Architektura modernistyczna umarła w St Louis, Missouri, 15 Lipca 1972 o 15.32.
Pruitt-Igoe miało być idealnym osiedlem mieszkalnym, która pozwoli 12 tysiącom mieszkańców z St Louis na godne życie w nowoczesnych budynkach. Osiedle zostało wybudowane w miejsce slumsów i było przeznaczone głównie dla wysiedlonych z nich mieszkańców. Założenie miało być symbolem odrodzenia St Louis, tymczasem eksperyment zakończył się 20 lat później wyburzeniem blokowiska.
Zespół budynków otrzymał w 1951 roku prestiżową nagrodę Amerykańskiego Instytutu Architektury, jego projekt spełniał większość założeń proklamowanych prze CIAM (Międzynarodowy Kongres Architektury Nowoczesnej) – ścisłe strefowanie, rozdzielenie ruchu pieszego od samochodowego, odległości między budynkami zapewniający dostęp do światłą i powietrza.
Co poszło nie tak? W mojej opinii, największym problemem była próba rozwiązania problemów społecznych – biedy, bezrobocia i wysokiej przestępczości – przez rozwiązania doraźne. Aby rozwiązywać te problemy konieczna jest praca u podstaw i edukacja, a nie rozdawanie mieszkań. Budynki w Pruitt-Igoe były nowoczesne, ale ich utrzymanie było kosztowne. Zbyt kosztowne dla biednych mieszkańców. Już w 1960 roku, 5 lat po zakończeniu budowy, koszty utrzymania były wyższe niż dochody z czynszu. Windy nie działały, powszechne były akty wandalizmu i drobna przestępczość. Sytuacja pogorszyła się w 1967 roku, gdy zrezygnowano z ochrony obiektów.
Niektóre rozwiązania były wręcz kuriozalne – na początku Pruitt miało być przeznaczone wyłącznie dla czarnych, a Igoe dla białych mieszkańców. Sposobem na walkę z bezrobociem był… zakaz wstępu dla bezrobotnych mężczyzn. Jeśli mężczyzna stracił pracę w trakcie mieszkania w obiekcie zostawał eksmitowany. Na początku czarnoskórym mieszkańcom zakazywano posiadania telewizji i telefonów. Społeczności istniejące w slumsach przed ich wyburzeniem zostały całkowicie rozbite, a na ich miejsce nie udało się zaproponować niczego nowego.
Wyburzenie dzielnicy zostało uchwycone na filmie i wykorzystane w filmie Koyaanisqatsi, zachęcam do zapoznania się, zwłaszcza, że sceną wyburzenia towarzyszy muzyka Philipa Glassa.
Jeśli ktoś chciałby więcej ciekawostek ze świata architektury to mogę coś jeszcze napisać – o postmodernizmie, albo o patodeweloperce w Polsce i jak to wygląda w innych krajach UE.
źródła: C.Jencks - "Architektura Postmodernistyczna", film The Pruitt-Igoe Myth (dostępny na YT), wikipedia
Link do fragmentu Koyaanisqatsi https://www.youtube.com/watch?v=eNNJrHR53ZA&ab_channel=Lucas
Pruitt-Igoe miało być idealnym osiedlem mieszkalnym, która pozwoli 12 tysiącom mieszkańców z St Louis na godne życie w nowoczesnych budynkach. Osiedle zostało wybudowane w miejsce slumsów i było przeznaczone głównie dla wysiedlonych z nich mieszkańców. Założenie miało być symbolem odrodzenia St Louis, tymczasem eksperyment zakończył się 20 lat później wyburzeniem blokowiska.
Zespół budynków otrzymał w 1951 roku prestiżową nagrodę Amerykańskiego Instytutu Architektury, jego projekt spełniał większość założeń proklamowanych prze CIAM (Międzynarodowy Kongres Architektury Nowoczesnej) – ścisłe strefowanie, rozdzielenie ruchu pieszego od samochodowego, odległości między budynkami zapewniający dostęp do światłą i powietrza.
Co poszło nie tak? W mojej opinii, największym problemem była próba rozwiązania problemów społecznych – biedy, bezrobocia i wysokiej przestępczości – przez rozwiązania doraźne. Aby rozwiązywać te problemy konieczna jest praca u podstaw i edukacja, a nie rozdawanie mieszkań. Budynki w Pruitt-Igoe były nowoczesne, ale ich utrzymanie było kosztowne. Zbyt kosztowne dla biednych mieszkańców. Już w 1960 roku, 5 lat po zakończeniu budowy, koszty utrzymania były wyższe niż dochody z czynszu. Windy nie działały, powszechne były akty wandalizmu i drobna przestępczość. Sytuacja pogorszyła się w 1967 roku, gdy zrezygnowano z ochrony obiektów.
Niektóre rozwiązania były wręcz kuriozalne – na początku Pruitt miało być przeznaczone wyłącznie dla czarnych, a Igoe dla białych mieszkańców. Sposobem na walkę z bezrobociem był… zakaz wstępu dla bezrobotnych mężczyzn. Jeśli mężczyzna stracił pracę w trakcie mieszkania w obiekcie zostawał eksmitowany. Na początku czarnoskórym mieszkańcom zakazywano posiadania telewizji i telefonów. Społeczności istniejące w slumsach przed ich wyburzeniem zostały całkowicie rozbite, a na ich miejsce nie udało się zaproponować niczego nowego.
Wyburzenie dzielnicy zostało uchwycone na filmie i wykorzystane w filmie Koyaanisqatsi, zachęcam do zapoznania się, zwłaszcza, że sceną wyburzenia towarzyszy muzyka Philipa Glassa.
Jeśli ktoś chciałby więcej ciekawostek ze świata architektury to mogę coś jeszcze napisać – o postmodernizmie, albo o patodeweloperce w Polsce i jak to wygląda w innych krajach UE.
źródła: C.Jencks - "Architektura Postmodernistyczna", film The Pruitt-Igoe Myth (dostępny na YT), wikipedia
Link do fragmentu Koyaanisqatsi https://www.youtube.com/watch?v=eNNJrHR53ZA&ab_channel=Lucas
Zaloguj się aby komentować