Wybrane rocznice wypadające 14 grudnia.
Nietypowe święta: Dzień Małpy
https://youtu.be/TxNprnas7i8
#rocznicanadzis #ciekawostki #ciekawostkihistoryczne #historia
Nietypowe święta: Dzień Małpy
-
557 - Konstantynopol został poważnie zniszczony przez trzęsienie ziemi. Pękła kopuła świątyni Hagia Sophia.
-
1542 – Maria I Stuart została królową Szkotów.
-
1547 – Radziwiłłowie otrzymali tytuł książęcy.
-
1575 – Książę Siedmiogrodu Stefan Batory został ogłoszony królem Polski i wielkim księciem litewskim.
-
1586 – Dwa dni po jego śmierci w Grodnie przeprowadzono (pierwszą w Europie Wschodniej) sekcję zwłok Stefana Batorego.
-
1658 – Kawaleria polska pod wodzą Stefana Czarnieckiego przeprawiła się przez cieśninę morską w Danii. Wydarzenie, opisane przez Jana Chryzostoma Paska, zostało uwiecznione przez Józefa Wybickiego w Mazurku Dąbrowskiego.
-
1663 – Na krakowskim rynku odbyła się publiczna egzekucja żydowskiego lekarza i aptekarza Matatiasza Calahory, skazanego na karę śmierci za obrazę Matki Boskiej.
-
1701 – Pod Tryszkami na Żmudzi, hetman wielki litewski Grzegorz Antoni Ogiński zaatakował szwedzki obóz króla Karola XII Wittelsbacha, co spowodowało wkroczenie wojsk szwedzkich na Litwę na początku 1702 roku.
-
1782 – Bracia Montgolfier wypuścili z przydomowego ogródka swój pierwszy balon o objętości 18 m³, który wzbił się na wysokość 250 m. Dwa dni później sporządzili i wysłali notatkę o tym fakcie do paryskiej Akademii Nauk.
-
1799 - Zmarł George Washington (ur. 1732), amerykański generał i polityk. Pierwszy prezydent USA i bohater wojny o niepodległość. Jego wizerunek został na zawsze utrwalony na banknocie 1 dolarowym.
-
1812 - Wyprawa Napoleona Bonaparte do Rosji zakończyła się klęską. Ostatnie wojska francuskie zostały wypchnięte z rosyjskiego terytorium.
-
1833 – Słynny niemiecki znajda Kaspar Hauser został w ogrodach dworskich w Ansbach poważnie zraniony nożem przez nieznanego sprawcę, w wyniku czego zmarł trzy dni później. Jaka była jego historia? 26 maja 1828 r. na ulicach Norymbergi pojawił się chłopiec w wieku ok.16 lat, ubrany w chłopskie ubranie i poza paroma słowami niepotrafiący mówić. Miał przy sobie dwa listy, w jednym z nich nadawca prosił kapitana lokalnego szwadronu kawalerii o wzięcie chłopca pod opiekę lub powieszenie. Chłopak został zaprowadzony do domu kapitana Wesseniga, tam wypytywany powtarzał że chce być kawalerzystą jak jego ojciec i koń. Na kolejne pytania reagował płaczem i słowami: Weiss nicht („Nie wiem”). Zabrano go na komendę policji, tam napisał jedno nazwisko: Kaspar Hauser. Kolejne dwa miesiące spędził w miejskim więzieniu pod opieką strażnika Andreasa Hiltela. Ku jego wyraźnej radości odwiedzało go tam wielu ciekawskich. Był w wieku ok. 16 lat, ale miał dojrzałość psychiczną sześcioletniego dziecka. Był wesoły, chodził jak małe dziecko i nie potrafił używać palców. Nie chciał jeść niczego oprócz chleba i wody. Burmistrz Binder twierdził że chłopak był obdarzony doskonałą pamięcią, jego zdaniem dowód na szlachetne urodzenie młodzieńca. Kaspar cierpiał na powtarzające się ataki katalepsji i epilepsji. Z czasem nauczył się mówić na tyle że był w stanie opowiedzieć swoją historię. Hauser twierdził że większość życia spędził w ciasnej i ciemnej celi, mając za zabawkę drewnianego konika. Jadł wyłącznie chleb popijany wodą. Czasami dostawał środek nasenny, po czym ktoś go strzygł i zmieniał mu ubranie. Pierwszym człowiekiem jakiego ujrzał był mężczyzna który nauczył go wypowiadać powtarzane przezeń zdanie: Chcę być żołnierzem, jak mój ojciec i pisać nazwisko Kaspar Hauser. Mężczyzna ten zawsze pilnował, aby Kaspar nie ujrzał nawet przypadkiem jego twarzy, a pewnego dnia wyprowadził go z celi na świat. Oszołomiony Kaspar zemdlał, a następną rzeczą, jaką pamiętał, był dzień, w którym pojawił się w Norymberdze. Cała Europa usłyszała o tajemniczym chłopaku. Niektórzy uważali go za sprytnego oszusta, który udaje tępaka. Inni łączyli go z rodziną księcia Badenii z powodu fizycznych podobieństw. Chłopaka oddano pod opiekę Georga Daumera, który nauczył go czytać i pisać, poddał go kuracji i zachęcił do pisania pamiętnika. W przyjaznym otoczeniu Hauser w końcu mógł godnie żyć i się rozwijać. 17 października 1829 ktoś zaatakował go siekierą, ale został tylko ranny w czoło. Zaalarmowani urzędnicy poprosili policję o ochronę Kaspara i przenieśli go w inne miejsce. Jego nowym opiekunem był baron von Tucher, który znalazł Hauserowi zatrudnienie w charakterze kopisty w lokalnej kancelarii prawnej. Próba zabójstwa wzmocniła plotki dotyczące związku Hausera z domem badeńskim. Wkrótce zainteresował się nim również brytyjski szlachcic Filip Henryk, 4 Hrabia Stanhope. Próbował on uzyskać prawo do opieki na chłopcem. Przeniósł Hausera do Ansbach, gdzie oddał go pod kuratelę Johana Georga Meyera. Stanhope szybko ogłosił, że Hauser pochodzi z Węgier i nie jest szlachetnie urodzony. Niektórzy historycy podejrzewają że Stanhope miał związki z dynastią badeńską. 14 grudnia 1833 r. Hausera zwabiono do ogrodów dworskich w Ansbachu, obietnicą, że dowie się czegoś o swoim pochodzeniu. Tam nieznajomy ugodził go nożem, przebijając płuco. Kaspar Hauser zdołał wrócić do domu, gdzie zmarł kilka dni później. Nie potrafił zidentyfikować napastnika. Policja przeszukująca park znalazła liścik o treści: Hauser będzie w stanie powiedzieć wam, jak wyglądam, skąd pochodzę i kim jestem. Aby zaoszczędzić mu tego, sam to wyjawię. Jestem z … przy granicy z Bawarią … Nazywam się MLO”. Stanhope i Meyer próbowali później twierdzić, że przyczyną śmierci Hausera było samobójstwo. Hausera pochowano na miejskim cmentarzu, stawiając nagrobek z inskrypcją: „Tu spoczywa Kaspar Hauser, zagadka swoich czasów. Narodził się w nieznanych okolicznościach, jego śmierć owiana jest tajemnicą”.
-
1896 – Uruchomiono metro w Glasgow. Jest to drugi system kolei podziemnej otwarty w Wielkiej Brytanii i trzeci na świecie. Charakterystyczną cechą metra w Glasgow jest nietypowy rozstaw szyn wynoszący cztery stopy, czyli 1220 mm. Przekrój tuneli w Glasgow wynosi 3,4 m, co wymusza stosowanie pociągów o małej wysokości.
-
1900 – Max Planck przedstawił w Berlinie teorię kwantową.
-
1903 – Wilbur Wright na samolocie Flyer I pokonał w 4 sekundy dystans 34 metrów. Oficjalnie za pierwszy w historii lot samolotem uznaje się próbę jego brata Orvilla z 17 grudnia.
-
1906 – Wszedł do służby pierwszy niemiecki okręt podwodny SM U-1.
-
1911 – Wyprawa dowodzona przez Norwega Roalda Amundsena dotarła jako pierwsza w historii na biegun południowy.
-
1912 – Uczestnik australijskiej wyprawy badawczej na Antarktydę, Belgrave Edward Sutton Ninnis zginął wpadając do kilkudziesięciometrowej szczeliny lodowcowej wraz z psim zaprzęgiem i większością zapasów. Towarzyszący mu Douglas Mawson i Xavier Mertz rozpoczęli natychmiastowy powrót do bazy, w trakcie którego drugi z nich zmarł.
-
1913 - Zwodowano krążownik liniowy "Haruna", koń roboczy japońskiej marynarki w I i II wojnie światowej.
-
1916 – Duńczycy w pierwszym w historii referendum narodowym zgodzili się na sprzedaż USA Duńskich Indii Zachodnich (obecnie Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych).
-
1918 - Abdykował król elekt Finlandii Fryderyk Karol Heski.
-
1918 - Radykalna partia Sinn Féin wygrała wybory parlamentarne w Irlandii. Wybory te są postrzegane jako kluczowy moment w nowoczesnej historii Irlandii. Nacjonalistyczna Irlandzka Partia Parlamentarna (ang. Irish Parliamentary Party), która dominowała w irlandzkiej polityce od 1880, w wyborach tych odniosła zdecydowaną porażkę.
-
1922 - Prezydent RP Gabriel Narutowicz przybył do Belwederu, gdzie uroczyście odbył się akt przekazania mu władzy przez Naczelnika Państwa marszałka Polski Józefa Piłsudskiego. Prezydent Gabriel Narutowicz przyjął dymisję rządu Juliana Nowaka.
-
1923 – Upadł drugi rząd Wincentego Witosa.
-
1927 - Irak ogłosił niezależność (od Wielkiej Brytanii).
-
1930 – W Łodzi odsłonięto pomnik Tadeusza Kościuszki.
-
1931 – Przedsiębiorstwo Bentley Motors Limited zostało kupione przez Rolls-Royce’a.
-
1935 - Tomáš Garrigue Masaryk z powodu złego stanu zdrowia ustąpił ze stanowiska prezydenta Czechosłowacji.
-
1939 - 46 osób zostało rozstrzelanych przez Niemców w Palmirach.
-
1939 - Adolf Hitler spotkał się z przywódcą norweskiej partii faszystowskiej Nasjonal Samling Vidkunem Quislingiem.
-
1939 - Po napaści na Finlandię ZSRR został wykluczony z Ligi Narodów.
-
1939 - W Bydgoszczy założono pierwszy niemiecki teatr w okupowanej Polsce.
-
1940 - Na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley, zespół pod kierownictwem Glenna Seaborga, po raz pierwszy wytworzył radioaktywny pierwiastek chemiczny pluton.
-
1941 - Kampania śródziemnomorska: brytyjski krążownik lekki HMS „Galatea” został storpedowany przez niemiecki okręt podwodny U-557, w wyniku czego szybko zatonął z 23 oficerami (w tym dowódcą) i 447 marynarzami. Pozostałych 154 członków załogi uratowały niszczyciele „Griffin” i „Hotspur”.
-
1943 - Zmarł John Harvey Kellogg (ur. 1852) - amerykański lekarz dietetyk, wynalazca płatków kukurydzianych i masła orzechowego. Przysmaki te wynalazł wraz z bratem Willem Keithem Kelloggiem. Zrewolucjonizowali oni typowe amerykańskie śniadanie, które dotąd składało się głównie z mięsa i jajek. Bracia ewentualnie pożarli się w kwestii dodawania cukru do płatków, więc Will (który chciał je słodzić) spakował manatki i założył własną firmę, Battle Creek Toasted Corn Flake Company, która ewentualnie stała się obecną The Kellogg Company. Dr John Kellogg był zagorzałym przeciwnikiem onanizmu, któremu przypisywał różne negatywne następstwa, zarówno w sferze fizycznej, emocjonalnej, jak i duchowej człowieka. W celu jej zwalczania zalecał obrzezanie bez znieczulenia.
-
1944 - W obozie jenieckim na Palawanie japońscy żołnierze zamordowali 139 amerykańskich jeńców wojennych.
-
1946 - Zgromadzenie Ogólne ONZ obrało za swą siedzibę Nowy Jork.
-
1947 – W Madrycie otwarto Stadion Santiago Bernabéu. Jest macierzystym obiektem Realu Madryt, mecze rozgrywa na nim także reprezentacja Hiszpanii.
-
1948 – Założono klub piłkarski Górnik Zabrze.
-
1948 - W USA przyznano patent na pierwszą grę komputerową. Tą "grą" był analogowy symulator pocisku rakietowego z roku 1947 r.
-
1950 – Rząd podjął uchwałę o budowie warszawskiego metra. Naprawdę poważne prace nad budową metra w Warszawie zaczęły się dopiero w latach 80. Budowa pierwszej linii trwała z przerwami od 15 kwietnia 1983 do 25 października 2008.
-
1955 – Albania, Austria, Bułgaria, Finlandia, Hiszpania, Irlandia, Jordania, Laos, Portugalia, Rumunia, Węgry i Włochy zostały członkami ONZ.
-
1957 - Zakończono odbudowę Bramy Brandenburskiej w Berlinie.
-
1958 – Radziecka wyprawa polarna zdobyła południowy biegun względnej niedostępności.
-
1960 – Powstała Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD).
-
1961 – 20 uczniów zginęło, a 13 i kierowca zostało rannych w wyniku uderzenia pociągu w autobus szkolny na przejeździe w Greeley w amerykańskim stanie Kolorado.
-
1962 – Amerykańska sonda Mariner 2 jako pierwszy ziemski obiekt zbliżyła się do Wenus.
-
1962 – Wystartowała Telewizja Wrocław.
-
1962 - Na pokładzie liniowca SS „France” dotarł do Nowego Jorku wypożyczony z paryskiego Luwru i ubezpieczony na 100 mln dolarów obraz "Mona Lisa" pędzla Leonarda da Vinci.
-
1963 - W Los Angeles doszło do przerwania zbiornika retencyjnego Baldwin Hills. Zginęło pięć osób a setki straciły swoje domy.
-
1964 - Wojna wietnamska: lotnictwo amerykańskie rozpoczęło bombardowania tzw. Szlaku Ho Chi Minha w Laosie.
-
1965 – Na Morzu Północnym zatonął niemiecki okręt podwodny „Hai” (dawny U-2365), w wyniku czego zginęło 20 z 21 członków załogi.
-
1966 – W zderzeniu dwóch autobusów na Zakopiance koło Myślenic zginęli obaj kierowcy i 6 osób z zespołu krakowskiego Teatru Rozmaitości, w tym aktorzy Adam Fiut i Jan Zieliński.
-
1970 – Grudzień 1970: robotnicy Stoczni Gdańskiej odmówili podjęcia pracy i wielotysięczny tłum przed południem udał się pod siedzibę Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Gdańsku.
-
1971 – Wojna o niepodległość Bangladeszu: ponad 200 intelektualistów zostało uprowadzonych ze swoich domów w Dhace i zamordowanych przez milicję Al-Badr i armię pakistańską.
-
1971 – Amerykański satelita OSO 7 wykonał pierwszą bezpośrednią obserwację koronalnego wyrzutu masy na Słońcu.
-
1972 - Załoga Apollo 17, Harrison Schmitt i Gene Cernan odbyli swój trzeci i ostatni podczas tej misji spacer po księżycu. Jak dotąd jest to ostatni raz gdy człowiek stąpał po księżycu.
-
1977 - Dokonano oblotu radzieckiego śmigłowca transportowego Mi-26. Mi-26 jest śmigłowcem przeznaczonym do przenoszenia dużych ładunków o masie nieprzekraczającej 20 ton, na podwieszeniu zewnętrznym i wewnątrz pojemnego kadłuba. Wersje pasażerskie mieszczą do 120 osób.
-
1979 – Ukazał się album "London Calling" grupy The Clash. Album porusza problemy bezrobocia, rasizmu i konfliktów rasowych, zażywania narkotyków, a także odpowiedzialności za dorosłe życie.
-
1979 - Urodził się Michael Owen, angielski piłkarz który grał dla Liverpoolu, Realu Madryt, Newcastle United, Manchester United, Stoke City i Reprezentacji Anglii. Zakończył karierę w 2013 roku.
-
1981 - Agent wywiadu PRL Marian Zacharski został skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności przez amerykański sąd. W 1985 roku odzyskał wolność dzięki przeprowadzonej w Berlinie wymianie agentów.
-
1981 - Izrael zaanektował Wzgórza Golan.
-
1989 – Patricio Aylwin zwyciężył w pierwszych od 19 lat demokratycznych wyborach prezydenckich w Chile.
-
1989 - Zmarł Andriej Sacharow (ur. 1921), rosyjski fizyk, dysydent, laureat Pokojowej Nagrody Nobla.
-
1991 – Erupcja włoskiego wulkanu Etna na Sycylii. Była to jedna z najsilniejszych i najdłuższych erupcji w historii Etny, trwała do 30 marca 1993 roku. Podczas tej erupcji lawa dotarła prawie do miasteczka Zafferana Etnea. Desperacko próbowano zablokować rzekę płynącej lawy za pomocą bloków cementu oraz eksplozji dynamitu. W akcji brali też udział żołnierze i samoloty NATO z bazy wojskowej Sigonella położonej nieopodal Katanii. Bohaterem tego wydarzenia stał się Rosario di Carlo znany jako Saro Ruspa (Saro Spycharka), który za pomocą swojej maszyny, spychając zastygającą lawę, zdołał skonstruować ścianę blokującą rzekę spływającego materiału.
-
1992 - Wojna w Abchazji: Helikopter ewakuujący ludzi z oblężonego Tkwarczeli został zestrzelony. Zginęły co najmniej 52 osoby, w tym 25 dzieci.
-
1993 – Premiera filmu "Samowolka" w reżyserii Feliksa Falka. Film pokazuje realia życia w polskich koszarach na początku lat 90. xx. wieku i zjawisko "Fali".
-
1994 - Zaczęto budowę Tamy Trzech Przełomów w Chinach.
-
1995 - W Paryżu podpisano porozumienie z Dayton, kończące wojnę w Bośni i Hercegowinie i przypieczętowujące rozpad Jugosławii.
-
1999 - Ulewne deszcze wywołały gwałtowne powodzie w stanie Vargas w Wenezueli. Spowodowało to dziesiątki tysięcy zgonów, zniszczenie tysięcy domów i całkowity upadek infrastruktury stanu.
-
2001 – Premiera indyjskiego filmu "Czasem słońce, czasem deszcz" w reżyserii Karana Johara. Jest to jeden z największych przebojów Indyjskiego kina.
-
2001 - Zmarł Antoni Woryna (ur. 1941), polski żużlowiec. Pierwszy Polak, który wywalczył medal (brązowy) indywidualnych mistrzostw świata na żużlu. Był dziadkiem Kacpra Woryny, też żużlowca który występuje we Włókniarzu Częstochowa.
-
2002 - Jeden z największych statków pasażerskich „Navigator of the Seas” wypłynął z Southampton w swój dziewiczy rejs.
-
2004 - Otwarto Wiadukt Millau we Francji, najwyższą tego typu konstrukcję na świecie. Najwyższy filar ma 336 m wysokości.
-
2006 – Ban Ki-moon został zaprzysiężony na sekretarza generalnego ONZ.
-
2008 - 55 osób zginęło, a 10 zostało rannych w katastrofie autokaru w egipskim mieście Al-Minja.
-
2008 - Podczas swej pożegnalnej wizyty w stolicy Iraku Bagdadzie prezydent USA George W. Bush został nieomal trafiony butami rzuconymi przez irackiego dziennikarza Muntadhara al-Zaidiego.
-
2009 – Został wyniesiony na orbitę amerykański teleskop kosmiczny WISE.
-
2012 - 20-letni Adam Lanza zastrzelił w szkole podstawowej Sandy Hook w Newtown w amerykańskim stanie Connecticut 26 osób (w tym 20 uczniów), po czym popełnił samobójstwo. Wcześniej zamordował swoją matkę.
-
2013 - Zmarł Peter O'Toole (ur. 1932), brytyjski aktor, producent i reżyser pochodzenia irlandzkiego. Ośmiokrotnie nominowany do Oscara za role pierwszoplanowe. Laureat Oscara za całokształt twórczości. Najbardziej znana rola? Tytułowa w filmie "Lawrence z Arabii" z 1962 roku.
-
2013 – Na Księżycu wylądowała chińska sonda Chang’e 3 z łazikiem Yutu.
-
2015 – 43 funkcjonariuszy argentyńskiej straży granicznej zginęło, a 8 zostało rannych w katastrofie autobusu w prowincji Salta na północy kraju.
-
2017 – 6 osób zginęło, a 14 zostało rannych w zderzeniu autobusu szkolnego z pociągiem na przejeździe w gminie Millas na południu Francji.
-
2017 – The Walt Disney Company ogłasza, że przejmie 21st Century Fox, w tym studio filmowe 20th Century Fox. Disney zapłacił 52,4 miliarda dolarów.
-
2020 – Całkowite zaćmienie Słońca nad Pacyfikiem, Chile, Argentyną i Atlantykiem.
-
2021 – W wyniku eksplozji cysterny z paliwem w haitańskim mieście Cap-Haïtien zginęło na miejscu lub zmarło w szpitalach 90 osób, a co najmniej 120 odniosło obrażenia.
-
2021 – Wycofano ze służby okręty podwodne ORP „Bielik” i ORP „Sęp”. Ostatnim polskim okrętem podwodnym w służbie, pozostał ledwo pływający ORP "Orzeł".
-
2021 - Zmarł Miłogost Reczek (ur. 1961), polski aktor, dubbingowiec i lektor. Głos Vesemira z Wiedźmina. W komentarzu próbki jego ról głosowych.
https://youtu.be/TxNprnas7i8
#rocznicanadzis #ciekawostki #ciekawostkihistoryczne #historia
Miłogost Reczek
1977 - Dokonano oblotu radzieckiego śmigłowca transportowego Mi-26. Mi-26 jest śmigłowcem przeznaczonym do przenoszenia dużych ładunków o masie nieprzekraczającej 20 ton, na podwieszeniu zewnętrznym i wewnątrz pojemnego kadłuba. Wersje pasażerskie mieszczą do 120 osób.
Z rosyjskiego to tłumaczyles? Bo straszny bełkot. W Mi-26 zmieści się do 120 osób?
@MasterChef https://pl.wikipedia.org/wiki/Mi-26
Mi-26 jest śmigłowcem przeznaczonym do przenoszenia dużych ładunków o masie nieprzekraczającej 20 ton, na podwieszeniu zewnętrznym i wewnątrz pojemnego kadłuba. Wersje pasażerskie mieszczą do 120 osób.
30 rzędów po 4 pasażerów w rzędzie i masz 120 osób. Jak na helikopter to jest naprawdę ogromna locha, taki Sikorsky S-92 ze swoimi 19 miejscami wychodzi na nędznego amatora.
https://www.airlinereporter.com/wp-content/uploads/2017/01/mi26inside.jpg
@MasterChef 120 osób? Potrzymaj mi piwo! "W 2002 roku czeczeńscy rebelianci trafili Mi-26 rakietą ziemia-powietrze, powodując roztrzaskanie się śmigłowca na polu minowym. W katastrofie zginęło 118 Rosjan. Dochodzenie dowiodło, iż śmigłowiec był w znacznym stopniu przeładowany. Przystosowany do przewożenia 80 pasażerów, tego dnia zabrał 147 osób. Działo się tak mimo ustanowionego w 1997 roku limitu na przewozy pasażerskie. Odpowiedzialny za przeładowanie Aleksandr Kudjakow został ukarany za naruszenie przepisów. Rzeczywistym powodem katastrofy było zestrzelenie, a nie przeciążenie" XDD
Pokaż mi jakieś zdjęcie pasażerskiego Mi26 w wersji gdzie wchodzi ok 120 osób.
Zaloguj się aby komentować