Co ciekawe, żadne lokalne opowieści nie wyjaśniają, dlaczego ta niewielka, położona nad malowniczym jeziorem mazurska wieś miałaby otrzymać tak ponuro brzmiącą nazwę. Żadnych przerażających historii o pobojowiskach, utopionych armiach czy trupach... no, przynajmniej nie o ludzkich trupach.
Pierwsza, chyba najczęściej wzmiankowana hipoteza zakłada, że nazwa Zgonu pochodzi od miejsca nad jeziorem, do którego spędzano bydło, żeby mogło napić się wody. Zatem - "zgon" od "zganiać", "zaganiać". Proste.
Druga hipoteza, znacznie ciekawsza, wywodzi nazwę miejscowości od sposobu poławiania ryb, określonego w XIX-wiecznym słowniku języka polskiego właśnie jako "zgon". Na jeziorze zastawiano sieci w jednym wybranym miejscu, a następnie napędzano tam ryby i po jakimś czasie wyciągano sieci pełne zdobyczy.
Jako że rybołówstwo należało do typowych zajęć ludności mazurskiej, druga opcja wydaje się bardziej pasować. Wyglądałoby więc na to, że - przynajmniej pod względem etymologicznym - zgon w Zgonie zaliczały co najwyżej ryby
#ciekawostki #polska #historia #ciekawostkihistoryczne #nazwymiejscowosci
@Apaturia źle kombinujesz, oryginalnie to niemiecka wieś i jej nazwa oryginalna to Sgonn. Za PRL zeby sobie ułatwić życie w niektorych przypadkach zapisywali nazwe miejscowosci tak jak slychac i cyk masz Zgon.
Tutaj na mazurach wiele takich miejsc jest.
@Cybulion Otóż nie tym razem
@Apaturia a kurcze, widzisz, ja poprostu mam znajomego ktory mi kiedyś o tym nawijał, bo sam pochodzi z tej wioseczki.
Faktycznie, masz racje mistrzu.
Na tych mazurach to wszystko jest jakies takie pokrecone, bo niby to prusy byly, ale mieszkancy mocno wymieszani, potem jeszcze ludnosc naplywowa po wyjebaniu Mazurów do niemiec. Kogelmogel istny
@Cybulion Twój post jest na zasadzie - nie znam się, ale się wypowiem.
W tamtych okolicach i nawet dużo dalej, jest wiele miejscowości, jezior, rzek, które od początku mają polsko brzmiące nazwy. Dlatego, że te tereny były zamieszkiwane przez ludność pochodzenia polskiego.
W latach 30-tych Niemcy uchwalili ustawę o zmianie nazw miejscowości, żeby miały niemieckie brzmienie. Tak na szybko nie mogę znaleźć dokładnego roku wprowadzenia tego prawa. Niestety Google już w tym nie chce pomóc.
Wcześniej te polskie nazwy były zapisywane wg niemieckiej transkrypcji.
W internecie są skany archiwalnych map niemieckich i można sobie powyszukiwać ciekawe nazwy.
@Cybulion Nie ma sprawy
@dziedzicpruski drogi dziedzicu cale życie podrozuje po mazurach, od zachodu i dawnej granicy pruskiej usianej bunkrami po wschod. Niejaki mazowiecki w XIIIw sprowadzil krzyzakow, potem byly to prusy. Ale mix ludności byl tu dosc ciekawy, z tad tez słowanskie nazewnictwo w wielu przypadkach.
Mowisz ze sie nie znam a ja ci powiem ze ustawa ktora starasz sie przywolac to 38r.
W latach 30-tych Niemcy uchwalili ustawę o zmianie nazw miejscowości, żeby miały niemieckie brzmienie. Tak na szybko nie mogę znaleźć dokładnego roku wprowadzenia tego prawa. Niestety Google już w tym nie chce pomóc.
@dziedzicpruski W 1938 roku rozpoczęła się akcja germanizacji nazw miejscowych w Prusach Wschodnich - może to o to chodzi. Odpowiedzialna za nią była komisja z uniwersytetu królewieckiego, w skład której wchodzili m. in. germanista i slawista. Komisja działała z inicjatywy gauleitera Ericha Kocha. Nazwy miejscowości w regionie zmieniano już wcześniej, w latach 1926-34, ale akcja z 1938 była najszerzej zakrojona, objęła ok. 70% dotychczas znanych nazw miejscowych.
@Apaturia Znalazłem artykuł na Wiki https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Germanizacja_nazw_w_Prusach
Jest jeszcze parę ciekawych opracowań.
Germanizacja+nazw+miejscowości+w+powiecie+ełckim.pdf
LINK https://wuwr.pl/osg/article/download/3311/3196/
Nazwy-nasze-i-nie-nasze.pdf
LINK https://www.agdm.pl/wp-content/uploads/2021/01/Nazwy-nasze-i-nie-nasze.pdf
@Cybulion Parę kilometrów od Zgonu jest kilka wiosek o pochodzeniu rosyjskim.
Największa to Wojnowo, ale blisko jest Iwanowo.
W Wojnowie osiedlili się uchodźcy religijni z Rosji tzw starowiercy. Władze pruskie zgodziły się na nazwę miejscowości zaproponowaną przez nich. We wsi jest cerkiew i klasztor starowierców. Jednak miejscowi ludzie wrócili z czasem pod zwierzchnictwo oficjalnej Cerkwi Prawosławnej.
@dziedzicpruski to aby nie jest juz przy podlasiu? Tam jest duzo prawosławnych. Zreszta pod moja ulubiona Ostróda(Osterode) jest wieś Mała Ruś - nosi nazwe po Bartnikach z rusi ktorzy zalozyli tam osade i produkowali miód. Niestety zbyt mala osada by stawiac religijne budowle. Zostal w sumie tylko mini cmentarz w lesie gdzie przeplataja sie nazwiska polskie, rosyjskie, zydowskie i niemieckie.
@Cybulion Mam na myśli Wojnowo nad Krutynią, między Zgonem, a Uktą.
Podobno znasz Mazury? Poza tym teraz są mapy on-line itp. Można wszystko sprawdzić "od ręki" w telefonie.
@Apaturia byłem tam kiedyś w jakich domkach (osrodek) rodem z prl. Zona mnie zrabala za wybór takiego miejsca.
@Kubilaj_Khan Ośrodek aż tak kiepski czy po prostu nazwa miejscowości odstraszała?
@Apaturia osrodek z rozpadającymi się domkami i syf ogólnie. Miejscowość spoko.
@dziedzicpruski dla twojej przyjemnosci w srode sie wybiore nad krutynie pietnasty raz w życiu, tym razem do wojnowa. Gdzies tam w okolicach mam znajomego kleche to moze cos tam poopowiada jak to działa. Zdac relacje fotograficzna?
Co do map online to geoportal sie na mnie wypial i nie ładuje mi żadnej mapki.
Troche mnie wysylasz w daleka podroz bo siedze teraz w muszynie XD
@Kubilaj_Khan Zapewne chodzi o legendarny ośrodek "Pod Dziką Różą". Teraz ludzie robią tam urbexy.
Zaloguj się aby komentować