Wybrane rocznice które wypadają 9 października.

Nietypowe święta: Dzień Poczty i Znaczka Pocztowego.

• 768 – Karloman i Karol Wielki zostali koronowani na królów frankijskich.
  
• 1000 – Leif Eriksson miał dobić do brzegów Winlandii (Nowej Fundlandi) i jako pierwszy Europejczyk postawić stopę na ziemi północnoamerykańskiej.
  
• 1238 – Rekonkwista: król Aragonii Jakub I Zdobywca wyzwolił Walencję spod panowania arabskiego i założył Królestwo Walencji.
  
• 1292 – Została podpisana ugoda, na mocy której Władysław Łokietek wraz z bratem Kazimierzem II Łęczyckim zostali zmuszeni zrzeczenia się pretensji do Małopolski i złożenia hołdu lennego królowi Czech Wacławowi II, w zamian za co mogli pozostać przy swych dzierżawach kujawskich.
  
• 1410 – Pierwsza wzmianka o praskim zegarze astronomicznym na Ratuszu staromiejskim.
  
• 1446 – W Korei opublikowano alfabet hangul.
  
• 1454 – Wojna trzynastoletnia: z powodu problemów finansowych wielki mistrz krzyżacki Ludwig von Erlichshausen zastawił zamki i miasta pruskie wojskom zaciężnym, co umożliwiło w przyszłości ich wykup przez Polskę.
  
• 1479 – Na zamku w Nowym Mieście Korczynie wielki mistrz krzyżacki Martin Truchsess von Wetzhausen złożył hołd lenny królowi Kazimierzowi IV Jagiellończykowi.
  
• 1550 – Na wieży wrocławskiego ratusza umieszczono zegar z pozytywką.
  
• 1610 – II wojna polsko-rosyjska: polskie chorągwie pod dowództwem hetmana Stanisława Żółkiewski wkroczyły na Kreml moskiewski.
  
• 1621 – Zawarto polsko-turecki pokój pod Chocimiem. Bitwa skończyła się taktycznym zwycięstwem Rzeczpospolitej, ale obie strony poniosły ciężkie straty (14,5 tysiąca ludzi po naszej stronie i ponad 40 tysięcy po stronie Tureckiej). Traktat pokojowy ustalał że Polska uzna turecką zwierzchność nad Mołdawią. Polacy zobowiązywali się też powstrzymać Kozaków od najazdów na Turcję, a Turcy powstrzymywać Tatarów od najazdów na Polskę. Granicą Rzeczypospolitej pozostał Dniestr.
  
• 1633 – Uruchomiono Fontannę Neptuna w Gdańsku.
  
• 1635 – Władze Salem w kolonii Massachusetts skazały na banicję pastora Rogera Williamsa, reformatora religijnego, późniejszego założyciela Providence i obrońcę Indian.
  
• 1703 – III wojna północna: podczas oblężenia Torunia przez wojska szwedzkie zakończyło się trwające od 24 września katastrofalne, najdotkliwsze w całej historii miasta bombardowanie przez wojska szwedzkie, dowodzone przez króla Karola XII. Akt kapitulacji podpisano 14 października.
  
• 1740 - Holenderscy koloniści i tubylcy jawajscy rozpoczynają masakrę etnicznej ludności chińskiej w Batawii, ostatecznie zabijając co najmniej 10 000 osób.
  
• 1760 – Wojna siedmioletnia: wojska rosyjsko-austriackie zdobyły i spaliły Berlin.
  
• 1776 – Franciszkanin Francisco Palóu założył klasztor Mission San Francisco de Asís, który stał się podwaliną dzisiejszego San Francisco w Kalifornii.
  
• 1779 – Wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych: w trakcie bitwy pod Savannah został zraniony pociskiem z kartacza gen. Kazimierz Pułaski.
  
• 1780 – Na Atlantyku uformował się potężny cyklon tropikalny, który w ciągu następnych dni zabił kilkadziesiąt tysięcy osób w rejonie Karaibów.
  
• 1790 – Poważne trzęsienie ziemi w północnej Algierii powoduje poważne zniszczenia i tsunami na Morzu Śródziemnym, w wyniku czego zginęło trzy tysiące osób.
  
• 1803 – W wyniku powodzi wywołanej sztormem na portugalskiej Maderze zginęło 600-1000 osób.
  
• 1804 – Założono Hobart na Tasmanii.
  
• 1812 - Wojna amerykańsko brytyjska 1812: podczas bitwy morskiej na jeziorze Erie siły amerykańskie zdobywają dwa brytyjskie statki: HMS Detroit i HMS Caledonia.
  
• 1831 – Powstanie listopadowe: skapitulowała twierdza Modlin.
  
• 1831 – Pierwszy prezydent niepodległej Grecji Joanis Kapodistrias zginął w zamachu w Nauplionie.
  
• 1834 - Otwarto pierwszą publiczną linię kolejową w Irlandii.
  
• 1854 - Wojna Krymska: Alianci rozpoczęli oblężenie twierdzy Sewastopolskiej.
  
• 1874 – W szwajcarskim Bernie założono Powszechny Związek Pocztowy.
  
• 1888 – W Waszyngtonie odsłonięto Pomnik Waszyngtona.
  
• 1890 – Francuski inżynier i wynalazca Clément Ader odbył 50-metrowy niekierowany lot samolotem o napędzie parowym.
  
• 1911 - Przypadkowa eksplozja bomby wywołuje powstanie Wuchang przeciwko dynastii Qing, rozpoczynając rewolucję Xinhai. Rewolucja doprowadzi do upadku Cesarstwa i proklamowania Republiki.
  
• 1913 – Na Atlantyku zapalił się i zatonął płynący z Rotterdamu do Nowego Jorku brytyjski statek pasażerski „Volturno”, w wyniku czego zginęło 136 osób, uratowano 521.
  
• 1918 – Fiński parlament wybrał księcia Fryderyka Karola Heskiego na dziedzicznego króla Finlandii. Do koronacji nie doszło, a król abdykował 14 grudnia.
  
• 1919 – Drużyna baseballowa Cincinnati Reds odniosła decydujące piąte zwycięstwo w finałowej World Series nad Chicago White Sox, zostając tym samym po raz pierwszy w swej historii zwycięzcą Major League Baseball. W toku prowadzonego później śledztwa ustalono, że ośmiu zawodników White Sox zostało przekupionych przez hazardzistów (Black Sox Scandal).
  
• 1920 – Konflikt polsko-litewski: gen. Lucjan Żeligowski, pozorując niesubordynację wobec Naczelnego Wodza Józefa Piłsudskiego, zajął Wilno i okolice oraz proklamował powstanie Litwy Środkowej. W istocie akcja ta została przeprowadzona na polecenie Piłsudskiego.
  
• 1934 – W Marsylii bułgarski nacjonalista Włado Czernozemski zastrzelił króla Jugosławii Aleksandra I Karadziordziewicia i francuskiego ministra spraw zagranicznych Louisa Barthou, po czym został zlinczowany.
  
• 1936 - Zapora Boulder (później znana jako Zapora Hoovera) w Nevadzie rozpoczęła generowanie elektryczności i jej przesył do Los Angeles.
  
• 1939 - Ukazał się ostatni numer wydawanego nieprzerwanie przez 118 lat „Kuriera Warszawskiego”.
  
• 1941 - Naczelny Wódz gen. Władysław Sikorski przemianował 4. Kadrową Brygadę Strzelców na 1. Samodzielną Brygadę Spadochronową.
  
• 1942 – Wiedeń został sklasyfikowany jako wolny od Żydów („Judenfrei”).
  
• 1943 – 163 amerykańskie bombowce zbombardowały porty w Gdańsku i Gdyni.
  
• 1944 – Heinrich Himmler wydał rozkaz całkowitego zburzenia Warszawy.
  
• 1948 – Tadeusz Bejt, kurier i organizator przerzutów z kraju na Zachód osób ściganych przez służby bezpieczeństwa i rodzin pozostających za granicą oficerów 2. Korpusu Polskiego gen. Władysława Andersa, został porwany ze swego mieszkania w Berlinie, przewieziony do Warszawy i osadzony w więzieniu mokotowskim. Został skazany na śmierć i rozstrzelany 11 lutego 1949.
  
• 1950 – Wojna koreańska: w jednej z jaskiń koło miasta Goyang południowokoreańska policja rozpoczęła masakrę komunistów i członków ich rodzin, w trakcie której do 31 października zamordowano co najmniej 153 osoby.
  
• 1951 - Urodził się Ryszard Rynkowski, polski piosenkarz, kompozytor, pianista, aktor.W latach 1978–1987 wokalista zespołu Vox, artysta solowy od 1987 roku.
  
• 1959 - Zmarł Shirō Ishii (ur. 1892), japoński lekarz, mikrobiolog, generał porucznik, zbrodniarz wojenny który kierował niesławną Jednostką 731 Cesarskiej Armii Japońskiej, która przeprowadzała przerażające eksperymenty medyczne na więźniach.
  
• 1962 - W Polsce miał miejsce tak zwany "Czarny Wtorek", w ciągu jednego dnia doszło do dwóch tragicznych zdarzeń w oddalonych o 500 km od siebie miejscach w kraju. Poniżej szczegóły.
  
• 1962 - Czarny Wtorek Akt 1: W trakcie defilady wojsk Układu Warszawskiego w Szczecinie, polski czołg rozjechał 7 dzieci, a 21 osób ciężko zranił. Kolejne 22 osoby zostały poturbowane w wyniku paniki, jaka wybuchła po wypadku. Defilada była pokazem potęgi wojsk sojuszniczych oraz najnowszego sprzętu na ich wyposażeniu, po wspólnych manewrach wojsk Układu Warszawskiego. Trasa przejazdu wozów opancerzonych i czołgów została źle zabezpieczona, a obserwujący defiladę mieszkańcy miasta zeszli z chodników na jezdnię, zbliżając się do przejeżdżających pojazdów. Kierowca ostatniego przejeżdżającego czołgu T-54A, stracił kontrolę nad maszyną i wjechał w tłum wiwatujących dzieci. Świadkom zdarzenia nakazywano milczenie, grożąc odpowiedzialnością za złamanie tajemnicy wojskowej.
  
• 1962 - Czarny Wtorek Akt 2: 34 osoby zginęły, a 67 zostało rannych w wyniku zderzenia dwóch pociągów pośpiesznych pod Piotrkowem Trybunalskim. Trzy ostatnie wagony pociągu do Warszawy wykoleiły się i zablokowały drugi tor. Kilkanaście minut później nadjechał pociąg pośpieszny relacji Warszawa – Wiedeń. Kolejarze usiłowali zatrzymać skład, jednak ze względu na gęstą mgłę próby nie powiodły się. Maszynista Wiesław Kolarczyk w ostatniej chwili dostrzegł światła latarek i rozpoczął hamowanie: z prędkości 105 km/h zdołał zejść do 90 km/h. Pociąg uderzył w oderwaną część składu stojącą na jego torze, wagony spiętrzyły się, a metalowe fragmenty zostały porozrzucane w promieniu stu metrów. Początkowo pomoc była źle zorganizowana, zabrakło powiadamiania ratunkowego (pierwsze karetki z oddalonego o 7 km Piotrkowa dojechały na miejsce po godzinie). Czy 34 zabitych to prawdziwa liczba? Nie wiadomo, cenzura robiła wiele by zataić fakt katastrofy dwóch międzynarodowych pociągów. Za przyczynę wykolejenia uznano pękniętą szynę wykonaną z nieodpowiedniej stali.
  
• 1962 – Uganda uzyskała niepodległość (od Wielkiej Brytanii).
  
• 1963 - Uganda została proklamowana republiką, a pierwszym prezydentem został Edward Mutesa.
  
• 1963 - W wyniku przerwania zapory Vajont we włoskich Alpach zginęło ok. 2 tys. osób. Tak naprawdę "przerwana" to niezbyt pasujące słowo. Woda się po prostu przez nią przelała gdy do zbiornika zsunęło się zbocze Monte Toc o objętości 240 - 270 mln m3 skał, ziemi i drzew. Fala osiągnęła 70 metrów wysokości gdy zalewała miejscowości u podnóża zapory. Sama zapora nie odniosła większych zniszczeń. Oczywiście były znaki ostrzegawcze że coś takiego może się zdarzyć, ale nikt u góry się tym zbytnio nie przejął.
  
• 1964 - Urodził się Guillermo del Toro, meksykański reżyser, scenarzysta i producent filmowy.
  
• 1966 - Na Westerplatte odsłonięto Pomnik Obrońców Wybrzeża, a na Przełęczy Snozka w Pieninach Pomnik ofiar walk wewnętrznych po II Wojnie Światowej autorstwa Władysława Hasiora.
  
• 1967 - W La Higuera w Boliwii został rozstrzelany, schwytany poprzedniego dnia argentyński rewolucjonista Ernesto „Che” Guevara. Na zdjęciu wygląda jak by spał.
  
• 1968 – 13-letnia Michal Arbel została opuszczona z aparatem fotograficznym przez wąski otwór do Jaskini Patriarchów w Hebronie, stając się pierwszą Żydówką, która odwiedziła to miejsce, po zakazie wstępu dla chrześcijan i żydów wydanym w 1267 roku przez sułtana mameluków Bajbarsa.
  
• 1969 - W Chicago wezwano Gwardię Narodową w związku z trwającymi demonstracjami w związku z procesem "Chicagowskiej Ósemki".
  
• 1973 – Elvis Presley po 6,5 roku małżeństwa rozwiódł się z Priscillą.
  
• 1974 - Zmarł Oskar Schindler (ur. 1908), niemiecki przemysłowiec który uratował swoich żydowskich robotników przymusowych przed zagładą w niemieckich obozach koncentracyjnych. W roku 1962 Oskar Schindler zasadził drzewo w Gaju Sprawiedliwych, a w 1993 Instytut Jad Waszem uhonorował go tytułem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”.
  
• 1975 – W Warszawie podpisano umowę zezwalającą członkom mniejszości niemieckiej na emigrację do RFN, w zamian za zapewnienie przez Bonn świadczeń emerytalnych polskim przymusowym robotnikom w III Rzeszy.
  
• 1975 – Radziecki naukowiec i dysydent Andriej Sacharow został laureatem Pokojowej Nagrody Nobla.
  
• 1980 - Jan Paweł II przyjął Dalaj Lamę na prywatnej audiencji w Watykanie.
  
• 1980 – Czesław Miłosz został ogłoszony laureatem literackiej Nagrody Nobla.
  
• 1981 – We Francji zniesiono karę śmierci.
  
• 1983 – Kilka minut przed przyjazdem prezydenta Korei Południowej Chun Doo-hwana, wybuch bomby podłożonej przez północnokoreańskich agentów zniszczył Muzeum Męczenników w stolicy Birmy Rangunie. Zginęło 4 Birmańczyków i 17 członków delegacji koreańskiej (w tym 4 ministrów), a 46 osób zostało rannych.
  
• 1984 - Na brytyjskim kanale telewizyjnym ITV miała miejsce premiera serialu dla dzieci "Tomek i przyjaciele" o gadającym, niebieskim parowozie. Nie była to klasyczna kreskówka, ale prawdziwe modele pociągów jeżdżące po makiecie z doczepionymi twarzami. Moja ulubiona bajka z wczesnego dzieciństwa.
  
• 1985 – Palestyńscy porywacze włoskiego liniowca „Achille Lauro” poddali się władzom egipskim w Port Said, w zamian za gwarancję swobodnego opuszczenia kraju. Ale to nie koniec tej historii. Ciąg dalszy jutro.
  
• 1986 - Wystartowała amerykańska stacja telewizyjna Fox.
  
• 1988 – Wywieszono flagę litewską na budynku Muzeum Wojska im. Witolda Wielkiego w Kownie.
  
• 1988 - Zmarł Felix Wankel (ur. 1902), niemiecki mechanik, wynalazca. Wynalazł silnik z tłokiem wirującym zwany też Silnikiem Wankla, kiedyś używany m.in. przez Mazdę.
  
• 1992 - Premiera filmu amerykańsko-brytyjsko-francusko-hiszpańskiego filmu "1492. Wyprawa do raju" w reżyserii Ridleya Scotta. Wystąpili w nim m.in. Gérard Depardieu, Armand Assante i Sigourney Weaver, a muzykę skomponował Vangelis.
  
• 1995 - Amerykański pociąg ekspresowy Amtrak Sunset Limited został wykolejony przez nieznanych sabotażystów w Arizonie. Zginęła 1 osoba, a 78 zostało rannych. Do dziś nie złapano sprawców.
  
• 1999 – Odbył się ostatni lot amerykańskiego samolotu rozpoznawczo-patrolowego Lockheed SR-71 Blackbird.
  
• 2004 - Hamid Karzaj wygrał pierwsze demokratyczne wybory prezydenckie w Afganistanie.
  
• 2004 - Królowa Elżbieta II dokonała otwarcia nowej siedziby szkockiego parlamentu w Edynburgu.
  
• 2005 – Odbyła się I tura wyborów prezydenckich. Do II tury (23 października) przeszli: Donald Tusk (36,33%) i Lech Kaczyński (33,10%).
  
• 2006 - Korea Północna przeprowadziła pierwszą próbną eksplozję nuklearną.
  
• 2007 – Na antenie TVP Info ukazało się premierowe wydanie programu informacyjno-publicystycznego "Minęła dwudziesta"
  
• 2007 - Amerykański indeks giełdowy Dow Jones Industrial Average osiągnął historycznie wysoki wynik przed wielkim kryzysem z roku 2008.
  
• 2008 - Czarnogóra i Macedonia uznały niepodległość Kosowa.
  
• 2009 - 2 polskich żołnierzy zginęło, a 4 zostało rannych, gdy ich pojazd wjechał na przydrożną minę w afgańskiej prowincji Wardak.
  
• 2009 - Prezydent USA Barack Obama został laureatem Pokojowej Nagrody Nobla. Do dziś nie wiem w sumie za co.
  
• 2009 - W chmurze pyłu powstałej po celowym rozbiciu fragmentu amerykańskiej sondy LCROSS na Księżycu odkryto wodę.
  
• 2011 – Współrządząca Platforma Obywatelska wygrała wybory do Sejmu i Senatu RP.
  
• 2011 - W wypadku samochodowym zginął dobrze zapowiadający się rosyjski skoczek narciarski Paweł Karielin (ur. 1990). Sekcja zwłok wykazała, iż Karielin prowadził samochód pod wpływem alkoholu.
  
• 2012 - 15-letnia pakistańska działaczka na rzecz dostępu do edukacji i praw kobiet Malala Yousafzai została postrzelona w głowę i szyję w zamachu przeprowadzonym przez talibów.
  
• 2012 - Uważany za jednego z najlepszych w historii, Czeski bramkarz hokejowy Dominik Hašek ogłosił definitywne zakończenie kariery sportowej.
  
• 2019 – Rozpoczęła się turecka inwazja na północną Syrię.
  
• 2020 – Wojna w Górskim Karabachu: wojska azerskie odbiły zrujnowane i opuszczone miasto Cəbrayıl, pozostające pod kontrolą Ormian od czasu wojny z lat 1988-94.
  

https://youtu.be/lkGnnc8Ezlk

#rocznicanadzis #ciekawostki #ciekawostkihistoryczne #historia