Nietypowe święta: Światowy Dzień Zwierząt, Światowy Dzień Onkologii.
-
1582 – Papież Grzegorz XIII wprowadził kalendarz gregoriański. W związku z tym we Francji, Hiszpanii, Italii, Portugalii i Rzeczypospolitej Obojga Narodów w roku 1582 po 4 października nastąpił 15 października.
-
1705 – Stanisław Leszczyński i jego żona Katarzyna Opalińska zostali koronowani w Warszawie na króla i królową Polski.
-
1795 – Prusacy zrabowali ze skarbca na Wawelu polskie insygnia koronacyjne.
-
1795 - Kariera polityczna Napoleona nabiera rozpędu, po tym jak stłumił kontrrewolucyjny ruch zagrażający Francuskiemu Konwentowi Narodowemu.
-
1824 – Meksyk został proklamowany republiką.
-
1830 – Belgia oderwała się od Niderlandów.
-
1853 - Początek Wojny Krymskiej, Turcja wypowiedziała wojnę Rosji. Stronę Turcji wzięły Francja i Wielka Brytania. Wojnę wywołała rosyjska ekspansja, a Rosja przegrała ją w wyniku starcia się ze sprawnymi i dobrze wyposażonymi technicznie armiami państw zachodnich oraz w wyniku wewnętrznej korupcji i kradzieży w administracji cywilnej i wojskowej. Był to pierwszy konflikt zbrojny mocarstw europejskich od czasów napoleońskich. Łącznie poległo i zmarło z powodu ran 500 tysięcy żołnierzy. Mocarstwa zachodnie osiągnęły czasowe zahamowanie rosyjskiej ekspansji w kierunku Bałkanów oraz zapobiegły upadkowi Imperium Osmańskiego, który nastąpił dopiero w następnym stuleciu. Konflikt ten był przełomowy w historii wojen: po raz pierwszy tak wielki wpływ na pole walki miały nauka i technika.
-
1883 – W swój pierwszy kurs wyruszył pociąg Orient Express.
-
1910 - 37 osób zginęło, a 30 zostało rannych w zderzeniu tramwajów międzymiastowych w Staunton w amerykańskim stanie Illinois.
-
1910 - Król Portugalii Manuel II Patriota uciekł z rodziną do Wielkiej Brytanii. Dwa dni później w Porto oficjalnie proklamowano republikę.
-
1918 – Gen. Józef Haller objął naczelne dowództwo nad Armią Polską we Francji.
-
1927 – John Borglum rozpoczął wraz ze 400 współpracownikami wykuwanie głów 4 byłych prezydentów na Mount Rushmore w amerykańskim stanie Dakota Południowa.
-
1936 – W Londynie doszło do tzw. bitwy na Cable Street – starcia pomiędzy manifestacją Brytyjskiej Unii Faszystów, londyńską policją nadzorującą ich marsz i lokalnymi antyfaszystami (m.in. anarchistami, socjalistami, komunistami, Żydami, Irlandczykami).
-
1938 – W ramach tzw. operacji polskiej na mocy decyzji trójki miejscowego urzędu NKWD rozstrzelano w Żytomierzu w Ukraińskiej SRR 408 Polaków.
-
1940 – Na granicznej przełęczy Brenner w Alpach spotkali się Adolf Hitler i Benito Mussolini.
-
1944 – Do służby w polskiej Marynarce Wojennej, w miejsce utraconego ORP „Dragon”, wszedł przekazany przez Brytyjczyków krążownik lekki ORP „Conrad” (poprzednio i następnie HMS „Danae”).
-
1944 – 1. dzień po upadku powstania warszawskiego: Rada Ministrów podjęła uchwałę o żałobie narodowej w związku z kapitulacją Warszawy.
-
1944 - Zmarł Bronisław Kaminski, rosyjski dowódca brygady kolaboracyjnej Rosyjskiej Wyzwoleńczej Armii Ludowej, zbrodniarz wojenny pochodzenia polsko-niemieckiego (ur. 1899), zwany "katem Ochoty". Kaminski został skazany przez Niemców na śmierć za niesubordynację. Jak podaje Norman Davies w swej historii Powstania, wezwano go do Łodzi i upozorowano wypadek samochodowy, a według innej wersji – zasadzkę partyzantów na samochód. Był głową państwa istniejącej w latach 1941-43 tzw. Republiki Łokockiej na terenie okupowanych przez III Rzeszę terenów ZSRR. Republika miała autonomię i swoją armię. W szczytowym momencie mieszkało w niej ponad milion ludzi.
-
1945 - W Paryżu rozpoczął się proces Pierre’a Lavala, byłego premiera kolaboracyjnego rządu Vichy.
-
1947 – Zmarł Max Planck, niemiecki fizyk, wykładowca akademicki, teolog luterański, laureat Nagrody Nobla (ur. 1858). Autor prac z zakresu termodynamiki, promieniowania cieplnego, energii, dyspersji, optyki, teorii względności, a przede wszystkim teorii kwantów. Ojciec mechaniki kwantowej.
-
1956 – Na Morzu Północnym zatonął polski statek rybacki „Cyranka” wraz z 12-osobową załogą.
-
1956 - Urodził się Christoph Waltz, austriacki aktor, zdobywca dwóch Oscarów za role drugoplanowe. Zagrał pułkownika Hansa Landę w filmie Bękarty Wojny (2009).
-
1957 – ZSRR wystrzelił pierwszego sztucznego satelitę Ziemi – Sputnika 1. Ta mała prymitywna puszka jako pierwszy ludzki obiekt orbitowała wokół naszej planety. Jedyne co oprócz robienia orbit umiała robić to nadawała sygnał radiowy.
-
1958 – Proklamowano V Republikę Francuską i obecną konstytucję.
-
1958 - Urodził się Ned Luke, amerykański aktor, głos Michaela z gry GTA V.
-
1960 – Krótko po starcie z Bostonu, po zderzeniu ze stadem szpaków, runął do oceanu samolot L-188 Electra, w wyniku czego zginęły 62 osoby, a 10 zostało rannych.
-
1963 - Zmarł Lloyd Fredendall (ur. 1883), amerykański generał. Dowódca sił amerykańskich w czasie kampanii północnoafrykańskiej. Został zapamiętany jako nieudolny dowódca, odpowiedzialny za największą porażkę wojsk amerykańskich w czasie II wojny światowej na przełęczy Kasserine.
-
1964 - W Moskwie odsłonięto mierzący 107 metrów Pomnik Zdobywców Kosmosu.
-
1965 - Paweł VI jako pierwszy papież przybył z wizytą do USA.
-
1968 - Dokonano oblotu samolotu pasażerskiego Tu-154.
-
1969 – Odsłonięto pomnik Sigmunda Freuda w jego rodzinnym Příborze w Czechach.
-
1970 - Zmarły 5 września w wyniku obrażeń odniesionych w wypadku na torze Monza austriacki kierowca Jochen Rindt jako jedyny w historii zdobył pośmiertnie tytuł mistrza świata Formuły 1.
-
1970 - Zmarła Janis Joplin (ur. 1943), amerykańska piosenkarka, autorka tekstów najczęściej wiązana z szeroko pojętym stylem psychodelicznego rocka (hipisowski rock) i blues rocka. Zdobyła popularność w drugiej połowie lat sześćdziesiątych XX wieku jako wokalistka zespołu Big Brother and the Holding Company. Choć kariera artystyczna piosenkarki trwała zaledwie kilka lat, przeszła ona do legendy gatunku i ciągle uznawana jest za jedną z najbardziej wpływowych postaci współczesnej kultury masowej. Zmarła w typowy dla hipisów sposób - przedawkowała prochy.
-
1972 – W katastrofie pociągu w meksykańskim Saltillo zginęło 208 osób, a rannych zostało około 700.
-
1978 – W Watykanie odbył się pogrzeb papieża Jana Pawła I.
-
1978 - Urodził się Alexander Herr, niemiecki skoczek narciarski, niedoszły reprezentant polski. Po kłótni z trenerem na ZIO 2006 odszedł z reprezentacji Niemiec. W związku z pochodzeniem matki wystosował list do Polskiego Związku Narciarskiego, aby rozpatrzono możliwość jego startów w barwach Polski. Kiedy dowiedział się, że proces przyznawania obywatelstwa może opóźnić jego powrót na skocznie o kolejny sezon, w lipcu 2007 podjął oficjalną decyzję o zakończeniu kariery.
-
1980 – Na znajdującym się 120 mil na południe od Yakutat na Alasce holenderskim statku wycieczkowym MS „Prinsendam” wybuchł pożar. Wszystkich 520 pasażerów i członków załogi uratowano, a opuszczony wrak zatonął 11 października.
-
1981 – Na prośbę brytyjskiego badacza Michaela Eddowesa, za zgodą wdowy po zamachowcu, na cmentarzu w Fort Worth w Teksasie dokonano ekshumacji zwłok Lee Harveya Oswalda, zabójcy prezydenta Johna F. Kennedy’ego. Eddowes w swojej książce Khrushchev killed Kennedy wydanej w 1975 wysunął tezę, że to nie Oswald, lecz jego sobowtór, agent KGB imieniem Alek był zamachowcem. Badania dokonane po ekshumacji nie potwierdziły żadnej z jego hipotez.
-
1982 – Izba Wojskowa Sądu Najwyższego skazała zaocznie na karę śmierci byłego ambasadora PRL w Waszyngtonie, Romualda Spasowskiego, który po ogłoszeniu stanu wojennego porzucił placówkę i poprosił o azyl polityczny w USA.
-
1983 – Prezydent USA Ronald Reagan podpisał ustawę w sprawie emisji programu radiowego na Kubę (Coś jak radio wolna Europa).
-
1983 - Richard Noble w samochodzie rakietowym Thrust2 pobił lądowy rekord prędkości, wynikiem 1,019,468 km/h.
-
1990 – Ukazało się pierwsze wydanie tygodnika „NIE”.
-
1992 - W katastrofie izraelskiego transportowego Boeinga 747 w Amsterdamie zginęły 43 osoby, w tym 39 na ziemi. Samolot wystartował z lotniska Amsterdam-Schiphol po międzylądowaniu na trasie Nowy Jork - Tel Awiw, po osiągnięciu ok. 2000 m silnik numer 3 oderwał się od mocowań i odpadając uderzył w silnik nr 4, który również się oderwał. Piloci próbowali zawrócić na lotnisko, ale stracili kontrolę nad maszyną, wysuwając klapy (nie mieli pojęcia że z powodu oderwania silników klapy wysunęły się tylko po jednej stronie). Samolot stracił siłę nośną i runął na jedenastopiętrowy blok mieszkalny, stąd tyle ofiar na ziemi. Przyczyną katastrofy było zmęczeniowe pęknięcie sworznia pylonu mocującego silnik do płata. Po raporcie komisji badającej katastrofę firma Boeing przeprojektowała sworznie, zwiększając ich wytrzymałość i ograniczającej ryzyko zmęczenia materiału. Samolot który uległ katastrofie był wyposażony w balast z 282 kg zubożonego uranu, część tego balastu uległa rozproszeniu podczas katastrofy i zapłonowi w trakcie pożaru po katastrofie. Po tej katastrofie zaczęto rezygnować z balastu uranowego i zastąpiono go balastem kadmowym lub ołowianym.
-
1993 - Kryzys konstytucyjny w Rosji: Czołgi sił rządowych ostrzelały siedzibę parlamentu, co doprowadziło do poddania się sił parlamentu pod wodzą Aleksandra Ruckoja. Kryzys był napięciem pomiędzy prezydentem Jelcynem, a parlamentem (z wiceprezydentem Ruckojem) wynikającym ze sporu o kształt ustrojowy państwa. Podczas trwających od 21 września zajść zginęło kilkaset osób.
-
2001 – Lecący z Tel Awiwu do Nowosybirska należący do Siberia Airlines Tu-154 został przypadkowo zestrzelony nad Morzem Czarnym przez ukraińską rakietę, w wyniku czego zginęło 78 osób. W okolicach Półwyspu Krymskiego w tym samym czasie odbywały się lotnicze ćwiczenia wojskowe armii ukraińskiej. Jedna z rakiet 5W28E odpalona z zestawu S-200WE trafiła w Tupolewa, przez co nastąpiła dekompresja w kabinie pasażerskiej i wybuchł pożar. Samolot rozbił się w Morzu Czarnym i zatonął na głębokości 2000 m.
-
2006 - Uruchomiono stronę internetową WikiLeaks.
-
2008 – Zakończyła się misja Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Iraku.
-
2009 - Zmarł Günther Rall (ur. 1918), niemiecki pilot wojskowy, as myśliwski. Uznawany był za jednego z najlepszych strzelców w Luftwaffe. Jego specjalnością było prowadzenie celnego ognia z trudnych pozycji w czasie walki manewrowej, przy czym do zestrzelenia przeciwnika wystarczała mu zazwyczaj jedna seria. Ogółem w czasie wojny Günther Rall wykonał 700 lotów bojowych i uzyskał 275 zwycięstw powietrznych, w tym 272 na froncie wschodnim. Sam był zestrzeliwany 8 razy, 3 razy był ranny. Po wojnie wstąpił do odtworzonej Luftwaffe i latał na odrzutowcach, potem był sztabowcem w NATO.
-
2010 – Katastrofa w hucie aluminium w Ajce na Węgrzech. W wyniku pęknięcia zapory zbiornika z chemikaliami zginęło 10 osób, a 120 zostało rannych.
-
2011 – Co najmniej 139 osób zginęło, a 93 zostały ranne zamachu bombowym w stolicy Somalii Mogadiszu, przeprowadzonym przez organizację terrorystyczną Asz-Szabab powiązaną z organizacją Al-Ka’ida.
-
2020 – 53,26% spośród uczestniczących w referendum mieszkańców Nowej Kaledonii opowiedziało się przeciwko ogłoszeniu niepodległości od Francji.
https://youtu.be/Wp_VmKgLmJQ
#rocznicanadzis #ciekawostki #ciekawostkihistoryczne #historia
@Michal9787 Co do Wojny Krymskiej, do zdania "po raz pierwszy tak wielki wpływ na pole walki miały nauka i technika" , dodałbym "oraz media".
Na froncie krymskim pojawili się dziennikarze. Wśród nich, uznawany za pierwszego reportera wojennego, William Russell z "Times'a". Pojawiła się również dokumentacja fotograficzna i błyskawiczna, jak na tamte czasy, łączność, gdy Brytyjczycy połączyli Bałakławę z Warną kablem telegraficznym. Miało to kolosalny wpływ na opinie publiczną, która po raz pierwszy w dziejach, mogła śledzić konflikt zbrojny nieomal na bieżąco. Dzięki telegrafowi informacja do Londynu docierała po 5 godzinach, zamiast jak wcześniej, po co najmniej tygodniu. I po raz pierwszy cywile dowiedzieli się jak źle traktowani, źle dowodzeni i zaopatrzeni są ich bliscy na froncie.
@Sahelantrop bardzo udany komentarz!
na mnie też zdjęcia krymskie robiły wrażenie
Zaloguj się aby komentować