#Konstruktorelektrykamator #elektryka #diy

Cóż to za wynalazek zapytacie. A jest to przekładnik Ferrantiego, zmyślny transformator. Ma 4 uzwojenia pierwotne i jedno wtórne (w tym przypadku 3 ale jedno jest używane). Po co to jest i gdzie się stosuje? Konstrukcja umożliwia wykrywanie prądów różnicowych. Dla szybkiego wytłumaczenia załóżmy że są tylko dwa uzwojenia pierwotne, jednym przepuszczamy fazę a drugim neutralny. Gdy podłączymy np czajnik który bierze 8A to oboma uzwojeniami popłynie po 8A z tym że zwroty będą przeciwne. Zapisując to matematycznie będzie to tak 8A+(-8A)=0A. Na wyjściu transformatora nie pojawi się żadne napięcie/prąd (zależnie od konfiguracji). A po co 4 uzwojenia? Dla układów 3 fazowych, tutaj prądy też się sumują ale geometrycznie, czyli trzeba uwzględniać kąty przesunięcia fazowego, najłatwiej to rysuje się wykres wektorowy, nie musimy się w to zagłębiać.
Gdzie to się stosuje? A no aktualnie to wszędzie, np RCD czyli zabezpieczenie różnicowoprądowe, zabezpieczenia ziemnozwarciowe w liniach SN, w pracy równoległej silników żeby wykrywać asymetrię obciążenia, itd.

W poniedziałek wieczorem dzwoni do mnie znajomy, mówi że od dwóch godzin szuka przyczyny wyzwalania RCD.
Czyli już wiemy że gdzieś jest upływ i suma prądów przepływająca przez wyłącznik nie równa się 0. Mówię mu żeby sprawdził rezystancję izolacji bo to jest pierwsza rzecz jaką powinno się zbadać, mówi że mierzył i wychodzi >2GΩ. No to zagadka ciekawa, brak upływu a wyzwala. Może RCD uszkodzony?
Wymieniał już, bo też tak myślał.
Stwierdził że on nie ma pomysłu, kiedy ja mogę przyjechać.
Środa rano albo po południu.
No to niech będzie rano.
Dzięki temu miałem czas we wtorek zrobić sobie to trafo.

Jeszcze we wtorek dzwoni drugi znajomy który zna sprawę i mówi żebym zmierzył Impedancję Pętli Zwarcia, bo miał przypadek że "słabe zero" powodowało wyzwanie RCD.
Mówię że nie powinno mieć to wpływu, ale sprawdzę.

Środa, punkt 8 pojawiam się na miejscu, właściciele czekają z niecierpliwością bo nie mogą normalnie funkcjonować przez losowe braki prądu.
Pierwsze pomiary to IPZ, L-N ok 1,4Ω na każdej fazie, L-L ok 1,8 na każdej fazie. Nie jest tragicznie, nie jest dobrze, można powiedzieć że jest średnio. Ale zero (neutralny/PEN) w dobrej kondycji.
Dla zasady i własnej wiedzy zmierzyłem IPZ L-PE, wyszło ok 9,8Ω, czyli szpilka bez połączenia z PEN (instalacja jako wyspa TT w układzie TNC, błąd w sztuce, ale to już opierdzieliłem wykonawcę)
Co ciekawe już w trakcie pomiaru zadziałało RCD, gdzie pomiar robiłem na zasilaniu, czyli prąd pomiarowy nie płynął przez RCD.
Wpiąłem się z moim przekładnikiem między RCD a nadprądówki, podpiąłem oscyloskop i zacząłem załączać po kolei Esy. Już ns trzecim pojawił się spory impuls na oscyloskopie, co oznacza prąd różnicowy. Na pozostałych już nie było takiego efektu. Kilkukrotne załączanie Esa pozwalało wyzwolić RCD, ale nie za każdym razem.
Po zdjęciach (dobrze że właściciele je porobili) doszliśmy że to obwód z 3 gniazdkami. Mimo odłączenia wszystkiego problem nie ustąpił. Po otwierałem wszystkie puszki i w ostatniej pojawiła się podpowiedź.
Gniazdo zasilanie 3x2,5 ale jest też odpływ 3x1,5, czyli albo zbrakło przewodu albo oświetlenie. No i metr wyżej jest włącznik świecznikowy, ma zapalać oświetlenie sufitowe w postaci 3 halogeników i oświetlenie LED pod szafkami którego jeszcze nie ma.
Połączenia w puszce włącznika są ok, to może coś w oświetleniu. Zdjąłem jedną oprawkę i moim oczom ukazał się taki widok.
Stosowanie żyły żółto zielonej jako kolejna prądowa do zasilania podwójnego oświetlenia mnie nie zaskakuje, bo jest to notoryczne. Bo szkoda kupić przewód 4x1,5 i zrobić wg norm i zdrowego rozsądku.
No i gdzie jest problem? A wróćcie się do zdjęcia wcześniejszego. Jak są spięte żyły?
Zasilacz od LEDów jest wpięty między żółto zielony i niebieski. W puszcze włącznika niebieski to N a żółto zielony to PE. Niby dwie linie które normalnie są bez napięcia i nic nie powinno się dziać.

Ale tutaj zgrały się dwa problemy. Pierwszy to właśnie ten zasilacz (a w sumie to 3) wpięty między N i PE.
A drugi to przejście z TNC na TT. W momencie włączenia np odkurzacza lub czajnika elektrycznego przepływa prąd ok 8-10A. Co to powoduje. Mając IPZ L-N na poziomie 1,4Ω będziemy mieli spadek napięcia ok 14V, z czego 7 na linii fazowej, i 7 na linii N. I w tym momencie między PE a N pojawia się te 7V. A to już może być wystarczające do przepływu prądu przez zasilacz LEDów o wartości ponad prąd wyzwalania RCD (prąd zadziałania powinien zawierać się ok 15 do 30mA).
Gdyby był prawidłowo rozdzielony PEN na PE i N wraz z doziemieniem tego punktu to nawet ta druga fuszerka nie powodowałaby żadnych reakcji. Bo N i PE zawsze by miały ten sam potencjał.
Aaaa, i prawdopodobnie znajomy albo źle pomierzył Riso, albo tylko kilka obwodów gdzie nie było problemu. Bo skoro przez zasilacz płynęło kilkanaście mA przy 7V to przy próbie napięciowej 500VDC LEDy powinny świecić lub miernik powinien pokazać uszkodzenie linii.
myoniwy userbar
e6ffe980-773e-46a8-8976-2da89efc1997
222c8a6d-1350-4e17-b2bc-ce47d7c1af1a
4cc2dde0-bf22-48a0-9f62-150e855af0bb
2a433ff2-9787-4f12-9088-09e24bbd5fb0
62bc096e-a1dc-4573-866f-dc12243bd2b0
pigoku

@myoniwy samo wykorzystanie żółtego przewodu do zasilania oświetlenia albo przy wyłącznikach oswietlenia jeszcze ujdzie w sytuacji że już kable są położone ale ja wtedy daję owijkę z tasmy izolacyjnej czerwonej na obu końcach.

myoniwy

@pigoku Jeśli jest to stan zastany to pół biedy, chyba nawet normy dopuszczają zmianę przeznaczenia, pod warunkiem zmiany koloru izolacji.

Ale jeśli kładzie się nową instalację to powinna być lepa na ryj za takie coś.

pigoku

@myoniwy panie, a kto robi dobrze?

Ale oczywiście masz rację. Przyznaję to po tym, jak sam instalacje, w której rysowałem elektrykowi gdzie i co ma być, przerobiłem już z pięć razy na wszystkie możliwe sposoby.

Ale przynajmniej do większości prZerobek mam wyrysowane plany 😁

silikon

@pigoku @myoniwy można zgodnie z normą z żyły fazowej zrobić N,PE lub PEN. Oczywiście zaznaczając to na końcach kabla taśmą lub termokurczem.

Nie można żyły niebieskiej lub żółtozielonej użyć jako przewodu fazowego.

Syster

@myoniwy wybacz ale jednej rzeczy nie kumam po zdjęciach. Po co ktoś tak wpial zasilacz?

Wygląda jakby był wpięty do strony pierwotnej, a wtyczka z wyjściem rozłączona

Jest jakiś powód dlaczego nie był wpięty równolegle do LN, tylko do L-PE?

Z opisu myślałem, że ktoś wykorzystał sobie może PE jako minus wyjścia.

Wydaje mi się, że trzeba być turnoglabem aby tak podłączyć jak na zdjęciu.

myoniwy

@Syster Akcja jest tego typu że te oprawki mają dwa źródła światła, lampa na GU10 oraz wbudowane LEDy niebieskie.

Brązowa żyła zasila GU10 a żółto zielona miała zasilać zasilacz do niebieskich diod. Ale w puszce włącznika zostało to błędnie podpięte i żółto zielony został podłączony do PE, a powinien do włącznika.

O tak:

5d350341-be53-44a6-b67c-9c1161ad06a9
Syster

@myoniwy A no i wszystko jasne czyli faktycznie osobny obwód dzięki!

kocio

@myoniwy Na swoim pierwszym "egzaminie" na SEPy miałem 3 pytania, o imię i nazwisko, wykształcenie (inż) i właśnie "jak nazywa urządzenie będące sercem wyłącznika różnicowoprądowego". Oczywiście odpowiedzi nie znałem. Pan egzaminator ładnie wyjaśnił co to przekładnik ferrentiego i jak działa, i powiedział że "to było pytanie poza konkursem, chciałem tylko zobaczyć jak nam młodych studnetów uczą"

myoniwy

@kocio Mało kto zna tą nazwę, a jeszcze mniej wie jak działa.

GitHub

@kocio W jednym z odcinków RS Elektronika o zasadzie działania RCD było właśnie powiedziane o tym przekładniku

Soadfan

Suma geometryczna pradow równa się zero.

myoniwy

@Soadfan W sprawnym układzie.

Yes_Man

@myoniwy użyłeś transformatora głośnikowego - dobrze widzę? Jeden zwój na starym karkasie?

myoniwy

@Yes_Man Tak, trafo TG2,5-2-666

Oryginalnie uzwojenia zostały, nawinąłem tylko 2 zwoje 4x0,75

Yes_Man

@myoniwy Dzięki, mam akurat kilka sztuk na stanie (będę dziergał wzmak lampowy) jeden pójdzie na takie trafo

Zaloguj się aby komentować