Wybrane rocznice wypadajace 10 października.

Nietypowe święta: Dzień Gier Planszowych, Święto Żołnierza Rezerwy, Dzień Owsianki, Dzień Drzewa.

• 1492 - Załoga statku "Santa Maria" uczestniczącego w wyprawie Krzysztofa Kolumba podjęła nieudaną próbę buntu.
  
• 1574 – W Krakowie wybuchły kilkudniowe starcia wywołane przez katolików przeciwko ewangelikom; zburzenie zboru ewangelickiego przez katolików, głównie żaków Akademii Krakowskiej.
  
• 1733 – Francja wypowiedziała wojnę Austrii – początek wojny o sukcesję polską.
  
• 1776 – Maurycy Beniowski został obwołany przez tubylców królem Madagaskaru. Bardzo ciekawa postać. Maurycy Beniowski był węgierskim i polskim szlachcicem. Uczestniczył w konfederacji Barskiej, po której został zesłany na Syberię i Kamczatkę. Na Kamczatce zorganizował ucieczkę statkiem. Statek przebył drogę od Morza Arktycznego i wybrzeży Alaski, poprzez Japonię i Tajwan do Makau w Chinach. Tam poprzez francuskie kolonie na Oceanie Indyjskim i południowe wybrzeża Afryki dostał się do Europy. Beniowski odwiedził również Amerykę Północną i wspierał rodzące się Stany Zjednoczone. Z ramienia Francuzów był kolonizatorem Madagaskaru. Zginął prawdopodobnie w 1786 r. w potyczce z francuzami na Madagaskarze, gdzie próbował od 1785 r. stworzyć własne państwo.
  
• 1794 – Insurekcja kościuszkowska: klęska powstańców w bitwie pod Maciejowicami, w czasie której został ciężko ranny i wzięty do niewoli Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej, Tadeusz Kościuszko.
  
• 1794 – W Paryżu założono Conservatoire National des Arts et Métiers, najstarsze na świecie muzeum typu technicznego.
  
• 1871 – Został ugaszony wielki pożar Chicago.
  
• 1845 – W Annapolis założono Akademię Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych.
  
• 1846 - Brytyjski astronom William Lassell odkrył Trytona, jeden z księżyców Neptuna.
  
• 1881 – Ukazała się ostatnia książka Karola Darwina pt. "O tworzeniu się gleby w następstwie działania dżdżownic oraz obserwacje nad ich zachowaniem się."
  
• 1882 – Rozpoczął działalność Bank Japonii.
  
• 1889 – Rozpoczęto budowę (nieistniejącego już) pierwszego nowojorskiego drapacza chmur New York World Building. Ukończony w 1890 r. budynek miał 106 metrów wysokości i przetrwał do 1955 r. gdy go zburzono.
  
• 1903 – W Manchesterze feministka Emmeline Pankhurst wraz z córkami Christabel i Sylvią założyła Women’s Social and Political Union.
  
• 1913 – Prezydent USA Woodrow Wilson wysadzając zaporę Gamboa symbolicznie zakończył budowę Kanału Panamskiego.
  
• 1918 - I wojna światowa: na Zatoce Dublińskiej, po storpedowaniu przez niemiecki okręt podwodny SM UB-123, zatonął brytyjski statek pasażerski „Leinster”, w wyniku czego zginęło 501 osób.
  
• 1918 - I wojna światowa: zwycięstwo wojsk alianckich nad niemieckimi w bitwie pod Cambrai.
  
• 1921 – Proklamowano Królestwo Kurdystanu. Zostało zlikwidowane przez wojska brytyjskie w 1924 roku.
  
• 1926 – Płynący z Rotterdamu polski masowiec SS „Wisła” został w czasie sztormu wyrzucony na mieliznę koło wyspy Terschelling u wybrzeża Holandii, w wyniku czego utonęli drugi oficer Bolesław Dunin Marcinkiewicz i marynarz Józef Łabuń, będący pierwszymi (imiennie odnotowanymi) ofiarami wśród marynarzy Polskiej Marynarki Handlowej. Uratowało się 14 marynarzy i będąca na statku żona kapitana.
  
• 1932 - Tego samego dnia zmarło dwóch polskich generałów brygady: Alfons Babich (ur. 1855) i Leon Pachucki (ur. 1872).
  
• 1932 - W więzieniu Ichigaya w Tokio, został powieszony koreański działacz niepodległościowy Lee Bong-chang. Sprawca nieudanego zamachu na cesarza Hirohito z 8 stycznia, tego samego roku.
  
• 1932 - Uruchomiono Dnieprzańską Elektrownię Wodną w Zaporożu na Ukrainie. To ta którą sowieci wysadzili, by zalać nadciągających Niemców, a zabili w ten sposób tysiące swoich cywili.
  
• 1935 – W Grecji gen. Jeorjos Kondilis obalił prezydenta Aleksandrosa Zaimisa i premiera Panajisa Tsaldarisa, ogłosił się regentem i zapowiedział plebiscyt w sprawie przywrócenia monarchii.
  
• 1937 - Polska pokonała Jugosławię 4:0 w rozegranym na Stadionie Wojska Polskiego w Warszawie pierwszym meczu o awans do III Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej we Francji.
  
• 1938 – Niemcy zajęli ostatnie tereny w Sudetach przyznane im kosztem Czechosłowacji na konferencji monachijskiej.
  
• 1939 - Przeprowadzono pierwszą masową egzekucję w bydgoskiej „Dolinie Śmierci”.
  
• 1939 - ZSRR przekazał Wileńszczyznę Litwie.
  
• 1940 - Adolf Hitler wydał rozkaz wybudowania 6 tys. schronów przeciwlotniczych w 92 miastach.
  
• 1941 - Premiera nazistowskiego filmu propagandowego "Heimkehr" w reżyserii Gustava Ucicky’ego. Celem filmu było szerzenie propagandy narodowosocjalistycznej, w myśl której Polacy zostali przedstawieni jako podstępni i brutalni gnębiciele ludności niemieckiej. Niemcy w filmie są szlachetnymi, bezradnymi ofiarami, którym tylko armia Adolfa Hitlera może zapewnić bezpieczeństwo i powrót do domu.
  
• 1942 - Bitwa o Atlantyk: niemiecki okręt podwodny U-172 zatopił na północny zachód od Przylądka Dobrej Nadziei brytyjski transportowiec wojska RMS „Orcades” (23 456 BRT), jeden z największych statków zatopionych przez U-Booty. Zginęło 28 członków jego załogi, 2 artylerzystów i 18 pasażerów, a około 1000 rozbitków zostało wyłowionych podczas brawurowej akcji ratunkowej przez polski statek SS „Narwik”.
  
• 1942 - Front wschodni: zakończyła się trwająca od 19 sierpnia operacja siniawińska Armii Czerwonej, mająca na celu przerwanie blokady Leningradu, który znajdował się w oblężeniu od prawie roku. W tym samym czasie niemiecki Wehrmacht planował operację „Nordlicht”, która miała na celu zdobycie Leningradu i połączenie się z wojskami fińskimi. Obydwie strony nie wiedziały o planach wroga, a bitwa, która się wywiązała, zakończyła się bez rozstrzygnięcia.
  
• 1943 – Front zachodni: 236 amerykańskich bombowców B-17 Flying Fortress, eskortowanych przez 216 myśliwców P-47 Thunderbolt, dokonało dziennego nalotu na centrum Münster. Zginęło ok. 700 cywilów i 308 członków amerykańskich załóg.
  
• 1944 – Zbrodnia w Rudzie Różanieckiej na Podkarpaciu, popełniona przez funkcjonariuszy MO i polską ludność cywilną na 32 Ukraińcach.
  
• 1944 - Józef Stalin i Winston Churchill zawarli na Kremlu poufną umowę o przyszłym, ścisłym podziale stref wpływów i ich proporcji, m.in. w Grecji i w Polsce.
  
• 1947 - Wszedł do służby pierwszy ze 100 zakupionych przez Polskę amerykańskich ciężkich parowozów towarowych typu Ty246, potocznie zwanych „trumanami”.
  
• 1947 - W Gdańsku stracono 10 skazanych na karę śmierci w II procesie załogi obozu koncentracyjnego Stutthof.
  
• 1950 – Dokonano oblotu brytyjskiego eksperymentalnego samolotu Boulton Paul P.111, przeznaczonego do badania zachowania się skrzydła typu delta w lotach z prędkościami przydźwiękowymi. Była to pierwsza brytyjska maszyna zbudowana w takim układzie konstrukcyjnym.
  
• 1954 – Oddziały Việt Minhu wkroczyły do Hanoi po wycofaniu się, zgodnie z porozumieniami genewskimi, wojsk francuskich.
  
• 1956 - Astronom Kazimierz Kordylewski po raz pierwszy zaobserwował księżyce pyłowe Ziemi. Księżyce Pyłowe - Obłoki pyłowe znajdujące się w punktach libracyjnych L4 i L5 orbity Księżyca, obiegające Ziemię w tym samym czasie co Księżyc. 
  
• 1956 - Rozpoczęto produkcję radzieckiego samochodu osobowego GAZ Wołga.
  
• 1957 – Prezydent USA Dwight D. Eisenhower przeprosił ministra finansów Ghany, Komlę Agbeli Gbedemaha za odmowę obsługi w restauracji w Delaware ze względu na jego kolor skóry.
  
• 1957 - Doszło do pożaru grafitowego rdzenia reaktora atomowego w Windscale w Wielkiej Brytanii. Najpoważniejszy wypadek jądrowy do czasu awarii elektrowni Three Mile Island w 1979 r. Po tym incydencie zaniechano budowy reaktorów chłodzonych powietrzem.
  
• 1964 – W Tokio rozpoczęły się XVIII Letnie Igrzyska Olimpijskie. Była to pierwsza ceremonia otwarcia transmitowana za pomocą satelitów telekomunikacyjnych.
  
• 1966 - Ukazał się singiel "Good Vibrations" amerykańskiego zespołu The Beach Boys. Utwór zajął 6 miejsce na liście 500 utworów wszech czasów magazynu Rolling Stone
  
• 1967 – Wszedł w życie Traktat o przestrzeni kosmicznej. Zakazuje on umieszczania broni nuklearnej bądź innej broni masowego rażenia na orbicie okołoziemskiej, na Księżycu ani gdziekolwiek indziej w przestrzeni kosmicznej. Księżyc i inne ciała według traktatu mogą być wykorzystywane tylko do celów pokojowych i zakazuje się na nich wszelkich manewrów czy instalacji wojskowych. Potwierdzono zasadę niezawłaszczalności kosmosu oraz zasadę, że eksploracja i wykorzystanie przestrzeni kosmicznej powinny służyć dobru wszystkich państw.
  
• 1968 – Telewizja Polska wyemitowała premierowy odcinek kultowego serialu "Stawka większa niż życie" w reżyserii Janusza Morgensterna.
  
• 1970 - Kanadyjski wicepremier Pierre Laporte został uprowadzony przez terrorystów z separatystycznego Frontu Wyzwolenia Quebecu.
  
• 1970 - Fidżi proklamowało niepodległość (od Wielkiej Brytanii).
  
• 1973 – Oskarżony o unikanie płacenia podatków, wiceprezydent USA Spiro Agnew, ustąpił ze stanowiska.
  
• 1973 – PRL zerwała stosunki dyplomatyczne z Chile.
  
• 1976 - Gubernator prowincji Tajwan i późniejszy wiceprezydent Tajwanu Hsieh Tung-min został ciężko ranny w wyniku wybuchu bomby ukrytej w liście.
  
• 1977 – Premiera filmu historycznego "Śmierć prezydenta" o zamachu na Gabriela Narutowicza w reżyserii Jerzego Kawalerowicza.
  
• 1979 – 34 górników zginęło w wyniku wybuchu pyłu węglowego w KWK „Dymitrow" w Bytomiu.
  
• 1980 - Ponad 2600 osób zginęło, a około 9000 zostało rannych w wyniku trzęsienia ziemi w Szalif w Algierii.
  
• 1982 – Papież Jan Paweł II kanonizował w Rzymie Maksymiliana Marię Kolbego.
  
• 1985 - Po potwierdzeniu informacji o śmierci obywatela swojego państwa na pokładzie Achille Lauro, władze Stanów Zjednoczonych postanowiły za wszelką cenę ująć terrorystów wypuszczonych przez Egipcjan. Cztery myśliwce F-14 Tomcat z lotniskowca USS Saratoga przechwyciły w pobliżu Krety lecący do Tunisu, egipski samolot pasażerski i zmusiły go do lądowania w bazie NATO na Sycylii. Porywacze zostali aresztowani na pokładzie samolotu przez amerykańskich komandosów z formacji Navy Seals, którzy zamierzali przetransportować ich samolotem transportowym C-141 do Stanów Zjednoczonych, w celu postawienia ich przed amerykańskim wymiarem sprawiedliwości. Na skutek nieporozumienia pomiędzy władzami Stanów Zjednoczonych i władzami Włoch, które obawiały się odwetu ze strony Frontu Wyzwolenia Palestyny, na lotnisku Sigonella doszło do incydentu pomiędzy amerykańskimi komandosami i włoskimi Carabinieri. Efektem tego było przekazanie schwytanych terrorystów przez Amerykanów stronie włoskiej, która dokonała ich aresztowania. Jednak wkrótce po tym szef porywaczy Abu Abbas i jego adiutant, którzy posiadali paszporty dyplomatyczne, zostali zwolnieni i wyjechali do Jugosławii. Pozostali porywacze zostali skazani przez włoski sąd na kary długoletniego pozbawienia wolności w długości od 25 do 30 lat. A co z Abbu Abbasem? Włoski sąd skazał go zaocznie na dożywocie, ale ten uciekł do Iraku, gdzie aresztowali go amerykanie po zajęciu Bagdadu podczas II Wojny w Zatoce Perskiej. Zmarł 8 marca 2004 w więzieniu.
  
• 1986 - Około 1500 osób zginęło w trzęsieniu ziemi w stolicy Salwadoru San Salvador.
  
• 1988 – Ukazał się album "Barcelona" Freddiego Mercury’ego i Montserrat Caballé.
  
• 1990 – Konferencja Episkopatu Polski reaktywowała Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży i Caritas Polska.
  
• 1991 - Polski piosenkarz i aktor Andrzej Zaucha (ur. 1949) został zastrzelony wraz ze swoją kochanką Zuzanną Leśniak (ur. 1965) przez jej zazdrosnego męża Yves'a Goulais na parkingu w Krakowie.
  
• 1991 - Urodził się Xherdan Shaqiri, szwajcarski piłkarz pochodzenia albańskiego. Mały ale wariat.
  
• 1997 - 74 osoby zginęły w katastrofie argentyńskiego samolotu McDonnell Douglas DC-9 w Urugwaju.
  
• 1998 - Kongijscy rebelianci zestrzelili samolot pasażerski, zginęło 41 osób.
  
• 2000 – W stolicy Kirgistanu Biszkeku założono Euroazjatycką Wspólnotę Gospodarczą.
  
• 2002 – Sejm RP przyjął ustawę o płacy minimalnej.
  
• 2003 – Premiera pierwszej części filmu akcji "Kill Bill" w reżyserii Quentina Tarantino, z Umą Thurman w roli głównej.
  
• 2005 – Bundz i śliwowica łącka zostały wpisane na Listę Produktów Tradycyjnych.
  
• 2006 - Serwis internetowy YouTube został kupiony przez Google za 1,65 mld dolarów.
  
• 2007 – Rozpoczęła się misja statku Sojuz TMA-11 z pierwszym kosmonautą z Malezji, Sheikhem Shukorem na pokładzie.
  
• 2009 – Prezydent Lech Kaczyński ratyfikował w imieniu Polski Traktat lizboński.
  
• 2009 - Grupa talibów zaatakowała kwaterę główną armii pakistańskiej w Rawalpindi, biorąc 42 zakładników. Następnego ranka pakistańscy komandosi przeprowadzili akcję ich odbicia, w której zginęło 20 osób (9 terrorystów, 8 żołnierzy i 3 zakładników).
  
• 2010 - Zlikwidowano Holenderskie terytorium zamorskie Antyle Holenderskie
  
• 2011 – 28 osób zginęło, a 212 zostało rannych podczas tłumienia przez wojsko, pokojowej demonstracji Koptów w Kairze.
  
• 2015 – 102 osoby zginęły, a ok. 400 zostało rannych w dwóch samobójczych zamachach bombowych na dworzec kolejowy w Ankarze. Jest to największy pod względem liczby ofiar zamach terrorystyczny, w historii Turcji.
  
• 2017 – Teledysk do utworu Despacito w wykonaniu Luisa Fonsiego, jako pierwszy w historii YouTube osiągnął 4 miliardy wyświetleń.
  
• 2019 - Polska pisarka i poetka Olga Tokarczuk została ogłoszona laureatką Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 2018.
  
• 2020 – Polska tenisistka Iga Świątek wygrała wielkoszlemowy turniej French Open w grze pojedynczej.
  
• 2021 – Stadion Narodowy w Warszawie otrzymał imię Kazimierza Górskiego.
  

https://youtu.be/apBWI6xrbLY

#rocznicanadzis #ciekawostki #ciekawostkihistoryczne #historia