Dziś, 21 grudnia 2024, dokładnie o godzinie 10:20 czasu środkowoeuropejskiego nastąpiło przesilenie zimowe, czyli początek astronomicznej zimy ; a w praktyce, najkrótszy dzień w roku, w którym słońce w południe góruje w zenicie dokladnie nad Zwrotnikiem Koziorożca na południowej półkuli Ziemi. Ale co roku zwrotnik przesuwa się nieco...

Zwrotniki to równoleżniki o takiej szerokości geodezyjnej, której wartość kątowa jest taka sama, jak kąt o jaki odchylona jest oś obrotu Ziemi od pionu, względem płaszczyzny orbity okołosłonecznej. Rzecz tylko w tym, że oś Ziemi nie ma stałego nachylenia, a w dodatku zmienia się jej orientacja względem bryły fizycznej planety. W momencie tegorocznego przesilenia zimowego kąt nachylenia osi Ziemi wynosi dokładnie 23°26'18,389" co oznacza, że Zwrotnik Koziorożca ma szerokość geodezyjną 23°26'18,389" S. Drugim, znacznie subtelniejszym czynnikiem, mającym wpływ na położenie zwrotnika (a także całej siatki współrzędnych geodezyjnych elipsoidalnych) jest chybotanie osi ziemskiej względem jej fizycznej bryły - chybotanie Chandlera.

Okazuje się bowiem, że w efekcie tego drugiego zjawiska bieguny rzeczywiste wędrują po powierzchni Ziemi kreśląc spiralę o zmiennej średnicy (do 21 metrów) tuż obok biegunów geodezyjnych ITRF, czyli tych, które wskazał by odbiornik satelitarny GNSS . W momencie przesilenia zimowego rzeczywisty biegun północny leżał 10,70 metra od bieguna ITRF na południku 61°46'58" W. Z tego wynika, że Zwrotnik Koziorożca w Ameryce południowej (na południku 61°46'58" W) leżeć będzie o 0,348" dalej na południe, niż to wynika z samego kąta nachylenia osi Ziemi: analogicznie, po drugiej stronie Ziemi, na południku 118°13'02" E, przebiegać będzie o 0,348" dalej na północ o swojej geodezyjnej pozycji.

Uśredniony zwrotnik , nawet ten czysto geodezyjny, również wędruje z uwagi na niestałość kąta nachylenia osi Ziemi. Ta bowiem, w cyklu głownym o okresie 18,6 roku, waha się w zakresie ±9,21" co odpowiada w terenie pasowi o szerokości aż 560 metrów! Jest to zjawisko nutacji osi, wynikające z wpływu grawitacyjnego Księżyca i zmian orientacji jego orbity względem osi Ziemi. Ale nawet uśredniony kąt nachylenia osi Ziemi systematycznie maleje o 0,47" rocznie, czego efektem jest przybliżanie się zwrotników do równika o 14,3 metra rocznie w terenie. Tak samo z resztą dzieje się z kołami podbiegunowymi...

A żeby było jeszcze ciekawiej, to w dniu przesilenia zimowego - choć faktycznie najkrótszym w roku - słońce wcale nie wschodzi najpóźniej w roku, ani też nie zachodzi najwcześniej! Jak to możliwe? W Krakowie dzień 21 grudnia 2024 trwa jedynie 8 godzin 3 minuty i 48 sekund (tak czysto teoretycznie, bo pomijam wpływ pogody i topografii): słońce wzeszło o godzinie 0737 a zajdzie o godzinie 1525. Rzecz tylko w tym, że najpóźniejszy wschód słońca w roku na krakowskim niebie nastąpi dopiero 31 grudnia, o godzinie 0704, zaś najwcześniejszy zachód słońca miał już miejsce 11 grudnia, o godzinie 1558. O co tu chodzi!?

Jest to efekt eliptyczności orbity Ziemi wokół Słońca , przez co raz Ziemia na orbicie przyspiesza ("spadając" ku Słońcu i najbliższemu punktowi orbity - peryhelium - wypadającym 3 stycznia), a raz zwalnia (zbliżając się do najdalszego punktu, aphelium, 5 lipca). To wpływa na orientację osi względem słońca i przesuwa moment prawdziwego południa słonecznego względem czasu uśrednionego nawet o 19 minut, co opisuje tzw. równanie czasu a prezentuje wykres w kształcie "8", zwany analemmą; kształt ten kreśli słońce w rzeczywiste południe, obserwowane co dnia przez cały rok.

Jak widać, początek astronomicznej zimy jest nie tylko mało zimowy, ale generalnie bardzo nieoczywisty...

#ciekawostki #latonapierdalaj

przekleiłem z fb

Książka, której nikt nigdy nie będzie w stanie skończyć czytać w swoim życiu, a ma ona tylko 10 stron.W 1960 roku francuski pisarz Raymond Queneau przedstawił prawdopodobnie najdłuższą książkę na świecie. Nazywa się *Cent mille milliards de poèmes* (Sto tysięcy miliardów wierszy) i składa się z zaledwie dziesięciu stron, z których każda zawiera sonet. Wszystkie wersy mają ten sam wzór rymów i są drukowane na paskach, co pozwala czytelnikom łączyć wersy z różnych sonetów.Taka konfiguracja daje w sumie 10¹⁴ możliwych kombinacji, co oznacza, że książka zawiera sto bilionów unikalnych wierszy. Każda stworzona przez mieszanka zaowocuje spójnym sonetem z odpowiednimi zwrotkami, rytmem i rymem.
Co więcej, jest wysoce prawdopodobne, że każdy losowo wybrany wiersz będzie tym, którego nikt wcześniej nie czytał.
Sam Queneau twierdził, że jeśli przeczytanie jednego sonetu zajmuje około 45 sekund, a przygotowanie następnego 15 sekund, to przeczytanie wszystkich możliwych kombinacji zajęłoby około 200 milionów lat.
#ciekawostki

No dzień dobry. 22 grudnia, wielkie odliczanie: DZIEWIĘĆ dni do końca roku. A co więcej:

1. Przesilenie zimowe, początek astronomicznej zimy i najkrótszy dzień w roku na półkuli północnej.
   
2. W 1958 r. oddano do użytku most obrotowy w Wolinie. Dwa razy na dzień most się obraca o 90 stopni, zamyka dla aut, a puszcza żeglugę. I się kręci, najs. Jeden z pięciu takich w Polsce.
   
3. W 1960 r. Sejm PRL uchwalił poprawkę do Konstytucji ustalającą liczbę posłów na 460. I po co tyle, na co to komu? Powinien być poseł na powiat/dzielnicę w mieście wojewódzkim i okręgi wyborcze jak powiaty. Dalej zbyt dużo darmozjadów, ale chociaż miałoby to sens. Czy nie?
   
4. W 856 r. w trzęsieniu ziemi w Damghan w Iranie zginęło ok. 200 tys. osób. Obecnie to miasto ma prawie 60k mieszkańców.
   
5. W 1882 r. w domu przyjaciela Thomasa Edisona w Nowym Jorku zapłonęły pierwsze elektryczne lampki na choince. Dopiero dzisiaj? Bezbożnicy!
   

W 1858 r. urodził się Giacomo Puccini, włoski kompozytor z całkiem niezłym wąsem. Lubię. Muzykę. Choć ten wąs…

Pozdrawiam cieplutko. 

#ciekawostki #ciekawostkizdupy

#smiesznypiesek

#mapy #ankieta #regionalizmy #zwyczaje #swietlanmaps

In the eyes of a Ranger,
the unsuspecting stranger
had better know the truth of wrong from right.

'Cause the eyes of a Ranger are upon you.
Any wrong you do, he's gonna see.
When you're in Texas, look behind you,
'cause that's where the Ranger's gonna be.

#nostalgia #seriale
Taki temat muzyczny, który trudno zapomnieć. Nie wiem czemu mi dzisiaj latał po głowie, ale dzielę się robalem, jak zarazą. xD

https://streamable.com/hdiplm

#ciekawostki

#gifss

#mapy #ankieta #regionalizmy #potrawy #swietlanmaps

https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd9rjjVE8_3lqknagIAjmjr8LTP7y5Yqh3JTe5RLh9cGzJz3A/viewform

Wrzucam wczorajszy wpis jeszcze raz, ponieważ musiałem nanieść kilka drobnych poprawek do tekstu, opis i legenda nie uległy zmianom, także jeśli ktoś czytał wczoraj o Shokim, może zignorować ową wrzutkę.

Encyklopedia mitologii japońskiej

354/1000- Shoki

Shoki to legendarny pogromca demonów oryginalnie pochodzący z Chin, gdzie jest znany jako Zhong Kui. Jest on mało urodziwym, a także potężnym fizycznie mężczyzną dzierżącym w ręku solidny miecz. W świecie oni jego imię budzi powszechny strach, nie ma bowiem istoty, która miałaby przeciwko niemu jakiekolwiek szanse. Shoki nie tylko zabija demoniczną rasę, pewną część "szczęśliwców" oszczędza tworząc z nich prywatną armię, według przekazów ma pod sobą co najmniej 80 tysięcy rogatych bestii.

Pierwsze wzmianki na temat pogromcy demonów pochodzą z około 700-800 roku. W samej Japonii po raz pierwszy usłyszano o nim w okresie Heian, a największą popularność zdobył w okresie Edo. Figurki i podobizny chińskiego bohatera podobno mają przynosić szczęście ich posiadaczom. Japończycy oddają mu cześć jako bóstwu z mocą ochrony przed złymi siłami jak i chorobami.

Legenda: Shoki urodził się w chińskiej prowincji Shanxi podczas rządów dynastii Tang. Marzeniem dorastającego chłopaka było zostanie lekarzem i służba na dworze cesarza Xuanzonga. Nauka szła mu wyśmienicie, a on sam bez problemu zdał wszystkie wymagane egzaminy. Gdy w końcu złożył papiery na dworze cesarskim, okazało się, że jest najlepszym kandydatem na upragnione stanowisko. 

Wydawało się, że nic nie może stanąć Shokiemu na drodze do osiągnięcia celu, stało się jednak inaczej. Problematyczny okazał się być wygląd mężczyzny, który był nieprawdopodobnie brzydki. Gdy tylko zjawił się przed chińskim władcą, ten widząc go natychmiast postanowił odrzucić jego kandydaturę, nawet jeśli tym samym odrzucał najlepszego kandydata. 

Marzenia Shokiego rozsypały się niczym domek z kart. Złamany psychicznie uznał, że jego dalsze życie nie ma sensu i odebrał sobie życie na schodach prowadzących do pałacu cesarskiego. Władca poczuł się poruszony takim obrotem spraw, ogarnęło go także poczucie winy po śmierci tak utalentowanego młodego człowieka, którego odrzucił tylko z powodu wyglądu. Postanowił chociaż w pewnym stopniu odkupić swoje winy urządzając zmarłemu uroczysty pogrzeb normalnie zarezerwowany tylko dla członków rodziny cesarskiej oraz przyznać mu tytuł "doktora z Zhongnanshan". 

Minęły lata, a władca zapadł na wyjątkowo ciężką chorobę. W tym czasie przyśniły mu się dwa demony, z których jeden nosił oficjalne szaty cesarskiego dworu. Był on dużo większy od drugiego oni, który został przez niego z łatwością złapany, zabity i pożarty. Po uczcie "demon" odwrócił się do cesarza i przedstawił się jako Shoki, a także zapewnił go, że będzie chronić jego osobę przed złem. Po obudzeniu się władca odkrył, że objawy choroby całkowicie zniknęły. 

W ten oto sposób na podstawie owego snu powstały portrety nowego bóstwa, a on sam stał się sławny w całych Chinach, a później także w Japonii. 

#mitologiajaponska #demonologiajaponska #necrobook

Encyklopedia mitologii japońskiej

355/1000- Shokera

Jakieś pół roku temu miałem okazję opisywać sanshi, trzy małe "robaki" będące elementem religii znanej jako koshin, która to wywodzi się od taoizmu. Sanshi są uznawane za rodzaj ludzkich pasożytów, które co 60 nocy wymykają się do najwyższego, by zdać mu relację z wszystkich grzeszków popełnionych przez ich "żywiciela", a ten następnie zostaje ukarany poprzez skrócenie pozostałego okresu życia.

Przypominam to wszystko, ponieważ omawiany dzisiaj byt jest mocno powiązany z praktykami religijnymi koshinowców.

Shokera to rodzaj demona, który pojawia się na ziemi tylko i wyłącznie w noce, kiedy to sanshi wymykają się, by stanąć przed najwyższym. Poluje na tych, którzy pragną, że tak to ujmę, "oszukać" system.

Kolejne przypomnienie: w noc "spowiedzi" trzy małe stwory mogą opuścić ciało osoby tylko w czasie, kiedy ta znajduje się w objęciach snu. Jeśli ta odmówi sobie tej przyjemności, a zamiast tego całą noc spędzi na modłach, uchroni się przed ewentualnymi konsekwencjami w przypadku, jeśli nadmiernie nagrzeszyła. 

W tym momencie na scenę wkracza shokera, który jest rodzajem "pożeracza" rozglądającego się za takimi właśnie nocnymi markami. W noc spowiedzi przerażający stwór krąży od domu do domu wypatrując modlących się koshinowców, którzy następnie zostają przez niego odpowiednio ukarani. 

#mitologiajaponska #demonologiajaponska #necrobook

#fantasyart #fantasy #suseuspamuje

Chris Achilléos

#fantasyart #fantasy #suseuspamuje