerunkuadolfahitlera #heheszki #memy #historycznememy #dyktatorzy

Zapraszam na dwudziesty piąty – ostatni w tym sezonie – odcinek serii #dyktatorzy
Dziś ważna rocznica, więc „bohaterem” dzisiejszego odcinka nie może być nikt inny, jak pewien dyktator siedzący w bunkrze za kilometrowym stołem…
KTO: Władimir Władimirowicz Putin
GDZIE: Rosja
KIEDY: 2000-dziś

1. Ur. 1952 w Leningradzie, niestety jeszcze nie zmarł.
   
2. Oficjalnie jest synem Władimira Putina Seniora (i – co ciekawe – wnukiem prywatnego kucharza Lenina i Stalina, Spirydona Putina). Istnieje jednak teoria, jakoby Putin był adoptowany a wczesne dzieciństwo spędził w Metechii, w Gruzji (jako syn Wiery Putiny i Płatona Priwałowa, który nie uznał syna i opuścił rodzinę).
   
3. W młodości trenował karate, judo oraz sambo (specyficzny rodzaj sztuki walki używanej m.in. przez rosyjski specnaz). Międzynarodowa organizacja karate Kyokushin przyznała mu nawet ósmy (mistrzowski) stopień dan.
   
4. Znany jest z lekceważenia rozmówców poprzez notoryczne spóźnianie się. Papież Franciszek czekał na niego godzinę, królowa Elżbieta II 12 minut. Sekretarz stanu USA John Kerry musiał poczekać na spóźnionego Putina 3 godziny, Angela Merkel aż 4 godziny i 15 minut. Rekord padł podczas wizyty u żołnierzy 31. Brygady Desantowej, którzy pokornie czekali w gotowości na Putina przez …siedem godzin.
   
5. Utrzymuje, jakoby w dzieciństwie i młodości był „żulikiem”, czyli takim typowym leningradzkim chuliganem, pijącym, przeklinającym, przebywającym w złym towarzystwie i wdającym się w bójki.
   
6. Był pułkownikiem KGB, czyli sowieckiego wywiadu. Przez kilka lat służył w Niemczech Wschodnich, gdzie podobno wdał się w romans z inną agentką i zrobił jej nieślubne dziecko. Niewiele wiadomo o NRD-owskim okresie służby Putina, ale faktem jest, że będąc tam,  świetnie nauczył się mówić po niemiecku.
   
7. W roku 1990 próbował napisać doktorat na wydziale stosunków międzynarodowych Uniwersytetu Leningradzkiego.
   
8. Gdy 31 grudnia 1999 Borys Jelcyn powiadomił Rosjan o swoim odejściu z urzędu prezydenta, większość społeczeństwa w ogóle nie słyszała o Putinie. Wydawał się kandydatem „z kapelusza” – nie brylował w mediach, nie pojawił się na ani jednej debacie przedwyborczej. Co prawda od pół roku był premierem Federacji, ale w Rosji do dziś funkcjonuje system prezydencki i premier bynajmniej nie jest nikim wpływowym (dla przykładu: czy ktoś w ogóle wie, że dziś premierem Rosji jest niejaki Miszustin?)
   
9. Ma dość dziwny gust, jeśli chodzi o napoje. Lubi pić m.in. surowe jaja przepiórek oraz sok z chrzanu.
   
10. Jest prawdopodobnie najbogatszym żyjącym politykiem, niektóre źródła stawiają go wręcz na pierwszym miejscu, jeśli chodzi w ogóle o najbogatszych ludzi na świecie. Piszę „prawdopodobnie”, gdyż oficjalnie majątek Putina jest bardzo skromny i nie sposób ustalić jego rzeczywistej wysokości (może ona sięgać nawet 200 miliardów dolarów). Natomiast według oświadczenia majątkowego z roku 2022, Putin posiada samochód GAZ-21 Wołga, Ładę Niva oraz przyczepkę samochodową.
    

Wiem, że faktów i ciekawostek o Putinie jest naprawdę sporo - podawajcie więc w komentarzach własne. I tradycyjnie proszę o pioruny, komentarze, obserwowanie tagu #dyktatorzy - z góry dziękuję! ( ͡° ͜ʖ ͡°)

Dwudziesty czwarty (przedostatni w tym sezonie ( ͡° ͜ʖ ͡°) ) odcinek serii #dyktatorzy przed nami. Z Afryki przenosimy się na Karaiby, na Haiti, by poznać tam kolejnego zbrodniarza i szaleńca – Papę Doca.
KTO: François Duvalier (ps. Papa Doc)
GDZIE: Haiti
KIEDY: 1957-1971

1. Ur. 1907 w Port-au-Prince, zm. 1971 tamże.
   
2. Był lekarzem, specjalizował się też w zdrowiu publicznym (kierunek ten studiował przez rok w USA). Obiektywnie rzecz biorąc, Papa Doc naprawdę dobrze przysłużył się obywatelom Haiti, jeśli chodzi o walkę z tyfusem, malinicą, malarią i innymi chorobami tropikalnymi.
   
3. W 1963 rozkazał zabicie wszystkich czarnych psów na Haiti. Jaki był powód tej głupiej decyzji? Jeszcze głupszy: współpracownicy Papy Doca powiedzieli mu, że jeden z jego przeciwników politycznych, Clement Barbot, po zamordowaniu zamienił się w czarnego psa. Dyktator uwierzył.
   
4. Był wyznawcą voodoo, które ustanowił nawet religią państwową (sam Papa Doc utrzymywał, że jest „houganem”, czyli kapłanem voodoo). Kościół katolicki był tolerowany, ale był pod pełną kontrolą dyktatora – kapłani wymieniali nazwisko prezydenta w modlitwie powszechnej na mszy świętej, do tego Papa Doc miał możliwość mianowania biskupów (oficjalną, bo na mocy konkordatu z Watykanem z roku 1966).
   
5. Za czasów reżimu dyktatora, haitańscy uczniowie musieli odmawiać następującą modlitwę: „Doktorze nasz, któryś jest dożywotnio w Pałacu Narodowym, święć się imię Twoje przez pokolenia teraźniejsze i przyszłe, bądź wola Twoja w Port-au-Prince i na prowincji. Haiti naszego daj nam dzisiaj i nie odpuść nigdy win bezpaństwowcom, którzy co dzień opluwają naszą Ojczyznę. Wódź ich na pokuszenie, niech upadną pod ciężarem własnej podłości i nie zbaw ich ode złego. Amen”. Żonę dyktatora, Simone Duvalier (nazywaną „Mama Doc”) wychwalano modlitwą: „Zdrowaś Simone, pierwsza dożywotnia prezydentowo, odwagi i dobroci pełna. (…) Simone, Matko wydziedziczonych, módl się za nami biednymi poddanymi Duvaliera, teraz i przez całe jego dożywotnie panowanie…”.
   
6. W 1961 zarządził wybory prezydenckie, w których wystartował jeden jedyny kandydat – on sam. Zdobył 100% głosów – 1 320 748 obywateli Haiti rzekomo zagłosowało na „tak”, jeśli chodzi o wybór dyktatora na kolejną kadencję (oczywiście wybory były sfałszowane).
   
7. Chełpił się, że to on odpowiada za śmierć Kennedy’ego – podobno zrobił jego lalkę voodoo, którą zaczarował tak, że JFK miał zginąć.
   
8. W 1959 roku, zainspirowany „czarnymi koszulami” Mussoliniego, stworzył milicję o nazwie Wolontariusze Bezpieczeństwa Narodowego (VSN, Volontaires de la Sécurité Nationale). Ponieważ miała być to forma wolontariatu, członkowie milicji nie otrzymywali żadnego oficjalnego wynagrodzenia. Papa Doc zgodził się zatem, by funkcjonariusze zdobywali pieniądze poprzez brutalne wymuszenia i „ochronę”, coś jak polska mafia w latach 90.
   
9. Prawdopodobnie planował przywrócenie monarchii na Haiti i obwołanie siebie cesarzem. Plany te nie zostały ostatecznie zrealizowane, choć udało się przeforsować pomysł dynastyczności władzy (następcą Papy Doca został jego syn, który objął urząd prezydenta w roku 1971, po śmierci dyktatora, mając zaledwie …19 lat).
   
10. W 1986, gdy upadła dynastia Duvalierów, rozszalały tłum wdarł się do mauzoleum Papy Doca. Wyciągnięto trumnę, na której tańczono z radości, że nadchodzą długo oczekiwane zmiany. Następnie Haitańczycy rozwalili trumnę, wyciągnęli szczątki dyktatora i porozrywali je na kawałki.
    

No więc tradycyjnie – piorunujcie, komentujcie, obserwujcie tag #dyktatorzy – z góry dziękuję! ( ͡° ͜ʖ ͡°)

Jedna z Czytelniczek tagu #dyktatorzy zachęciła mnie wczoraj, żebym częściej wstawiał materiały bonusowe ( ͡° ͜ʖ ͡°) A więc proszę bardzo! Do dzisiejszego wpisu o Nguemie polecam lekturę uzupełniającą: bardzo ciekawy, obszerny artykuł na temat gwinejskiego piekła...
https://www.konflikty.pl/historia/czasy-najnowsze/dachau-afryki-francisco-macias-nguema/
#ciekawostki #ciekawostkihistoryczne #historia #dyktatorzy

W dwudziestym trzecim odcinku serii #dyktatorzy chciałbym kontynuować wątek postaci nieco mniej znanych. Tym razem przenosimy się znów do Afryki, a konkretnie do Gwinei Równikowej, by poznać jedną z najmroczniejszych postaci postkolonializmu.
KTO: Francisco Macías Nguema (wł. Mez-m Ngueme)
GDZIE: Gwinea Równikowa
KIEDY: 1968-1979

1. Ur. 1924 w Nzeng Ayong, zm. 1979 w Bioko (kara śmierci).
   
2. Prawdopodobnie był klinicznym psychopatą. Francuski wywiad podawał w 1968 roku, iż Nguema ma cierpieć na zaburzenia psychiczne, pogłębiane przez nadużywanie narkotyków. W tym samym roku dyktator udał się nawet na leczenie psychiatryczne do Madrytu (leczenie kontynuował już po zdobyciu prezydentury, tym razem w Barcelonie). Zdobywca nagrody BAFTA, dziennikarz Paul Kenyon, opisywał Nguemę jako „niebezpiecznie chorego psychicznie”. Pewnego razu zarządził, by zorganizować ucztę na osiem osób - okazało się jednak, że udział w niej wziął jedynie Nguema, który podczas spożywania posiłków miał rozmawiać z ...duchami (reszta talerzy była przeznaczona właśnie dla nich).
   
3. Był jednym z najbardziej krwawych dyktatorów Afryki. Uznaje się, że za jego rządów zginęło od 50 do 80 tysięcy ludzi, co jest liczbą niebywałą, gdy weźmie się pod uwagę, że w latach dyktatury Nguemy jego kraj liczył zaledwie 300-400 tysięcy obywateli.
   
4. Nienawidził ludzi wykształconych (sam ukończył zaledwie podstawówkę), w pewnym momencie zakazał nawet posługiwania się słowem „intelektualista”. Podobnie jak Pol Pot, Nguema nakazywał mordowanie ludzi noszących okulary.
   
5. Kult jego jednostki osiągnął ogromne rozmiary, ocierał się wręcz o religię. Z rozkazu Nguemy księża musieli odmawiać specjalną modlitwę dziękczynną przed każdą mszą: „Nie ma innego Boga oprócz Maciasa. Bóg stworzył Gwineę Równikową dzięki Papie Maciasowi” (Macias to jego afrykański mononim, czyli imię i nazwisko w jednym). W świątyniach, obok świętych obrazów, wisiały fotografie dyktatora. To i tak nie wystarczyło szaleńcowi – w pewnym momencie po prostu zdelegalizował chrześcijaństwo a uczestnictwo w praktykach religijnych zostało uznane za próbę zamachu stanu i wiązało się z karą śmierci.
   
6. Za rządów Nguemy jego kraj był nazywany „Dachau Afryki”. Rzeczywiście, Gwinea Równikowa przypominała wówczas obóz koncentracyjny. Szacuje się, że przed reżimem dyktatora mogło uciec nawet 50% (a niektóre źródła podają oszałamiający odsetek 75%) obywateli państwa. Aby uniemożliwić ludziom ucieczkę, Nguema kazał zaminować jedyną drogę prowadzącą z kraju, obywatele mieli również zakaz pływania łodziami, które z rozkazu dyktatora były niszczone. Aby jeszcze bardziej uchronić kraj przed ucieczkami drogą morską, po prostu zakazał wędkowania (nie był więc fanatykiem wędkarstwa, jak hiszpański dyktator Francisco Franco ( ͡° ͜ʖ ͡°) ).
   
7. Ponieważ więzienia za rządów Nguemy były przepełnione, dyktator wpadł na „wspaniały” pomysł, w jaki sposób pozyskać miejsce dla nowych więźniów – starych rozstrzeliwano bądź pozostawiano na śmierć głodową, by w ten sposób cele mogły przyjmować kolejnych dysydentów.
   
8. Rozkazał zamordować prezesa Banku Centralnego, zaś wszystko to, co pozostało w skarbcu narodowym, zabrał do swojej willi w Mongomo. Gdy w 1979 roku został obalony, okazało się, że 100 milionów dolarów z rezerw gotówkowych Gwinei dyktator po prostu …spalił.
   
9. Był wielkim przyjacielem Kim Ir Sena. W 1979 roku jego żona udała się wraz z trójką dzieci do Korei Północnej, gdzie miała przejść operację. Tam dowiedziała się o straceniu męża i postanowiła pozostać u Kim Ir Sena, który później finansował edukację dzieci dyktatora i stał się nieformalnym opiekunem rodziny gwinejskiego zbrodniarza.
   
10. Został stracony po zamachu stanu w roku 1979. Rozstrzelali go żołnierze marokańscy – rodowici Gwinejczycy odmówili wykonania rozkazu, gdyż przed śmiercią Nguema zagroził im, iż „jego duch powróci i zemści się na wszystkich, którzy go potępili”.
    

Ciekawostka dodatkowa nr 1: Następcą Nguemy został jego bratanek....
Ciekawostka dodatkowa nr 2: ...który rządzi Gwineą Równikową do dziś (nieprzerwanie, od 1979 do dnia dzisiejszego).
No to tradycyjnie prośba i podziękowania za pioruny, komentarze i obserwowanie tagu #dyktatorzy ( ͡° ͜ʖ ͡°)
#ciekawostkihistoryczne #ciekawostki #historia

BONUS!
W nawiązaniu do dzisiejszego wpisu o Stroessnerze w serii #dyktatorzy ( https://www.hejto.pl/wpis/w-dwudziestym-drugim-odcinku-serii-dyktatorzy-chcialbym-przedstawic-kogos-stosun ) pozwolę sobie zacytować trzy fragmenty książki "Ostatnie dni dyktatorów", której jeden rozdział dotyczy właśnie omawianej postaci. Zapraszam zatem do lektury materiału dodatkowego! ( ͡° ͜ʖ ͡°)
-----------------------------------------------------------------------------
[...] Przyszły autokrata przychodzi na świat 3 listopada 1912 roku w Encarnación przy granicy argentyńskiej. Jest synem bawarskiego piwowara, który wyemigrował do Ameryki na początku wieku, oraz paragwajskiej chłopki, która uczy go guarani (drugiego obok hiszpańskiego języka urzędowego Paragwaju). Alfredo Stroessner jest przeciętnym zawodnikiem drużyny piłkarskiej w Sport Club Universal w rodzinnej miejscowości, spokojnym i pilnym uczniem szkoły wojskowej. Uczestniczy w wojnie o Chaco z Boliwią (1932–1935) w stopniu porucznika. Nie odznacza się jakoś szczególnie na polu walki. Przełożeni widzą w nim dobrego dowódcę, sumiennego i niestrudzonego wykonawcę rozkazów. Zapominają wspomnieć o jego słabości do konspiracji.
W czasie wojny domowej i powstania ludowego w 1947 roku podpułkownik Stroessner, który należy do reakcyjnego skrzydła wojska, wspiera generała-prezydenta Higinia Moriniga. Ten zaś dzięki pomocy argentyńskiego generała Perona i jego dostawom broni ostatecznie umacnia swą hegemonię. Rok później Stroessner zostaje najmłodszym generałem w Ameryce Południowej. W 1954 roku stoi na czele junty i przeprowadza zamach stanu. Obala prezydenta, choć ten – podobnie jak on – należy do partii Colorado. „Junta rządowa” wystawia go jako jedynego kandydata na prezydenta. 15 sierpnia, nie mając żadnego rywala, odnosi łatwe zwycięstwo. Potem następuje trzydzieści pięć lat stanu wyjątkowego, odnawianego dekretem co kwartał i zawieszanego jedynie na dzień wyborów prezydenckich. Generalissimus bowiem jest przywiązany do pozorów demokracji. Tak bardzo, że odczuwa nawet potrzebę posiadania marionetkowej opozycji w parlamencie. Ośmiokrotnie też organizuje pseudowybory prezydenckie, za każdym razem przynoszące zwycięstwo „najwyższemu przywódcy”: w 1954, 1958, 1963, 1968, 1973, 1978, 1983 i 1988 roku. [...]
-----------------------------------------------------------------------------
Generał wydaje się zbawcą narodu. Dodatkowe punkty zawdzięcza matce, która nauczyła go guarani, odrzucanego przez elity, ale stanowiącego podstawowy język 90% ludności. Stroessner z roku na rok przykręca śrubę. Pucze wojskowe w Brazylii (1964), Chile (1973), Urugwaju (1973) i Argentynie (1976) powodują tylko zaostrzenie dyktatury. Rządzi niczym patriarcha, traktując państwo jak swoją hacjendę. Filary jego władzy stanowią armia i niezniszczalna partia Colorado. Przynależność do niej jest obowiązkowa dla nauczycieli, lekarzy, inżynierów, oficerów i wszystkich urzędników. Dlatego dziewięćset tysięcy spośród trzech milionów ośmiuset tysięcy obywateli to dumni posiadacze legitymacji partyjnej. Stroessner tworzy system, w którym cała władza jest skoncentrowana w jego rękach, on zaś w zamian za poparcie polityczne roztacza opiekę nad wybranymi grupami. Każda, nawet najmniejsza decyzja musi przejść przez biurko prezydenta, który zaczyna pracę o wpół do piątej rano. Szczególną wagę przykłada do tego, by osobiście rozdawać uczniom świadectwa. Ta uroczystość to znakomita okazja, by wypatrzeć apetyczne uczennice. Wybrane przez niego nastolatki zostają umieszczone w wygodnych willach, które odwiedza po dniu ciężkiej pracy. Konkubiny i ich rodzice otrzymują pensję za świadczone usługi seksualne. Paragwaj słusznie otrzymuje miano największego domu publicznego Ameryki Południowej. „Haremy” wyrastają jak grzyby po deszczu. W samej stolicy, Asunción (450 tysięcy mieszkańców) działa 280 legalnych lokali. Poza trójką „oficjalnych” potomków „El Rubio” dochowuje się co najmniej piętnaściorga dzieci z różnymi kochankami.
„Najwyższy” jest wszechobecny: słychać go w radiu, jego portrety zdobią wjazdy do każdej miejscowości, banki, breloczki, znaczki pocztowe. Miasto Puerto Flor de Lis zostaje przechrzczone na Puerto Stroessner (obecnie Ciudad del Este). Jego imię noszą również lotnisko międzynarodowe i dzielnica Asunción. Dzień i noc mrugające neony oświetlają plac Bohaterów w sercu stolicy, głosząc: „Stroessner: Paz, Trabajo, Bienestar” (pokój, praca, dobrobyt).
Na początku panowania generał zastanawia się, czy nie przyznać by sobie tytułu marszałka. Ostatecznie jednak decyduje się na „prezydenta pokoju”. 3 listopada, dzień jego urodzin, to święto narodowe. Ambasadorzy zjawiają się z hołdami już od szóstej rano. We wszystkich przemówieniach, choćby najskromniejszych, musi znaleźć się pochwała wielkiego przywódcy.
Szacuje się, że dyktatura pozbawiła życia trzy do czterech tysięcy Paragwajczyków. Porównywalne do trzech tysięcy zabitych lub zaginionych w Chile; nic w porównaniu z trzydziestoma tysiącami ofiar w Argentynie. Tym jednak, co wyróżnia „stroessneryzm”, jest wszechobecne donosicielstwo. [...]
-----------------------------------------------------------------------------
W samym sercu władzy też czuć narastający niepokój. Wczesnym rankiem 3 lutego 1989 roku generał Andres Rodriguez, numer dwa reżimu i bliski przyjaciel Stroessnera (jest teściem córki dyktatora), organizuje pucz. Stroessner spędza kilka dni w więzieniu, następnie zostaje wyekspediowany samolotem do Brasilii – wraz z milionami dolarów, które przez lata rządów zgromadził na koncie. Towarzyszy mu syn Gustavo, podczas gdy żona – tylekroć zdradzana – wybiera Miami. Choć Andres Rodriguez, nowy przywódca Paragwaju, jest dawnym zausznikiem Stroessnera i „ojcem chrzestnym” przemytu oraz handlu narkotykami, z dnia na dzień nawraca się na demokrację. Znosi karę śmierci, odwołuje stan wyjątkowy, legalizuje partie polityczne, a trzy miesiące później w uczciwych wyborach prezydenckich otrzymuje 77% głosów. Kieruje krajem do 1993 roku, prowadząc liberalną politykę gospodarczą.
W Brasilii tylko jednej dziennikarce udaje się przeprowadzić wywiad z dyktatorem na wygnaniu. W czasie tego dziwnego spotkania w jego willi nad jeziorem, generał zwierza się Brytyjce: „Wybierano mnie wielokrotnie na prezydenta nie dlatego, że ja tego chciałem. Taka była wola narodu i Boga”. Po czym dorzuca, mówiąc o sobie w trzeciej osobie: „Kraj się rozwijał, dokonywał się postęp. Prezydent Stroessner musiał zostać u władzy. To było konieczne”.
#ciekawostkihistoryczne #ciekawostki #historia #dyktatorzy

W dwudziestym drugim odcinku serii #dyktatorzy chciałbym przedstawić kogoś stosunkowo mało znanego. Przyznać się – czy ktoś wcześniej słyszał albo czytał gdzieś o panu Alfredo Stroessnerze? ( ͡° ͜ʖ ͡°)
KTO: Alfredo Stroessner Matiauda
GDZIE: Paragwaj
KIEDY: 1954-1989

1. Ur. 1912 w Encarnación, zm. 2006 w Brasílii (Brazylia).
   
2. Był najmłodszym generałem w historii Ameryki Południowej. Na stopień ten awansował w roku 1948, a więc jako trzydziestosześciolatek.
   
3. Do władzy doszedł w wyniku zamachu stanu. Jednym z jego celów była konsolidacja władzy i możliwie jak najdłuższe utrzymanie się na stanowisku prezydenta. Cel ten podyktowany był niestabilną sytuacją w kraju – wyobraźcie sobie, że przez 15 lat (tj. od roku 1939 do 1954, gdy władzę przejął Stroessner) Paragwaj miał aż dziewięć różnych głów państw (pięciu prezydentów „normalnych”, z których niektórzy rządzili zaledwie parę miesięcy, oraz czterech prezydentów tymczasowych, tj. osoby pełniące obowiązki prezydenta).
   
4. Był radykalnie antykomunistyczny (za jego rządów Paragwaj utrzymywał kontakty jedynie z dwoma krajami socjalistycznymi: Jugosławią oraz Rumunią), sympatyzował za to z narodowym socjalizmem. Nie było żadną tajemnicą, że za dyktatury Stroessnera Paragwaj udzielał schronienia nazistowskim zbrodniarzom (m.in. Josefowi Mengele). Jednym z jego przyjaciół był Hans-Ulrich Rudel, niemiecki as lotniczy (żołnierz Luftwaffe) i zadeklarowany zwolennik Hitlera. Sympatię do Niemiec (ale tylko Zachodnich) oraz Niemców może tłumaczyć fakt, że Stroessner był pół-Niemcem: jego ojciec nazywał się Hugo Strößner i był imigrantem z Bawarii.
   
5. Był bardzo skorumpowany, uwielbiał nadawać swojej rodzinie i znajomym akty własności ziemi. Za rządów Stroessnera zwolennicy dyktatora otrzymali na własność aż 8 milionów hektarów ziemi, czyli jedną piątą całego kraju (!).
   
6. Był oskarżany o pedofilię. Po śmierci Stroessnera opublikowano zeznania jego rzekomych (piszę „rzekomych”, gdyż ostatecznie nie zostało to udowodnione w sposób niepodważalny) ofiar seksualnych dyktatora, iż ten posiadał harem dziewczynek w wieku od 10 do 15 lat. Zeznania te zostały uznane za wiarygodne przez paragwajskie Ministerstwo Sprawiedliwości (według jednego z pracowników resortu, Rogelio Goiburú, dyktator miał mawiać, iż dziewczęta powyżej 15 roku mają „zbyt twarde kości”, więc są już dla niego za stare).
   
7. Partia Stroessnera (w sensie „partia, do której należał Stroessner” – dyktator jej nie założył, bo ta powstała długo przed jego narodzinami) rządzi w Paragwaju do dziś. Sam dyktator jest oceniany bardzo niejednoznacznie – wielu Paragwajczyków do dziś uważa, że był to jeden z najlepszych prezydentów w historii kraju. Niektórzy świętują nawet dzień urodzin dyktatora, 3 listopada.
   
8. Nieobcy był mu kult jednostki. Za rządów dyktatora powszechne były jego portrety, śpiewano pieśni na jego cześć. Stroessner był nazywany „El Excelentissimo”, czyli „Najwspanialszy”. Drugie co do wielkości miasto Paragwaju nosiło nazwę „Puerto Presidente Stroessner” (dziś zwie się ono „Ciudad del Este”).
   
9. Współcześnie robi wrażenie fakt, iż Korea Północna wydaje na wojsko aż 25% swojego PKB. Stroessner był jeszcze lepszy – w roku 1962 na wojsko i policję przeznaczył aż 33% (!) PKB Paragwaju.
   
10. W 1959 obiecał Paragwajczykom, że zniesie trwający od 25 lat stan wyjątkowy (tzw. „stan oblężenia”). Obietnicę zrealizował dopiero w roku …1987. Do tego czasu co 90 dni przedłużał trwanie stanu oblężenia, a więc uczynił to ponad sto razy.
    

No to tradycyjnie prośba i podziękowania za pioruny, komentarze i obserwowanie tagu #dyktatorzy ( ͡° ͜ʖ ͡°)
#ciekawostkihistoryczne #ciekawostki #historia

Dwudziesty pierwszy odcinek serii #dyktatorzy gotowy – dziś będzie jeden z najbardziej szalonych autokratów XX wieku, Jego Cesarska Mość Bokassa I ( ͡° ͜ʖ ͡°)
KTO: Jean-Bédel Bokassa
GDZIE: Republika Środkowoafrykańska
KIEDY: 1966-1979

1. Ur. 1921 w Bobangi, zm. 1996 w Bangi
   
2. Choć bardzo często kojarzony jest jako cesarz, przez większość czasu swoich rządów był prezydentem (10 lat). W 1976 roku zmienił ustrój (wprowadził monarchię) i nazwę kraju (na Cesarstwo Środkowoafrykańskie) a siebie samego koronował cesarzem. Tak – Bokassa koronował sam siebie, kopiując w ten sposób Napoleona Bonapartego.
   
3. Skoro już o koronacji mowa, nie sposób pominąć fakt, iż była to jedna z najdroższych imprez politycznych na świecie. Nowa cesarska szata Bokassy ważyła 15 kilogramów, liczyła 785 000 pereł i 1 220 000 kryształowych koralików. Koronę o wartości co najmniej 2,5 miliona dolarów (!) zwieńczono 138-karatowym diamentem. Do Bangui przywieziono 240 ton jedzenia i napojów na bankiet koronacyjny, ​​w tym wazę kawioru tak dużą, że musieli ją przynieść dwaj szefowie kuchni, oraz siedmiowarstwowe ciasto. Do tego 40 tysięcy butelek wina, 24 tysiące butelek oryginalnego szampana, 10 tysięcy sztuk naczyń z prawdziwego srebra. Koszt całkowity imprezy – około 25 milionów dolarów. Przypomnę, że wszystko miało miejsce w jednym z najbardziej ubogich i zacofanych krajów na świecie.
   
4. We wrześniu 1976 dyktator przeszedł na islam, przyjmując oficjalne imię „Salah Eddine Ahmed Bokassa”. Uczynił to pod wpływem spotkania z Kaddafim, licząc, że gest ten zostanie dobrze odebrany przez libijskiego dyktatora, który wesprze Bokassę funduszami. Kaddafi jednak nie zamierzał płacić Bokassie za zmianę religii, toteż Bokassa powrócił szybko na łono kościoła katolickiego – już w grudniu 1976 (a więc po dwóch miesiącach bycia muzułmaninem).
   
5. Był prawdopodobnie najczęściej żonatym dyktatorem w historii, a przynajmniej w XX wieku. Różne źródła podają różną liczbę żon oraz dzieci, najczęściej podaje się, iż żon miał 17 bądź 19 (w tym dwie Wietnamki, Rumunkę, Szwedkę, Belgijkę) a dzieci od 40 do 56. Prof. Marek Malinowski podaje natomiast nieco mniej spektakularne dane: 9 żon i 30 dzieci.  
   
6. Wprowadził oficjalny zakaz bezrobocia. Każdy obywatel (bez względu na płeć) w wieku od 18 do 55 lat musiał być gdzieś zatrudniony, w przeciwnym razie karano grzywną a nawet więzieniem.
   
7. Jednym z oficjalnych zarzutów stawianych Bokassie po jego obaleniu w roku 1979 było oskarżenie o kanibalizm. Były szef ochrony dyktatora zeznawał w procesie, iż gotował ludzkie mięso przechowywane w zamrażarkach w cesarskim pałacu i od czasu do czasu podawał je Bokassie. David Dacko – zarówno poprzednik jak i następca Bokassy (był prezydentem w latach 1960-1966 oraz 1979-1981), a prywatnie kuzyn dyktatora - został wezwany na świadka, aby zeznał, że widział zdjęcia zmasakrowanych ciał wiszących w chłodniach pałacu cesarskiego zaraz po zamachu stanu w 1979 roku. Ponieważ brakowało rozstrzygających dowodów na kanibalizm Bokassy, były cesarz został ostatecznie uniewinniony z tak sformułowanego zarzutu.
   
8. Był frankofilem. Szczególnie podziwiał generała Charlesa de Gaulle’a. Mocno przeżył jego śmierć – podczas pogrzebu de Gaulle’a zrozpaczony Bokassa padł na ziemię i łkał, krzycząc przez łzy „Papa! Papa!” (czyli: „Tato, tato!”).
   
9. Był nie tylko prezydentem i cesarzem, ale również premierem, do tego: w latach 1966-76 ministrem obrony, w latach 1966-70 ministrem sprawiedliwości, w latach 1970-74 ministrem informacji, w latach 1973-76 ministrem lotnictwa wojskowego i górnictwa, a od września 1975 do grudnia 1976r. ministrem administracji i ubezpieczeń społecznych oraz ministrem spraw wewnętrznych.
   
10. Pod koniec życia cierpiał na jakąś psychozę religijną. Będąc w więzieniu codziennie wkładał drewniany krzyż na szyję i żarliwie czytał Biblię. Na parę miesięcy przed śmiercią ogłosił się trzynastym apostołem, utrzymywał również, że odbywa tajne spotkania z Janem Pawłem II.
    

Jak zwykle z góry dziękuję za pioruny, komentarze oraz obserwowanie tagu #dyktatorzy ( ͡° ͜ʖ ͡°)
#ciekawostkihistoryczne #historia #ciekawostki

Jako że ostatnio było parę raczej znanych postaci, w dwudziestym odcinku serii #dyktatorzy chciałbym Wam przedstawić kogoś nieco mniej znanego – autokratę Liberii, Samuela Doe.
KTO: Samuel Kanyon Doe
GDZIE: Liberia
KIEDY: 1980-1990

1. Ur. 1951 w Tuzon, zm. 1990 w Monrovii (zamordowany przez przeciwników politycznych).
   
2. Doszedł do władzy w wyniku zamachu stanu. Było to wydarzenie określane później jako prawdziwy koszmar – z polecenia Doego zamordowano m.in. dotychczasowego prezydenta (zadźgano go bagnetem, poćwiartowano, a zwłoki rzucono psom na pożarcie), przewodniczącego liberyjskiej Izby Reprezentantów, ministra sprawiedliwości, ministra spraw zagranicznych, prezesa Sądu Najwyższego czy kilkoro byłych ministrów. Egzekucje były opisywane jako bardzo krwawe (politycy byli prowadzeni nago i rozstrzeliwani na plaży), ich świadkami byli zwykli Liberyjczycy, krzyczący z szaleńczej radości.
   
3. Choć realną władzę Doe sprawował od 1980 roku, oficjalnie prezydentem stał się dopiero pięć lat później. I tu mała ciekawostka – ponieważ w roku 1985 Doe miał 34 lata, a więc zgodnie z ówczesną konstytucją nie mógł kandydować na urząd prezydenta (trzeba było mieć 35 lat), komisji wyborczej przedstawiono sfałszowane dokumenty z wpisanym rokiem urodzenia 1950.
   
4. Sam dyktator zwykł nazywać się „doktorem”. W rzeczywistości ukończył jedynie liceum (i to korespondencyjnie), zaś sposobnością do posługiwania się takim stopniem był fakt, iż w 1982 otrzymał doktorat honoris causa na uniwersytecie w Seulu.
   
5. Był wielkim pasjonatem piłki nożnej. Przyczynił się do rozwoju futbolu w Liberii – największy stadion w tym kraju do dziś nosi jego imię (Samuel Kanyon Doe Sports Complex w Paynesville).
   
6. Po przejęciu władzy pozwolił sobie na jeden z bardziej spektakularnych „przeskoków” w nadawaniu stopnia wojskowego. Będąc starszym sierżantem awansował siebie samego od razu na stopień generała.
   
7. Za jego rządów Liberia stała się rajem podatkowym – Doe otworzył bowiem liberyjskie porty dla statków kanadyjskich, chińskich i europejskich. Zyskiwali na tym jedynie inwestorzy zagraniczni, natomiast sami mieszkańcy Liberii nadal żyli w ubóstwie. W ostatnich dwóch latach rządów Doego PKB Liberii per capita wynosiło odpowiednio: minus 23,2% (w 1989) oraz minus 50,4% (w 1990). Co ciekawe – Doe nie starał się fałszować rzeczywistości, w roku 1986 w państwowej telewizji otwarcie przyznał, iż liberyjska gospodarka jest na skraju załamania.
   
8. Przeżył kilka prób zamachu stanu, w 1985 roku został nawet postrzelony z karabinu maszynowego przez zastępcę dowódcy batalionu gwardii prezydenckiej. Konsekwencją tego wydarzenie było wprowadzenie jednej z najbardziej restrykcyjnych form godziny policyjnej – Doe zarządził, że każdy obywatel napotkany po godzinie 18:00 będzie uznany za buntownika i natychmiast stracony.
   
9. Początkowo Doe był wspierany przez USA. Stany Zjednoczone ceniły bowiem Liberię jako ważnego sojusznika podczas zimnej wojny, gdyż Doe pomógł powstrzymać rozprzestrzenianie się wpływów sowieckich w Afryce (dyktator doprowadził nawet do zerwania kontaktów dyplomatycznych z ZSRR).
   
10. Skończył naprawdę nieciekawie. Został obalony w (tym razem już udanym!) zamachu stanu w roku 1990. Rebelianci aresztowali dyktatora, a następnie przez 12 godzin torturowali: ogolono mu głowę, odcięto uszy, przyrodzenie obwiązano jakimiś sznurami, odcięto mu również kilka palców u rąk i stóp. Wszystko zostało zarejestrowane na taśmie wideo a następnie transmitowane w państwowej telewizji. Nagie zwłoki dyktatora pokazywano później na ulicach Monrovii.
    

Tyle na dziś! Z góry dziękuję za wszelkie komentarze, pioruny oraz obserwowanie tagu #dyktatorzy ( ͡° ͜ʖ ͡°)
#ciekawostki #ciekawostkihistoryczne #historia

Dziś, a więc w dziewiętnastym już odcinku serii #dyktatorzy, postać raczej niejednoznaczna. Dla jednych krwawy tyran, dla innych skuteczny autokrata – pułkownik al-Kaddafi.
KTO: Muammar Muhammad Abu Minyaral al-Kaddafi (inne warianty pisowni: al-Gaddafi, al-Quaddafi)
GDZIE: Libia
KIEDY: 1969-2011

1. Ur. 1942 w Syrcie, zm. 2011 tamże.
   
2. W zasadzie to nie wiadomo, kiedy się urodził. Uznawana data czerwiec/wrzesień 1942 jest raczej umowna, podaje się też rok 1943 a nawet 1939. Wszystko dlatego, że rodzice Kaddafiego byli koczowniczymi, niepiśmiennymi Beduinami i nie zachowali żadnego aktu urodzenia przyszłego dyktatora.
   
3. Prawdopodobnie cierpiał na kliniczną depresję (tak przynajmniej twierdziła CIA). Miał skłonności do samotności, kontemplacji, był raczej małomówny, często określano go jako dziwacznego i irracjonalnego. W zachodnich mediach pojawiały się natomiast spekulacje, że dyktator cierpi na chorobę afektywną dwubiegunową a nawet schizofrenię (oczywiście nigdy czegoś takiego oficjalnie u Kaddafiego nie zdiagnozowano).
   
4. Miał obsesję na punkcie swojego bezpieczeństwa. Zdarzało się, że gdy udawał się w podróż samolotem, trzeba było uziemić cały ruch lotniczy w kraju. W podróż zabierał ze sobą kuloodporny namiot. Jego biuro nieopodal Trypolisu było natomiast bunkrem zaprojektowanym przez zachodnioniemieckich inżynierów.
   
5. Po śmierci Kaddafiego francuska dziennikarka Annick Cojean opublikowała książkę, w której stwierdziła, że Kaddafi miał stosunki seksualne ze specjalnie dla niego wybieranymi kobietami (w tym z nastolatkami). Jedna z osób, z którymi rozmawiała Cojean – kobieta o imieniu Soraya – twierdziła, iż Kaddafi więził ją w piwnicy przez sześć lat, gdzie wielokrotnie ją gwałcił, oddawał na nią mocz i zmuszał do oglądania pornografii, picia alkoholu i wciągania kokainy.
   
6. Był przyjacielem rumuńskiego dyktatora Nicolae Ceaușescu, którego nazywał nawet „bratem”. Po ucieczce rumuńskiego generała Iana Pacepy do USA w 1978, Kaddafi zaoferował milion dolarów nagrody za głowę „zdrajcy”.
   
7. Choć starał się uchodzić za skromnego, pobożnego muzułmanina, w rzeczywistości był bardzo próżny. Niekiedy zmieniał strój nawet kilka razy dziennie – z reguły był to mundur wojskowy bądź tradycyjne (wręcz ekstrawaganckie) libijskie stroje ludowe (zachodnich garniturów raczej unikał). Uważał się za ikonę mody, mówiąc: „Cokolwiek noszę, staje się modą. Noszę pewną koszulę i nagle wszyscy ją noszą”. Korzystał też z usług chirurgów plastycznych, chcąc wyglądać zawsze młodo i zdrowo.
   
8. Prywatnie Kaddafi często narzekał, że nie podoba mu się otaczający go kult jednostki, ale toleruje to, ponieważ ludność Libii go uwielbia.
   
9. Otaczał się „Gwardią Amazonek” – elitarną grupą kobiet-ochroniarzy, które były na każde skinienie dyktatora. Chodzą pogłoski, że oddział ów dbał nie tylko o bezpieczeństwo Kaddafiego, ale również o jego, hmm, „dobrostan psychofizyczny”, if you know what I mean ( ͡° ͜ʖ ͡°)
   
10. Podczas jednej z wizyt we Włoszech w 2009 roku zapłacił agencji modelek za znalezienie 200 młodych kobiet na jego wykład, w którym namawiał je do przejścia na islam.
    

Uwaga! Przypadek podobny, co w poprzednim odcinku o Fidelu Castro – temat Kaddafiego jest na tyle obszerny, że tym razem skupiłem się wyłącznie na postaci dyktatora, z pominięciem kwestii władzy, ideologii, dokonań, obalenia i innych spraw stricte politycznych. Uważam, że zasługują one na oddzielny wpis. ( ͡° ͜ʖ ͡°)
Zachęcam do piorunowania, komentowania oraz obserwowania tagu #dyktatorzy !
#historia #ciekawostkihistoryczne #ciekawostki

Za oknem beznadziejna pogoda, więc pomyślałem, że w osiemnastym odcinku serii #dyktatorzy zabiorę Was na słoneczną Kubę ( ͡° ͜ʖ ͡°)
KTO: Fidel Alejandro Castro Ruz
GDZIE: Kuba
KIEDY: 1959-2008 (formalnie do 2006)

1. Ur. 1926 w Biranie, zm. 2016 w Hawanie
   
2. Jako dziecko napisał list do prezydenta USA Franka Delano Roosevelta, w którym poprosił go o przesłanie 10 dolarów. Prośba została załatwiona odmownie.
   
3. Był Honorowym Górnikiem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
   
4. Powszechnie sądzi się, że Castro był wielkim miłośnikiem cygar. Faktycznie – palił cygara, ale rzucił nałóg już w roku 1985.
   
5. Był znany z niezwykle długich i nudnych przemówień. Jego czteroipółgodzinne przemówienie na forum ONZ z 1960 roku zostało nawet wpisane do Księgi Rekordów Guinnessa, choć podobno nie było to jego najdłuższe przemówienie w ogóle. Niektórzy twierdzą, że Castro przemawiał niekiedy nawet 7 czy 8 godzin!
   
6. Choć wizerunek Castro często można było znaleźć w kubańskich sklepach, salach lekcyjnych, taksówkach i w ogólnokrajowej telewizji, prywatnie dyktator miał ogromny dystans do kultu jednostki. Po jego śmierci uchwalono ustawę zakazującą nadawania nazw „instytucjom, ulicom, parkom i innym miejscom publicznym oraz wznoszenia popiersi, pomników lub innych form hołdu” ku czci zmarłego kubańskiego przywódcy – było to zgodne z życzeniem samego Castro.
   
7. W roku 1972 dyktator odwiedził Polskę – był w Warszawie (a jakże), na Śląsku oraz w Krakowie. W planie miał także wizytę u koszykarzy krakowskiej „Wisły”. Zorganizowany przez komunistyczne władze pokazowy mecz rozgrzał kubańskiego przywódcę na tyle, że postanowił spróbować swoich sił na boisku. „El Comandante” wskoczył wiec w dres, nakazał utworzyć z zawodników krakowskiej drużyny dwa zespoły, a sam dołączył do jednego z nich. Jak wynika z relacji prasowych, Castro miał grać niemal przez cały mecz, drużyna pod jego wodzą – nie mogło być inaczej – zwyciężyła.
   
8. Uwielbiał „Beatlesów”. W Hawanie Castro nakazał postawienie pomnika Johna Lennona (przedstawionego jako rewolucjonistę muzycznego) w jednym ze stołecznych parków. Park ten nazwano także imieniem tego słynnego brytyjskiego muzyka.
   
9. W 2008 r. „New York Post” opublikował artykuł z tezą, że Castro spał z ok. 35 tys. kobiet. W 2011 r. z kolei „Daily Beast” napisał, że „sypiał z jedną kobietą podczas obiadu a drugą na kolacji. Czasami zamawiał też jedną na śniadanie”. Była to oczywiście ogromna przesada, jednak faktem jest, że Castro był oficjalnie dwukrotnie żonaty, wiadomo też o wielu kochankach. W 1956 roku w ciąży z Castro były trzy różne kobiety.
   
10. Był ochrzczonym katolikiem, ale określał siebie jako ateistę bądź „chrześcijanina z punktu widzenia wizji społecznej”. Czterokrotnie spotykał się z papieżami – dwukrotnie z Janem Pawłem II (raz w Watykanie, drugi raz na Kubie), raz z Benedyktem XVI i raz z Franciszkiem (oba spotkania podczas ich pielgrzymek na Kubę). Przekonania religijne Fidela Castro są do dziś przedmiotem wielu dyskusji.
    

Uwaga! Ponieważ temat Fidela Castro jest bardzo obszerny (a przy tym niezwykle ciekawy), planuję w przyszłości oddzielny wpis na temat jego rządów, dojścia do władzy, kryzysu kubańskiego i jeszcze kilku innych wątków, o których nie było mowy powyżej. Proszę zatem najpokorniej o czasowe wstrzymanie się z krytyką, że w powyższych ciekawostkach zabrakło wielu faktów odnośnie do samego reżimu Castro na Kubie ( ͡° ͜ʖ ͡°)
No i tradycyjnie – zapraszam do piorunowania, komentowania oraz obserwowania tagu #dyktatorzy , aby być na bieżąco ( ͡° ͜ʖ ͡°)
#historia #ciekawostkihistoryczne #ciekawostki

W piątek nie było wpisu, dlatego pozwalam sobie na małe zadośćuczynienie i wyjątkowo wrzucam wpis w niedzielę. A zatem: w siedemnastym odcinku serii #dyktatorzy chciałbym przedstawić Wam stosunkowo mało znanego dyktatora Indonezji: Suharto. ( ͡° ͜ʖ ͡°)
KTO: Suharto
GDZIE: Indonezja
KIEDY: 1967-1998

1. Ur. 1921 w Kemusuk, zm. 2008 w Dżakarcie.
   
2. Jego pełne „imię i nazwisko” to po prostu Suharto (Indonezyjczycy stosują konsekwentnie pisownię „Soeharto”). Dyktator należał do starszego pokolenia Indonezyjczyków, którzy nie posługiwali się nazwiskami ani patronimami (dziś sytuacja wygląda nieco inaczej, niektórzy z mieszkańców Indonezji mają już nazwiska). Podobnie rzecz miała się z poprzednikiem Suharto, który nazywał się po prostu „Sukarno”.
   
3. Można powiedzieć, że w przypadku Suharto zadziałał „efekt motyla”. Po ukończeniu szkoły średniej Suharto pracował bowiem jako urzędnik w lokalnym oddziale Banku Ludowego. W 1939 roku Suharto, jadąc do pracy, wywalił się na rowerze i rozdarł swój jedyny egzemplarz uniformu pracownika banku. Zwolniono go, a przyszły dyktator – chcąc uniknąć bezrobocia – zawarł krótkoterminowy kontrakt z holenderską armią kolonialną. Dalsza jego kariera była już związana z wojskiem, co pozwoliło mu na udział w zamachu stanu i obalenie swojego poprzednika.  
   
4. Suharto był jednym z najbogatszych dyktatorów w historii. W roku 1997 był czwartą najbogatszą osobą świata – jego majątek szacowano wówczas na 16 miliardów dolarów.
   
5. Rządy Suharto mogłoby najlepiej zilustrować słynne hasło Kaczyńskiego „Korupcja, nepotyzm, kolesiostwo”. Rodzina dyktatora posiadała lub kontrolowała około 3,6 miliona hektarów najlepszych indonezyjskich gruntów (mniej więcej tyle, co cała Belgia), do tego trzeba doliczyć 36 tysięcy kilometrów kwadratowych powierzchni nieruchomości, w tym 100 tysięcy metrów kwadratowych powierzchni biurowej najlepszej jakości. W roku 1999 szacowano, że rodzina Suharto w ciągu trzech dekad zebrała majątek w kwocie 73,24 miliarda dolarów! Uznaje się więc, że Suharto był najbardziej skorumpowanym dyktatorem w historii.
   
6. Jego ideologia nazywa się „Pancasila” (dosł. Pięć zasad). Do dziś indonezyjski kodeks karny karze za krytykowanie tej ideologii, mimo iż od śmierci Suharto minęło 15 lat - za krytykę Pancasili grozi do pięciu lat pozbawienia wolności.
   
7. Za młodu parał się …magią. A przynajmniej poznawał tajniki „starożytnej jawajskiej magii” u miejscowego szamana, interesował się również praktyką medycyny tradycyjnej.
   
8. Nie cierpiał Chińczyków. Podaje się, że za czasów Suharto zginęło około 100 tysięcy obywateli Indonezji chińskiego pochodzenia. Suharto wprowadzał szereg ustaw wymierzonych przeciwko ludności chińskojęzycznej – zakazał stosowania tego języka w urzędach i na uniwersytetach, zakazano wydawania prasy chińskojęzycznej poza jednym czasopismem kontrolowanym przez armię. Praktykowanie chińskiej kultury zostało zakazane. W roku 1990 wymusił na biznesmenach chińskiego pochodzenia, aby oddali 25% swojego majątku indonezyjskim spółdzielniom. Większość antychińskich ustaw została wycofana po upadku Suharto, ale problem dyskryminacji jest obecny w Indonezji do dziś. 
   
9. Na początku sprawowania rządów przez Suharto Indonezja miała formalnie dwóch prezydentów: jego (od marca 1967) oraz tracącego dotychczasową władzę Sukarno (oficjalnie urząd ten miał on pełnić do śmierci).
   
10. W połowie lat 1970. Suharto ubiegał się o przyzwolenie prezydenta Forda oraz Henry’ego Kissingera na zaatakowanie małego sąsiedniego kraju, Timoru Wschodniego, który zaczynał budować swoją niepodległość po latach portugalskiej kolonizacji. Suharto dostał zgodę, miał tylko zrobić to szybko. Indonezyjczycy wtargnęli i zabili jedną trzecią populacji kraju.
    

No to tradycyjnie – zapraszam do piorunowania, komentowania oraz obserwowania tagu #dyktatorzy , aby być na bieżąco ( ͡° ͜ʖ ͡°)
#historia #ciekawostkihistoryczne #ciekawostki

Szesnasty odcinek serii #dyktatorzy przed nami – tym razem naszym „bohaterem” będzie Przywódca Ostatecznej Krucjaty i Hiszpańskiej Schedy, Lider Wojny Wyzwoleńczej przeciw Komunizmowi i jego Współsprawcom – Francisco Franco.
KTO: Francisco Franco (wł. Francisco Paulino Hermenegildo Teódulo Franco y Bahamonde Salgado Pardo – uff!)
GDZIE: Hiszpania
KIEDY: 1939-1975

1. Ur. 1892 w Ferrol, zm. 1975 w Madrycie.
   
2. W pewnym stopniu był „dyktatorem z przypadku”. W momencie wybuchu wojny domowej największe szanse na objęcie władzy miał generał José Sanjurjo, ale zginął w katastrofie lotniczej. Potem typowano generała Emilio Molę, ale ten …również zginął w katastrofie samolotu. Ostatecznie na przywódcę przewrotu wybrano Franco. Trzeba jednak zaznaczyć, że przyszły dyktator był początkowo bardzo zdystansowany do puczu i dopiero po jakimś czasie uwierzył w możliwość zwycięstwa.
   
3. Jego doktrynę – frankizm – można określić jako „militarystyczny nacjonalizm katolicki”. Za czasów rządów Franco ogromną rolę w Hiszpanii odgrywały armia oraz kościół. Sam Franco kreował się na bardzo pobożnego katolika – codziennie starał się uczestniczyć we mszy świętej, wieczorem bądź też tuż po obiedzie odmawiał różaniec.
   
4. Podczas II wojny światowej starał się „grać na dwa fronty”. Teoretycznie Hiszpania nie angażowała się w działania wojenne, ale początkowo wspierała reżim Hitlera. W 1943 Franco oficjalnie ogłosił neutralność Hiszpanii i przestał wspierać państwa Osi, gdy spostrzegł, że szala zwycięstwa przechyla się na stronę aliantów.
   
5. Był fanatykiem wędkarstwa ( ͡° ͜ʖ ͡°) . Uwielbiał łowić tuńczyki, a w 1958 udało mu się złowić nawet kaszalota. Prasa hiszpańska czasami publikowała doniesienia o tym, że dyktatorowi udało się złapać jakiś duży okaz.
   
6. Posiadał talent malarski. Gdzieniegdzie można odnaleźć informację, że – jeśli chodzi o malarstwo – próbował naśladować Hitlera, który również miał zacięcie artystyczne. Niestety – większość jego obrazów spłonęła w pożarze trzy lata po śmierci dyktatora.
   
7. Był regentem Państwa Hiszpańskiego. W 1947 roku restaurował monarchię (wcześniejszego króla – Alfonsa XIII – obalono w 1931 roku), ale ówczesny pretendent do tronu hiszpańskiego miał zaledwie 9 lat. Franco zobowiązał się zatem do pełnienia funkcji regenta aż do swojej śmierci. Jan Karol I (Juan Carlos I, żyje do dziś) został formalnie królem dopiero w 1975 roku.
   
8. Był zagorzałym kibicem Realu Madryt oraz Atletico Madryt. W 1957 roku osobiście wręczył puchar Realowi po jego zwycięstwie w finale Pucharu Europy. Za rządów dyktatora powszechnie się uważało, że Real Madyt jest klubem frankistowskim i jest wykorzystywany do celów politycznych.
   
9. Agonia dyktatora była powolna i bolesna. W ostatnim miesiącu życia przeżył trzy zawały, doznał krwotoku żołądka z powodu wrzodu, w końcu wycięto mu trzy czwarte tegoż organu, potem wykryto mocznicę i Franco musiał przechodzić dializy. Potem przyszło ostre zapalenie otrzewnej, które spowodowało niewydolność wielonarządową. Potem dysfunkcja nerek. Potem odoskrzelowe zapalenie płuc. Potem zakrzepowe zapalenie żył. Zabił go wstrząs septyczny. Chorował też na chorobę Parkinsona. Po śmierci Franco zarządzono żałobę narodową, która trwała rekordowe trzydzieści dni.
   
10. Im więcej czasu upłynęło od śmierci Franco, tym bardziej zaczęło przeszkadzać to, iż dyktator spoczywa w Dolinie Poległych (Valle de los Caídos), na „elitarnym” cmentarzu upamiętniającym żołnierzy wojny domowej. Wskutek sprzeciwu hiszpańskiej lewicy, podjęto ostatecznie decyzję o ekshumacji zwłok Franco w roku 2019 i pochowaniu go w madryckiej dzielnicy El Padro, w grobowcu rodzinnym.
    

No to tradycyjnie – zapraszam do piorunowania, komentowania oraz obserwowania tagu #dyktatorzy , aby być na bieżąco ( ͡° ͜ʖ ͡°)

Piętnasty odcinek serii #dyktatorzy gotowy – dziś poznamy słynnego autokratę z Zimbabwe, Roberta Mugabe.
KTO: Robert Gabriel Mugabe
GDZIE: Zimbabwe
KIEDY: 1987-2017

1. Ur. 1924 w Salisbury (dziś: Harare), zm. 2019 w Singapurze
   
2. Początkowo był bardzo popularnym przywódcą. Gdy przejmował władzę, światowe media uważały go za dobrego aktywistę, bojownika o niepodległość państwa (Zimbabwe – wcześniej znane jako „Rodezja” – było kolonią Wielkiej Brytanii), a także pracowitego przywódcę ruchu na rzecz pojednania międzyrasowego. Zdecydowana większość mieszkańców Zimbabwe entuzjastycznie wspierała jego rządy w latach osiemdziesiątych. Tylko nieliczni dostrzegali jego zapędy dyktatorskie.  
   
3. Pamiętacie ciekawostkę o Nicolae Ceausescu, iż otrzymał od królowej Elżbiety II tytuł szlachecki? Mugabe nie był gorszy – otrzymał taki tytuł w roku 1998 (ale nie na długo – tytuł ten odebrano mu dziesięć lat później).
   
4. Pewnego razu został porównany w brytyjskiej prasie do Hitlera. Mugabe uznał to odniesienie za …komplement. Stwierdził: „Hitler miał jeden cel: sprawiedliwość dla swojego narodu, suwerenność dla narodu, uznanie niezależności narodu i jego prawa do kontroli nad własnymi zasobami. Jeśli to robił Hitler, to pozwólcie mi być Hitlerem razy dziesięć”.
   
5. Uważa się, że był jednym z najbardziej elokwentnych dyktatorów Afryki. Potrafił pięknie przemawiać, jego orędzia były pełne dowcipu i trafnych odniesień.
   
6. W 2005 roku Mugabe zainicjował Operację Murambatsvina (można to przetłumaczyć jako „Wyrzucanie śmieci”), czyli projekt przymusowego oczyszczenia slumsów. Wskutek jednej decyzji dyktatora ponad 700 tysięcy ubogich ludzi zostało bez dachu nad głową – po prostu zlikwidowano miejsca, w których mieszkali.
   
7. W 2007 roku zorganizował ucztę, na której zaserwowano mięso ze …stu słoni.
   
8. W momencie ustąpienia ze stanowiska (wskutek obalenia go przez zamach stanu) Mugabe był najstarszą sprawującą władzę głową państwa – miał aż 93 lata.
   
9. We wczesnych latach życia Mugabe miał operację genitaliów, co wywołało pogłoski, że ma tylko jedno jądro lub połowę penisa.
   
10. Był kompletnie nieudolnym politykiem, jeśli chodzi o sprawy gospodarcze. W roku 1998 bezrobocie w Zimbabwe wyniosło aż 50%. Ale to nic w porównaniu z hiperinflacją, która miała miejsce za rządów Mugabe. W 2008 wynosiła ona kilka milionów procent w skali rocznej – cena biletu autobusowego wynosiła w pewnym momencie 100 miliardów (!) dolarów zimbabweńskich. W obiegu były też banknoty o nominale stu trylionów dolarów Zimbabwe (jedynka i czternaście zer).  
    

No to tradycyjnie – zapraszam do piorunowania, komentowania oraz obserwowania tagu #dyktatorzy , aby być na bieżąco ( ͡° ͜ʖ ͡°)

Zdecydowaliście, że w czternastym odcinku serii #dyktatorzy bohaterem będzie czołowy polityk NRD, Erich Honecker. A więc zaczynajmy ( ͡° ͜ʖ ͡°)
KTO: Erich Ernst Paul Honecker
GDZIE: NRD (Niemiecka Republika Demokratyczna)
KIEDY: 1971-1990

1. Ur. 1912 w Neunkirchen, zm. 1994 w Santiago de Chile (Chile).
   
2. Za czasów reżimu nazistowskiego Honecker siedział w więzieniu, przez pół roku nawet w izolatce (uznano go za więźnia niebezpiecznego politycznie). Dokumenty dotyczące pobytu Honeckera w hitlerowskich więzieniach zostały potem zebrane w tzw. „Czerwonej walizce”. Był to swoisty hak na Honeckera, gdyż ten podobno miał wsypać współtowarzyszy w trakcie śledztwa – „Czerwona walizka” przez cały czas była w rękach Ericha Mielke, szefa Stasi (NRD-owskiej policji politycznej, coś jak nasze UB i SB). Ujawnieniem zawartości Czerwonej walizki grożono Honeckerowi 17 października 1989 – gdyby ten by nie zrezygnował z dalszego sprawowania funkcji I sekretarza, wówczas Mielke miał ujawnić wszystkie kompromitujące dokumenty.
   
3. Przejęcie władzy przez Ericha Honeckera było wyjątkowe. Był to bowiem chyba jedyny przykład, kiedy kierownictwo partii komunistycznej zmieniło się w sposób pokojowy, bez cichych odwołań, knowań, aresztowań, śmierci dotychczasowego sekretarza, spisku itd. Jego poprzednik – Walter Ulbricht – przeszedł po prostu na emeryturę.
   
4. Jedną z pierwszych decyzji Honeckera było (oczywiście – nieoficjalne) zakazanie śpiewania hymnu …własnego kraju, NRD. W pieśni „Auferstanden aus Ruinen” (pl. Powstali z ruin) są bowiem wersy, które mówią o jedności Niemiec (notabene: w całym hymnie konsekwentnie używa się słowa „Niemcy”, w ogóle nie pada nazwa „NRD”), a to nie pasowało raczej do sytuacji, w której oba kraje dzielił Mur Berliński. Za Honeckera odgrywano więc wyłącznie wersję instrumentalną, a od 1 stycznia 1987 zrezygnowano nawet z wersji bez tekstu.
   
5. Wiele osób kojarzy związek Ericha Honeckera z Margot – to ona była przedstawiana jako pierwsza dama NRD, często pojawiała się w mediach, udzielała wywiadu. Mało kto jednak wie, że Margot Honecker była dopiero trzecią żoną Ericha. Z pierwszą żoną – Charlotte – związał się w 1946 roku, jednak bardzo szybko został wdowcem (po niecałych sześciu miesiącach). W 1949 ożenił się z niejaką Edith Bauman, ale para rozwiodła się w 1953. Bezpośrednią przyczyną był ujawniony romans Honeckera z Margot Feist, która stała się jego trzecią i już definitywnie ostatnią żoną. Co ciekawe – romans zawiązał się w pierwszym miesiącu małżeństwa z Edith, gdy Honecker balował na 70 urodzinach Stalina, poznając na imprezie kochankę i przyszłą żonę Margot. ( ͡° ͜ʖ ͡°)
   
6. Uważa się, że Honecker był najbardziej bezbarwnym przywódcą Bloku Wschodniego. Jego przemówienia były drętwe, nie miał żadnej charyzmy, im był starszy, tym mówił mniej wyraźnie (trochę jak Breżniew). Nie miał żadnej werwy, był bardzo „sztywny” i powolny.
   
7. W 1981 roku Honecker żądał siłowej rozprawy z Solidarnością – postulował interwencję zbrojną, na wzór węgierskiej w 1956 i czechosłowackiej w 1968. W swojej zażartości był nawet bardziej zacięty od Breżniewa, którego bezskutecznie starał się przekonać do wkroczenia na terytorium PRL.
   
8. Słynny ludek ze wschodnioniemieckiej sygnalizacji przy przejściu dla pieszych (Ampelmännchen) był zainspirowany zdjęciem Honeckera w słomkowym kapeluszu, które wykonano podczas wakacji.
   
9. Honecker nie spodziewał się, że zostanie odwołany. W październiku 1989 roku, kończąc jedno z posiedzeń Biura Politycznego, zadał rutynowe pytanie: „Czy są jakieś sugestie dotyczące porządku obrad?”. Jeden z obecnych tam polityków odparł nieśmiało: „Proponuję umieszczenie nowego punktu w porządku obrad. Chodzi o zwolnienie towarzysza Ericha Honeckera ze stanowiska sekretarza generalnego i wybór towarzysza Egona Krenza na jego miejsce”. Honecker podobno spokojnie odpowiedział: „No to otwieram debatę”. Po trzech godzinach Biuro Polityczne głosowało za usunięciem dotychczasowego sekretarza – co ciekawe, również Honecker kurtuazyjnie zagłosował za swoim odwołaniem.
   
10. Po odwołaniu Honeckera, małżeństwo miało spore problemy ze znalezieniem lokum. Przez pewien czas mieszkali pokątnie na plebani u ewangelickiego pastora (w 2022 roku powstał na ten temat nawet film – „Honecker und der Pastor”), potem w chilijskiej ambasadzie w Moskwie, ostatecznie uciekli do Ameryki Południowej, osiedlając się w Santiago de Chile.
    

No to tradycyjnie – zapraszam do piorunowania, komentowania oraz obserwowania tagu #dyktatorzy , aby być na bieżąco ( ͡° ͜ʖ ͡°)

Podobnie jak w zeszłym tygodniu chciałbym zapytać Was: kogo chcielibyście następnego w serii #dyktatorzy ? ( ͡° ͜ʖ ͡°) Trzy postacie do wyboru. Przypominam, że "przegrana" w sondzie nie oznacza, że odcinka o danym autokracie nie będzie - będzie, jednak później.
Wyniki zbieram do jutra do godz. 14:00 ( ͡° ͜ʖ ͡°)

Po krótkiej weekendowej przerwie trzynasty już (oby nie pechowy!) odcinek serii #dyktatorzy ( ͡° ͜ʖ ͡°)
Przed nami jedna z bardziej kontrowersyjnych postaci powojennego autorytaryzmu – generał Augusto Pinochet.
KTO: Augusto Pinochet (wł. Augusto José Ramón Pinochet Ugarte)
GDZIE: Chile
KIEDY: 1973-1990

1. Ur. 1915 w Valparaíso, zm. 2006 w Santiago.
   
2. Był jedynym XX-wiecznym Generałem-Kapitanem (hiszp. capitán general) w Chile, a jednym z trojga Generałów-Kapitanów w historii kraju w ogóle (poza Pinochetem stopień ten nadano Bernardo O’Higginsowi w 1817 oraz Ramonowi Freire w 1823 roku).
   
3. Początkowo mało kto spodziewał się, że Pinochet zostanie dyktatorem. Po zamachu stanu w 1973 roku (gdy rządy w Chile przejęło wojsko) ustalono, że stanowisko głowy państwa będzie obsadzane rotacyjne przez głównodowodzących piechoty, lotnictwa, marynarki oraz policji. Bardzo szybko okazało się, że Pinochet nie zamierza oddać raz zdobytej władzy – w ciągu roku zmusił pozostałych generałów, aby wycofali się z początkowych ustaleń.
   
4. Nazywano go „dyktatorem wolności” i „despotycznym liberałem” – jeśli chodzi o poglądy ekonomiczne, były one zbliżone do tego, co w Polsce głosi Korwin-Mikke. Jednym z ciekawszych pomysłów Pinocheta w tym kontekście było np. sprywatyzowanie systemu emerytalnego.
   
5. Przez bardzo krótki czas (w latach 1941-1942) był masonem. Opuścił wolnomularzy ze względu na swoją mocno podkreślaną katolicką pobożność.
   
6. Jego historycznymi idolami byli Napoleon Bonaparte oraz Ludwik XIV (Król Słońce). Portret tego pierwszego stał na biurku Pinocheta, gdy ten sprawował rządy. Z Ludwikiem XIV i Pinochetem związany jest też pewien incydent – w 1986 roku jedno z chilijskich czasopism opublikowało na okładce fotomontaż, na którym Pinochet był przebrany za Króla Słońce. Nakład został natychmiastowo wycofany a redaktorzy czasopisma wtrąceni do więzienia.
   
7. Pamiętacie ciekawostkę o Enverze Hodży, iż posiadał 22 tysiące książek w swojej bibliotece? Przy Pinochecie był to pikuś – dyktator Chile zgromadził aż 55 tysięcy książek. Co ciekawe, wśród nich nie było prawie wcale belletrystyki czy poezji – były to głównie książki naukowe.
   
8. Został obalony demokratycznie. W 1988 odbyło się referendum, którego celem miało być przedłużenie kadencji Pinocheta (będącego prezydentem Chile) o kolejne osiem lat. Opozycja zdołała jednak zmobilizować wszystkie dostępne siły, a wynik referendum wyglądał następująco: 55% głosów na „NIE” i 42% na „TAK” (reszta: głosy nieważne). Ze względu na dożywotni immunitet (Pinochet nadał sobie tytuł dożywotniego senatora, z czym wiązał się właśnie immunitet), chilijska opozycja nie mogła mu nic legalnie zrobić. Sprawiedliwość dopadła Pinocheta dopiero w Wielkiej Brytanii, dokąd udał się w roku 1998 na operację kręgosłupa. Aresztowano go i osadzono w areszcie domowym.
   
9. W 1999 roku dyktator (będąc już areszcie domowym w Wielkiej Brytanii) spotkał się z …Markiem Jurkiem, Michałem Kamińskim oraz Tomaszem Wołkiem. Otrzymał od nich i pamiątkowy ryngraf z Matką Boską. Dziś Kamiński uważa, że spotkanie z Pinochetem było błędem.
   
10. Przez przeciwników był pogardliwie nazywany „Pinokio”, współcześnie często nazywa się go „El Tata”, czyli „Dziadek”.
    

Z góry dzięki za pioruny, komentarze i obserwowanie tagu #dyktatorzy ( ͡° ͜ʖ ͡°)
#historia #ciekawostkihistoryczne #ciekawostki

W dwunastym odcinku serii #dyktatorzy chciałbym przedstawić Wam „ikonę” węgierskiego komunizmu - Jánosa Kádára.
KTO: János Kádár (wł. János József Czermanik / Csermanek)
GDZIE: Węgry
KIEDY: 1956-1989

1. Ur. 1912 w Rijece (dziś Chorwacja, wówczas Austro-Węgry), zm. 1989 w Budapeszcie.
   
2. Z pochodzenia był ćwierć-Słowakiem, jego prawdziwe nazwisko brzmiało „Czermanik” (taki wariant pojawia się w księdze metrykalnej chrztu). W węgierskich dokumentach było ono natomiast zapisywane jako „Csermanek”. „Kádár” to z kolei jeden z konspiracyjnych pseudonimów przyszłego przywódcy Węgier.
   
3. Matka wychowywała go samotnie (to właśnie po niej, jako dziecko nieślubne, otrzymał nazwisko). Ojca poznał dopiero w roku 1960, a więc gdy był już najważniejszą osobą w państwie. Sam Kádár uważał, że matka miała na niego zbyt duży wpływ – mawiał, że ożenił się dopiero w wieku 32 lat, gdyż nie mógł „oddzielić się” od swojej mamy.
   
4.  Kádár nie był „czystym” komunistą. Jego doktryna – zwana żartobliwie „gulaszowym komunizmem” albo po prostu „kadaryzmem” – nie zamierzała powielać bezkrytycznie modelu radzieckiego. Na początku lat 60 Kádár przyzwolił na pewną liberalizację polityczną, pozwolił też na większą wolność słowa, zwiększając rolę opinii publicznej w państwie i zmieniając rolę partii w rozwoju socjalizmu (interpretowaną raczej jako „służba” aniżeli „dowodzenie”).
   
5. Można powiedzieć, że „politycznym” ojcem Kádára był w pewnym sensie Josip Broz Tito. To on zaproponował Chruszczowowi, aby na stanowisko I sekretarza Węgierskiej Socjalistycznej Partii Robotniczej powołać właśnie Kádára. Wcześniej rozważano kandydaturę innego ważnego polityka, Ferenca Münnicha.
   
6. Kádár miał coś wspólnego z naszym Gomułką – w latach 1951-1954 siedział w komunistycznym więzieniu, gdzie był torturowany jako rzekomy agent obcych mocarstw (zarzucano mu sympatie projugosłowiańskie). W 1952 roku został skazany na dożywocie, ale w lipcu 1954 wypuszczono go, uniewinniono i zrehabilitowano.
   
7. Jego pasją były myślistwo (polował z Breżniewem, Fidelem Castro, szachem Iranu Rezą Pahlawim czy królem Nepalu Birendrą Bikram Shah Dev) oraz szachy. Uwielbiał „Przygody dobrego wojaka Szwejka”. Nie cierpiał telewizji. Włączał ją tylko raz w roku – 1 maja – aby obejrzeć relację z obchodów Święta Pracy.
   
8. Był chyba jedynym dyktatorem, który będąc u władzy …hodował kury. Przy swojej willi w Budapeszcie kazał wybudować kurnik, sam opiekował się drobiem, gdyż przepadał za świeżymi jajkami.
   
9. Zmarł 6 lipca 1989, dokładnie w dniu oficjalnej rehabilitacji premiera Imre Nagya, którego obalono po fiasku rewolucji w roku 1956, a dwa lata później powieszono. Ludzie, którzy w dniu rehabilitacji Nagya byli obecni na sali sądowej, w wielkim podnieceniu podawali sobie kartki z krótkim zdaniem „Kádár nie żyje!”.
   
10. W 2007 roku zbeszczeszczono jego grób i …ukradziono jego czaszkę. Do dziś nie wiadomo, gdzie czaszka Kádára (wraz z kilkoma innymi kośćmi szkieletu dyktatora) się znajduje.
    

Jako że jest dziś piątek, przypominam, że jutro i w niedzielę odcinka nie będzie – trzeba sobie zrobić małą weekendową przerwę. ( ͡° ͜ʖ ͡°) Zapraszam do piorunowania, komentowania i obserwowania tagu #dyktatorzy – za miły odzew bardzo serdecznie dziękuję!
#ciekawostkihistoryczne #historia #ciekawostki