Front włoski w I wojnie swiatowej na podstawie książki Vincenzo D'Aquila, BODYGUARD UNSEEN: A TRUE AUTOBIOGRAPHY 

#iwojnaswiatowa #historia #DAquila #ciekawostkihistoryczne #isonzo

Poprzednie części pod tagiem #DAquila

ROZDZIAŁ XX
NIECH SIE ŚMIEJĄ SILNI I MĄDRZY

Za to, że ośmieliłem się być prorokiem, byłem teraz w drodze, by dołączyć do kretynów i imbecyli!

Było ich może czterdziestu lub pięćdziesięciu. Wkrótce okazało się, że wielu z nich było symulantami, którzy udawali obłąkanie, aby uniknąć niebezpieczeństw na linii frontu i surowości żywiołów, a także trudów okopów. Wkrótce zostaliśmy sobie przedstawieni, a opowieści o mniej lub bardziej prawdziwych lub zmyślonych barwnych doświadczeniach stały się na porządku dziennym. Jeden z kaprali ostrzegł mnie, abym uważał na pewnego pielęgniarza, który był pewien, że jest detektywem oddelegowanym wśród nas, aby odkryć pozorantów. Nawiasem mówiąc, chociaż ten konkretny żołnierz został przyjęty przez oszustwo, ostatecznie stał się naprawdę szalony. 

Ponieważ nie zostaliśmy skazani w drodze procesu cywilnego, nadal zachowywaliśmy status wojskowy i w związku z tym podlegaliśmy rozkazom Departamentu Wojny. Czas upływał nam całkiem przyjemnie na amatorskich, pretensjonalnych dyskusjach o przebiegu wojny na różnych frontach (fantazyjni szaleńcy debatujący o taktyce wojskowej). Byłem bardzo zaskoczony, gdy zauważyłem, jak niezwykła była wiedza geograficzna niektórych chłopców, którzy potrafili mówić jak wielu dawnych mistrzów nauk wojskowych. Przypominało mi to inteligentnych fryzjerów. Nasze strategiczne dyskusje przeplatały się z czytaniem obficie zaopatrzonych gazet i czasopism oraz grami w warcaby, domino, karty itp. Nawet szaleńcy byli zainteresowani czytaniem o możliwym szybkim zakończeniu wojny, aby powrócić do zmysłów. Atmosfera tego miejsca tak bardzo przypominała prywatną lożę bractwa ze zwykłymi przywilejami klubowymi, że czasami trudno było uwierzyć, że wszyscy mieliśmy być zbiorem paranoików. Od razu zaaklimatyzowałem się w tym miejscu. 

Kiedy jest się postrzeganym jako osoba z halucynacjami, najlepszą rzeczą do zrobienia jest odpowiednie zachowanie i rozpoczęcie życia na niby. Dlatego wyparłem z głowy wszelkie myśli, że jestem zamknięty w instytucji dla niezrównoważonych psychicznie i przyzwyczaiłem się do przekonania, że jestem członkiem bardzo wybranego i ekskluzywnego klubu. Przypomniałem sobie, że kiedyś przeczytałem, że najlepszym aktorem jest człowiek, który potrafi najlepiej wyobrazić sobie, że jest prawdziwą osobą, którą gra. Postanowiłem być dobrym aktorem. Powiedziałem kilku pracownikom, którzy zapytali mnie, jak się czuję w takim miejscu, całkiem szczerze, że tak naprawdę nie było tak źle - dopóki trwała wojna. Takie było zresztą powszechne odczucie wśród więźniów - zarówno tych, którzy kłamali, jak i tych naprawdę dotkniętych. 

„Z pewnością jest nam lepiej niż w okopach” - powiedziałem wprost, by usłyszeli to wszyscy, nawet lekarze. Nie było szansy, dodałem, by zamarznąć na śmierć, przy tak doskonałym systemie ogrzewania, a zapasy żywności były obfite, nawet jeśli często serwowano nam takie obce potrawy, jak frankfurterki i kiszona kapusta - dobry dowód na teutońskie pochodzenie mieszkańców prowincji Friuli. 

Jeden z pracowników odpowiedział nawet: „Nie jesteście tacy głupi”. 

To rutynowe życie toczyło się z niewielkimi przerwami, dzień po dniu, z wyjątkiem porannych i wieczornych wizyt lekarzy, którzy robili obchód po oddziałach, kiwali głowami tu i tam, a potem odchodzili. Jak zwykle tylko obserwowali, obsługa była dobra, ale byli skąpi, jeśli chodzi o przydział wody w San Osvaldo. Po wielokrotnych prośbach skierowanych do lekarzy, pozwolono mi zaapelować do dyrektora, abyśmy mogli się wykąpać. Ale tak naprawdę nie mieliśmy się czym martwić. Atmosfera wokół nas była przesiąknięta fatalizmem. Równie dobrze mogliśmy wytrwać tak wygodnie, jak tylko się dało. Z pewnością gdzie indziej, na przykład w okopach, byłoby nam gorzej. W miarę jak poznawałem chłopaków coraz lepiej, zdawałem sobie sprawę, że tylko kaprala gwardii można zaklasyfikować jako naprawdę obłąkanego i to łagodnego typu. 

Pod względem społecznym podzielili się na różne grupy, o czym lekarze najwyraźniej doskonale wiedzieli. Do której powinienem dołączyć? To było pytanie. 

Ciekawie było obserwować niektóre z osobliwych akrobacji, które moi kumple praktykowali w swoim zapale, by uchodzić za pełnoprawnych szaleńców. Zauważyłem, że niektórzy z personelu na oddziałach wojskowych byli w zmowie z tymi szaleńcami, nawet do tego stopnia, że ostrzegali ich, że nadchodzą lekarze, aby mogli powrócić do swoich nienormalnych zachowań lub stylu mówienia. Podejrzewałem, że ci ludzie byli defetystami, klasą niezwykle liczną we Włoszech. Niektórzy z nich odmawiali jedzenia przy stole, ale ich konfidenci dostarczali im ukryte jedzenie na oddziale, po tym jak stoły zostały uprzątnięte. 

Inni udawali manię religijną, recytując niekończące się Paternosters, Zdrowaś Mario i Litanie do Świętych daleko w nocy, ale kiedy stawali się jawnymi uciążliwościami, przerywając nasz sen, inni współwięźniowie katapultowali na nich wszystko, co było pod ręką, nawet krzesła i taborety, a oni się uciszali, przynajmniej do rana. Jeden nieszczęsny chłopiec był jednak naprawdę dotknięty tym epileptycznym typem słownego monotonu, którego nie można było powstrzymać żadną formą perswazji. W końcu został odizolowany w pokoju tylko dla siebie i pozostawiony, by mamrotał swoje niekończące się modlitwy. 

Jeszcze inna grupa mogła wpadać w różnego rodzaju ataki o każdej porze dnia i nocy, a zwłaszcza wczesnym świtem, posuwając się nawet do rzucania się z łóżka. Czasami lądowali tak ciężko na kamiennym chodniku, że w niektórych przypadkach naprawdę poważnie się ranili. Inni próbowali udawać głuchych i niemych. Niczym obserwatorzy gwiazd i czciciele słońca, stali całymi dniami w określonym kącie pokoju lub nawet przy konkretnej glazurze, wpatrując się szklistymi oczami w dane miejsce na chodniku. 

Byli też tacy, którzy odmawiali noszenia jakichkolwiek ubrań. Darli prześcieradła i poszewki na poduszki na najdrobniejsze strzępy, a w zasadzie wszystko, na czym mogli położyć ręce, w tym same ubrania na plecach, a czasami ubrania ich kolegów, z których kilku pobłażliwie im na to pozwalało. Kilku z nich posunęło się nawet do biczowania się poprzez szarpanie ciała aż do obfitego krwawienia. 

Od czasu do czasu przyjmowano nowych pacjentów. Starając się uchodzić za szaleńców, aby uniknąć służby na froncie, przekupywali dorożkarza, aby pod osłoną ciemności zawiózł ich nagich w zamkniętym transporcie do centrum miasta, aby mogli wyskoczyć z powozu do kawiarni lub podobnego miejsca publicznego. Naturalnie policja i obywatele, w interesie przyzwoitości, próbowaliby złapać niedoszłego maniaka, który próbowałby odeprzeć ich wysiłki, by zakryć swoją nagość. Zanim „szaleniec” został bezpiecznie związany w kaftan bezpieczeństwa i triumfalnie zabrany do szpitala na obserwację, następowała ogólna szamotanina i łapanie, nie pozbawione aspektów humorystycznych. Zdarzały się przypadki szaleńców, którzy zakradali się do kościoła w środku nocy i chowali się za kazalnicą. Następnie, w środku porannego nabożeństwa, pojawiali się zupełnie nadzy i zaczynali głosić kazania przeciwko lub nawet za świętą wojną z odwiecznym wrogiem.