prywatny licznik: 17/?
Tytuł: Trainspotting
Autor: Irvine Welsh
Kategoria: literatura piękna
Wydawnictwo: Vis-a-vis Etiuda
ISBN: 9788379980147
Liczba stron: 364
Ocena: 8/10
Po ostatnich marnych pozycjach zdecydowałem się na pewniaczka. Trainspotting. Debiut literacki Irvine Welsha, znany najbardziej z filmu pod tym samym tytułem. O czym tak w zasadzie jest ta książka? O chlaniu, ćpaniu i barowych bójkach - przynajmniej na pierwszy rzut oka. Potem okazuje się jednak, że jest w tym drugie dno. Powiastki są quasi filozoficzne, o życiu, społeczeństwie, feminizmie, no o wszystkim w zasadzie , tak jak o wszystkim gada się w barze przy piwku.
Na początku wydaje się być bardzo chaotyczna. Nie dość, że każdy rozdział jest o kimś innym to jeszcze inna osoba jest w nim narratorem. Do tego raz przedstawiana jest po imieniu, raz po nazwisku a innym razem po ksywce. W połączeniu z specyficznym językiem zastosowanym w książce wprowadza to niezły miszmasz i na początku trudno się połapać kto jest kto. Dopiero potem gdy poznamy nieco bohaterów to wszystko zaczyna się układać. Postacie są bardzo realistyczne, szczegółowo opisane, można je dobrze poznać i mniej więcej zrozumieć.
Zdecydowanie nie jest to książka dla osób wrażliwych. Niektóre opisy są bardzo naturalistyczne i wybitnie obrzydliwe, jak słynna scena z kiblem - chyba najbardziej znana scena z filmu pod tym samym tytułem. Albo uroczy, króciutki rozdział pod niewinnym tytułem "tradycyjne niedzielne śniadanie". Ale to poczytuję zdecydowanie na plus. Nie ma tu tandetnego moralizatorstwa i taniej dydaktyki; opisy są dosadne, autor pokazuje wszystkie, nawet najbardziej paskudne strony uzależnienia. Z drugiej strony nie gloryfikuje także używek - pisze jak jest bez upiększania.
Język jest bardzo wulgarny, praktyczne samo mięcho. Stężenie chujów i pizd sięga zenitu, dawno nie czytałem książki z taką ilością bluzgów. Czyta się jednak znakomicie, co jest zasługą świetnego tłumaczenia. W posłowiu tłumacz wyjaśnia, że w oryginale Welsh "pokusił się o fonetyczną transkrypcję szkockiego dialektu z Leith" (części Edynburga). Do tego każda z postaci posługuje się własnym językiem, zależnym też od różnych czynników - choćby sam główny bohater, inaczej mówi na haju, na głodzie czy po odwyku. Bardzo ciekawy zabieg, choć cienszko czyta sie taki jenzyk, jak mówiom
Zdecydowanie "must read", co tu więcej pisać. Muszę odświeżyć sobie film przy okazji, bo ostatnio widziałem go dobre 10 lat temu.
Wygenerowano za pomocą https://bookmeter.xyz
#bookmeter
ciekawostka - porównanie oryginału i tłumaczenia. Rozdział I:
The Skag Boys, Jean-Claude Van Damme and Mother Superior
The sweat wis lashing oafay Sick Boy; he wis trembling. Ah wis jist sitting thair, focusing oan the telly, tryin no tae notice the cunt. He wis bringing me doon. Ah tried tae keep ma attention oan the Jean-Claude Van Damme video. As happens in such movies, they started oaf wi an obligatory dramatic opening. Then the next phase ay the picture involved building up the tension through introducing the dastardly villain and sticking the weak plot thegither. Any minute now though, auld Jean-Claude’s ready tae git doon tae some serious swedgin.
— Rents. Ah’ve goat tae see Mother Superior, Sick Boy gasped, shaking his heid.
— Aw, ah sais. Ah wanted the radge tae jist fuck off ootay ma visage, tae go oan his ain, n jist leave us wi Jean-Claude. Oan the other hand, ah’d be gitting sick tae before long, and if that cunt went n scored, he’d haud oot oan us. They call um Sick Boy, no because he’s eywis sick wi junk withdrawal, but because he’s just one sick cunt.
— Let’s fuckin go, he snapped desperately.
— Haud oan a second. Ah wanted tae see Jean-Claude smash up this arrogant fucker. If we went now, ah wouldnae git tae watch it. Ah’d be too fucked by the time we goat back, and in any case it wid probably be a few days later. That meant ah’d git hit fir fuckin back charges fi the shoap oan a video ah hudnae even goat a deek at.
Oryginal czyta się łatwo pod warunkiem, że będziesz "czytać na glos" - czytać tak, by dopasowywać słowa po wymowie. Nie dosłownie na glos, tylko tak, by wyobrazić sobie jak brzmią poszczególne slowa. Przerobiłem coś takiego przy okazji Feersum Endjiin Iaina Banksa. Po lekturze jednego rozdziału w ten sposób (i zważywszy, że bohater operuje bardzo ograniczonym słownikiem) dalej idzie już z górki.
Niestety, taka metoda spowalnia lekture.
Na plus natomiast ma się wrażenie przebywania w towarzystwie narratora.
Zaloguj się aby komentować