Zdjęcie w tle
Ciekawostki

Społeczność

Ciekawostki

5k+
Stonka i Bronka Akcje zwalczania stonki ziemniaczanej przybierały w przeszłości najróżniejsze formy - stonka trafiała nawet do książeczek edukacyjnych dla dzieci, które były właściwie ilustrowanymi instruktażami dotyczącymi rozwoju, rozpoznawania i zwalczania niszczącego uprawy chrząszcza. "Stonka i Bronka" to przykład takiej książeczki z naszego polskiego podwórka.

Wierszowany tekst autorstwa Jana Brzechwy, zilustrowany przez Jana Marcina Szancera, został wydany w 1953 roku. W tekście znajdują się oczywiście elementy propagandowe - jest tam między innymi wzmianka o wrogu, który jest "zawsze gotów zrzucać stonki z samolotów", a rysunkowe stonki Szancera to wyraźnie wielkopańskie, bogato ubrane i wyjątkowo wypasione chrząszcze, żeby nie było wątpliwości, że reprezentują świat wyzysku i zgniłego kapitalizmu.

Pomijając jednak propagandę, pod względem edukacji przyrodniczej "Stonka i Bronka" to prawdziwy majstersztyk. W wierszowanej, przystępnej formie przedstawia cykl rozwoju stonki i dokładnie opisuje każdy jego etap, od jaja do formy dorosłej. W książeczce przedstawiono nie tylko stonkę w wersji powiększonej, ale zamieszczono także ilustracje larw i owadów dorosłych wielkości naturalnej dla ułatwienia identyfikacji stonki w terenie.

Oczywiście, w tekście znalazło się też miejsce dla ważnego wątku walki ze stonką. W książeczce można znaleźć nawet krótki rozdzialik zatytułowany "Przeczytaj ojcu i matce!" o konieczności zwalczania szkodnika, wyraźnie adresowany do rodziców małych czytelników.

Nie tylko w Polsce wydawano takie materiały edukacyjne na temat stonki - na przykład w Czechosłowacji w 1950 roku wydano broszurkę "O zlém brouku Bramborouku" autorstwa Ondřeja Sekory.

#ciekawostki #przyroda #natura #zwierzeta #owady #historia #ciekawostkihistoryczne #ksiazki
tag serii: #7ciekawostekprzyrodniczych
92ff2e9f-a8b1-4a4f-ba40-532e9cbc1408
dc439e3a-ffaa-4c0e-9011-a8c2d414fadf
abf6a287-2cfa-42af-b2bc-8611a04ada37
13ba29da-5acc-4e33-83b8-cfcf1faa8506
aa544f48-b856-4c17-8771-29fc780229b0
aerthevist

@Apaturia to juz wiem skad wziely sie slyszane w dziecinstwie opowiesci o stonce zrzucanej przez Amerykanow z samolotow. Natomiast jesli chodzi o zbieranie stonki do butelki - wydaje mi sie ze to byl sposob dorazny walki z nia dla osob ktorych nie bylo stac na opryski.

Profesor_Wilczur

Opryski pochłaniają miliony jak nie miliardy a mogliby wprowadzić zmutowanego chrząszcza stonki, który np. powodowałby że samice nie składają jaj - taki mój luźny pomysł.

Dzemik_Skrytozerca

@Apaturia


Mam oryginal. Śliczny.


Zrobiłem też skan całości komórka. Jeśli ktoś chce, mogę podrzucić URL do PDFa.


Na smaczek podrzucę kilku imperialistów

6d9425c0-e2b7-4a45-8613-43ac13197a09

Zaloguj się aby komentować

Skąd się wzięła stonka ziemniaczana (Leptinotarsa decemlineata)? Nie bez powodu owad ten bywa nazywany żukiem z Kolorado czy chrząszczem kolorado - jego ojczyzną są północnoamerykańskie Góry Skaliste, a dokładnie obszar pomiędzy Kolorado a północnym Meksykiem.

Nie oznacza to jednak, że stonka zaczynała swoją karierę jako postrach upraw. Została odkryta przez świat nauki dość późno, bo dopiero na początku XIX wieku - w 1811 roku zaobserwował ją angielski botanik i zoolog Thomas Nuttall, a w 1824 roku po raz pierwszy została opisana przez amerykańskiego entomologa Thomasa Saya. Stonka żyła sobie wtedy spokojnie w Górach Skalistych, żerując na psiance dzióbkowatej (Solanum rostratum) i jeszcze nawet nie śniła o ziemniakach uprawianych przez człowieka... przynajmniej do czasu.

Nie wiadomo, kiedy dokładnie stonka skubnęła pierwszego zimnioka (dla przypomnienia, udomowionego w Ameryce Południowej i nie występującego naturalnie w Ameryce Północnej) i stwierdziła, że odtąd będzie on sensem jej istnienia - ale już w XIX wieku chrząszcz zaczął stopniowo pojawiać się na polach ziemniaczanych na wschód od Gór Skalistych.

Stonkę buszującą w ziemniakach na większą skalę po raz pierwszy odnotowano około 1859 roku, kiedy zaczęła niszczyć uprawy w okolicach Omaha w stanie Nebraska. Ekspansja chrząszcza na wschód postępowała w szybkim tempie, z każdym kolejnym rokiem zasięg stonki zwiększał się o około sto czterdzieści kilometrów (zimniok musiał być pyszny) i ostatecznie w 1874 roku chrząszcz dotarł do wybrzeży Atlantyku.

Od około 1871 roku amerykański entomolog Charles Valentine Riley ostrzegał, że stonka może poprzez transport rozprzestrzenić się także na kontynencie europejskim. Niektóre kraje Europy Zachodniej, w tym Niemcy, Belgia, Francja i Szwajcaria, potraktowały ostrzeżenia poważnie i od 1875 roku zakazały importu amerykańskich ziemniaków w obawie przed przeniesieniem stonki. Nie zdało się to jednak na wiele - stonka przebyła ocean, w 1877 roku została po raz pierwszy odnotowana w porcie morskim w Liverpoolu i krótko potem na terenie Wielkiej Brytanii pojawiły się pierwsze ogniska szkodnika.

Na kontynent stonka zaczęła docierać przede wszystkim w czasie I wojny światowej, rozprzestrzeniając się z amerykańskich baz wojskowych, głównie z Bordeaux, gdzie została przywleczona z zapasami żywności. Jej populacja wzrosła szczególnie w czasie II wojny światowej i w latach późniejszych, kiedy zaczęła rozprzestrzeniać się na terenach środkowej i wschodniej Europy.

#ciekawostki #przyroda #natura #zwierzeta #owady #historia #ciekawostkihistoryczne #usa
tag serii: #7ciekawostekprzyrodniczych
f09fb727-0adc-47df-8efb-2e5288e6b1a6
a4b99b8e-9181-464f-a8d8-c3ad74534e7d
1aaf2437-a20b-485a-a334-2d7beabe65f8
LovelyPL

Po czesku to "Mandelinka bramborová"

enkamayo

Za dzieciaka zbieraliśmy je na polu u wuja i było tego zatrzęsienie. Od tego czasu nie widziałem jej prawie w ogóle. Czy dzisiaj nadal jest problemem?

Profesor_Wilczur

Jest chyba kilka odmian stonki i one wszystkie przywędrowały zza oceanu?

Zaloguj się aby komentować

Zostań Patronem Hejto i odblokuj dodatkowe korzyści tylko dla Patronów

  • Włączona możliwość zarabiania na swoich treściach
  • Całkowity brak reklam na każdym urządzeniu
  • Oznaczenie w postaci rogala , który świadczy o Twoim wsparciu
  • Wcześniejszy dostęp, do wybranych funkcji na Hejto
Zostań Patronem
Jak władza widziała subkultury w Polsce. Grafika autorstwa Stanisława Gratkowskiego z 1983 roku., wydrukowana w gazecie (nie znalazłem info w której konkretnie).
#starszezwoje #prl #ciekawostki
bde6747b-3046-459b-8011-30f3be5325f9
enkamayo

Akurat metale kojarzyli mi się wtedy bardziej z winem marki wino niż piwem 😉

Zjedzon

@Yes_Man myślałem, że panki w skórach chodzą a nie obcisłym lateksie

VonTrupka

brakuje gitowców

w zasadzie to i depeszy, choć poza stylem ubioru i słuchaniem ulubionego zespołu nie tworzyli jako takiej subkultury

Zaloguj się aby komentować

Astrologowie ogłaszają tydzień stonki! Populacja ciekawostek o stonce i jej krewniakach zwiększa się

Poprzedni tydzień - ciekawostki o biedronkach:
Metaliczna biedronka Halmus chalybeus
Dwieście twarzy biedronki azjatyckiej (Harmonia axyridis)
Biedronka hieroglifka (Coccinella hieroglyphica)
Co gryzie biedronkę azjatycką?
Zamszowe biedronki - skuliki
Blade biedronki
Skrzydła jak origami

Zapraszam na tag #7ciekawostekprzyrodniczych
#ciekawostki #przyroda #natura #zwierzeta #owady
Byk

Skąd ten pomysł na stonkę?

Zaloguj się aby komentować

Zaloguj się aby komentować

Zastanawialiście się kiedyś jak wyglądałby czołg, w który przypierdolił pociąg jadący ponad 100 km/h?

19 stycznia 1988 roku w Niemczech Wschodnich radziecki T-64 prowadzony przez niedoświadczonego czołgistę przypadkowo wjechał na tory wprost pod pociąg któym podróżowało 450 pasażerów. Załoga widząc co się zaraz odwali, spierdoliła z czołgu, pociąg - nie bardzo miał jak - więc sie wykoleił. W katastrofie zginęło 6 osób.

#ciekawostkihistoryczne #starszezwoje #czolgi #pociagi
a42b7216-f3b2-4127-b13a-76b4f21c0131
Najwyższe temperatury zanotowane w poszczególnych krajach Europy.
#rekordy #pogoda #temperatura #europa
f7a078f4-7b95-4c1f-aca0-c5bf0eda8840
kaszalot

szkoda że już nie ma z nami bojo jajo albo tych innych przygłupów którzy mogliby się przyjebać o za czerwone/za zielone kolory na mapach

HardyKosciej

Coś mi się nie wierzy w te 39 stopni w Polsce (jestem przekonany że było więcej). Za to na Islandii to chyba na waleta wszyscy chodzili przy takiej temperaturze

GrindFaterAnona

@banita77 podoba mi się rosyjska wyspa ciepła w Kaliningradzie xD

Zaloguj się aby komentować

Ktoś wyrzucił zupełnie sprawny, składany, opatentowany w Kanadzie, francuski Bulbulator.

Zastanawiam się tylko, czy służy do przymierzalnia butów, do robienia gofrów, czy do kastracji przestępców i osób chorych psychicznie.

#ciekawostki #technologia #ciekawostkihistoryczne #znalezionenaulicy#gotowanie #gotowaniehistoryczne
7cdfd75c-b9c2-4fc2-bf61-8a96fe2d4db7
c7e03909-6043-4147-8d72-787dab4ab896
01ed2c51-114a-41d6-82a3-6e1031d14a63
104b6def-db6b-4ccf-86d4-352dc8d3ed73
ed35f8ca-43cd-4696-9d55-7f05ab398f92
Parigot

Mouli Julienne - wyciskacz, dość prymitywna wersja, chyba pierwotna wersja. 👍 Mouli Joulienne to stara nazwa firmy Moulinex

em-te

@Parigot raczej szatkownica. brak korby, i tarcz do cięcia

Parigot

@em-te Wygląda na niekompletny, protoplasta dzisiejszych multifunkcyjnych urządzeń kuchennych. W tamtych czasach to było coś

Zaloguj się aby komentować

https://www.gunbroker.com/item/1059789952

pistolet Adolfa Hitlera do kupienia

#ciekawostki #ocieplaniewizerunkuadolfahitlera #hitler
5a511cf0-03a3-4fb0-8854-2aa44493bae6
Zyr_of_Setrox

Skoro napisali caps-lockiem to musi być oryginał.

A jednak nie, fajny ktoś napisał komentarz na reddit, link poniżej.

W skrócie - w dokumentacji jest masa błędów, pisał to ktoś kto nie zna niemieckiego. Jedna ze swastyk to odbicie lustrzane. Jeszcze uwaga własna - podejrzane okładziny, krzywe i widać że nie pasują. Może celowo je przesunęli aby zmieścić datę urodzin i nazwisko hitlera które sami wybili parę dni temu? Zdobienia też bardzo słabe w porównaniu do autentycznej broni innych nazistowskich "elit", w temacie na reddit ludzie umieścili trochę zdjęć autentycznej broni i wygląda ona dużo ładniej od tej podróby która bardziej przypomina wynalazki z Pakistanu.


https://www.reddit.com/r/ForgottenWeapons/comments/1ehpepu/comment/lg1l6dv/?utm_source=reddit&utm_medium=web2x&context=3

Zaloguj się aby komentować

Skrzydła jak origami Badacze od dawna zastanawiali się, jak działają skrzydła biedronki - na tyle cienkie i elastyczne, że owad może je poskładać i całkowicie schować pod sztywnymi pokrywami, ale przy tym na tyle mocne i wytrzymałe, że po rozwinięciu mogą służyć do lotu.

W 2017 roku badaczom z Japonii udało się przeanalizować, w jaki sposób biedronki składają skrzydła. Podstawowym problemem był tu fakt, że pokrywy skrzydeł u biedronek są nieprzezroczyste i nie można przez nie podejrzeć, co się dzieje pod spodem. Żeby to obejść, badacze uśpili jednego osobnika, oddzielili od niego pokrywy skrzydeł i zamiast nich zamontowali owadowi cienkie, przezroczyste imitacje wykonane z tworzywa sztucznego.

Naukowcy odkryli, że podczas składania skrzydeł biedronki umiejętnie wykorzystują krawędzie i dolne powierzchnie pokryw, których krzywizny są dopasowane do kształtu żyłek tylnych skrzydeł, aby składać skrzydła wzdłuż linii zagięć - trochę jak w origami. Jednocześnie poruszają odwłokiem w górę i w dół, co powoduje tarcie, dzięki któremu poskładane skrzydła są niejako wciąganie pod pokrywy.

Ponadto naukowcy wykorzystali tomografię komputerową, aby zrozumieć mechanizm, który daje skrzydłom biedronki sztywność i wytrzymałość niezbędną do latania oraz elastyczność ułatwiającą ich składanie. Odkryli, że zakrzywiony kształt żyłek w skrzydłach owada jest bardzo podobny do zakrzywionego kształtu stalowej taśmy mierniczej — co wzmacnia konstrukcję skrzydła, ale jednocześnie umożliwia jego swobodne składanie. Podobne struktury są szeroko stosowane w urządzeniach takich jak na przykład anteny satelitarne.

Tutaj filmik z biedronką rozkładającą skrzydła w zwolnionym tempie , a tutaj biedronka startująca do lotu.

#przyroda #natura #ciekawostki #zwierzeta #owady #biedronki
tag serii: #7ciekawostekprzyrodniczych
adamec

@Apaturia Biedronki dziękują za ciekawe i wartościowe newsy.

Ortoklacjusz

@adamec Biedronki są oburzone oddzieleniem pokrywy skrzydeł i zamiast nich zamontowaniem cienkich, przezroczystych imitacji wykonanych z tworzywa sztucznego.

Apaturia

@Ortoklacjusz Cóż, nauka... Na szczęście biedronka przeżyła proces i była w stanie normalnie funkcjonować z takim zamiennikiem.

Zaloguj się aby komentować

Mam trochę starych zegarów oraz zegarków. Lubicie takie klimaty? Mogę wrzucać co jakiś czas. Na zachętę Mathey-tissot liberty coin 14 karatów kupiony na giełdzie za całe 2 pln warty kilka tysięcy. Pasek prawdopodobnie ze skóry krokodyla ale zniszczony mocno. Dodatkowo na kopercie ma grawer firmy singer produkującej maszyny do szycia. #zegarki #ciekawostki #starocie
4ad3e3e0-ef4e-4054-8761-99e2f234aa24
f74a8735-da23-4c8f-a2fd-1be3ce68d415
Zapster

I kto to kupi za parę K?

PanKon

@Zapster nie wiem ale ten nie jest na sprzedaż

t0mek

@PanKon nie chcę cię martwić, ale z różnych względów uważam, że to podróbka. Jak często trzeba go nakręcać?

Zaloguj się aby komentować

Siedzę sobie dziś na mazurach na polu namiotowym. Nagle Pani właścicielka mówi że zaprasza na 17 na wernisaż. W głowie jedno "że co??? ". No ale faktycznie dziewczyna (wczasowiczka) już drugi rok z rzędu podczas pobytu maluje obrazy i na koniec je wystawia. Tak że były obrazy, poczęstunek i wino 😎
#mazury #malarstwo
cb6429d2-1a24-4ebb-86fe-5104e0fe532a
6ec30f26-78b4-4d78-a11a-dbfab223c386
7c7272ef-7c67-408b-9b78-905ea3a81f84
b812206c-6293-4511-aae6-08a4795a55be
cebulaZrosolu

Są trytytki elegancko pyk pyk stelaż zrobiony :)

Zaloguj się aby komentować

Uranofan (to długie jasnozielone) i Torbernit (ten przezroczysty prostokąt)
Oba okazy są rudami uranu. Ten pierwszy odkryty został w kopalni Miedzianka w Polsce (1853 r. wg wikipedii), a drugi nie.
Fot. Tóth László (fb)
#mineraly
f438c289-0669-4d98-a520-620407043de9
Opornik

kurde wygląda jak grafika 3D z lat 90

myoniwy

@Wilhelm Skąd takie wziąć?

Augustyn_Benc-Walski

@myoniwy Uranofan z kopalni Miedzianka w Polsce, torbenit najlepiej z Johanngeorgenstadt w Niemczech. Aczkolwiek tam można napotkać 152 różne inne minerały, więc warto zabrać lupkę, aby się nie pomylić.

cododiaska

a drugi nie.

Piorun się za to należy.

Zaloguj się aby komentować

Blade biedronki. W Polsce występuje kilka gatunków ciekawie wyglądających biedronek, które mają kremowe lub białe kropki na czerwonym lub pomarańczowym tle. Większość "bladych" biedronek, podobnie jak ich czarno-czerwone kuzynki, żywi się mszycami, choć niektóre gatunki zamiast na mszycach żerują na mączniakach - pasożytniczych grzybach atakujących rośliny i tworzących na nich biały, przypominający mąkę nalot.

Białe kropki mają między innymi gielasy (od lewej u góry) - gielas dziesięcioplamek (Calvia decemguttata) i gielas czternastoplamek (Calvia quatuordecimguttata), zwany też biedronką czternastokropką. Zarówno ich larwy, jak i osobniki dorosłe żerują na mszycach i przypominających mszyce miodówkach. Trochę podobne do gielasów są pokropka wysączka (Halyzia sedecimguttata) i biedronka dwunastokropka (Vibidia duodecimguttata), które również mają białe plamki.

Nieco bardziej wyróżniające się gatunki to bledniczka (Myzia oblongoguttata), która zamiast kropek ma nieregularne w zarysie białe plamki i paski na pokrywach skrzydeł, oraz mirra sosnówka (Myrrha octodecimguttata) o dużych, nieregularnych w zarysie plamkach.

#ciekawostki #przyroda #natura #zwierzeta #owady #biedronki #polska
tag serii: #7ciekawostekprzyrodniczych
2278353d-df87-4371-a305-90ed009b559b
Byk

Herezje jakieś, stonka biedronka lepsza, łamerykańska

8f0a966c-7fd4-40f3-8f89-38b8af76a01a
PanNiepoprawny

Wczoraj dostała klapkiem

aerthevist

@Apaturia Trochę jak małe muchomorki

Apaturia

@aerthevist Dopiero po Twoim komentarzu to zobaczyłam Faktycznie, muchomorki jak się patrzy

Zaloguj się aby komentować

Nowe wydanie newslettera #unknowNews 👇
[#uN] 🌀 Zagrożony hosting, niezadowolenie w IT, Wyspa Null, i... tajemnice Winampa?!

https://mrugalski.pl/nl/wu/QrcXUPvB2GKhie0qlt0fLw

Chcesz dostawać takie prosto na maila? Zapisz się tutaj:

https://unknow.news/

Zaloguj się aby komentować