Gazowe olbrzymy są rzadkie wokół czerwonych karłów

Niedostatek gazowych olbrzymów może utrudniać powstawanie planet potencjalnie nadających się do zamieszkania i podobnych do Ziemi wokół czerwonych karłów.

Czy supermasywne gwiazdy mogą wyjaśnić dużą zawartość azotu w odległej galaktyce?

Jedna z najodleglejszych znanych galaktyk może być niezwykle bogata w azot. Naukowcy sugerują, że supermasywne gwiazdy mogą stanowić drogę do zwiększenia ilości azotu w tej wczesnej galaktyce.

Droga Mleczna zawiera setki tajemniczych struktur. Znajdują się w centrum naszej galaktyki

Odległość dzieląca Ziemię i centrum Drogi Mlecznej wynosi około 26 tysięcy lat świetlnych. Właśnie tam, w sercu naszej galaktyki, wykryto niedawno setki

Dowody na obecność wody w atmosferze skrajnie gorącego gazowego olbrzyma

Korzystający z obserwacji z JWST międzynarodowy zespół naukowców zidentyfikował w atmosferze WASP-18 b parę wodną masywnej egzoplanety w typie gorącego Jowisza o temperaturze 2700 stopni Celsjusza. Egzoplaneta https://pl.wikipedia.org/wiki/Planeta_pozasłoneczna WASP-18 b https://pl.wikipedia.org/wiki/WASP-18_b znajduje się około 400 lat świetlnych https://pl.wikipedia.org/wiki/Rok_świetlny od Ziemi, jest 10 razy masywniejsza od Jowisza i ma okres orbitalny krótszy niż jeden ziemski dzień. Jej ekstremalna bliskość do gwiazdy, względna bliskość od Ziemi i duża masa sprawiły, że stała się intrygującym celem dla naukowców od czasu jej odkrycia w 2009 roku. Teraz, dzięki obserwacjom przeprowadzonym przez Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba, https://pl.wikipedia.org/wiki/Kosmiczny_Teleskop_Jamesa_Webba udało się stworzyć najbardziej szczegółową jak dotąd mapę gorącego gazowego olbrzyma. W celu zbadania WASP-18 b, zespół zmapował jej temperaturę (jasność), wykrywając wtórne zaćmienie, czyli moment, w którym planeta wsuwa się za swoją gwiazdę i pojawia ponownie, oraz zbadał różnice termiczne na dziennej półkuli planety, stronie, która zawsze jest zwrócona w kierunku gwiazdy. Mapowanie JWST pokazuje ogromną zmianę temperatury – do 1000 stopni – od najgorętszego punktu naprzeciwko gwiazdy do tak zwanego terminatora, czyli linii przejściowej między oświetlonymi i zacienionymi częściami planety, które są w ciągłym zmierzchu. Biorąc pod uwagę, o ile chłodniejsza jest planeta na terminatorze, zespół naukowy podejrzewa, że silne pole magnetyczne https://pl.wikipedia.org/wiki/Pole_magnetyczne uniemożliwia wiatrom skuteczną redystrybucję ciepła na nocną stronę. W związku z tym wiatry wieją od równika planety w kierunku biegunów północnego i południowego, a nie ze wschodu na zachód, jak można by się spodziewać. Subtelna (i precyzyjna) sygnatura wody Badanie, które również zarejestrowało różne zmiany temperatury na różnych wysokościach warstw atmosfery gazowego olbrzyma, zmierzyło cechy wody na różnych wysokościach w jej widmie, mimo że temperatury wynoszą prawie 2700 oC, a tak ekstremalne ciepło rozerwałoby większość cząsteczek wody. Zdolność do wykrycia tak niewielkich ilości tych cząsteczek świadczy o niezwykłej czułości JWST. “To było wspaniałe uczucie spojrzeć po raz pierwszy na widmo WASP-18 b uzyskane dzięki JWST i zobaczyć subtelną, ale precyzyjnie zmierzoną sygnaturę wody” – powiedział Louis-Philippe Coulombe, doktorant na Uniwersytecie w Montrealu i główny autor artykułu. https://doi.org/10.1038/s41586-023-06230-1 “Korzystając z takich pomiarów, będziemy w stanie wykryć takie cząsteczki dla szerokiej gamy planet w nadchodzących latach!” Jak powiedział Enric Pallé, badacz z IAC i współautor badania: “Analizując widmo WASP-18 b, dowiadujemy się nie tylko o różnych cząsteczkach, które można znaleźć w jej atmosferze, ale także o sposobie jej formowania. Z naszych obserwacji wynika, że skład WASP-18 b jest bardzo podobny do składu jej gwiazdy, co oznacza, że najprawdopodobniej powstała ona z resztek gazu, który był obecny tuż po narodzinach gwiazdy.” Opracowanie: Agnieszka Nowak Więcej informacji: Evidence of water found in the atmosphere of an ultra-hot gas giant https://www.iac.es/en/outreach/news/evidence-water-found-atmosphere-ult… A broadband thermal emission spectrum of the ultra-hot Jupiter WASP-18b https://doi.org/10.1038/s41586-023-06230-1 Źródło: IAC Na ilustracji: Artystyczne odwzorowanie powierzchni planety WASP-18 b. Źródło: Keith Miller (Caltech/IPAC)Wykorzystując obserwacje z JWST, międzynarodowy zespół naukowców zidentyfikował parę wodną w atmosferze WASP-18 b, masywnej egzoplanety, tzw. gorącego jowisza, o temperaturze 2700 stopni Celsjusza. Wyniki zostały opublikowane w czasopiśmie Nature. Egzoplaneta https://pl.wikipedia.org/wiki/Planeta_pozasłoneczna WASP-18 b https://pl.wikipedia.org/wiki/WASP-18_b znajduje się około 400 lat świetlnych https://pl.wikipedia.org/wiki/Rok_świetlny od Ziemi, jest 10 razy masywniejsza od Jowisza i ma okres orbitalny krótszy niż jeden ziemski dzień. Jej ekstremalna bliskość do gwiazdy, względna bliskość od Ziemi i duża masa sprawiły, że stała się intrygującym celem dla naukowców od czasu jej odkrycia w 2009 roku. Teraz, dzięki obserwacjom przeprowadzonym przez Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba, https://pl.wikipedia.org/wiki/Kosmiczny_Teleskop_Jamesa_Webba udało się stworzyć najbardziej szczegółową jak dotąd mapę gorącego gazowego olbrzyma. W celu zbadania WASP-18 b, zespół zmapował jej temperaturę (jasność), wykrywając wtórne zaćmienie, czyli moment, w którym planeta wsuwa się za swoją gwiazdę i pojawia ponownie, oraz zbadał różnice termiczne na dziennej półkuli planety, stronie, która zawsze jest zwrócona w kierunku gwiazdy. Mapowanie JWST pokazuje ogromną zmianę temperatury – do 1000 stopni – od najgorętszego punktu naprzeciwko gwiazdy do tak zwanego terminatora, czyli linii przejściowej między oświetlonymi i zacienionymi częściami planety, które są w ciągłym zmierzchu. Biorąc pod uwagę, o ile chłodniejsza jest planeta na terminatorze, zespół naukowy podejrzewa, że silne pole magnetyczne https://pl.wikipedia.org/wiki/Pole_magnetyczne uniemożliwia wiatrom skuteczną redystrybucję ciepła na nocną stronę. W związku z tym wiatry wieją od równika planety w kierunku biegunów północnego i południowego, a nie ze wschodu na zachód, jak można by się spodziewać. Subtelna (i precyzyjna) sygnatura wody Badanie, które również zarejestrowało różne zmiany temperatury na różnych wysokościach warstw atmosfery gazowego olbrzyma, zmierzyło cechy wody na różnych wysokościach w jej widmie, mimo że temperatury wynoszą prawie 2700 oC, a tak ekstremalne ciepło rozerwałoby większość cząsteczek wody. Zdolność do wykrycia tak niewielkich ilości tych cząsteczek świadczy o niezwykłej czułości JWST. “To było wspaniałe uczucie spojrzeć po raz pierwszy na widmo WASP-18 b uzyskane dzięki JWST i zobaczyć subtelną, ale precyzyjnie zmierzoną sygnaturę wody” – powiedział Louis-Philippe Coulombe, doktorant na Uniwersytecie w Montrealu i główny autor artykułu. https://doi.org/10.1038/s41586-023-06230-1 “Korzystając z takich pomiarów, będziemy w stanie wykryć takie cząsteczki dla szerokiej gamy planet w nadchodzących latach!” Jak powiedział Enric Pallé, badacz z IAC i współautor badania: “Analizując widmo WASP-18 b, dowiadujemy się nie tylko o różnych cząsteczkach, które można znaleźć w jej atmosferze, ale także o sposobie jej formowania. Z naszych obserwacji wynika, że skład WASP-18 b jest bardzo podobny do składu jej gwiazdy, co oznacza, że najprawdopodobniej powstała ona z resztek gazu, który był obecny tuż po narodzinach gwiazdy.” Opracowanie: Agnieszka Nowak Więcej informacji: Evidence of water found in the atmosphere of an ultra-hot gas giant https://www.iac.es/en/outreach/news/evidence-water-found-atmosphere-ult… A broadband thermal emission spectrum of the ultra-hot Jupiter WASP-18b https://doi.org/10.1038/s41586-023-06230-1 Źródło: IAC Na ilustracji: Artystyczne odwzorowanie powierzchni planety WASP-18 b. Źródło: Keith Miller (Caltech/IPAC)

Webb obserwuje zaskakująco duży pióropusz pary wodnej wyrzucany z księżyca Saturna, Enceladusa

Strona poświęcona astronomii, obserwacje, spotkania astronomiczne, zjawiska i wykłady. Zapraszam na stronę: MojaAstronomiaPL - razem poznajmy Wszechświat.

Hubble poluje na czarną dziurę o masie pośredniej, blisko domu

Astronomowie korzystający z HST przedstawili najlepsze jak dotąd dowody na obecność rzadkiej klasy czarnych dziur o masach pośrednich, które mogą czaić się w sercu najbliższej Ziemi gromady kulistej, znajdującej się w odległości "tylko" 6000 lat świetlnych.

Duże gwiazdy to już były – III populacja i wypatrywanie kosmicznego świtu

Na dobry początek muszę was przestrzec przed terminologicznymi dziwactwami astronomów. Będziemy bowiem posługiwać się dwoma pojęciami, które przez badaczy

BlackGEM – Telescope array for detecting gravitational wave counterparts

Fizycy uważnie słuchają dzwonienia czarnej dziury

Nowe metody pozwolą lepiej przetestować ogólną teorię względności Einsteina przy użyciu danych LIGO.

Nietypowa eksplozja supernowej. Jądro umierającej gwiazdy wystrzeliło jak z procy i gna przez galaktykę

Kiedy masywna gwiazda kończy swoje życie eksplodując jako supernowa, przez chwilę świeci jaśniej niż cała galaktyka, w której się znajduje. Przez ten ostatni

Nowe badania i nowy wgląd w szybkie błyski radiowe

Astronomowie korzystający z radioteleskopu ASKAP dokonali odkrycia, które wstrząsnęło tym, co wiemy na temat powstawania szybkich błysków radiowych.

Odkryto świat wielkości Ziemi potencjalnie pokryty wulkanami

Międzynarodowy zespół astronomów odkrył egzoplanetę wielkości Ziemi, która może być pokryta wulkanami. Planeta LP 791-18 d może doświadczać wybuchów wulkanicznych tak często, jak księżyc Jowisza Io, najbardziej aktywne wulkanicznie ciało w naszym Układzie Słonecznym.