Wybrane rocznice które wypadają 19 sierpnia.

Nietypowe święta: Dzień Synowej, Światowy Dzień Pomocy Humanitarnej, Światowy Dzień Fotografii

  • 1562 – Wojna litewsko-rosyjska (1558-70): wojska polskie pod wodzą starosty różańskiego Stanisława Leśniowolskiego pokonały w bitwie pod Newlem wielokrotnie liczniejsze wojska rosyjskie.
  • 1587 – Zygmunt III Waza został wybrany na króla Polski. Znany z tego że przeniósł siedzibę królewską z Krakowa do Warszawy. Od 1592 do 1599 był też Królem Szwecji, do śmierci tytułował się królem Szwecji (podobnie jak jego synowie) co było jedną z przyczyn wojen polsko szwedzkich, bowiem Szwedzi niechętnie patrzyli na katolickiego króla na swoim tronie.
  • 1600 – Polsko-szwedzka wojna o Inflanty: w Narwie i Rewlu (ob. Tallinn) wylądowało 10 tys. szwedzkich żołnierzy.
  • 1619 – Czeskie Stany Generalne uchwaliły detronizację króla Ferdynanda II Habsburga.
  • 1666 – II wojna angielsko-holenderska: Anglicy pod wodzą admirała Roberta Holmesa przeprowadzili rajd na holenderską wyspę Terschelling i zniszczyli 150 statków handlowych.
  • 1692 - Procesy Czarownic w Salem, Massachusetts: Cztery kobiety i jeden mężczyzna zostało straconych za czary.
  • 1772 – Król Szwecji Gustaw III dokonał bezkrwawego przewrotu i wprowadził w kraju absolutyzm oświecony.
  • 1793 – II rozbiór Polski: ambasador rosyjski Jakob Sievers ratyfikował w imieniu carycy Katarzyny II układ rozbiorowy, na mocy którego Rosja anektowała 250 tys. km² ziem Rzeczypospolitej zamieszkałych przez 3 mln mieszkańców.
  • 1812 – Wojna brytyjsko-amerykańska: w starciu u wybrzeży Nowej Anglii amerykańska fregata USS „Constitution” ciężko uszkodziła fregatę brytyjską HMS „Guerrière”. USS Constitution jest obecnie Jest najstarszym pływającym i pozostającym w czynnej służbie okrętem świata.
  • 1826 – Z połączenia Starej Częstochowy i Częstochówki powstało miasto Częstochowa.
  • 1856 – Amerykanin Gail Borden opatentował mleko skondensowane.
  • 1887 – Miało miejsce przedostatnie z dotychczas widzianych w Polsce całkowite zaćmienie Słońca, które zainspirowało Bolesława Prusa przy pisaniu Faraona.
  • 1909 - Otwarto tor wyścigowy Indianapolis Motor Speedway w amerykańskim Indianapolis w stanie Indiana. Pierwszego dnia zginął kierowca William Bourque i jego mechanik.
  • 1905 – Cesarz Rosji Mikołaj II Romanow wydał manifest powołujący do życia Dumę Państwową, która w założeniu miała być jedynie organem doradczym monarchy.
  • 1913 – Francuz Adolphe Pégoud wykonał pierwszy skok ze spadochronem z pokładu samolotu.
  • 1919 - Afganistan uzyskał niepodległość (od Wielkiej Brytanii).
  • 1920 - W ZSRR wybuchło powstanie Tambowskie.
  • 1920 – W nocy z 19 na 20 sierpnia wybuchło II powstanie śląskie.
  • 1920 – Wojna polsko-bolszewicka: w Mińsku rozpoczęły się rozmowy pokojowe.
  • 1927 – Władze Cerkwi prawosławnej uznały państwo radzieckie.
  • 1931 – Powódź w środkowych Chinach: zanotowano rekordowy poziom wody na rzece Huai He (dopływie Jangcy), przekraczający o 16 m stan normalny. W trwającej od lipca do listopada powodzi zginęło od 400 tys. do 4 mln osób.
  • 1934 – 90% obywateli Niemiec zatwierdziło w referendum połączenie urzędów prezydenta i kanclerza i objęcie utworzonego w ich miejsce urzędu wodza i kanclerza Rzeszy przez Adolfa Hitlera.
  • 1937 - Wielki Terror w ZSRR: Rozpoczął się pierwszy proces moskiewski.
  • 1937 - Na szczycie Giewontu od uderzenia pioruna zginęły 4 osoby, a 13 zostało porażonych.
  • 1939 - Józef Stalin wyraził zgodę na zawarcie paktu z Hitlerem.
  • 1940 - Pierwszy lot amerykańskiego średniego bombowca B-25 Mitchell.
  • 1940 – Kampania wschodnioafrykańska: zakończyła się zwycięska włoska inwazja na Somali Brytyjskie (3–19 sierpnia).
  • 1942 - Front wschodni: gen. Friedrich Paulus wydał rozkaz ataku na Stalingrad; Armia Czerwona rozpoczęła operację Siniawińską w celu przerwania niemieckiej blokady Leningradu.
  • 1942 - Front zachodni: wojska alianckie przeprowadziły nieudany rajd na Dieppe na wybrzeżu francuskim. Alianci chcieli sprawdzić w praktyce jak wyszedł by im desant morski w Europie. Skończyło się krwawą jatką i kompromitacją. Siły aliantów liczyły 6086 żołnierzy, z czego większość to byli Kanadyjczycy. Wspierało ich 200 okrętów (największe z nich to niszczyciele) i 200 samolotów. Niemcy byli przygotowani do odparcia desantu, już w lipcu spodziewając się desantu ściągnęli z frontu wschodniego kilka zaprawionych w boju jednostek. Na lewej flance bywało różnie: o ile brytyjscy komandosi bez większych problemów wylądowali i zniszczyili baterię artylerii, tak Kanadyjczyków wysadzono za daleko na zachód. Musieli oni przekroczyć rzekę Scie, ale jedyny most zajęli i ufortyfikowali Niemcy. Kanadyjczykom nie udało się przebić ani przez rzekę, ani do swojego celu jakim był radar w Pourville, zdołali jedynie przeciąć kable. Na prawej flance już godzinę przed desantem sytuacja była tragiczna. Statki desantowe natknęły się na niemiecki konwój. Okręty eskorty HMS Brocklesby i ORP Ślązak widziały walkę, ale uznały że ogień pochodził z lądu i nie podjęły działań. Tylko 7 z 23 statków desantowych dotarło do brzegu. Załogi bunkrów, zaalarmowane wystrzałami, nie dały szans aliantom. Jeden z ocalałych okrętów desantowych dobił do brzegu tuż obok baterii dział 150 mm. Nie mając odpowiedniego sprzętu, by ją zniszczyć, komandosi rozpoczęli ostrzał przeszkadzając załodze dział. Z tego liczącego 18 żołnierzy oddziału na statek powrócił tylko 1. Royal Regiment of Canada i oddział Black Watch wylądowali pod Puys (plaża „Blue”). Niemcy byli już przygotowani, gdyż kilka jednostek desantowych przypłynęło za wcześnie. O godzinie 5:15 pięć dywizjonów Hurricane'ów ( w tym polskie 302 i 303) rozpoczęły bombardowanie pozycji obronnych. Po pięciu minutach pod osłoną granatów dymnych na plaży w Dieppe wylądowali żołnierze Kanadyjscy. Zostali oni zasypani ogniem z górujących nad plażą pozycji niemieckich. Dziesiątkowani ogniem karabinów maszynowych, dział i moździerzy Kanadyjczycy praktycznie nie wyszli z plaży. Czołgi Churchill które miały wspomóc desant ugrzęzły na plaży lub nie były w stanie przebić się do miasta, ograniczając swoją podróż do okolic bulwaru i powrotu na plaże, gdzie robiły za ruchome bunkry. Generał Roberts, do którego docierały kolejne raporty o klęskach jego oddziałów, wydał rozkaz odwrotu, który rozpoczął się o godz. 11.00. Samoloty postawiły zasłonę dymną, a okręty podpłynęły do plaż, aby zabrać żołnierzy. W trakcie ewakuacji, prowadzonej pod ciężkim ogniem nieprzyjaciela, zatonęła część okrętów; zginęło także wielu próbujących uciec żołnierzy. O 12.20 wydano rozkaz zaprzestania ewakuacji. Po zakończeniu ewakuacji niemieckie lotnictwo nadal atakowało okręty aliantów; zatopiono m.in. niszczyciel HMS Berkeley. ORP Ślązak wyróżnił się w tej bitwie, zestrzeliwując cztery wrogie samoloty. Ogółem podczas bitwy zginęło bądź dostało się do niewoli 3367 żołnierzy kanadyjskich (w tym ok. 907 zostało zabitych), 270 brytyjskich, 550 marynarzy Royal Navy. Straty w sprzęcie to 30 czołgów i 106 samolotów. Po stronie niemieckiej poległo bądź odniosło rany ponad 600 żołnierzy (333 żołnierzy piechoty, 113 marynarzy i 162 członków personelu latającego i naziemnego Luftwaffe. Alianci przecenili swoje siły także w kwestii bitwy powietrznej. Nowe niemieckie samoloty Focke-Wulf Fw 190 górowały nad siłami RAF-u, które nie mogły uzupełniać paliwa i amunicji na pobliskich lotniskach tak jak samoloty niemieckie. RAF stracił 106 maszyn, zestrzeliwując 48 maszyn Luftwaffe. Operacja ta wykazała, że alianci nie są w stanie przeprowadzić operacji lądowania na kontynencie bez długotrwałych przygotowań i odpowiedniego sprzętu desantowego.
  • 1943 – W Mszanie Dolnej Niemcy rozstrzelali 881 Żydów.
  • 1944 – 19. dzień powstania warszawskiego: generalne natarcie grupy Reinefartha na Stare Miasto, w którym wzięło udział 10 batalionów piechoty i 2 bataliony saperów wspieranych 9 czołgami Tygrys, 20 działami szturmowymi, moździerzem kalibru 60 mm i 50 Goliatami, pluton wspierany przez ogień z pociągu pancernego znajdującego się w okolicy Dworca Gdańskiego.
  • 1944 - Front zachodni: rozpoczęła się bitwa o Mont Ormel pomiędzy wojskami polskimi a niemieckimi o kontrolę nad masywem dwóch wzgórz o wysokości 262 m n.p.m. (zwanych Maczugą). Starcie to było jednym z kluczowych epizodów końcowej fazy operacji Overlord i Bitwy pod Falaise.
  • 1944 - Wybuchło powstanie paryskie.
  • 1944 - Niemiecki feldmarszałek Günther von Kluge został zamordowany lub popełnił samobójstwo po aresztowaniu za uczestnictwie w spisku który doprowadził do nieudanego zamachu na Hitlera.
  • 1945 - Rewolucja Sierpniowa: W Wietnamie siły Viet Minhu pod dowództwem Ho Chi Minha zajęły Hanoi.
  • 1946 - Urodził się Bill Clinton, amerykański polityk, gubernator Arkansas, 42 prezydent USA. Jego prezydentura była ciągiem skandalów obyczajowych.
  • 1953 – W zaaranżowanym przez CIA i MI6 przewrocie został obalony premier Iranu Mohammad Mosaddegh. Pełną władzę w kraju przejął szach Mohammad Reza Pahlawi.
  • 1956 – Legia Warszawa odniosła najwyższe zwycięstwo w historii swych występów w Ekstraklasie, pokonując na Stadionie Wojska Polskiego Wisłę Kraków 12:0.
  • 1960 - Mjr Gary Powers, pilot zestrzelonego 1 maja tego roku nad ZSRR amerykańskiego samolotu szpiegowskiego Lockheed U-2, został skazany na 10 lat pozbawienia wolności za szpiegostwo.
  • 1960 - Po wykonaniu 1432 zdjęć ZSRR i Europy Wschodniej opadająca na spadochronie kapsuła powrotna z wystrzelonego poprzedniego dnia satelity rozpoznawczego Discoverer 14 została przechwycona niedaleko Hawajów przez samolot Fairchild C-119 Flying Boxcar. Była to pierwsza tego typu zakończona sukcesem operacja w historii.
  • 1960 - Wystrzelono radziecki statek kosmiczny Sputnik 2 z psami Biełką i Striełką na pokładzie. W przeciwieństwie do Łajki oba psiaki przeżyły lot.
  • 1962 – W Wołowie doszło do napadu na bank, największego w historii Polski pod względem wysokości łupu (12 531 000 zł ówczesnych złotych). Napastnicy późnym wieczorem za pomocą prostych narzędzi ślusarskich dostali się do pomieszczeń bankowych, następnie obezwładnili strażnika, po czym przez wybitą przy użyciu podnośnika samochodowego dziurę w stropie dostali się do skarbca. Śledczy od samego początku zdawali sobie sprawę, że przestępcom pomagał ktoś z banku. Ponieważ znane były serie i numery wszystkich zrabowanych nowych banknotów 500-złotowych. Milicja przekazała numery banknotów do niemal wszystkich sklepów w Polsce. Zrobiono też prowokację: Podano informację o planowanej wymianie pieniędzy. Przyniosło to skutek, sprawcy zaczęli szybciej pozbywać się zrabowanych banknotów, wprowadzając je do obiegu. Po ok. dwóch miesiącach od napadu napłynęły meldunki o zapłaceniu zrabowanymi banknotami w Gliwicach, Kluczborku, Opolu i Ostrowie Wielkopolskim. Siostra jednego ze sprawców próbowała wpłacić 18 tysięcy złotych na konto NBP w Pruszczu Gdańskim. Doprowadziło to do szybkiego wykrycia sprawców napadu. Żaden z nich nie był uprzednio karany. Odzyskano 11 572 000 zł, wydanych zostało ok. 150 tysięcy, a reszta została spalona kilka dni przed zatrzymaniem. Pięciu głównych sprawców napadu zostało skazanych na dożywocie (zmienione później na 25 lat więzienia). Dwóch wspólników zostało skazanych na 15 lat więzienia. Skazano ponadto dwadzieścia innych osób: najbliższą rodzinę, krewnych i znajomych sprawców, za; paserstwo, pomocnictwo lub nie zawiadomienie organów ścigania o przestępstwie. Ostatni ze skazańców wyszedł na wolność w 1979 r. Nigdy później nie weszli w konflikt z prawem. Niemal wszystkie akta sprawy zostały zniszczone podczas powodzi tysiąclecia, gdy archiwum sądowe we Wrocławiu zostało zalane. 
  • 1965 - Eisaku Satō jako pierwszy powojenny premier Japonii przybył na okupowaną wówczas przez wojska amerykańskie Okinawę. Tego samego dnia RFN i Izrael nawiązały stosunki dyplomatyczne.
  • 1973 - Urodził się włoski piłkarz Marco Materazzi, mistrz świata z roku 2006. Najbardziej znany z tego że w finale MŚ 2006 sprowokował Zinedine'a Zidane'a do uderzenia go głową, przez co tamten swój ostatni mecz w karierze zakończył przedwcześnie z czerwoną kartką.
  • 1974 – Amerykański ambasador na Cyprze Rodger Davies zginął w wyniku ostrzelania gmachu ambasady w Nikozji przez demonstrujących Greków cypryjskich.
  • 1978 - W Iranie spaliło się kino. Zginęło ponad 400 widzów.
  • 1979 - Byli liderzy Czerwonych Khmerów Pol Pot i Ieng Sary zostali skazani zaocznie przez Ludowy Trybunał Rewolucyjny w stolicy Kambodży Phnom Penh na karę śmierci i konfiskatę mienia za zbrodnie popełnione w czasie istnienia Demokratycznej Kampuczy. Pol Potowi przypisuje się odpowiedzialność za śmierć od 1,7 do 2,5 miliona ludzi, czyli między 20 a 30 procent populacji kraju. W komentarzu link do wpisu @Horkheimer sprzed kilku miesięcy, z ciekawostkami na temat tego dyktatora.
  • 1979 - Władimir Lachow i Walerij Riumin opuścili stację kosmiczną Salut 6 i powrócili na Ziemię na pokładzie statku Sojuz 34 po rekordowych wówczas 175 dniach pobytu w kosmosie.
  • 1980 – Między Otłoczynem a Brzozą na linii Kutno-Toruń doszło do czołowego zderzenia pociągów osobowego i towarowego, w wyniku czego zginęło 67 osób, a 64 zostały ranne. Jest to najtragiczniejsza katastrofa kolejowa w Polsce po II wojnie światowej. W komentarzu link do materiału wideo o tej katastrofie.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

  • 1980 – Na lotnisku w stolicy Arabii Saudyjskiej Rijadzie spłonął po awaryjnym lądowaniu należący do Saudi Arabian Airlines samolot Lockheed L-1011, w wyniku czego zginęło wszystkich 301 osób na pokładzie. Bezpośrednia przyczyna powstania katastrofy (powstania pożaru) pozostaje niewyjaśniona. Wiadomo natomiast, jakie pośrednie czynniki do niej doprowadziły: akcja ratunkowa rozwijała się bardzo źle, opieszałość załogi doprowadziła do zbyt późnego wyłączenia silników, co znacznie spowolniło ewakuację; ekipy ratunkowe gubiły się w odnajdywaniu wyjść awaryjnych Lockheeda. Dodatkowo elementy luku bagażowego C-3, w którym powstał pożar, był wyłożony łatwopalnym materiałem, co przyspieszyło rozprzestrzenianie się pożaru.
  • 1981 – Podczas potyczki nad zatoką Wielka Syrta dwa amerykańskie myśliwce Grumman F-14 Tomcat z lotniskowca USS „Nimitz” zestrzeliły dwa libijskie Su-22.
  • 1982 – Rozpoczęła się misja statku Sojuz T-7 z drugą w historii kosmonautką Swietłaną Sawicką na pokładzie.
  • 1985 – Premiera komedii filmowej "Sprawa się rypła" w reżyserii Janusza Kidawy. Czyli jak pewna rodzinka przebrała dziadka za zmarłą babkę by odebrać od władz prezenty na jej setne urodziny.
  • 1985 – Papież Jan Paweł II spotkał się w Casablance z królem Maroka Hasanem II.
  • 1987 – W angielskim Hungerford 27-letni robotnik Michael Robert Ryan zastrzelił 16 osób (w tym swoją matkę), zranił 15, po czym popełnił samobójstwo. W komentarzu link do artykułu na Wikipedii.
  • 1989 – Podczas tzw. Pikniku Panaeuropejskiego, zorganizowanego za zgodą władz, otwarto na 3 godziny granicę węgiersko-austriacką, dzięki czemu na Zachód przedostało się kilkuset obywateli NRD.
  • 1989 - Prezydent PRL Wojciech Jaruzelski desygnował Tadeusza Mazowieckiego do funkcji pierwszego niekomunistycznego premiera od 42 lat.
  • 1990 – Na terenie Mołdawii została proklamowana separatystyczna Republika Gagauzji.
  • 1991 – Prezydent ZSRR Michaił Gorbaczow został obalony w wyniku puczu wojskowego (tzw. puczu Janajewa). O godz. 6:00 rano w państwowych telewizji i radiu ogłoszono, iż ze względu na rzekomy zły stan zdrowia Gorbaczowa, został on zawieszony w wykonywaniu funkcji prezydenta, a jego obowiązki na mocy konstytucji przejął tym samym wiceprezydent Janajew, orędzie poprzedziła emisja rosyjskiej sztuki "Jezioro Łabędzie".
  • 1999 - W Belgradzie dziesiątki tysięcy protestujących Serbów żąda rezygnację prezydenta Slobodana Milosevica.
  • 2000 – Poświęcono odbudowany po wysadzeniu w 1931 roku sobór Chrystusa Zbawiciela w Moskwie.
  • 2002 – W Czeczenii został zestrzelony przez rebeliantów rosyjski ciężki śmigłowiec transportowy Mi-26, w wyniku czego zginęło 118 osób, a 29 zostało rannych.
  • 2002 – Zakończyła się ostatnia pielgrzymka Jana Pawła II do Polski.
  • 2003 - W dokonanym przez członka Hamasu samobójczym zamachu bombowym na autobus w Jerozolimie zginęły 23 osoby.
  • 2003 - W wyniku zamachu na siedzibę ONZ w Bagdadzie zginął specjalny wysłannik sekretarza generalnego ONZ Brazylijczyk Sérgio Vieira de Mello oraz 21 innych pracowników organizacji.
  • 2005 – Premiera filmu "Czas surferów". Bohaterami filmu jest trójka młodych ludzi – Bonus, Fifi i mało rozgarnięty Kozioł – którzy dostają zadanie od gangstera Dżokera: chce on zemścić się na niejakim Czarneckim, w czym młodziaki mają mu pomóc.
  • 2008 - 48 osób zginęło w ataku kierowcy-samobójcy na akademię policyjną w Issers w Algierii.
  • 2008 - Operacja „Enduring Freedom”: 10 francuskich żołnierzy zginęło, a ponad 20 zostało rannych w bitwie z talibami pod Uzbin w Afganistanie.
  • 2010 – Ostatnie amerykańskie oddziały bojowe opuściły Irak.
  • 2012 - Tony Scott (ur. 1944), brytyjski reżyser i producent filmowy, młodszy brat Ridleya Scotta, popełnił samobójstwo. Tony Scott ma w swoim dorobku kilka znanych filmów takich jak: "Top Gun" (1986), "Gliniarz z Beverly Hills II" (1987), "Szybki jak błyskawica" (1990), "Karmazynowy Przypływ" (1995), "Człowiek w ogniu" 2004, "Deja Vu" (2006), Jego ostatnim filmem był "Niepowstrzymany" (2010) o pociągu który uciekł maszyniście.
  • 2013 – Radykalni islamiści na Półwyspie Synaj zaatakowali mikrobusy przewożące nieuzbrojonych policjantów i dokonali egzekucji 25 z nich.
  • 2013 – W Poznaniu zakończyły się 11. Mistrzostwa Świata Bezdomnych w Piłce Nożnej. Tytuły mistrzowskie zdobyli Brazylijczycy i Meksykanki.
  • 2014 – Z Centrum Startowego Satelitów Taiyuan w środkowych Chinach wystrzelono rakietę z drugim polskim sztucznym satelitą naukowym Heweliusz.
  • 2017 - Dziesiątki tysięcy sztuk hodowlanego Łososia Atlantyckiego dostaje się do wód stanu Waszyngton na zachodnim wybrzeżu USA.

Nie przegap kolejnych wpisów, obserwuj tag #rocznicanadzis

https://youtu.be/i-dzy9tTGOU

#ciekawostki #ciekawostkihistoryczne #historia
55c83526-f399-47c4-ba08-b422f19c7eeb
dad2b2eb-642f-4d7e-b8ae-a123b6f931e9
f288cae3-64cd-4647-97e9-4867928b594c
1bc6da0f-4e40-4fd7-a363-31c8a0794f66
b159e783-dab1-4425-b5ad-8b2a62bda769

Zaloguj się aby komentować