Wybrane rocznice które wypadają 25 sierpnia.

Nietypowe święta: Dzień Zupy Błyskawicznej, Dzień Polskiej Żywności.

• 79 – Zginął Pliniusz Starszy, rzymski pisarz, historyk (ur. 23). Wuj wspomnianego wczoraj Pliniusza Młodszego. Zginął gdy jako dowódca eskadry okrętów chciał ewakuować mieszkańców podczas erupcji Wezuwiusza.
  
• 458 – W Indiach został ogłoszony traktat Lokavibhaaga, w którym pojawił się współczesny symbol liczby 0.
  
• 1580 - Wojna o sukcesję portugalską: zwycięstwo Hiszpanii w bitwie pod Alcântara przybliża powstanie Unii Iberyjskiej.
  
• 1591 – Na redzie portu gdańskiego zatonął statek na pokładzie którego znajdował się m.in. włoski humanista, bibliofil i podróżnik Jan Bernard Bonifacio. W wyniku obrażeń doznanych w czasie katastrofy stracił wzrok i pozostał do śmierci w Gdańsku.
  
• 1609 - Galileusz zademonstrował wynaleziony przez siebie teleskop weneckim prawnikom.
  
• 1656 – Potop szwedzki: dywizja hetmana Stefana Czarnieckiego rozbiła 1500-osobowy oddział szwedzki w bitwie pod Łowiczem.
  
• 1718 – Założono Nowy Orlean w Luizjanie.
  
• 1768 – Kapitan James Cook wypłynął z Anglii na okręcie „Endeavour” w swój pierwszy rejs dookoła świata.
  
• 1789 – Uchwalono 10 pierwszych poprawek do Konstytucji Stanów Zjednoczonych.
  
• 1814 - Drugiego dnia spalenia Waszyngtonu wojska brytyjskie podpalają Bibliotekę Kongresu, Skarb Państwa Stanów Zjednoczonych, Departament Wojny i inne budynki publiczne.
  
• 1825 – Urugwaj proklamował niepodległość (od Brazylii).
  
• 1830 – Wybuchło powstanie belgijskie przeciwko Królestwu Niderlandów.
  
• 1835 – Dziennik „New York Sun” rozpoczął publikację artykułów o rzekomym odkryciu życia na Księżycu.
  
• 1839 – Rozpadła się Konfederacja Peruwiańsko-Boliwijska.
  
• 1875 – Kapitan Matthew Webb po raz pierwszy w historii przebył wpław kanał La Manche. Wyczyn ten zajął mu 21 godzin i 45 minut.
  
• 1894 – Japoński lekarz Shibasaburō Kitasato odkrył wywołującą dżumę bakterię Pasteurella pestis.
  
• 1898 – Około 700 greckich cywilów, 17 brytyjskich strażników i brytyjski konsul zostało zamordowanych w Heraklionie na Krecie przez turecki motłoch.
  
• 1908 - Zmarł Henri Becquerel (ur. 1852), francuski fizyk, chemik, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki w 1903, za odkrycie promieniotwórczości.
  
• 1912 – Z inicjatywy Józefa Piłsudskiego w Zakopanem została powołana organizacja niepodległościowa Polski Skarb Wojskowy.
  
• 1912 – W Chinach założono Partię Narodową Kuomintang.
  
• 1913 – 29-letni Żyd Leo Frank, były kierownik fabryki ołówków w Atlancie, został skazany na karę śmierci za zgwałcenie i uduszenie 13-letniej pracowniczki Mary Phagan 26 kwietnia tego roku. Wyrok został później zamieniony na dożywocie przez gubernatora Georgii, jednak w 1915 roku Frank został uprowadzony z więzienia przez grupę uzbrojonych mężczyzn i zlinczowany w mieście Marietta, skąd pochodziła ofiara.
  
• 1914 - I wojna światowa: Biblioteka Katolickiego Uniwersytetu w Leuven zostaje celowo zniszczona przez armię niemiecką. Zaginęły setki tysięcy niezastąpionych woluminów oraz rękopisów gotyckich i renesansowych.
  
• 1916 – W USA utworzono Służbę Parków Narodowych.
  
• 1917 – Tymczasowa Rada Stanu podała się do dymisji.
  
• 1919 - Brytyjska firma Aircraft Transport and Travel uruchomiła pierwsze na świecie regularne, międzynarodowe połączenie lotnicze (między Londynem a Paryżem).
  
• 1919 - Litewskie Siły Zbrojne ostatecznie wypędziły z kraju Armię Czerwoną wyzwalając ostatni punkt oporu bolszewików – Jeziorosy.
  
• 1920 - Na rozkaz polskiego dowództwa zakończono II powstanie śląskie. Powołano mieszaną Policję Plebiscytową.
  
• 1920 - Wojna polsko-bolszewicka: klęską armii czerwonej zakończyła się Bitwa Warszawska.
  
• 1920 - Wojska litewskie zajęły Wilno.
  
• 1921 – W Berlinie podpisano odrębny amerykańsko-niemiecki traktat pokojowy. Podpisanie odrębnego traktatu było spowodowane odrzuceniem przez Senat Stanów Zjednoczonych zapisów traktatu wersalskiego z roku 1919 dotyczących Ligi Narodów. USA odmówiły bowiem przystąpienia do Ligi i poddania się jej jurysdykcji, zaś statut Ligi był integralną częścią traktatu wersalskiego.
  
• 1930 – Utworzono drugi rząd Józefa Piłsudskiego.
  
• 1931 – Powódź w Chinach: w prowincji Jiangsu wezbrane wody Wielkiego Kanału przerwały wały w pobliżu jeziora Gaoyou, wskutek czego śmierć poniosło 200 tys. osób.
  
• 1933 - Przedstawiciele Agencji Żydowskiej i Niemieckiej Federacji Syjonistycznej zawarli porozumienie z niemieckim ministrem finansów, na mocy którego naziści zgodzili się nie utrudniać żydowskiej emigracji z III Rzeszy, w zamian za transfer kapitału w postaci niemieckich towarów (w latach 1933-39 przetransferowano do Niemiec ogółem 40 419 000 dolarów, które umożliwiły ucieczkę 60 tys. Żydów niemieckich).
  
• 1936 - Wielka czystka w ZSRR: Rozstrzelano takich komunistów jak Lew Kamieniew czy Grigorij Zinowjew.
  
• 1939 – Do Gdańska pod pretekstem kurtuazyjnej wizyty przypłynął niemiecki szkolny okręt liniowy „Schleswig-Holstein”.
  
• 1939 - W Londynie podpisano polsko-brytyjski układ sojuszniczy.
  
• 1940 - Bitwa o Anglię: na rozkaz premiera Winstona Churchilla, w odwecie za zbombardowanie poprzedniej nocy londyńskiej dzielnicy mieszkaniowej East End, bombowce RAF dokonały nocnego, pierwszego w czasie wojny nalotu na Berlin.
  
• 1940 - Zmarł Édouard Michelin (ur. 1859), francuski przemysłowiec, wynalazca. Razem z bratem André wynalazł w 1891 roku pneumatyczną oponę z dętką.
  
• 1941 - Rozpoczęła się brytyjsko-radziecka interwencja w Iranie, który był miejscem silnej infiltracji wywiadu niemieckiego.
  
• 1941 - Do kwatery głównej Adolfa Hitlera w Wilczym Szańcu koło Kętrzyna przybył ze swą pierwszą wizytą Benito Mussolini.
  
• 1941 - W lesie łopuchowskim na Białostoczczyźnie Niemcy zamordowali 2,5 tys. Żydów z pobliskiego Tykocina i okolic.
  
• 1942 - Na stoku góry Morven w Szkocji rozbiła się lecąca na Islandię łódź latająca Short Sunderland, w wyniku czego zginęło 13 osób (w tym książę Kentu Jerzy), a jedna została ranna.
  
• 1944 – 25. dzień powstania warszawskiego: walki o Polską Wytwórnię Papierów Wartościowych. W ostrzelanej Kamienicy Łyszkiewicza podczas odprawy sztabu zginęło pięciu dowódców Armii Ludowej.
  
• 1944 - Front zachodni: został wyzwolony Paryż.
  
• 1944 - Rumunia wypowiedziała Niemcom wojnę.
  
• 1945 – Operacja kwantuńska: Armia Czerwona zdobyła Toyoharę (obecnie Jużnosachalińsk), stolicę prefektury Karafuto, należącej od 1905 do Japonii południowej części Sachalinu.
  
• 1945 – Dziesięć dni po zakończeniu II wojny światowej, uzbrojeni zwolennicy Komunistycznej Partii Chin zabijają oficera wywiadu USA Johna Bircha, uważanego przez część amerykańskiej prawicy za pierwszą ofiarę zimnej wojny.
  
• 1945 - W Wietnamie w wyniku rewolucji sierpniowej abdykował cesarz Bảo Đại, kończąc tym samym rządy dynastii Nguyen.
  
• 1946 – Powstał Polski Związek Głuchych.
  
• 1948 - W amerykańskiej telewizji po raz pierwszy wyemitowano przesłuchanie w kongresie.
  
• 1951 – Została uruchomiona latarnia morska w Krynicy Morskiej.
  
• 1956 – 30 górników zginęło w pożarze w KWK „Chorzów”.
  
• 1958 - Na rynku zadebiutował pierwszy makaron typu instant - Chikin Ramen.
  
• 1958 - Urodził się Tim Burton, amerykański reżyser, scenarzysta i producent filmowy znany ze swojego specyficznego stylu. Stworzył lub współtworzył filmy takie jak: "Sok z żuka" (1988), "Batman" (1989), "Edward Nożycoręki" (1990), "Powrót Batmana" (1992), "Miasteczko Halloween" (1993), "Marsjanie atakują!" (1996) "Jeździec bez głowy" (1999), "Planeta Małp" (2001), "Charlie i fabryka czekolady" (2005) i jeszcze wiele innych.
  
• 1960 - Amerykański atomowy okręt podwodny USS „Seadragon“ dopłynął do Bieguna Północnego.
  
• 1960 - W Rzymie rozpoczęły się XVII Letnie Igrzyska Olimpijskie.
  
• 1961 – Rozpoczął się I Międzynarodowy Festiwal Piosenki w Sopocie.
  
• 1967 – W hrabstwie Arlington w stanie Wirginia został zastrzelony lider Amerykańskiej Partii Nazistowskiej George Lincoln Rockwell.
  
• 1968 – Na placu Czerwonym w Moskwie odbyła się kilkuosobowa demonstracja radzieckich dysydentów przeciwko interwencji wojsk państw Układu Warszawskiego w Czechosłowacji.
  
• 1971 – Władze radzieckie podjęły decyzję o likwidacji Cmentarza Orląt Lwowskich.
  
• 1972 – W Grecji wykonano ostatni wyrok śmierci za morderstwo.
  
• 1981 - Amerykańska sonda kosmiczna Voyager 2 zbliżyła się najbliżej Saturna.
  
• 1982 – Zmarła Anna German (ur. 1936), polska piosenkarka, kompozytorka, aktorka.
  
• 1983 – W Stoczni Gdańskiej odbyło się spotkanie wicepremiera Mieczysława Rakowskiego z pracownikami, wśród których był Lech Wałęsa.
  
• 1985 - W katastrofie lotniczej zginęła Samantha Reed Smith (ur. 1972), amerykańska uczennica, działaczka pokojowa. Napisała list do sekretarza generalnego KPZR Jurija Andropowa, w którym prosiła o uniknięcie wojny między USA i ZSRR. W odpowiedzi dostała zaproszenie do odwiedzenia ZSSR, które przyjęła. Smith wzbudziła szerokie zainteresowanie mediów w obu krajach jako „ambasador pokoju”.
  
• 1988 – Spłonęło zabytkowe centrum Lizbony. Łącznie podczas pożaru spłoneło lub zostało zniszczonych 18 budynków, a kolejne 40 uszkodzonych, w tym kilka budynków pamiętających jeszcze czasy średniowiecza i “klasztornego” okresu dzielnicy Chiado przed trzęsieniem ziemi. W katastrofie tej zginęły dwie osoby, a 73 zostały ranne, z czego ponad 60 strażaków gaszących pożar. Ponad 300 osób straciło dach nad głową, a spłonęły nie tylko budynki mieszkalne, ale również liczne kawiarnie, biura i sklepy. Do dziś nie wiadomo, co spowodowało pożar, jednak wiadomo, że od skutków tragicznego trzęsienia ziemi w roku 1755 była to największa katastrofa, która nawiedziła Lizbonę. Odbudowa dzielnicy zajęła ponad 10 lat, a osobą odpowiedzialną za nią był portugalski architekt Siza Vieira, któremu udało się przywrócić zniszczonym lub odbudowanym budynką ich charakter sprzed pożaru.
  
• 1989 – Amerykańska sonda kosmiczna Voyager 2 zbliżyła się do Neptuna.
  
• 1991 – Linus Torvalds ogłasza pierwszą wersję tego, co stanie się Linuksem.
  
• 1991 - Białoruska Rada Najwyższa proklamowała niepodległość Białorusi (od ZSRR).
  
• 1991 - Niemiec Michael Schumacher zadebiutował w wyścigu Formuły 1 na torze Circuit de Spa-Francorchamps w Belgii. Z wyścigu Schumacher odpadł na pierwszym okrążeniu po awarii sprzęgła
  
• 1991 - Wojna w Chorwacji: Rozpoczęło się 87 dniowe oblężenie Vukovaru. Ponad 30 tysięcy Serbów atakowało miasto bronione przez ~1800 lekko uzbrojonych Chorwatów. Bitwa skończyła się w listopadzie tego samego roku pyrrusowym zwycięstwem serbów. Na zdjęciu symbol tej bitwy - uszkodzona wieża ciśnień.
  
• 1994 – Pod Piasecznem spadł meteoryt Baszkówka.
  
• 1997 – Były działacz państwowy NRD (ostatni sekretarz SED (partii komunistycznej) ) Egon Krenz został uznany winnym śmierci osób zastrzelonych podczas ucieczki do Niemiec Zachodnich i skazany na karę 6 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności.
  
• 2000 - Zmarł Carl Barks (ur. 1901), amerykański scenarzysta filmów animowanych, rysownik, autor komiksów. Tworzył komiksy z Kaczorem Donaldem i jego znajomymi. Stworzył postaci jak Sknerus McKwacz, Bracia Be, Diodak czy Goguś Kwabotyn. Stworzył też komiksowe miasto Kaczogród.
  
• 2000 - Padł pierwszy klaps na planie serialu M jak miłość.
  
• 2001 – W katastrofie lotniczej na Bahamach zginęło 8 osób, w tym amerykańska piosenkarka i aktorka Aaliyah.
  
• 2003 – Z przylądka Canaveral na Florydzie wystrzelono w celu umieszczenia na orbicie okołosłonecznej zbudowany przez NASA Kosmiczny Teleskop Spitzera, przeznaczony do obserwacji kosmosu w zakresie promieniowania podczerwonego.
  
• 2004 – Mark Thatcher, syn byłej premier Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher, został aresztowany w Kapsztadzie w Południowej Afryce pod zarzutem współudziału w przygotowaniu zamachu stanu w Gwinei Równikowej.
  
• 2005 - Huragan Katrina uderzył we Florydę.
  
• 2006 - Były premier Ukrainy Pawło Łazarenko zostaje skazany na dziewięć lat więzienia za pranie pieniędzy, oszustwa drogą elektroniczną i wymuszenia.
  
• 2006 – Spłonął wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO sobór św. Trójcy w Petersburgu. Świątynię odbudowano i otwarto ponownie w 2010 roku.
  
• 2009 - Zmarł Ted Kennedy (ur. 1932), amerykański polityk, senator, Członek Partii Demokratycznej o poglądach liberalnych (uznawany za nieformalnego lidera lewego skrzydła partii), jeden z głównych amerykańskich krytyków wojny w Iraku. W chwili śmierci był drugim najstarszym stażem członkiem Senatu (zaraz po Robercie Byrdzie) oraz trzynastym najdłużej urzędującym członkiem Kongresu w historii. Brat Johna Fitzgeralda i Roberta Kennedych.
  
• 2009 - Po ponad stu latach Amerykanin Charles Burnett III poprawił w bazie lotniczej Edwards rekord prędkości dla pojazdu napędzanego parą (224 km/h).
  
• 2012 - Zmarł Neil Armstrong (ur. 1930), amerykański astronauta i pilot wojskowy który jako pierwszy człowiek w historii stanął na księżycu.
  
• 2012 - Sonda kosmiczna Voyager 1 jako pierwszy obiekt stworzony przez człowieka znalazł się w przestrzeni międzygwiezdnej.
  
• 2014 - Prezydent Ukrainy Petro Poroszenko rozwiązał Radę Najwyższą i zarządził przedterminowe wybory na 26 października.
  
• 2017 - Harvey, huragan 4 kategorii nawiedził Teksas. W ciągu następnych kilku dni burza powoduje katastrofalne powodzie w dużej części wschodniego Teksasu, zabijając 106 osób i powodując szkody o wartości 125 miliardów dolarów.
  
• 2018 – W katastrofie autokaru turystycznego koło Swoge na zachodzie Bułgarii zginęło 17 osób, a 21 zostało rannych (z czego 3 zmarły później w szpitalu).
  
• 2018 - Zmarł John McCain (ur. 1936), amerykański wojskowy i polityk, mąż stanu, komandor US Navy, w latach 1983–1987 członek Izby Reprezentantów, a w latach 1987–2018 senator Partii Republikańskiej z Arizony, kandydat Partii Republikańskiej w wyborach prezydenckich w 2008 roku. Bohater wojenny, podczas wojny w Wietnamie jego samolot został zestrzelony 26 października 1967 r. i do 1973 r. był jeńcem wojennym.
  
• 2020 – W Moskwie zlikwidowano system trolejbusowy.
  

#rocznicanadzis #ciekawostki #ciekawostkihistoryczne #historia