Wybrane rocznice które wypadają 1 czerwca.
Nietypowe święta: Dzień bez Alkoholu, Dzień Mleka, Święto Bułki.
No i z takich typowych to jest dziś Dzień Dziecka.

• 1215 – Czyngis-chan zdobył i spalił 350-tysięczny wówczas Pekin.
  
• 1283 - Król Neapolu i Sycylii Karol I Andegaweński i król Aragonii i Walencji Piotr III Wielki przybyli z rozmysłem o różnych godzinach na miejsce wyznaczonego pojedynku w Bordeaux, którego stawką miało być panowanie nad Sycylią, po czym obaj ogłosili swoje zwycięstwo.
  
• 1434 - Zmarł Władysław II Jagiełło, wielki książę litewski i pierwszy król Polski z dynasti Jagiellonów. Był najdłużej panującym polskim monarchą - rządził prawie 48 lat. W tym czasie rozbił wojska krzyżackie w bitwie pod Grunwaldem (1410) w czasie zwycięskiej Wielkiej Wojny z Zakonem Krzyżackim (1409 - 1411).Jego rządom towarzyszył dynamiczny wzrost demograficzny i gospodarczy Polski. Mimo że był analfabetą, to wspierał rozwój polskiej kultury; odnowił między innymi podupadający uniwersytet Krakowski. Z takich mniej dobrych rzeczy to osłabił władzę królewską, dając szlachcie liczne przywileje aby zyskać jej przychylność.
  
• 1496 – Król Jan I Olbracht wydał Statut piotrkowski, jako cenę za udział szlachty w wyprawie na Mołdawię. Statut ten nadawał szlachcie liczne przywileje a reszcie je z kolei zabierał. I tak odtąd: mieszczanie nie mogli obejmować urzędów i nabywać gruntów "prawem ziemskim", szlachta mogła odtąd wywozić i sprowadzać towary bez cła, ustanowiono wolność spławu , Chłopom zabroniono puszczać wsie. Odtąd tylko jeden chłop w roku mógł opuścić wieś oraz tylko jeden przedstawiciel rodziny chłopskiej mógł zmienić zawód i przenieść się do miasta.
  
• 1792 – Wojna polsko-rosyjska: zdymisjonowano naczelnego wodza armii litewskiej księcia Ludwika Wirtemberskiego, któremu udowodniono zdradę i działania na korzyść armii rosyjskiej. Umyślnie zaniedbywał przygotowania do walki pod pozorem ciężkiej choroby. Pomiędzy atakami febry miały mu dolegać 30-godzinne konwulsje i dreszcze. W ręce polskie w Łomży dostała się jego korespondencja z Prusakami, w której pisał, że jego niedyspozycja jest udawana, a on sam nie będzie stawiał oporu uderzającej na Rzeczpospolitą armii rosyjskiej.
  
• 1863 – Powstanie styczniowe: według relacji Bronisława Deskura, krótko po bitwie pod Kietlanką, w tym samym miejscu między Małkinią a Czyżewem, dróżnik kolejowy miał dokonać sabotażu poprzez rozkręcenie szyn doprowadzając do katastrofy rosyjskiego pociągu, w wyniku której miało zginąć 20 oficerów i 600 żołnierzy (relacja niepotwierdzona przez inne źródła).
  
• 1907 – W Sarmiento w południowej Argentynie odnotowano najniższą w historii Ameryki Południowej temperaturę –32,8 °C.
  
• 1916 – I wojna światowa: zakończyła się nierozstrzygnięta bitwa jutlandzka między flotami niemiecką i brytyjską. Łącznie po obu stronach w bitwie wzięły udział: 56 starych i nowych pancerników, 14 krążowników liniowych, 8 krążowników pancernych, 37 krążowników lekkich i 139 niszczycieli. W bitwie jutlandzkiej zatonęło 14 okrętów (w tym 3 krążowniki liniowe) brytyjskich i 11 niemieckich, zginęło ponad 8500 marynarzy obu flot. Obie strony ogłosiły swoje zwycięstwo, chociaż żadna nie osiągnęła zakładanych przed bitwą celów. Taktyczny sukces odnieśli Niemcy, tracąc mniej jednostek i mając znacząco mniejsze straty ludzkie. Jednak Royal Navy zachowała swe panowanie na okalających Europę morzach i pełną zdolność do utrzymywania blokady ekonomicznej Niemiec
  
• --------------------------------------------------------------------------------------------
  
• 1921 – W dwudniowych zamieszkach na tle rasowym w mieście Tulsa w amerykańskim stanie Oklahoma zginęło (oficjalnie) 36 osób, a ok. 800 zostało rannych. Kilka lat wcześniej odkryto tam złoża ropy naftowej. Biali pracowali głównie przy wydobyciu ropy, zajęcia tego uniemożliwiali jednak czarnym. Afroamerykanie zaczęli więc zakładać przedsiębiorstwa obsługujące nafciarzy i ich pracowników.Oklahoma była stanem stosującym segregację rasową. Czarni mieszkańcy musieli mieszkać w osobnej dzielnicy - Greenwood. Greenwood było znane jako "Czarne Wall Street" bo mieszkający w nim Afroamerykanie byli najzamożniejszymi na całym południu USA. W tej dzielnicy żyło około 300 biznesmenów i ich rodziny, a także służący zamożnych białych. Sukces czarnoskórych mieszkańców bardzo irytował ich białych sąsiadów których zawiść była podsycana uprzedzeniami rasowymi. Bezpośrednią przyczyną pogromu było aresztowanie 31 maja 1921 r. 19-letniego pucybuta Dicka Rowlanda. Dzień wcześniej miał on rzekomo nadepnąć w centrum Tulsy na nogę białej operatorki windy, Sarah Page. Rowland został osadzony w budynku sądu w Tulsie. Pod wpływem prasy zebrał się tam tłum białych mężczyzn (ok. 1500 osób). Pod budynek przybyło 75 czarnoskórych weteranów I wojny światowej, by bronić Rowlanda przed linczem. Szeryf odprawił tę grupę z kwitkiem, i razem ze swoimi ludźmi zabarykadował się na ostatnim piętrze budynku by chronić aresztowanego. Gdy opuszczali budynek doszło do starcia - biali próbowali rozbroić jednego z policjantów. W wyniku walk został zastrzelony jeden lub kilku białych, a także dwóch Afroamerykanów. Mniej liczni Afroamerykanie zaczęli uciekać w stronę Greenwood. W ramach odwetu kilkuset osobowy tłum białych udał się następnego ranka do Greenwood. Zaczęli oni mordować czarnoskórych i niszczyć ich dobytek. Ciała wrzucali do rzeki albo chowali w masowych grobach. W działaniach brał udział nawet prywatne samoloty, które bombardowały dzielnicę. Zniszczono ponad sto przedsiębiorstw, szkołę, szpital, bibliotekę, hotele, dwie redakcje gazet, kościoły i ponad 1200 domów. Gubernator James B.A. Robertson wprowadził stan wojenny i skierował do Tulsy gwardię narodową, która asystowała przy gaszeniu pożarów i zaprowadziła porządek. Oficjalnie zginęło 36 osób, chociaż później liczbę ofiar szacowano na ok. 300. Rannych zostało 800 osób, a około 10 tysięcy zostało bez dachu nad głową. Poszkodowani nigdy nie odzyskali majątku, ani nie uzyskali rekompensat za straty, a masakrę tuszowały władze miejskie i stanowe pod patronatem ku-klux-klanu (celowo z małej). Żaden z białych uczestników masakry nie został skazany. Program szkolny w stanie Oklahoma nie poruszał tego tematu aż do 2000 roku, a w programie ogólnokrajowym pojawił się jeszcze później.
  
• 1926 – Ignacy Mościcki został wybrany przez Zgromadzenie Narodowe na urząd prezydenta Rzeczypospolitej.
  
• 1932 – Utworzono Pieniński Park Narodowy.
  
• 1939 - 99 osób zginęło w wyniku zatonięcia brytyjskiego okrętu podwodnego HMS „Thetis” podczas prób morskich w Zatoce Liverpoolskiej. Przyczyną były otwarte oba (zewnętrzny i wewnętrzny) włazy wyrzutni torpedowej.
  
• 1941 - Druga wojna światowa: Niemcy zajęli Kretę.
  
• 1943 - Niemcy zamordowali polskiego rolnika Piotra Likosa (ur. 1901) za pomoc ukrywającym się żydowskim rodzinom. Został uhonorowany tytułem "Sprawiedliwy wśród Narodów Świata".
  
• 1943 - Lecący z Lizbony do Bristolu Douglas DC-3 linii BOAC został zestrzelony nad Zatoką Biskajską przez myśliwiec Ju 88 (myśliwska wersja bombowca), w wyniku czego zginęło wszystkich 17 osób na pokładzie, w tym brytyjski aktor Leslie Howard. Grał on główną rolę w filmie "Przeminęło z wiatrem"
  
• 1946 – Prezes Rady Ministrów wydał rozporządzenie zabraniające produkcji gatunków wędlin uznanych za luksusowe.
  
• 1948 – Niemiec Rudolf Dassler skłócił się ze swoim bratem - Adim, i założył firmę Puma (początkowo pod nazwą Ruda). Obie firmy mają swoje siedziby w mieście Herzogenaurach, po przeciwnych brzegach rzeki Aurach. Rywalizacja między braćmi była też widoczna wśród ludności tego miasta; pracownicy obu firm niechętnie się spotykali, a miejsca publiczne były nieformalnie podzielone. Normą było sprawdzanie kto nosi jakie obuwie, żeby wiedzieć z którego obozu pochodził.
  
• 1950 – Ukazał się komunikat prasowy Ministerstwa Rolnictwa i Reform Rolnych o zrzuceniu przez amerykańskie samoloty u polskiego wybrzeża masowych ilości stonki ziemniaczanej, która po wydostaniu się na brzeg miała się rozplenić po całym kraju.
  
• 1956 - W Białymstoku otwarto pierwszy w kraju sklep samoobsługowy. Tego samego dnia zlikwidowano 1 klasę w wagonach pasażerskich, przemianowując ją na klasę 2. Klasa 2 zaś stała się klasą 3.
  
• 1962 - W Izraelu powieszono nazistowskiego zbrodniarza Adolfa Eichmanna.
  
• 1967 - Urodził się Jacek Laskowski, polski dziennikarz i komentator sportowy. Zasłynął swoimi słowami z MŚ 2018 po przegranej z Kolumbią; "Mamy mundial 4K - Kolumbia, Kazań, klęska, czwarte K proszę dopisać według własnego uznania"
  
• 1967 - Urodził się Szymon Majewski, polski dziennikarz, satyryk, showman - prowadzący show rozrywkowe "Szymon Majewski Show" a potem także "HDw3D Telewision" i "Szymon na żywo". Pamięta to ktoś jeszcze? Mi tam się podobały parodie kaczyńskiego/tuska/komorowskiego.
  
• 1971 – w Nowym Jorku na Manhattanie ukończono budowę wież World Trade Center
  
• 1974 - Opublikowano instrukcję wykonywania chwytu Heimlicha, techniki pomocy przedlekarskiej krztuszącej się osobie.
  
• 1978 – W Argentynie rozpoczęły się XI Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej. W meczu inauguracyjnym Polska zremisowała bezbramkowo z RFN.
  
• 1980 – Wystartowała amerykańska telewizja informacyjna CNN. Jest to pierwszy na świecie kanał który nadawał serwisy informacyjne 24 godziny na dobę.
  
• 1984 - Premiera gangsterskiego filmu "Dawno temu w Ameryce" w reżyserii Sergio Leone.
  
• 1990 – Prezydent George H.W. Bush i przywódca ZSRR Michaił Gorbaczow podpisali w Waszyngtonie porozumienie, na mocy którego w obu krajach zakończono produkcję broni chemicznej i rozpoczęto niszczenie już istniejącego jej arsenału.
  
• 1993 – W oblężonym Sarajewie 15 osób zginęło, a 80 zostało rannych w wyniku ataku przeprowadzonego przez Serbów podczas meczu piłkarskiego.
  
• 1994 – Po raz pierwszy zebrał się Sejm Dzieci i Młodzieży.
  
• 1998 – Utworzono Europejski Bank Centralny z siedzibą we Frankfurcie nad Menem.
  
• 1999 - Zmarł Christopher Cockerell (ur. 1910) - Brytyjski inżynier. Wynalazł poduszkowiec. Opracował też nową technologię radaru, za co otrzymał pochwałę od Winstona Churchilla. Łącznie opracował dla przedsiębiorstwa Marconi 36 wynalazków, m.in. kompas lotniczy. w 1959 zademonstrował publicznie pierwszy poduszkowiec. W 1969 otrzymał tytuł szlachecki.
  
• 2001 - Masakra rodziny królewskiej w Nepalu. Będący pod wpływem alkoholu następca tronu, książę Dipendra rozpoczął strzelaninę w czasie rodzinnego spotkania w pałacu królewskim. W masakrze zginął jego ojciec, Król Birendra a także jego matka, brat i siostra razem z innymi członkami rodziny. Dipendra w 1989 roku zakochał się w Dayvani Ranie. Dziewczyna należała do wpływowego rodu Rana, spokrewnionego z rodem Scindias do którego należała jego matka. Królowa Aishwarya była kobietą o dominującym charakterze która miała wiele do powiedzenia. Uważała że jego narzeczona pochodzi z mało wartościowej odnogi rodu i była kategorycznie przeciwna temu małżeństwu, grożąc nawet że jeśli Dipendra się z nią ożeni, to ona pozbawi go tytułu następcy tronu i odda ten przywilej jego młodszemu bratu. Dipendra znany był ze słabej głowy i zamiłowania do używek. W feralnym dniu był - a jakże, pijany. Zgodnie z tradycją w każdy trzeci piątek miesiąca rodzina królewska spotykała się w pałacu królewskim. Dipendra po przybyciu do pałacu zaczął pić alkohol, palić haszysz oraz grać w bilard. Po godzinie 20 książe był już solidnie napruty ledwo stojąc i kołysząc się na nogach, więc jego brat,kuzyn,szwagier i dr. Rajeev zaprowadzili go do sypialni. Tam kilkukrotnie zadzwonił do swojej narzeczonej. Zeznała ona potem że jego głos brzmiał niewyraźnie i bełkotał. Zadzwoniła ona do jego adiutanta Gajendry Bohary, aby ten sprawdził czy z księciem wszystko w porządku. Adiutant wysłał służbe, która zastała księcia leżącego na podłodze, mającego trudności ze ściągnięciem górnej części ubioru. Pomogli oni Dipendrze się rozebrać i zaprowadzili go do łazienki.Gdy książe wrócił nakazał służbie wyjść i sugerował że uda się teraz na spoczynek. O godzinie 20:39 po raz ostatni zadzwonił do narzeczonej, mówiąc: "Idę spać, dobranoc, porozmawiamy jutro". Założył następnie strój wojskowy i uzbrojony w pistolet maszynowy MP5 opuścił sypialnię.Udał się do sali bilardowej i tam otworzył ogień, najpierw celując w sufit i zachodnią ścianę, a następnie przeszył swojego ojca serią. Książe wyszedł z sali do wewnętrznego ogrodu na dziedzińcu pałacu, po czym ponownie wrócił do sali bilardowej. Kolejny raz wystrzelił z broni, tym razem był to karabin M16. Celował znów w swojego ojca, a także swoich wujów, Dhirendrę i Kumara Khadgę. Znowu wyszedł na zewnątrz by wrócić po raz trzeci. Bez skrupułów ostrzelał swoją siostrę, księżniczkę Shruti, kuzynki Sharady, ciotki Shanti oraz kuzynki ojca, księżnej Jayanti. Następnie udał się do wschodniej strony ogrodu, tam spotkał swoją matkę i młodszego brata. Zastrzelił swojego brata, księcia Nirajana. Jego matka została zastrzelona na klatce schodowej prowadzącej do komnat królewskich. Dipendra na koniec strzelił sobie w skroń, znaleziono go niedaleko stawu w pałacowym ogrodzie. W stawie leżał pistolet typu Glock, którym próbował popełnić samobójstwo.Nieprzytomny król i królowa zostali przewiezieni do szpitala, gdzie przybyli o godzinie 21:15. Tam natychmiast stwierdzono ich zgon. Do 21:30 pozostali zabici i ranni znaleźli się w szpitalu.Do godziny 22:00 stwierdzono zgon ośmiu ofiar strzelaniny. Książe Dhirendra zmarł po południu 4 czerwca. Książę Dipendra w stanie śpiączki został dostarczony do szpitala o godzinie 21:24. Nie odzyskał przytomności i zmarł nad ranem 4 czerwca. Dipendra po zamordowaniu swojego ojca przez trzy dni był królem Nepalu, pomimo że był w stanie śpiączki. Telewizja i radio milczały na temat masakry. Informacji, często niepotwierdzonych dostarczały tylko serwisy internetowe. Z powodu braku rzetelnych informacji mnożyły się teorie spiskowe, między innymi taka że masakra była spiskiem księcia Gyanendry, który był wujem Dipendry i był królem w latach 1950 - 1951. 1 czerwca nie było go w pałacu królewskim. Po ogłoszeniu nowego króla w kraju wybuchły zamieszki. Ludzie byli wściekli na brak rzetelnych informacji i niezadowolonych z przejęcia władzy przez niepopularnego księcia. Masakra była początkiem końca Nepalskiej rodziny królewskiej. Gyanendra próbował wzmocnić swoją władzę, ogłaszając stan wyjątkowy, rozwiązując parlament i ograniczając wolność słowa. 28 Maja 2008 Zgromadzenie Konstytucyjne ogłosiło zniesienie w kraju monarchii i ustanowienie republiki.
  
• --------------------------------------------------------------------------------------------
  
• 2003 – Rozpoczęło się napełnianie zbiornika za Zaporą Trzech Przełomów w Chinach, zakończyło się ono w 2010 roku. Zapora jest największą na świecie hydroelektrownią pod względem mocy, która wynosi 22,5 GW. Jej praca ograniczyła zużycie węgla w klasycznych elektrowniach o 31 milionów ton rocznie. Konsekwencją powstania tamy Trzech Przełomów było wysiedlenie 1,26 miliona osób. Zalano 17 dużych miast i ponad 3000 miasteczek i wsi. Podtopione zostały też przedmieścia trzech dużych aglomeracji (Wanxian, Fuling, Chongqing). Zapora i zgromadzona przy niej woda tworzą taki nacisk, że oś obrotu ziemi przechyliła się nieco, a biegun geograficzny przesunął się o 2 cm. Doba niezauważalnie wydłużyła się o 0,06 mikrosekundy. Gdyby zapora została przerwana (odnotowano już na jej powierzchni deformacje) to w niebezpieczeństwie znajdzie się 400 milionów ludzi.
  
• 2007 – W ramach ćwiczeń ratowniczych podpalono przeznaczony do wyburzenia wieżowiec Poltegor Centre we Wrocławiu.
  
• 2008 – We wsi Izdebki na Podkarpaciu oddano do użytku pierwszy obiekt sportowy wybudowany w ramach programu Orlik 2012.
  
• 2008 - Wybuchł pożar w Universal Studios w Kalifornii, niszcząc m.in. dekoracje imitujące Nowy Jork i 50 000 taśm filmowych z XX wieku. Straty oszacowano na 100 milionów dolarów.
  
• 2009 - Amerykański koncern General Motors ogłosił bankructwo i przeszedł w stan upadłości. Departament Skarbu USA wykupił GM, które odtąd prowadzi działalność pod nazwą General Motors Company.
  
• 2009 - W katastrofie lotu Air France 457 nad Atlantykiem zginęło 228 osób. Długo szukano wraku i czarnych skrzynek, ale w końcu udało się ustalić że przyczyną katastrofy było zamarznięcie rurek pitota (załoga nie była pewna jak szybko leci) i brak właściwej reakcji załogi na przeciągnięcie.
  
• 2015 - W wyniku przewrócenia i zatonięcia statku wycieczkowego „Gwiazda Wschodu” na rzece Jangcy w Chinach zginęły 442 spośród 454 osób na pokładzie. Jako przyczynę podano silne tornado, ale wersja ta jest podawana w wątpliwość.
  

#rocznicanadzis #historia #ciekawostkihistoryczne #ciekawostki #zdarzylosiedzis