Polski wkład w złamanie Enigmy

Polski wkład w złamanie Enigmy

hejto.pl
Zastrzyk polskiej wiedzy i techniki dekryptażu sprawił, że w wojennej siedzibie GC&CS w Bletchley Park prace nad złamaniem Enigmy ruszyły z miejsca. Kiedy Knox przekazał otrzymany w Warszawie schemat połączeń wewnętrznych Enigmy, to w grudniu 1939 roku czołowy matematyk Alan Turing złamał 5 przedwojennych kluczy dziennych maszyn szyfrujących wykorzystywanych przez Kriegsmarine.

Wówczas 23 letni matematyk Peter Twinn, w ciągu dwóch godzin odszyfrował kilka starych depesz. Szef sekcji lotniczej Bletchley Park, Josh Cooper, poklepał go wówczas po ramieniu mówiąc: „jesteś pierwszym Anglikiem, który odczytał depeszę Enigmy”.
W atmosferze sukcesu w grudniu 1939 roku zorganizowano w Londynie kolejną konferencję "trójstronną". Ustalono na niej, że konieczne jest zestawienie stałej bezpośredniej i tajnej linii łączności kablowej między francusko/polskim ośrodkiem a brytyjskim. Powstała kwestia jak szyfrować korespondencję? Brytyjska maszyna szyfrująca Typex była taką tajemnicą, że Anglicy nawet o niej partnerom nie wspomnieli. Francuzi szyfrowali ręcznie. Denniston wpadł na pomysł, żeby skorzystać z... Enigmy. Przywiezione z Polski repliki Enigmy służyły do międzyalianckiej komunikacji aż do kapitulacji Francji. Radość trwała krótko.

W styczniu 1940 roku prace w Bletchley Park utknęły w miejscu. 7 stycznia 1940 roku Knox, pisał w notatce dla Dennistona: „jestem całkiem bezczynny”. Dwa dni później Denniston prosił szefa Secret Intelligence Service Stewarta Menzies, żeby zorganizował przyjazd Polaków, bowiem „mają dziesięcioletnie doświadczenie i ich krótka wizyta może okazać się niezwykle cenna”. Następnego dnia szef SIS napisał list do szefa Service de Renseignement pułkownika Louisa Riveta, w którym prosił o zgodę na krótki przyjazd Rejewskiego, Zygalskiego i Różyckiego, „żeby pomogli moim ekspertom”. Gustave Bertrand strzegł jednak zazdrośnie polskiej ekipy Biura Szyfrów, która po kampanii wrześniowej dotarła do Francji. Umieścił Polaków w wojennej siedzibie swojej komórki dekryptażu w zamku Vignolles w Gretz-Armainvillers pod Paryżem i ani myślał, by wypuścić ich do Anglii.

#kryptografia #nauka #wojna #technikawojskowa #drugawojna #nauka
Z Bletchley Park wysłano więc w styczniu 1940 roku Alana Turinga do Francji, żeby wspólnie ustalił z Polakami, gdzie leży błąd. Żeby nie jechać z pustymi rękami Turing zabrał ze sobą “sporo” świeżo wykonanych w Anglii płacht Zygalskiego. W zamku Vignolles wspólnie szybko znaleziono błąd w odtworzonym układzie kabli w rotorach szyfrujących nowych modeli Enigmy a dowiezione płachty Zygalskiego sprawiły, że polski zespół już 17 stycznia włamał się do wojennego szyfru używanego przez jednostki Wehrmachtu z okręgami wojskowymi Wehrkreise.

Informacje i koncepcje przywiezione z Francji przez Alana Turinga doprowadziły do organizacyjnej i technicznej “rewolucji” w Bletchley Park oraz współpracujących z ośrodkiem dekryptażu stacji radionasłuchu. Kryptoanalityk Gordon Welchman, szef Baraku 6 ośrodka Bletchley Park, w którym łamano szyfry Wehrmachtu i Luftwaffe, oceniał: „system dziurkowanych arkuszy Zygalskiego musiał być poprzednikiem systemu rozwiniętego w Bletchley jesienią i zimą 1939/40. Maszyna testująca używana przez zespół ‘Dilly’ Knoxa musiała być oparta na ‘cyklometrze’. Odpowiadająca sześciu Enigmom ‘bomba’ Rejewskiego musiała być podstawą maszyny, nad którą Turing pracował jesienią 1939 roku.”
Zdaniem Welchmana, Marian Rejewski „może być uważany za największego kryptoanalityka swoich czasów”. PS: Tak na dodatek krótkie kalendarium: * Zespół kryptoanalityków Sekcji 4 Biura Szyfrów II Oddziału Sztabu Głównego w tym Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski złamał kod morski używany przez Kriegsmarine w listopadzie 1932 roku.

* 30 grudnia 1932 roku Marian Rejewski odczytał częściowo pierwsze depesze niemieckiej armii lądowej, Reichswehry, zaszyfrowane przy pomocy maszyn Enigma.
* W połowie stycznia 1933 roku rozpoczęto odczytywać pełne teksty depesz Reichswehry. * Podczas puczu Roehma, w czerwcu 1934 roku, niemieckie depesze szyfrowane przy pomocy Enigmy były odczytywane w Biurze Szyfrów w ciągu kilku minut od ich nadania drogą radiową.
* W trakcie dwutygodniowych manewrów kryptologicznych zorganizowanych w Biurze Szyfrów w styczniu 1938 roku, 75% tajnej korespondencji niemieckiej odczytywano w ciągu kilku godzin od jej przechwycenia przez polskie stacje nasłuchowe.
* Korespondencję Wehrmachtu odczytywano z równą sprawnością do listopada 1938 roku. * Po wprowadzeniu nowego modelu Enigmy w niemieckiej armii lądowej odczytywano tylko co 10 depeszę. Nadal, aż do 1 lipca 1939 roku, odczytywano sprawnie szyfrowaną korespondencję przesyłaną w sieci łączności Służby Bezpieczeństwa - Sicherheitsdienst.
* Decyzją najwyższych władz wojskowych II RP, Biuro Szyfrów podzieliło się swoją wiedzą z sojuszniczymi placówkami kryptoanalitycznymi Francji i Wielkiej Brytanii podczas tajnej konferencji w Pyrach pod Warszawą 25 lipca 1939 roku. *

Na początku września 1939 roku Biuro Szyfrów ewakuowano z Warszawy zagrożonej atakiem szybkich jednostek pancernych wojsk niemieckich. Przed ewakuacją oraz w jej trakcie zniszczono nie pozostawiając śladów niemal całą aparaturę oraz akta związane ze złamaniem szyfru Enigmy.
* W październiku 1939 roku, po dotarciu do Francji, kryptoanalitycy Biura Szyfrów wznawiają pracę jako Equipe Z wchodząca w skład struktury kryptowywiadu francuskiego.
* 17 stycznia 1940 roku Equipe Z złamała klucz dzienny stosowany w niemieckich siłach zbrojnych. Wynik przekazano natychmiast do brytyjskiego ośrodka kryptologicznego w Bletchley Park, gdzie rozpoczęto dzięki temu dekryptaż bieżących depesz. Był to pierwszy wojenny sukces alianckich służb kryptologicznych.
* Po kapitulacji Francji, zespół polskich kryptoanalityków pod nazwą Ekspozytura 300 działał potajemnie od 1 października 1940 roku w konspiracyjnym ośrodku Cadix.

Ośrodek zwinięto 6 listopada 1942 roku kiedy w sąsiedztwie pojawiły się niemieckie samochody radio-pelengacji. W okresie tym polscy kryptolodzy odczytali 4679 depesz niemieckich zawierających około 9000 tajnych dyrektyw, rozkazów, sprawozdań i meldunków. * W sumie zespół polskich kryptoanalityków odczytywał szyfry Enigmy prawie 10 lat, od grudnia 1932 do listopada 1942 roku. Listy Knoxa do Alastaira Dennistona, Dennistona do Stewarta Menzies i Stewarta Menzies do Louisa Riveta.

Zródło

https://x.com/drRafalBrzeski/status/1809530483258081530

Komentarze (0)

Zaloguj się aby komentować