Podstawy modyfikacji samochodu vel Tuning Dla Opornych :)

Podstawy modyfikacji samochodu vel Tuning Dla Opornych :)

hejto.pl
Siemanero

Rozpoczynam nowy cykl czyli #TuningDlaOpornych
W cyklu będę korzystał z aktów prawnych, fizyki oraz doświadczeń własnych.

Dzisiaj odcinek 1/? - BBK (big brake kit).

Coś od czego zaczyna większość ludzi chcących modyfikować swoje auto.
Czy właśnie nasze i innych bezpieczeństwo w tej całej zabawie nie jest najważniejsze?
A więc jak to wygląda w przypadku hamulców?

Może najpierw fizyka.
f=μN
f - to siła tarcia, μ - współczynnik tarcia, N - siła nacisku.
Teraz po co nam mówi ten wzór?
Siła tarcia to wielkość jaką musimy przekroczyć żeby pokonać to tarcie - poruszyć obiekt. Współczynnik tarcia jest z góry określony dla różnych materiałów. Na przykład deska jest znacznie bardziej chropowata niż szkło - ergo jej współczynnik tarcia jest większy. Dlatego też samych klocków hamulcowych mamy sporo rodzajów o różnych czasami, diametralnie innych charakterystykach. Natomiast N jest to siła z jaką działamy na dany obiekt - tutaj siła nacisku tłoczka hamulcowego.
Proszę o zwrócenie uwagi, że we wzorze nigdzie nie ma nic o polu powierzchni przylegania - wrócimy do tego później.

Kolejne mamy wytyczne jakie minimalne wymagania muszą spełniać układy hamulcowe w każdym pojeździe poruszającym się po drogach.
Agreement addendum 12-h: UN regulation no. 13-H
Następnie - dyrektywa europejska 71/320.
Zachęcam do lektury, nie jest długie

Uświadamia nam to, że po 2004 roku każde auto dopuszczone do ruchu musiało mieć ABS, a po 2012 ESC. Wskazuje również, że siła minimalna hamowania jest zależna od wielu czynników, ale ma wyznaczone wartości dolne graniczne.
W ogromnej większości nie będziemy w stanie doprowadzić do przegrzania układu - cały czas ABS będziemy się włączał przed utratą trakcji (opona nie dała rady).

Teraz przejdziemy do życia
Jeśli cię stać i kupujesz nowe auto to w 99% przypadków zmiana w układzie hamulcowym nie ma sensu, a nawet pewnie będzie szkodliwa.

To jak szybko się zatrzymasz nie zależy aż tak bardzo od tego jak duże masz hamulce.
Pisałem wyżej, że we wzorze na siłę tarcia nie ma pola powierzchni? Klocek hamulcowy ma twardą powierzchnię, niezależnie jak duża ona będzie bez zwiększenia siły nacisku nie zwiększymy efektywności hamowania.
Poszukaj czegoś twardego i chropowatego o względnie płaskich powierzchniach o różnych wielkościach, deska będzie ok. Teraz przesuń tą deskę po innej chropowatej powierzchni najpierw na mniejszej, a następnie większej jej połaci. Bez zwiększenia siły docisku stawia ten sam opór. Wiem, że to wydaje się wbrew intuicji, ale fizyka nie kłamie.
Jedyny sens większych hamulców jest w ich możliwości oddawania ciepła. To jak szybko "zagotujesz" hamulce. Obecne układy bez problemu mogą nas zatrzymać z prędkości 100 km/h, przynajmniej kilkukrotnie zanim w ogóle będziemy w stanie powiedzieć, że coś się zmieniło. Takiej jazdy na drodze raczej nie uskuteczniasz? Głównym problemem naszej drogi hamowania są opony i przyczepności z nimi związana. Za każdym razem kiedy załącza się ABS klocki pokonały maksymalną przyczepność pojazdu.
Opony to jedyne co łączy pojazd z podłożem, turaj ich powierzchnia akurat działa (zastosowanie ma inny wzór) Im szersza opona tym szybciej się zatrzymamy, ponieważ guma ze względu na swoją sprężystość "układa" się na podłożu wypełniając więcej porów.
Dlatego eksperyment był przeprowadzony przy użyciu twardych materiałów (jak klocek). Zmiana na szersze opony poprawia także naszą przyczepność w zakrętach co wpływa korzystnie na nasze bezpieczeństwo.
Dlaczego BBK może być dla nas zły? Nowoczesne pompy ESP są urządzeniami precyzyjnym. Zmiana zacisku może się wiązać ze zmianą charakterystyki hamowania. Głównie chodzi o zmianę z zacisków pływających na stałe. Zalecam mocną ostrożność i weryfikowanie informacji u ludzi którzy konwersji na dany konkretny zestaw już dokonali.
Jeśli Twój projekt nie jest chociaż częściowo torowy, sens zmiany hamulców jest mocno dyskusyjny.
Zrobiłeś "czipa"? W przypadku zmian samej mapy, wzrost mocy nie będzie aż tak znaczący żeby ruszać hamulce.
Zdecydowanie lepszą inwestycją będzie zestaw felg które oferują lepsze chłodzenie tarcz. Kolejne, nawet ważniejsze są opony. Im szersze tym lepiej, należy też zwrócić szczególną uwagę na ich parametry przyczepności.

Anegdotka XD
Moje prywatne auto (byłe) :
Fiat cienko-cienko
-Buda wypruta i wycięta w środku ile się dało
-Silnik 1.4 16v standardowo 95 KM, kompletna przebudowa - lekkie flaki, koło, wszystko razem wyważone, większe i lżejsze zawory, obrobiona głowica, kolektor wydechowy i dolotowy custom o zwiększonym przepływie, większa dorabiana przepustnica - wypluł by pewnie około 120-130 KM (jak bym to kiedyś schamował)
-SERYJNE hamulce - z fiata cc 700
-SERYJNE zawieszenie
-SERYJNE stalówki i opony kolażówki
-skrzynia 5b - sporting
Autem dało się jeździć - na biegach 2-5 w lecie i 3-5 w zimie. Największa bolączka to była oczywiście przyczepność.
Było to nawet bezpiecznie
Awaryjne hamowanie było problemem dopiero powyżej 200 km/h.

Podsumowując, jeśli auto nie jest stricte na tor to i dotykanie hamulców jest mocno dyskusyjne. Nawet wtedy często wystarczy odpowiedni dobór klocków i tarcz w celu poprawy odprowadzania ciepła. Na drogę? IMHO lepiej kasę utopić w oponach.

Dla tych którzy dobrze rozumieją angielski polecam dodatkowo:
https://m.youtube.com/watch?v=CyH5xOcsXxs
https://m.youtube.com/watch?v=Ql9eYh31kTw

Jakieś uwagi? Nie jestem wybitnym specjalistą dziedziny więc wszelakie uwagi mile widziane
Coś opisać następne?
Jakieś propozycje?

#mechanikasamochodowa #mechanika #dzielalamozorda #motoryzacja

Komentarze (15)

entropy_

Zawsze mnie to w sumie facynowało.

Jak wygląda z perspektywy prawnej kwestia ingerencji w hamulce i zawieszenie.

W końcu auto ma inną charakterystykę niż w homologacji.

LaMo.zord

@entropy_ prawnie nie jest dozwolona ingerencja w układ hamowania. Praktycznie jeśli stosujesz naprzykład części z mocniejszych wersji lub z cięższym silnikiem to problemu nie ma (bo go nie widać). Można na przykład do tego śmiesznego fiata cc założyć komplet z punto 1.9 jtd, większe, grubsze tarcze. Znaczenie większy klocek. A to wszystko pasuje do oryginalnych mocowań i było klepane "w rodzinie". Silnik 1.1 jest dosłownie zamienny z 1.2 8v śpi. Delikatna ingerencja w elektronikę i wsiada mpi lub właśnie 1.2 16v / 1.4 16v. Zawieszenie jest traktowane w całości jako część zamienna. Wyjątek to regulowane wachacze. Jak coś pominąłem to pytaj

Yes_Man

@LaMo.zord Świetny artykuł. Dorzuć ewentualnie info o nacinaniu/nawierceniu tarcz, oplotach i innych klockach ceramicznych

LaMo.zord

@Yes_Man napiszę coś w weekend

kermelanik

Dziękuję za informację. Jakbyś coś jeszcze wrzucał to wołaj.

macgajster

Ja to bym chciał zobaczyć synek jak tak ładnie opisujesz układ wydechowy ( ͡°╭͜ʖ╮ ͡°)

LaMo.zord

@macgajster pomyśle

krzysztof-k-d

obserwuje.

tez czekam na układ wydechowy

3zet

@LaMo.zord jako następne opisałbym same opony i to co się może stać z tanimi przy ponad 170km/h 😁

ortalionowyNinja

będą spojlery i skrzydła?

LaMo.zord

@ortalionowyNinja pewnie przy aerodynamice poruszę ten temat. Ostrzegam że tam prawnie jest spora lipa To bardziej rozwiązania na tor.

sebie_juki

@LaMo.zord - choć tuning to zdecydowanie nie moja bajka, to przeczytałem z zaciekawieniem.

Mała sugestia - skoro seria jest adresowana dla laików, staraj się może unikać slangu, lub od razu ten slang tłumacz tak, by zrozumiała matka twojej sąsiadki (bo Twoja to się pewnie już osłuchała).

Napisałeś np. "lekkie flaki" - jako laik nie wiem, czy tu nie było slangu i chodzi o lekko niedopompowane koła, czy może slang i że felga z lekkich stopów, albo jeszcze coś innego

"jak bym to kiedyś schamował" - zgaduję, że chodzi o pomiar mocy na hamowni (chyba nie "chamowni"), ale też nie mam pewności.

LaMo.zord

@sebie_juki przyznam, że nie pomyślałem Racja - będę umieszczał objaśnienia ewentualnych modyfikacji, chociaż pobieżne. Co do Twoich pytań Lekkie flaki to maksymalnie odchudzony układ korbowo-tłokowy (usunięty cały nadmiar materiału, ewentualnie lżejsze zamienniki), drugie to zwyczajnie mój błąd ortograficzny

Może zrobię cały wpis kiedyś o tym fiacie, coś by się pewnie dało z tego nauczyć

sebie_juki

@LaMo.zord literówkę podejrzewałem, ale rozumiem, że z hamownią trafiłem?

LaMo.zord

@sebie_juki tak tak

Zaloguj się aby komentować