@koszotorobur Przyznam szczerze, że poszedłem do łazienki, spojrzałem w lustro. Przyszła mi do głowy piosenka i się uśmiechnąłem

https://www.youtube.com/watch?v=59JGY-K0BeQ

@FrytBajt2057 - nie jest łatwo siebie samego polubić ale bez tego jest ciężko...

@koszotorobur Da się to zrobić, ale czasem trzeba przebić się przez sztywny kołnierz, który nam nałożyli ludzie, dziś sami nie będący w stanie go nosić.

@moll Dobre wnioski, czyli wzmocnienie woli życia.

@FrytBajt2057 i leczenie się z morderczej nienawiści do ginekologów xD

@moll Wyobraziłem sobie taką wizytę i nagły nienawistny wzrok pacjentki, który rozprasza lekarza

@FrytBajt2057 coś w ten deseń xD

Nie rozumiem po co oceniasz moje wnioski w kategorii dobre/złe. W podejściu do własnych doświadczeń unikam takich kategoryzacji

@moll Nie oceniałbym mojej oceny jako oceny. To nie jest 0/1. Mogę napisać równie dobrze fajnie, ale fajnie brzmi niefajnie.

@FrytBajt2057 czyli nadal oceniasz, bez względu jak tą ocenę nazwiesz xD

@moll A może przeceniam albo... promuję

@FrytBajt2057 w jaki sposób Twoja ocena jest "promowaniem"?

@moll Moll, na każde pytanie można odpowiedzieć, ale każda kolejna odpowiedź otworzy możliwość zadania kolejnych pytań. Jeżeli byłaby to gra paragrafowa, pisałbym dalej. [Nie mam jeszcze linii dialogowej tutaj]

@FrytBajt2057 miłego wieczoru

@moll Stay safe.

@splash545 To może zostawić tyle pomnika traumy ile potrzeba, by żyło się lepiej a nie gorzej?

@FrytBajt2057 Czyli będzie to traktowanie przeciwności losu jako szansę na rozwój i jeżeli po przemyśleniu wyjdzie, że jest to w zgodzie z nami i wpływa to korzystnie na nasze życie, to jak najbardziej.

@splash545 Też mi się tak wydaje. Bezmyślna cześć niczemu nie służy, ale takie wspomnienie co motywuje, może czasem dać kopa i przypomnieć jak małe przeszkody potrafią nas sparaliżować na co dzień, a przecież jak wielkie zostały już pokonane.

@PornoKing Można na pewno, jest też ryzyko większej brawury. Skoro już umarłem, to co mi szkodzi?

Chociaż wydaje mi się, że jeśli ktoś zderzył się ze śmiercią i dostał szanse zacząć trochę od nowa, prędzej to w końcu doceni, niż zbliży się do kolejnego game over. Zależy od sytuacji na pewno i tego jak się wyląduje ponownie w społeczeństwie.

@GrindFaterAnona Może dla mnie akurat to była onomatopeja

Gdy osoba, która doświadczyła traumy wspomina to zdarzenie (lub prowokuje to w niej jakiś niekontrolowany przez nią bodziec zewnętrzny, np. huk fajerwerków) uaktywnia to jej prawą półkulę (lub jak to częściej teraz nazywamy: „prawy mózg”) przy równoczesnym obniżeniu aktywności lewej półkuli. Jeśli zaś doszczegółowimy, że to właśnie nasz lewy mózg odpowiada za tworzenie spójnych, uporządkowanych w czasie opowieści, to okazuje się, że samo wspomnienie traumy może nam blokować możliwość odpowiedzenia na pytanie: “co się pani/panu przydarzyło?”. Potwierdzają to też badania neuropsychoanalityka Allana Schore’a, który zaobserwował w badaniach przy użyciu fMRI (= badanie czynnościowe mózgu), że “trauma z dzieciństwa mieści się zazwyczaj w prawej półkuli mózgu, a zasadniczym językiem prawej półkuli nie jest język słów, lecz język metafor, obrazów, emocji i odczuć cielesnych. By dotrzeć do tego, co znajduje się w prawej półkuli, i ponownie odkryć uśpione, zranione lub stłumione aspekty nas samych, musimy pracować w jej niewerbalnym języku” (Sieff, 2016). Również Bessel van der Kolk w swojej wspaniałej książce “Strach ucieleśniony” podaje wiele dowodów na to, że trauma przechowywana jest nie w opowieściach, ale w odczuciach. A docieranie do niej za pomocą słów (lub tylko ich) mija się z celem lub może mieć bardzo mozolny przebieg.

Sabina Sadecka, DLACZEGO MÓWIENIE O TRAUMIE NIE ZAWSZE BYWA POMOCNE (A CZASAMI JEST NIEMOŻLIWE).

Juliusz Ćwieluch: – Co cię nie zabije, to cię wzmocni. Efektowny cytacik, ale czy w ogóle ma sens?

Elżbieta Zdankiewicz-Ścigała: – Badacze konsekwencji traumy wskazują na co najmniej cztery scenariusze. Gdybyśmy narysowali

wykres, jak mogą się potoczyć nasze losy po traumie, to mielibyśmy dwa negatywne, jeden neutralny i jeden pozytywny scenariusz. Te negatywne to obniżenie funkcjonowania oraz tzw. przetrwanie z uszkodzeniem. Ten umownie nazwany neutralnym to powrót do stanu sprzed traumy dzięki tzw. prężności, czyli elastycznemu radzeniu sobie z przeżyciami, przez co mamy szansę uporać się ze skutkami bez strat, ale też bez wyraźnych zysków psychologicznych. Jedynie czwarty scenariusz, czyli wzrost po traumie, powoduje, że jakość naszego życia psychicznego się poprawia. Więc, statystycznie patrząc, to co nas nie zabije, raczej też nie wzmocni. Doświadczenie traumatyczne, w chwili gdy się dzieje, ma jednoznacznie negatywny wymiar. Żeby czwarty scenariusz nastąpił,

muszą załamać się dotychczasowe mechanizmy radzenia sobie. Jednostka musi poczuć bezradność, chaos, przerażenie, smutek, złość. Przeżycie tych emocji jest niezbędne do uruchomienia potencjału zdrowienia.

JĆ: Ludzie mówią dziś np.: Jestem po traumatycznym rozwodzie. Co to właściwie jest trauma?

EZŚ: Można tak mówić, ale z reguły tak nie jest. Jeżeli przed rozwodem i w czasie rozwodu poddawani byliśmy przemocy, czuliśmy, że zagrożone było nasze życie albo naszych bliskich, to rozwodząc się, rzeczywiście wychodzimy z sytuacji traumatycznych. Ale sam rozwód, wówczas gdy nie ma zagrożenia życia, nie jest doświadczeniem traumatycznym.

JĆ: A czym jest?

HZŚ: Jest doświadczeniem stresowym, krytycznym albo kryzysowym. Stresowym będzie wtedy, kiedy rozwodząc się, mamy jeszcze wystarczające zasoby, żeby poradzić sobie z kłopotami ekonomicznymi, emocjonalnymi; z problemami z dziećmi. Jeżeli jest tak, że nasz cały świat się załamuje, jesteśmy w stanie chaosu, kompletnie nie znajdujemy jakichkolwiek zasobów do tego, żeby sobie poradzić, to możemy mówić o doświadczeniu krytycznym. Jeżeli ten stan bezradności, załamania, przerażenia, „ogłupienia", czyli chaosu poznawczego i motywacyjnego, się utrzymuje, to z doświadczenia krytycznego przechodzimy w stan kryzysu. Ale ciągle nie można mówić o doświadczeniu traumatycznym. Trauma to otarcie się o śmierć. Z tego względu jest to nowa i jedyna jakość

wśród doświadczeń stresowych.

fragment rozmowy dla portalu SWPS

Juliusz Ćwieluch: Dlaczego jedni mają wzrost po traumie, a inni obniżenie?

Elżbieta Zdankiewicz- Ścigała: Na to składa się historia wcześniejszych doświadczeń człowieka. Biologia przeżywania silnego stresu. Integralność osobista. Bardzo ważne jest również to, na ile jesteśmy w stanie afirmować siebie jako osobę bezradną.

To znaczy, że dajemy sobie prawo do tego, żeby czuć się bezradnym, zagubionym. I w momencie traumy – dając sobie prawo, żeby tak się czuć – akceptujemy ten stan. Akceptujemy też wszystkie emocje, które w tej sytuacji przeżywamy. I dopiero wtedy pomalutku zaczynamy rozumieć siebie w sytuacji ekstremalnej i zaczynamy uczyć się siebie po takim doświadczeniu. Udawanie, że nic się nie wydarzyło, nie powoduje, że nic się nie wydarzyło.

Jeżeli nie jesteśmy w stanie udźwignąć cierpienia, to nasza psychika nam pomaga. Dochodzi do dysocjacji – w sytuacji bardzo silnego cierpienia wyłącza się świadomość cierpienia. A włącza się jedynie świadomość percepcyjna. Postrzeganie sytuacji. To jest tak, jakby człowiek zamrażał czucie. Albo następuje proces depersonalizacji, który polega na tym, że czujemy się tak, jakbyśmy oglądali na filmie to, co się z nami dzieje. Mamy do tego prawo, bo to jest naturalny mechanizm radzenia sobie w sytuacji ekstremalnego stresu. Stan szoku może trwać nawet kilka dni. Ale nie może trwać wiecznie.

JĆ:Z tego, co pani mówi, wynika, że jednak można się jakoś przygotować na traumę. Suma tych małych nieszczęść, które ci się po drodze przydarzyły i które byłeś w stanie przepracować, powoduje, że jak przyjdzie to duże, to będzie ci łatwiej.

EZŚ: Pod warunkiem że trafnie wszedłeś w emocje, które przeżywałeś w tych konkretnych sytuacjach. Dałeś sobie prawo naprawdę je poczuć.

fragment rozmowy z SWPS

@koniecswiata Ciekawe, że odpisujesz :). Widziałem, że przerwa miesięczna była ustalona i być może potrwa na zawsze. Ja tak sobie myślę, że trauma może działać jak pozytywny kop. Dziękowanie za to, że jest lepiej nie zaprowadzi za daleko, ale zdawanie sobie sprawy z tego, że np. się prawie umarło czy coś podobnego, że pomóc w ocenie znacznie słabszych rzeczy, które na co dzień potrafią przejąć myśli z wielką mocą. Gdyby ktoś ledwo przeżył wyprawę na Mount Everest, to potem dając się pokonać krzywemu spojrzeniu sąsiadki z powodu posadzenia kwiatów w ogródku... Co mógłby sobie powiedzieć?

@FrytBajt2057 Ja mam wątpliwości, że trauma może działać jak pozytywny kop. To znaczy może, ale pod warunkiem, że człowiek ma dużą rezyliencję psychiczną, i wtedy wychodzi jeszcze silniejszy z danej sytuacji, ale to są raczej sporadyczne sytuacje. Trauma zapisuje się tak głęboko w psychice, że człowiek nie kontroluje swojego zachowania na niektóre bodźce. Człowiek nawet nie ma świadomego dostępu do tych wydarzeń - często te wydarzenia są "pocięte" w pamięci, nie ma ciągłości czasowej, człowiek może w ogóle nie pamiętać co się wydarzyło, bo tak działa fizjologia - w przypadku zagrożenia życia mózg działa na najwyższych obrotach, ale niektóre ośrodki w mózgu są "wyłączone" (np. pamięć), żeby przekierować całą energię na inne ośrodki, które mogą pomóc w przetrwaniu. To, o czym piszesz to moim zdaniem nie jest raczej trauma, tylko jakiś kryzys, nawet bardzo wymagający, z którego udało się wyjść i np. człowiek zwiększa zaufanie do siebie i swoich możliwości - bo przekonał się, że udało mu się przejść przez jakąś trudną sytuację. Wtedy mogą mu się też zmienić priorytety, może zacząć doceniać pewne rzeczy bardziej, może mieć inne spojrzenie na życie. Ale jeżeli chodzi o traumę, to do tego nie ma dostępu nawet psycholog - traumę poznaję się krok po kroku po objawach jakie daje, bo często nie jest możliwe odtworzenie tych wydarzeń krok po kroku w pamięci. Tu chodzi po prostu o definicję czym jest trauma, a czym np. kryzys. Ludzie nadużywają słowa trauma, bo nie znają definicji czym ta trauma jest. Czy moja odpowiedź coś wniosła dla Ciebie?

@koniecswiata Definicje są zawsze trudną częścią rozmowy, jeżeli nie są ustalone. Trochę tam chyba zbyt zdecydowanie napisałaś o objawach traumy, podając odgórnie konkretne wyznaczniki (zakładam, że nie każda ma wszystkie podane skrajne efekty), ale wypowiedź wniosła, jak najbardziej.