Wybrane rocznice wypadające 23 października.

Nietypowe święta: Międzynarodowy Dzień Pantery Śnieżnej.

• 42 p.n.e. – Marek Antoniusz i Oktawian August pokonali w drugiej bitwie pod Filippi przywódców spisku przeciw Gajuszowi Juliuszowi Cezarowi. Widząc swą klęskę Marek Juniusz Brutus popełnił samobójstwo.
  
• 425 - Walentynian III został cesarzem Zachodniorzymskim w wieku sześciu lat.
  
• 1295 – Francja i Szkocja zawarły w Paryżu tzw. Stare Przymierze skierowane przeciwko Anglii.
  
• 1501 – Król Aleksander Jagiellończyk zatwierdził polsko-litewską unię mielnicką.
  
• 1707 – Po raz pierwszy zebrał się brytyjski parlament.
  
• 1739 – Wielka Brytania wypowiedziała Hiszpanii tzw. wojnę o ucho Jenkinsa. Przyczyną konfliktu stały się ataki Hiszpanów na brytyjskie statki handlowe w rejonie Karaibów. Ostatecznie wojnę wypowiedziano 23 października 1739 r. po przemówieniu w parlamencie kapitana Roberta Jenkinsa, któremu Hiszpanie odcięli ucho.
  
• 1793 – Sejm grodzieński ratyfikował II rozbiór Polski.
  
• 1812 - Francuski generał Claude Francois de Malet próbował obalić Napoleona, rozpuszczając wici że ten zginął w czasie kampanii w Rosji.
  
• 1862 - W wojskowym zamachu stanu zdetronizowano pierwszego króla niepodległej Grecji, Ottona I.
  
• 1896 – W Addis Abebie podpisano traktat pokojowy kończący I wojnę włosko-abisyńską. Włochy przegrały, a Etiopia zachowała niepodległość.
  
• 1911 - Wojna Włosko-Turecka: Pierwsze użycie samolotu w boju, Włoski pilot przez godzinę latał nad tureckimi pozycjami w pobliżu Trypolisu w Libii.
  
• 1913 – Otwarto pierwszy odcinek Ełckiej Kolei Wąskotorowej.
  
• 1915 – I wojna światowa: brytyjski okręt podwodny zatopił na Bałtyku niemiecki krążownik pancerny SMS „Prinz Adalbert” wraz z 672-osobową załogą.
  
• 1921 - Zmarł John Boyd Dunlop (ur. 1840), szkocki weterynarz i wynalazca. W 1887 roku jego syn poprosił go, by pomyślał, jak sprawić, by wygodniej jeździć na trójkołowym rowerze po brukowanych ulicach Belfastu. Dunlop zaczął eksperymentować z ulepszeniami opon z litej gumy. Wyciął stary wąż ogrodowy, włożył go do rury, pompował powietrzem i zamontował na tylnych kołach roweru trójkołowego syna. Dunlop wymyślił na nowo oponę pneumatyczną, która, nieznana Dunlopowi, została po raz pierwszy wymyślona przez Roberta Thomsona w 1845 r. Firma Dunlop przetestowała i opatentowała oponę pneumatyczną w Wielkiej Brytanii w 1888 r., a w 1890 r. uzyskała patent amerykański.
  
• 1923 – W Hamburgu wybuchło powstanie robotnicze pod przywództwem Komunistycznej Partii Niemiec.
  
• 1927 - W fińskim mieście Tampere spłonęło kino. Zginęło 21 osób, a prawie 30 zostało rannych.
  
• 1929 – W Staruni w ówczesnym województwie stanisławowskim znaleziono jedyny na świecie kompletny egzemplarz wymarłego nosorożca włochatego z epoki plejstocenu.
  
• 1929 – Nowojorski drapacz chmur Chrysler Building przejął, po zamontowaniu iglicy, tytuł najwyższego budynku na świecie (318,9 m). Niezbyt długo dzierżył palmę pierwszeństwa, w 1931 ukończono niedaleki Empire State Building o wysokości 381 metrów.
  
• 1939 – Masakra 56 Polaków przez Niemców w zakładzie karnym w Inowrocławiu.
  
• 1940 – Na granicy francusko-hiszpańskiej w Hendaye spotkali się Francisco Franco i Adolf Hitler.
  
• 1941 - Kampania śródziemnomorska: płynący w eskorcie konwoju HG75 z Gibraltaru do Wielkiej Brytanii niszczyciel HMS „Cossack” został storpedowany przez niemiecki okręt podwodny U-563, w wyniku czego doszło do wybuchu amunicji i oderwania części dziobowej. Zginęło 159 członków załogi, w tym dowódca kmdr. por. Edward Lyon Berthon, a 28 zostało rannych. Rozbitków wraz z „pechowym” okrętowym kotem-maskotką Oscarem przejęły niszczyciel HMS „Legion” i francuski eskortowiec „Commandant Duboc”. A dlaczego kot był pechowy? Jego pierwszym przydziałem był niemiecki pancernik "Bismarck", który to jak wiemy został zatopiony, dryfującego kota wyłowili marynarze Cossacka i nazwali Oscar. Po zatopieniu Cossacka, niezatapialny kot trafił na pokład lotniskowca HMS "Ark Royal". I zgadnijcie co się z tym okrętem stało 14 listopada 1941 roku. Po zatopieniu "Ark Royal" nikt już nie chciał zabrać na pokład pechowego kota. Resztę życia spędził w kapitanacie portu w Gibraltarze i domu marynarza w Belfaście.
  
• 1941 - III Rzesza zakazała żydom emigracjii, w tym z okupowanych przez nią terenów.
  
• 1942 – II wojna światowa w Afryce: rozpoczęła się II bitwa pod El Alamein.
  
• 1943 - Egzekucja około 300 zakładników w ruinach warszawskiego getta.
  
• 1943 - Oddział Gwardii Ludowej dokonał zamachu na Bar Podlaski w Warszawie, w wyniku którego zginęło 18 Niemców.
  
• 1944 - Założono Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.
  
• 1944 – Wojna na Pacyfiku: rozpoczęła się bitwa w zatoce Leyte. Była to największa w historii bitwa powietrzno-morska. Wzięło w niej udział ponad 211 okrętów Amerykańskich i Australijskich przeciwko 67 Japońskim. Amerykanie mieli przewagę w każdej klasie okrętów, jedynie różnica w pancernikach nie była aż tak duża. Ale to nie pancerniki już wtedy rządziły morzami, ale lotniskowce. Amerykanie mieli ich w tej bitwie 34; duże, lekkie, eskortowe, a Japończycy tylko 4.
  
• 1945 – Polskie Radio Katowice rozpoczęło emisję programu z radiostacji gliwickiej.
  
• 1950 – Na ulice Warszawy wyjechały pierwsze miejskie taksówki.
  
• 1950 – Powołana po wybuchu I wojny izraelsko-arabskiej Komisja Rozjemcza Narodów Zjednoczonych przedstawiła raport ze swojej działalności na forum Zgromadzenia Ogólnego.
  
• 1955 – Premier Ngo Dinh Diem pokonał w referendum byłego cesarza Bao Dai i założył Republikę Wietnamu (Południowego).
  
• 1955 - Obywatele Zagłębia Saary w referendum wybrali przyłączenie regiono do Niemiec zamiast Francji.
  
• 1956 – Na Węgrzech wybuchło powstanie antykomunistyczne. Trwało do 10 listopada 1956, i zostało stłumione przez zbrojną interwencję Armii Radzieckiej.
  
• 1957 - Urodził się Adam Nawałka, polski piłkarz, trener. Był selekcjonerem reprezentacji Polski, z którą zakwalifikował się na Euro 2016 (Ćwierćfinał) i MŚ 2018 (Faza Grupowa). Mundial zakończył się kompromitacją reprezentacji i jej selekcjonera, któremu zarzucano że w kadrze panowała zbyt imprezowa atmosfera.
  
• 1959 - Urodził się Weird Al Yankovic, amerykański muzyk, satyryk, parodysta. Jest głównie znany ze swoich dowcipnych piosenek na tematy popkulturowe i parodii znanych utworów innych artystów. Przykłady: Fat zamiast Bad (Michaela Jacksona) czy Amish Paradise zamiast Gangstas Paradise (Coolio).
  
• 1960 – Premiera westernu "Siedmiu wspaniałych" w reżyserii Johna Sturgesa.
  
• 1962 – Został wydany nakaz aresztowania kilku redaktorów zachodnioniemieckiego tygodnika „Der Spiegel” (m.in. Conrada Ahlersa oraz wydawcy i redaktora naczelnego Rudolfa Augsteina), którym zarzucono zdradę tajemnicy państwowej. Afera doprowadziła do rezygnacji Konrada Adenauera ze stanowiska kanclerza w przyszłym rządzie.
  
• 1963 – W czasie sztormu hiszpański frachtowiec MV „Juan Ferrer” wpadł na skały u wybrzeża Kornwalii, w wyniku czego zginęło 11 spośród 15 członków załogi. W miejscu gdzie doszło do katastrofy zbudowano latarnię morską Tater Du.
  
• 1967 – Debiut Marka Grechuty na festiwalu w Krakowie.
  
• 1970 - Na Wielkiej Pustyni Słonej w stanie Utah, Amerykanin Gary Gabelich na samochodzie rakietowym Blue Flame po raz pierwszy w historii przekroczył pojazdem naziemnym barierę 1000 km/h.
  
• 1971 - Za zgodą władz komunistycznych prymas Węgier kardynał József Mindszenty, po 15 latach pobytu w ambasadzie amerykańskiej w Budapeszcie, wyjechał do Wiednia.
  
• 1972 - Wojna Wietnamska: Zakończyła się Operacja Linebacker, pięciomiesięczna akcja bombardowania Wietnamu Północnego. 
  
• 1974 – Podczas odbywającej się w Wiedniu 75 sesji MKOL, Moskwa została wybrana na gospodarza XXII Letnich Igrzysk Olimpijskich w 1980 roku. W finałowym głosowaniu, radziecka stolica pokonała amerykańskie Los Angeles.
  
• 1978 – Liechtenstein został członkiem Rady Europy.
  
• 1981 - Nad Dunajem w Nowym Sadzie (Serbia) otwarto Most Wolności.
  
• 1983 – W Bejrucie eksplodowały dwie ciężarówki wypełnione trotylem, w wyniku czego zginęło 269 żołnierzy amerykańskich i francuskich.
  
• 1983 – Premiera 1. odcinka serialu telewizyjnego "Blisko, coraz bliżej" w reżyserii Zbigniewa Chmielewskiego. Serial opowiada o losach wielopokoleniowej polskiej rodziny z Górnego Śląska na przestrzeni lat 1863–1945.
  
• 1986 – Były dyktator Republiki Środkowoafrykańskiej Jean-Bédel Bokassa licząc na odzyskanie władzy powrócił do ojczyzny, gdzie został natychmiast aresztowany. To ten satrapa co się koronował na cesarza, a ceremonia pochłonęła większość budżetu jego biednego kraju.
  
• 1987 – Utworzono Przedsiębiorstwo Państwowe Porty Lotnicze.
  
• 1989 - Proklamowano powstanie Republiki Węgierskiej.
  
• 1989 - Ukazało się pierwsze wydanie hiszpańskiego dziennika El Mundo.
  
• 1989 – Eksplozja w Houston Chemical Complex w Pasadenie w Teksasie, sejsmografy zarejestrowały siłę 3,5 w skali Richtera. Zginęły 23 osoby, a 314 zostały ranne.
  
• 1991 - W Paryżu podpisano porozumienie pokojowe kończące konflikt w Kambodży.
  
• 1992 - Akihito jako pierwszy w historii japoński cesarz przybył z oficjalną wizytą do ChRL.
  
• 1993 – 10 osób zginęło, a 57 zostało rannych w wyniku zamachu bombowego przeprowadzonego przez Irlandzką Armię Republikańską (IRA) na sklep rybny w Belfaście.
  
• 1996 - Sejm RP umorzył uchwałą postępowanie w sprawie pociągnięcia do odpowiedzialności konstytucyjnej i karnej osób związanych z wprowadzeniem i realizacją stanu wojennego.
  
• 1996 - Odsłonięto Pomnik Poległych w Powstaniu Poznańskim 1956.
  
• 2000 - Zmarł Yokozuna, właśc. Rodney Agatupu Anoa'i (ur. 1966), amerykański wrestler pochodzenia samoańskiego. Najlepiej znany był z występów w organizacji World Wrestling Federation, gdzie odgrywał postać masywnego (ponad 250 kg) japońskiego zapaśnika sumo rangi yokozuna. Dwa razy posiadał mistrzostwo WWF World Heavyweight i został pośmiertnie wprowadzony do WWE Hall of Fame. Przyczyną jego śmierci był obrzęk płuc, wynikający z otyłości. W chwili śmierci ważył 260 kg.
  
• 2001 – Premiera iPoda.
  
• 2002 – Czeczeńscy terroryści zaatakowali moskiewski teatr na Dubrowce, biorąc około 700 zakładników.
  
• 2005 – W II turze wyborów prezydenckich Lech Kaczyński pokonał Donalda Tuska, uzyskując 54,04% głosów.
  
• 2007 - 22 osoby utonęły na meksykańskiej platformie wiertniczej podczas sztormu.
  
• 2008 - Chiński dysydent Hu Jia został laureatem Nagrody Sacharowa przyznawanej przez Parlament Europejski.
  
• 2011 - 604 osoby zginęły, a 4152 zostały ranne w wyniku trzęsienia ziemi o sile 7,1 stopnia w skali Richtera w tureckiej prowincji Wan.
  
• 2011 - Nowe władze Libii oficjalnie ogłosiły wyzwolenie kraju i zakończenie wojny domowej. Pokój nie trwał długo. Zwycięzcy nie mogli się ze sobą dogadać i wkrótce wybuchła kolejna wojna domowa.
  
• 2014 – W wyniku wybuchu gazu w kamienicy przy ulicy F. Chopina 18 w Katowicach zginęły trzy osoby (dziennikarze Dariusz Kmiecik i Brygida Frosztęga-Kmiecik oraz ich 2-letni syn), a 5 zostało rannych, z których jedna zmarła później w szpitalu.
  
• 2015 – 43 osoby zginęły, a 8 zostało rannych w zderzeniu autokaru z ciężarówką w Puisseguin koło Bordeaux we Francji.
  
• 2022 - XI Jinping został wybrany na trzecią kadencję jako Sekretarz Generalny Chińskiej Partii Komunistycznej.
  

https://youtu.be/lOfZLb33uCg

#rocznicanadzis #ciekawostki #ciekawostkihistoryczne #historia