Wybrane rocznice wypadajace 21 października.

Nietypowe święta: Dzień Naprawy, Dzień Odpoczynku od Świętowania, Dzień Bez Skarpetek.

• 686 – Konon został papieżem. Nie, to nie żart z niedoszłym prezydentem Białegostoku w roli głównej. Serio był taki papież.
  
• 1520 – W czasie swej wyprawy dookoła świata Ferdynand Magellan odkrył cieśninę nazwaną później jego imieniem.
  
• 1595 – Dzień po wygranej przez wojska polskie bitwie pod Cecorą zawarto traktat pokojowy, na mocy którego Tatarzy uznali władzę Jeremiego Mohyły osadzonego na tronie mołdawskim przez kanclerza Jana Zamoyskiego i zgodzili się, by na obszarze Hospodarstwa pozostały polskie wojska. Dwa dni później armia tatarska rozpoczęła odwrót.
  
• 1600 - Stoczono bitwę pod Sekigaharą. Była to jedna z decydujących bitew w dziejach Japonii. Wyniosła na szczyt władzy Ieyasu Tokugawę (1543–1616), który potrafił to zwycięstwo militarne przekształcić w hegemonię swojego rodu, który władał krajem, aż do restauracji Meiji w drugiej połowie XIX wieku.
  
• 1638 – W wyniku uderzenia pioruna kulistego w kościół w Widecombe-in-the-Moor w Anglii zginęły 4 osoby, a 60 zostało rannych.
  
• 1797 – Wszedł do służby najstarszy obecnie okręt wojenny na świecie, będący w czynnej służbie USS „Constitution”.
  
• 1805 – III koalicja antyfrancuska: zwycięstwo floty brytyjskiej nad francusko-hiszpańską w bitwie pod Trafalgarem. W czasie bitwy zginął słynny admirał Horatio Nelson, który dowodził siłami brytyjskimi. Flota hiszpańsko-francuska miała zamiar przedrzeć się do kanału La-Manche i wysadzić desant na wyspy brytyjkie, ale Brytyjczycy zniweczyli te plany jeszcze w pobliżu Gibraltaru.
  
• 1827 – Po raz pierwszy zwołano Sejm Wielkiego Księstwa Poznańskiego.
  
• 1831 – Kapitulacja twierdzy zamojskiej i upadek powstania listopadowego.
  
• 1879 – W Menlo Park w stanie New Jersey zespół badawczy pod kierownictwem Thomasa Alvy Edisona skonstruował pierwszą w pełni użyteczną żarówkę z grafitowym żarnikiem, która świeciła przez kilkadziesiąt godzin.
  
• 1893 – Zainaugurował działalność Teatr Miejski w Krakowie (obecnie Teatr im. Juliusza Słowackiego).
  
• 1902 – Zakończył się 5-miesięczny strajk w amerykańskich kopalniach.
  
• 1907 – Ponad 12 tys. osób zginęło w trzęsieniu ziemi w Tadżykistanie.
  
• 1914 – I wojna światowa: Turcja zamknęła dla żeglugi drogę wodną przez cieśniny Bosfor i Dardanele.
  
• 1916 – Premier Austrii Karl von Stürgkh został zastrzelony w wiedeńskiej restauracji przez filozofa Friedricha Adlera.
  
• 1918 – Włodzimierz Lenin powołał Główny Zarząd Wywiadowczy (GRU).
  
• 1919 - Austriacki parlament ratyfikował traktat pokojowy z Saint Germain. Powstała I Republika Austriacka.
  
• 1921 - 29 Prezydent USA Warren G. Harding wygłosił przemówienie potępiające linczowanie Afroamerykanów na głębokim południu USA. Harding był pierwszym urzędującym prezydentem USA który wygłosił takie przemówienie.
  
• 1923 – W Deutsches Museum w Monachium uruchomiono pierwsze na świecie planetarium.
  
• 1930 – 271 górników zginęło w katastrofie w kopalni węgla kamiennego w Alsdorfie koło Akwizgranu.
  
• 1931 - W Drugiej Republice Hiszpańskiej wprowadzono cenzurę prasy.
  
• 1938 – II wojna chińsko-japońska: wojska japońskie zajęły Kanton.
  
• 1939 – Niemcy dokonali egzekucji zakładników w Lesznie, Śremie, Osiecznej, Włoszakowicach, Gostyniu, Krobi i Poniecu.
  
• 1940 - Została wydana powieść Ernesta Hemingwaya "Komu bije dzwon". Najważniejsze dzieło autora obok powieści "Stary człowiek i morze".
  
• 1944 - Front zachodni: zwycięstwo wojsk amerykańskich w bitwie o Akwizgran (2–21 października). Ze względu na wyjątkową zaciekłość i natężenie walk, jest to jedno z nielicznych starć na froncie zachodnim, porównywane przez historyków do bitwy stalingradzkiej.
  
• 1944 - Wojna o Pacyfik: doszło do pierwszego ataku kamikaze (na australijski krążownik HMAS „Australia”).
  
• 1944 - Żołnierze radzieccy dokonali zbrodni na niemieckiej ludności w Nemmersdorf (Prusy Wschodnie).
  
• 1947 - Rozpoczęła się operacja wysiedlenia rodzin z zachodniej Ukrainy, których członkowie byli podejrzewani o współpracę z OUN lub UPA.
  
• 1948 - I wojna izraelsko-arabska: zakończyła się operacja „Awak” (23 sierpnia – 21 października), w trakcie której Siły Powietrzne Izraela dostarczyły zaopatrzenie do żydowskich osiedli izolowanych przez wojsko egipskie na pustyni Negew; zwycięstwo wojsk izraelskich nad egipskimi w bitwie o Beer Szewę (20–21 października).
  
• 1949 – Przekazano do eksploatacji pierwszy zbudowany po wojnie w Polsce statek pełnomorski SS „Sołdek”. Sołdek obecnie jest statkiem muzeum w Gdańsku, niedaleko słynnego żurawia portowego.
  
• 1949 - Urodził się Binjamin Netanjahu, izraelski polityk, premier Izraela. Stoi na czele 37., a wcześniej 27., 32., 33., 34. i 35. rządu Izraela. W lipcu 2019 roku został najdłużej sprawującym urząd premierem Izraela
  
• 1956 - Władysław Gomułka został I sekretarzem KC PZPR, zastępując na tym stanowisku Edwarda Ochaba.
  
• 1956 - W Suwałkach odnotowano polskie październikowe minimum temperatury (−14,2 °C).
  
• 1959 – W Nowym Jorku otwarto Muzeum Guggenheima. Mieści się tutaj sławna kolekcja malarstwa impresjonistycznego, postimpresjonistycznego, wczesnego modernizmu i sztuki współczesnej, ponadto odbywają się tutaj różnego rodzaju czasowe wystawy sztuki. Budynek muzeum przyciąga wzrok swoim niecodziennym wyglądem.
  
• 1959 - Prezydent USA Dwight D. Eisenhower zatwierdził przeniesienie wszystkich aktywności kosmicznych armii amerykańskiej pod jurysdykcję NASA.
  
• 1962 – Amerykańska sonda Ranger 5 przeleciała 725 km nad powierzchnią Księżyca i weszła na orbitę okołosłoneczną.
  
• 1963 – Założono Europejską Konfederację Piłki Siatkowej (CEV) z siedzibą w Luksemburgu.
  
• 1963 – Ostatni żołnierz polskiego podziemia antykomunistycznego i niepodległościowego sierżant Józef Franczak ps. „Laluś” poległ w walce z obławą ZOMO we wsi Majdan Kozic Górnych na Lubelszczyźnie.
  
• 1964 – W Nowym Jorku został uprowadzony boss mafijny Joseph Bonanno, co doprowadziło do wybuchu tzw. wojny bananowej między amerykańskimi rodzinami mafijnymi.
  
• 1966 – Na walijską wieś Aberfan osunęła się hałda kopalniana, w wyniku czego zginęły 144 osoby, głównie uczniowie z zasypanej szkoły. Odpady składowane na stromych zboczach wzgórz zostały podmyte przez silne ulewy przetaczające się nad Aberfan w 1966. Mimo że władze lokalne już w 1963 wyrażały zaniepokojenie z powodu obecności składowisk nad szkołą podstawową, to kierownictwo kopalni ignorowało ten temat. Katastrofa była głównym wątkiem trzeciego odcinka trzeciego sezonu serialu "The Crown" z 2019 r.
  
• 1970 – Otwarto sześciopasmowy most autostradowy Lillebæltsbroen nad Małym Bełtem (Dania), łączący Jutlandię z wyspą Fionia.
  
• 1971 – 21 osób zginęło, a ok. 100 zostało rannych w wyniku eksplozji gazu w centrum handlowym w Clarkston na przedmieściach Glasgow.
  
• 1978 – Pilotujący awionetkę 20-letni Australijczyk Frederick Valentich zaginął w niewyjaśnionych okolicznościach nad Cieśniną Bassa. Wcześniej informował wieżę kontroli lotów w Melbourne o ścigającym go UFO.
  
• 1980 - Zmarł Hans Asperger (ur. 1906), austriacki psychiatra, pediatra. Odkrył i opisał łagodną formę autyzmu, nazwaną od jego nazwiska Zespołem Aspergera.
  
• 1983 – Wmurowano kamień węgielny pod budowę Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi.
  
• 1983 – XVII Generalna Konferencja Miar ustaliła obecnie obowiązującą definicję metra.
  
• 1984 - Austriacki kierowca wyścigowy Niki Lauda, zdobył swój trzeci i ostatni tytuł mistrza świata Formuły 1. Wygrał klasyfikację generalną wyprzedzając o pół punktu kolegę z zespołu Alaine'a Prosta.
  
• 1984 – Biskupi archidiecezji warszawskiej wystosowali list do wiernych, w którym wyrazili niepokój o losy zaginionego ks. Jerzego Popiełuszki.
  
• 1985 – Premiera komedii erotycznej "Och, Karol" w reżyserii Romana Załuskiego.
  
• 1986 – Wyspy Marshalla uzyskały niepodległość (od USA).
  
• 1987 – W szpitalu w Dżafnie na północy Sri Lanki indyjscy żołnierze dokonali masakry 68–70 pacjentów i członków personelu narodowości tamilskiej.
  
• 1989 – 127 osób zginęło, a 19 zostało rannych w katastrofie honduraskiego Boeinga 727 w Hondurasie. Samolot rozbił się na wzgórzach w pobliżu portu lotniczego Tegucigalpa-Toncontin z powodu błędu pilota. Lotnisko w Tegucigalpie jest jednym z najbardziej niebezpiecznych na świecie, głównie przez ścieżkę podejścia do lądowania prowadzącą między wzgórzami, co wymaga od pilotów dużej wprawy i uwagi. Na załączonym filmie widać jakich manewrów trzeba użyć by tam lądować.
  
• 1990 - Dany Szamun, syn byłego prezydenta Libanu Kamila Szamuna i lider Narodowej Partii Liberalnej został zamordowany w swym mieszkaniu w Bejrucie wraz z żoną i dwoma synami.
  
• 1993 – Został zamordowany prezydent Burundi Melchior Ndadaye, co spowodowało wybuch krwawej wojny domowej.
  
• 1993 - Urodził się Jere Pöyhönen znany jako Käärijä, fiński piosenkarz. Reprezentant Finlandii w 67. Konkursie Eurowizji w Liverpoolu (2023). Przegrał tam tylko z ciągniętą za uszy przez krajowe jury Loreen. Tak, mam nadal o to ból dupy że jego piosenka z wpadającym w ucho refrenem Cha Cha Cha przegrała.
  
• 1994 - W estońskim mieście Tammiku trzej złomiarze ukradli blok metalu zawierający promieniotwórczy cez-137. Jeden z nich został śmiertelnie napromieniowany, a troje członków jego rodziny i dwóch pozostałych zapadło na chorobę popromienną.
  
• 1994 - W wyniku zawalenia się mostu Seongsu w Seulu zginęły 32 osoby.
  
• 1999 – II wojna czeczeńska: 140 osób zginęło, a kilkaset zostało rannych w wyniku rosyjskiego ostrzału rakietowego centrum Groznego.
  
• 2000 – W teleturnieju Milionerzy emitowanym przez telewizję TVN po raz pierwszy padła wygrana w wysokości 500 000 złotych.
  
• 2001 – Rozpoczęła się misja statku Sojuz TM-33 na Międzynarodową Stację Kosmiczną z południowoafrykańskim turystą kosmicznym Markiem Shuttleworthem na pokładzie.
  
• 2002 – 14 osób zginęło, a 50 zostało rannych w podwójnym samobójczym zamachu członków Islamskiego Dżihadu na autobus w Haderze w Izraelu.
  
• 2003 - Papież Jan Paweł II powołał 30 nowych kardynałów, w tym Polaka Stanisława Nagyego.
  
• 2004 - Przywódca Kuby Fidel Castro złamał nogę przewracając się po wygłoszeniu przemówienia w Santa Clara.
  
• 2006 – W swym domu w Kiełpinie popełniła samobójstwo 14-letnia Ania Halman, uczennica Gimnazjum nr 2 w Gdańsku, która dzień wcześniej została w trakcie lekcji upokorzona przez pięciu uczniów swojej klasy. Minister edukacji Roman Giertych przedstawił po jej śmierci plan "Zero tolerancji dla przemocy w szkole".
  
• 2007 - W referendum konstytucyjnym w Turcji ponad 70% głosujących opowiedziało się za bezpośrednim wyborem prezydenta i skróceniem jego kadencji do 5 lat.
  
• 2007 – Platforma Obywatelska wygrała przedterminowe wybory parlamentarne.
  
• 2010 – Piotr Duda został wybrany na stanowisko przewodniczącego NSZZ „Solidarność”.
  
• 2013 – 7 osób (w tym zamachowczyni) zginęło, a 37 zostało rannych w wyniku wybuchu bomby w autobusie w rosyjskim Wołgogradzie.
  
• 2014 - 5 osób, w tym szef francuskiego koncernu petrochemicznego Total Christophe de Margerie, zginęło w wyniku zderzenia jego prywatnego samolotu z ciężarówką-pługiem na podmoskiewskim lotnisku Wnukowo.
  
• 2014 - Południowoafrykański lekkoatleta Oscar Pistorius został skazany na 5 lat więzienia za nieumyślne spowodowanie śmierci swojej partnerki Reevy Steenkamp.
  
• 2016 – 79 osób zginęło, a 551 zostało rannych w wyniku wykolejenia przepełnionego pociągu w miejscowości Eséka w południowo-zachodnim Kamerunie.
  
• 2021 – Na planie niezależnego westernu "Rust" w Santa Fe w stanie Nowy Meksyk aktor Alec Baldwin nieumyślnie postrzelił reżysera Joela Souzę i operatorkę Halynę Hutchins. Souza został poważnie ranny, z kolei Hutchins zmarła od ran w trakcie transportu do szpitala.
  

https://youtu.be/nk0a0AgLsGU

#rocznicanadzis #ciekawostki #ciekawostkihistoryczne #historia