Czy właściwe pielęgnowanie skóry musi być drogie? Lista kosmetyków z dobrym jakościowo składem, dostępnych na polskim rynku z niskiej i średniej półki cenowej. A także 7 filarów codziennej pielęgnacji, czyli co stosujemy, jak i dlaczego?
[Jeśli chciałbyś abym stworzyła jeszcze jakąś listę kosmetyków (np. dedykowanych cerom trądzikowym czy walce z przebarwieniami potrądzikowymi/posłonecznymi), to napisz co Cię interesuje w komentarzu]
Jakieś 2 lata temu zmagałam się z różnymi problemami skórnymi, na które nic mi nie pomagało. Postanowiłam więc znaleźć rozwiązanie w książkach dotyczących kosmetologii i dermatologii pielęgnacyjnej. Tak zaczęło się moje hobby związane z pielęgnacją skóry. W ramach nauki robię sobie notatki, więc pomyślałam że będę się nimi dzielić, może się komuś jeszcze przydadzą. Wiem jak ciężko znaleźć jest sensowne rozwiązanie dotyczącego danego problemu skórnego i jak ciężko się odnaleźć pośród ogromu produktów dostępnych na rynku, którym wszyscy producenci przypisują magiczne właściwości.
Musisz sobie zdawać sprawę z tego, że niezależnie od wieku czy płci, każdy powinien pielęgnować swoją skórę, aby utrzymywać ją w dobrym zdrowiu. W końcu stanowi ona pierwszą „linię obrony” naszego organizmu.
Poniżej znajdziesz listę kosmetyków z niskiej i średniej półki cenowej (z jednym wyjątkiem):
1. Oczyszczanie:
Rano myję twarz wodą, chyba że akurat jest lato i upalne noce. Jedynie osoby z bardzo tłustą cerą nie powinny stosować rano samej wody (choć każdy powinien spróbować czy to u niego działa).
https://resibo.pl/produkt/249/rich-peach-nawilzajacy-zel-do-mycia-twarzy
Cena: 39.90 zł
Pojemność: 125 ml
Starcza na ok. 4-6 miesięcy codziennego stosowania.
Jest to świetny żel, będący w stanie usunąć samodzielnie makijaż (ale nie ten ciężki, wodoodporny) oraz filtr przeciwsłoneczny. Natomiast ma substancje zapachowe i niektóre osoby podrażnia.
Alternatywa do Resibo, również nadaje się do jednoetapowego oczyszczania twarzy, to szczególnie dobry wybór dla osób z wrażliwą, atopową, suchą skórą:
https://cosibella.pl/product-pol-10949-Polny-Warkocz-Oczyszczajacy-Koncentrat-z-Olejem-Lnianym-Olejek-Emulgujacy-do-Mycia-Twarzy-30ml.html
Cena: 19 zł
Pojemność: 30 ml
Starcza na około 2-3 miesiące codziennego stosowania.
Opcja dla osób z tłustą cerą, skłonną do trądziku:
https://cosibella.pl/product-pol-15131-CeraVe-Zel-Myjacy-Przeciw-Niedoskonalosciom-236ml.html#projector\_composition
Cena: 50zł
Pojemność: 256 ml
Wśród olejów i masełek do dwuetapowego oczyszczania twarzy mogę polecić (tego typu produkty są droższe od żeli, mleczek czy emulsji):
https://cosibella.pl/product-pol-2249-Heimish-All-Clean-Balm-Balsam-do-Demakijazu-50ml.html
Cena: 47.90 zł
Pojemność: 50ml
Starcza na ok. 3-4 miesiące codziennego stosowania.
Mój absolutny ulubieniec, usunie każdy makijaż, a do tego jest stosowanie jest dla mnie super przyjemne i relaksujące. Zawiera olejek lawendowy, który niektórych może uczulić (tak jak wszystkie olejki eteryczne).
https://cosibella.pl/product-pol-4018-Lynia-Olejek-Hydrofilowy-100ml.html
Cena: 37.90 zł
Pojemność: 100 ml
Starczy nawet na 6 miesięcy codziennego stosowania.
2. Antyoksydacja
Dobre sera z substancjami aktywnymi są raczej ze średniej i wysokiej półki cenowej.
https://cosibella.pl/product-pol-4990-SkinTra-Light-Your-Skin-Serum-z-Witamina-C-20-i-Kwasem-Ferulowym-30ml.html?query\_id=4
Cena: 41 zł
Pojemność: 30 ml
Starcza na około 3-4 miesiące codziennego stosowania.
Na pewno nie wszystkie cery będą to serum tolerowały, ze względu na obecność bardzo wysokiego stężenie czystego kwasu askorbinowego (wit. C). Należy je wprowadzać stopniowo, zaczynając od stosowania 2 razy w tygodniu i w zależności od reakcji skóry zwiększając częstotliwość, ale nie więcej niż 3-5 razy w tygodniu.
Wersja dla wrażliwych, atopowych, reaktywnych oraz tłustych cer (zawiera aż 5 bardzo silnych antyoksydantów): https://basiclab.shop/antyoksydacyjne-serum-regenerujace-odzywienie-i-wygladzenie
Cena: 109.90zł
Pojemność: 30ml
Starcza na około 4 miesiące stosowania.
3. Nawilżenie:
https://cosibella.pl/product-pol-13089-Lynia-Tonik-Zelowy-Nawilzajacy-z-Mocznikiem-NMF-i-Prawoslazem-100ml.html#projector\_longdescription
Cena: 26.90 zł
Pojemność: 100 ml
Starcza na około 4-5 miesięcy codziennego stosowania rano i wieczorem.
Wersja dla osób z tłustą cerą lub mieszaną, z tendencją do trądziku i zaskórników, a także z przebarwieniami:
https://cosibella.pl/product-pol-5087-SkinTra-Reviver-Serum-Rewitalizujace
Cena 54 zł
Pojemność 30 ml
4. Emolienty, okluzja
https://cosibella.pl/product-pol-3684-Miya-My-Wonder-Balm-Call-Me-Later-Krem-Regenerujaco-Odzywczy-z-Maslem-Shea-75ml.html#projector\_longdescription
Cena: 34.90
Pojemność: 60ml
Starcza na ok. 4-5 miesięcy codziennego stosowania.
Wersja dla osób z bardzo suchą, atopową skórą, po różnych intensywnych zabiegach kosmetologicznych (np. peelingach kwasowych), z zaburzoną barierą hydrolipidową:
https://cosibella.pl/product-pol-14077-Bioderma-Atoderm-Intensive-Baume-Balsam-Ultra-Kojacy-do-Twarzy-i-Ciala-200ml.html
Cena: 56 zł
Pojemność: 200ml
Nie stosowałam, ale patrząc na pojemność powinna starczy na ponad 6 miesięcy codziennego stosowania.
5. Złuszczanie
W pierwszej kolejności przedstawiam tonik dedykowany cerom normalnym, bez większych problemów skórnych, mieszanym i suchym.
https://cosibella.pl/product-pol-5118-Geek-Gorgeous-Smooth-Out-Silny-Eksfoliant-z-12-Kwasu-Glikolowego-i-Mlekowego-30ml.html
Cena: 63 zł
Pojemność: 30 ml
Peeling ten stosuje się raz na 7-10 dni, więc takie opakowanie może starczyć nawet na rok. Kwas glikolowy w stężeniu 10% i więcej, oprócz działania złuszczającego i rozjaśniającego skórę oraz wyrównującego jej koloryt, ma także działanie pobudzające produkcję kolagenu. A zatem ma działanie przeciwstarzeniowe.
Wersja dla osób z wrażliwą, zaczerwienioną, atopową skórą:
https://cosibella.pl/product-pol-1046-The-Ordinary-Mandelic-Acid-10-HA-Peeling-z-Kwasem-Migdalowym-30ml.html?query\_id=6
Cena: 35 zł
Pojemność: 30ml
Starcza na około 6 miesięcy stosowania 2-3 razy w tygodniu.
Wersja dla osób z tłustą cerą, skłonną do trądziku, zaskórnikami:
https://cosibella.pl/product-pol-4342-Mohani-Wygladzajace-Serum-z-Kwasem-Migdalowym-10-30ml.html
Cena: 36.90 zł
Pojemność: 30ml
Starcza na około 6 miesięcy stosowania 2-3 razy w tygodniu.
Wersja dla osób z przebarwieniami potrądzikowymi i posłonecznymu, chcące oprócz złuszczania również wyrównać koloryt skóry i ją rozjaśnić:
https://cosibella.pl/product-pol-4986-SkinTra-Destructor-Caloroczny-Peeling-Kwasowy-24-30ml.html
Cena: 46 zł
Pojemność 30 ml
Nie stosowałam, nie wiem na ile jest wydajny. Natomiast jest to jeden z bardzo niewielu produktów na polskim rynku, zawierający kwas kojic (kojowy), mający naukowo udokumentowane bardzo dobre działanie rozjaśniające przebarwienia.
6. Retinoidy
https://cosibella.pl/product-pol-882-The-Ordinary-Retinol-0-5-in-Squalane-Retinol-0-5-w-Skwalanie-30ml.html?query\_id=1
Cena: 42 zł
Pojemność: 30 ml
Starcza na około 5-6 miesięcy stosowania 4-5 razy w tygodniu.
Wersja estrów retinolu, mających mniejszy potencjał drażniący:
https://cosibella.pl/product-pol-903-The-Ordinary-Granactive-Retinoid-2-in-Squalane-Serum-z-2-Retinoidem-w-Skwalanie-30ml.html?query\_id=1#projector\_composition
Cena: 60zł
Pojemność: 30 ml
Inna łagodniejsza wersja, z retinalem:
https://cosibella.pl/product-pol-4997-SkinTra-Liquid-Happiness-Serum-z-Retinalem-0-3-na-Twarz-i-pod-Oczy-30ml.html?query\_id=1
Cena: 60zł
Pojemność: 30 ml
Wersja z „roślinnym retinolem”, czyli bakuchiolem, który nie ma potencjału drażniącego retinoidów, natomiast ahy miał takie same działanie przeciwstarzeniowe, pobudzające złuszczanie i regenerację skóry, to musi być stosowany dwa razy dziennie:
https://cosibella.pl/product-pol-4997-SkinTra-Liquid-Happiness-Serum-z-Retinalem-0-3-na-Twarz-i-pod-Oczy-30ml.html?query\_id=1
Cena: 89 zł
Pojemność: 50 ml
Zawiera również kapsułkowany retinol, czyli najłagodniejszą formę retinoidów. Wzmacniają swoje działanie wzajemnie.
Jedyne serum peptydowe o dobrym składzie ze średniej półki cenowej jakie znam, to:
https://cosibella.pl/product-pol-14791-Bielenda-Professional-Peptide-Lift-Peptydowy-Koncentrat-Ujedrniajaco-Napinajacy-z-5-Syn-R-Coll-15ml.html
Cena: 54.90 zł
Pojemność: 15 ml
Zawiera tripeptyd miedziowy:
- oprócz poprawy drobnych linii i zmarszczek, peptydy miedziowe wspierają również regenerację komórek skóry, która wraz z wiekiem zwalnia. Dzięki temu poprawiają jej ogólną elastyczność
- peptydy miedziowe są niezwykle popularne jako składniki przeciwstarzeniowe, ponieważ pobudzają produkcję kolagenu i elastyny
- peptydy miedziowe mogą chronić komórki skóry przed szkodliwym promieniowaniem UV, a także korygować niektóre szkodliwe skutki, takie jak przebarwienia i plamy posłoneczne.
Oprócz peptydów miedziowych zawiera również SYN® COLL. To mały tripeptyd o unikalnej sekwencji imitującej własny mechanizm produkcji kolagenu w organizmie człowieka.
7. Ochrona przeciwsłoneczna
To najlepsza metoda spowalniania starzenia się skóry, zapobiegania nowym przebarwieniom czy nasilaniu się trądziku. Bez niej wszelkie inne działania nie mają sensu.
Filtr SPF powinien być stosowany przez cały rok, w zimie może to być krem z filtrem minimum 30 i P++, choć ja stosuje ten sam co w okresie letnim. W lecie powinien być to produkt z ochroną SPF minimum 50 oraz P++.
Dobre filtry nie są tanie. Mi większość filtrów starcza na około. 3 miesiące codziennego stosowania, czasem więcej niż raz dziennie.
Filtry Corsx i Skin-79 mam przetestowane w ekstremalnych warunkach na pustyni i byłam jedyną osobą, która się nie spaliła
https://skin79-sklep.pl/skin79-protective-cream-waterproof-sun-gel-spf50-pa-50ml.html
Cena: 44.90 zł
Pojemność: 50 ml
https://cosibella.pl/product-pol-1194-Cosrx-Aloe-Soothing-Sun-Cream-SPF50-PA-Nawilzajacy-Krem-z-Filtrem-Przeciwslonecznym-50ml.html
Cena: 69 zł
Pojemność: 50 ml
Wersja zimowa:
https://cosibella.pl/product-pol-1182-The-Ordinary-Mineral-UV-Filters-SPF30-with-Antioxidants-Mineralny-Krem-Przeciwsloneczny-50ml.html#projector\_longdescription
Cena: 54 zł
Pojemność: 50 ml
Ciekawa opcja dla osób z zaczerwienioną twarzą, szczególnie dla Panów chcących nieco zamaskować tą czerwień, a nieprzekonanych do makijażu:
https://www.sephora.pl/p/cicapair---krem-korygujacy-zaczerwienienia-z-trawa-tygrysia-P10017488.html
Pojemność: 15, 30 i 50 ml
------------------------------------------
Jakie są zatem podstawy pielęgnacji, obowiązujące każdego? Są nimi działania mające na celu: • nawilżyć i natłuścić skórę, • spowolnić procesy jej starzenia • wspomagać jej ochronę przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi.
Ważnym pojęciem, które powinniście znać, aby móc świadomie zadbać o skórę, jest bariera hydrolipidowa. Zaburzona bariera HL = problemy skórne. Jeśli wiesz czym jest, możesz pominąć dwa następne akapity. Twoja skóra składa się z trzech warstw, z których każda pełni odmienne funkcje.
Najbardziej zewnętrzna warstwa, zwana warstwą rogową naskórka, jest często opisywana jako ściana z cegły. Tworzą ją komórki skóry zwane korneocytami, które są połączone ze sobą lipidami przypominającymi zaprawę murarską. To jest właśnie bariera hydrolipidowa. Wewnątrz korneocytów znajdziesz keratynę i naturalne środki nawilżające (często określane skrótem NMF, należą do nich aminokwasy takie jak Alanine, Arginine, Amino Acids, Threonine – podaje nazwy podawane w składzie INCI), a także mocznik (urea), sole kwasu mlekowego, kwas piroglutaminowy (PCA) i jego sole, cukry, jony pierwiastków: sodu, magnezu, potasu, wapnia, chloru i jony fosforanowe. Warstwa lipidowa zawiera: 25% cholesterolu, 15% kwasów tłuszczowych oraz 50% ceramidów. Bariera chroni przed różnymi szkodliwymi toksynami ze środowiska, a także patogenami. Dodatkowo, bez bariery skórnej, woda magazynowana w skórze odparowałaby, pozostawiając organizm całkowicie odwodnionym.
Jak rozpoznać, że bariera skórna jest uszkodzona? Kiedy bariera skórna nie działa prawidłowo, możesz być bardziej podatny na rozwój następujących zmian oraz chorób skórnych: • sucha, łuszcząca się skóra • swędzenie • trądzik • szorstkie lub odbarwione plamy • stany zapalne • bakteryjne, wirusowe lub grzybicze infekcje skóry. Po tym niezbyt krótkim wstępie przejdę do tego jakie produkty powinny znaleźć się w planie pielęgnacyjnym każdego.
1. Produkty do oczyszczania twarzy
Jest to pierwszy krok pielęgnacji, bardzo często pomijany lub zaniedbywany. Dokładne umycie twarzy przed snem jest równie ważne co umycie zębów. Nie może to być jednak umycie samą wodą, ponieważ nie jest ona w stanie usunąć zanieczyszczeń, które się nagromadziły na skórze, a także filtrów przeciwsłonecznych czy makijażu. Jestem zwolennikiem dwuetapowego oczyszczania twarzy, z zastosowaniem w pierwszej kolejności czegoś olejowego, a następnie żelu/emulsji/mleczka oczyszczającego. W pierwszym etapie warto wybierać produkty zawierające m.in. olej jojoba (dobry również do oczyszczania tłustej skóry), oliwę z oliwek, olej z awokado, z dzikiej róży, pestek moreli, rycynowy, arganowy i marula.
(!) Dwuetapowe oczyszczanie twarzy nie jest jednak obowiązkowe i istnieją produkty będące w stanie samodzielnie domyć makijaż.
2. Antyoksydacja
Serum jest produktem z wysokim stężeniem substancji aktywnych, dlatego warto je wybierać jeśli zależy nam na realnym działaniu. Zawiera jeden lub więcej antyoksydantów, które mają szeroki zakres działania, w tym działanie przeciwstarzeniowe (dzięki m.in. zwalczaniu wolnych rodników).
Mogą poprawić wygląd skóry poprzez: • zmniejszenie uszkodzeń DNA spowodowanych promieniowaniem UV • poprawę nawilżenia • stymulację produkcji kolagenu i elastyny • zmniejszenie widoczności zmarszczek i przebarwień • wspomaganie procesów gojenia • zmniejszenie stanu zapalnego.
Istnieje wiele składników aktywnych o potencjale antyoksydacyjnym, do najmocniejszych i najpopularniejszych należą:
• wit. A (retinoidy), • wit. C (ascorbic acid) i wit.E (tocopherol), kwas ferrulowy (ferrulic acid), te trzy składniki wzmacniają swoje działanie, więc warto wybierać serum zawierające takie połączenie); łagodniejsze i mniej drażniące formy wit. C, zalecane cerom wrażliwym i tłustym, to 3-O-Ethyl Ascorbic Acid i Ascorbyl Tetraisopalmitate • ekstrakt z zielonej herbaty (Camellia sinensis extract), • resweratrol (resveratrol), • niacynamid (wit. B3), • qoenzym Q10 (ubiquinon), • glukonolakton, • cynk (zinc), • ekstrakt z granatu (pomegranate extract), • karoteny (np. lutein, lycopene and zeaxanthin), • polifenole (polyphenols), • flawonoidy (flavonoids).
3. Nawilżenie (humektanty)
Każdy musi dbać o nawilżenie skóry w naszym klimacie. Szczególnie teraz, w okresie zimowym, gdy grzejemy i wysuszamy powietrze. Wśród dobrych substancji nawilżających wymienić można:
• trehalozę • skwalan • glicerynę • ektoinę • czynniki NMF • ceramidy • pantenol, alantoina • kwas mlekowy (lactic acid), migdałowy (mandellic acid) i laktobionowy (lactobionic acid) • glukonolakton • mocznik (urea) • arginina, sorbitol • miód, aloes • kwas hialuronowy (specjalnie na końcu, bo to jest przeciętna substancja nawilżająca).
W tej kategorii dostępnych jest wiele różnych produktów posiadających dobre składy. Są to między innymi sera, kremy, toniki (ale tylko te zawierające powyższe składniki lub inne składniki aktywne, nie ma potrzeby stosowania toniku do wyrównywania pH skóry), peelingi i boostery
4. Okluzja, emolienty
Tak jak wcześniej wspominałam, w naszej skórze występują m.in. lipidy. Dla skóry bardzo ważne są nienasycone kwasy tłuszczowe omega 3, 6 i 9. Skóra wytwarza sebum (łój) kiedy chce się natłuścić, gdy jest zbyt sucha. Dlatego osoby z przetłuszczającą się skórą powinny w pierwszej kolejności zadbać o jej nawilżenie i natłuszczenie.
Rano stosuję lżejsze produkty, a wieczorem bardziej treściwe.
Dostępne są różne rodzaje emolientów, które zawierają substancje oleiste, takie jak lanolina, stearynian glicerolu i sterole sojowe, które zmiękczają i wygładzają skórę, wypełniając pęknięcia w najbardziej zewnętrznej warstwie skóry. Substancje okluzyjne zapewniają hydrofobową (lipofilową) warstwę oleju na powierzchni skóry, tworząc barierę ochronną, która ogranicza utratę wody przez parowanie z warstwy rogowej naskórka (najbardziej zewnętrznej warstwy skóry).
Wybieraj:
• olej z ogórecznika (Borago Officinalis Seed oil), z pestek malin (Rubus Idaeus Seed Oil), olej dzikiej rózy (Rosa Canina/Rosehip/Seed oil), sojowy (Glycine Soja/Soybean/ Oil), ryżowy (Oryza Sativa Bran/Seed Oil) sezamowy (Sesamum Indicum Seed Oil), z kiełków pszenicy (Triticum Vulgare Germ Oil), z awokado (Persea Gratissima /Avocado/ Oil), z wiesiołka (Oenothera Biennis Seed Oil), jojoba (Simmondsia Chinensis /Jojoba/ Seed Oil), marula (Sclerocarya Birrea /Marula/ Seed Oil) • masło shea i kakaowe • lanolinę • wosk pszczeli • wazelina i parafina (unikaj jeśli masz skłonność do trądziku) • kwasy stearynowy, linolowy, oleinowy, laurynowy.
5. Złuszczanie
Peelingi kwasowe przyspieszają proces złuszczania i usuwają martwe komórki naskórka. To zapewnia nie tylko lepszy wygląd skóry, ale również ułatwia penetrację innych składników aktywnych. Ponadto niektóre kwasy mają zdolność do pobudzania produkcji kolagenu. Wśród kwasów zluszczających można wyróżnić AHA, BHA I PHA.
Kwasy AHA, czyli alfahydroksykwasy, ich siła działania zależy od wielkości cząsteczki. Najmniejszą posiada kwas glikolowy, średniej wielkości kwas mlekowy, a największą kwas migdałowy. Im mniejsza cząsteczka kwasu, tym głębiej może penetrować skórę, a zatem jego działanie jest silniejsze. Kwasy BHA, czyli betahydroksykwasy, są to najbardziej agresywne kwasy, dlatego osoby z wrażliwą skórą powinny stosować go ze szczególną ostrożnością. Do tej grupy należy kwas salicylowy. Będzie dobrym wyborem dla osób z tłustą skórą, ponieważ reguluje wydzielanie sebum. Najczęściej stosowane stężenie to 2%. Kwasy PHA, polihydroksykwasy, są to najłagodniejsze kwasy, które mogą być stosowane również przez osoby z wrażliwą, skłonną do podrażnień czy alergii skórą. Do tej grupy należą glukolakton, kwas laktobionowy i maltobionowy.
Peelingi enzymatyczne również oczyszczają skórę ze złuszczonych, martwych komórek naskórka.
5. Działanie przeciwstarzeniowe, przeciwzmarszczkowe
Najważniejszym składnikiem aktywnym o dobrze udokumentowanych właściwościach przeciwstarzeniowych i przeciwzmarszczkowych jest retinol oraz jego pochodne. Ma on również działanie pobudzające odnowę komórek co przyspiesza tych starych, (dzięki czemu skóra jest rozświatlona), zwalcza trądzik, ma działanie antyoksydacyjne, rozjaśniające przebarwienia słoneczne lub po trądziku oraz wyrównujące koloryt skóry.
Innymi substancjami o działaniu przeciwzmarszczkowym, wygładzająco skórę i zwiększającym jej napięcie są peptydy. Natomiast kosmetyki je zawierające są raczej ze średniej i górnej półki cenowej. Retinol ma znacznie lepszy stosunek jakości do ceny. To skoro wiecie już jakie powinny być filary codziennej pielęgnacji każdej osoby, przejdźmy zatem do listy produktów, które spełnią powyższe wymagania. Pamiętajcie, że jeśli nie stosowaliście żadnej pielęgnacji lub stosowaliście jakieś pojedyncze randomowe kremy, to nie wprowadzajcie wszystkiego na raz. Dzięki temu nie musicie również kupować wszystkiego na raz, możecie sobie rozłożyć zakup na 2-4 miesiące, nie przekraczając 100zł na miesiąc. Przy każdym produkcie podaje orientacyjną wydajność, ale to na ile Wam produkt starczy zależy oczywiście od tego jak dużo na raz go zużywacie. Ja raczej stosuje wszystko oszczędnie.
---‐--------------------------------------
Zdjęcie dla uwagi, nie powiązane z tematem wpisu, za to powiązane z moim drugim hobby, uprawą aroidów
[Jeśli chciałbyś abym stworzyła jeszcze jakąś listę kosmetyków (np. dedykowanych cerom trądzikowym czy walce z przebarwieniami potrądzikowymi/posłonecznymi), to napisz co Cię interesuje w komentarzu]
Jakieś 2 lata temu zmagałam się z różnymi problemami skórnymi, na które nic mi nie pomagało. Postanowiłam więc znaleźć rozwiązanie w książkach dotyczących kosmetologii i dermatologii pielęgnacyjnej. Tak zaczęło się moje hobby związane z pielęgnacją skóry. W ramach nauki robię sobie notatki, więc pomyślałam że będę się nimi dzielić, może się komuś jeszcze przydadzą. Wiem jak ciężko znaleźć jest sensowne rozwiązanie dotyczącego danego problemu skórnego i jak ciężko się odnaleźć pośród ogromu produktów dostępnych na rynku, którym wszyscy producenci przypisują magiczne właściwości.
Musisz sobie zdawać sprawę z tego, że niezależnie od wieku czy płci, każdy powinien pielęgnować swoją skórę, aby utrzymywać ją w dobrym zdrowiu. W końcu stanowi ona pierwszą „linię obrony” naszego organizmu.
Poniżej znajdziesz listę kosmetyków z niskiej i średniej półki cenowej (z jednym wyjątkiem):
1. Oczyszczanie:
Rano myję twarz wodą, chyba że akurat jest lato i upalne noce. Jedynie osoby z bardzo tłustą cerą nie powinny stosować rano samej wody (choć każdy powinien spróbować czy to u niego działa).
https://resibo.pl/produkt/249/rich-peach-nawilzajacy-zel-do-mycia-twarzy
Cena: 39.90 zł
Pojemność: 125 ml
Starcza na ok. 4-6 miesięcy codziennego stosowania.
Jest to świetny żel, będący w stanie usunąć samodzielnie makijaż (ale nie ten ciężki, wodoodporny) oraz filtr przeciwsłoneczny. Natomiast ma substancje zapachowe i niektóre osoby podrażnia.
Alternatywa do Resibo, również nadaje się do jednoetapowego oczyszczania twarzy, to szczególnie dobry wybór dla osób z wrażliwą, atopową, suchą skórą:
https://cosibella.pl/product-pol-10949-Polny-Warkocz-Oczyszczajacy-Koncentrat-z-Olejem-Lnianym-Olejek-Emulgujacy-do-Mycia-Twarzy-30ml.html
Cena: 19 zł
Pojemność: 30 ml
Starcza na około 2-3 miesiące codziennego stosowania.
Opcja dla osób z tłustą cerą, skłonną do trądziku:
https://cosibella.pl/product-pol-15131-CeraVe-Zel-Myjacy-Przeciw-Niedoskonalosciom-236ml.html#projector\_composition
Cena: 50zł
Pojemność: 256 ml
Wśród olejów i masełek do dwuetapowego oczyszczania twarzy mogę polecić (tego typu produkty są droższe od żeli, mleczek czy emulsji):
https://cosibella.pl/product-pol-2249-Heimish-All-Clean-Balm-Balsam-do-Demakijazu-50ml.html
Cena: 47.90 zł
Pojemność: 50ml
Starcza na ok. 3-4 miesiące codziennego stosowania.
Mój absolutny ulubieniec, usunie każdy makijaż, a do tego jest stosowanie jest dla mnie super przyjemne i relaksujące. Zawiera olejek lawendowy, który niektórych może uczulić (tak jak wszystkie olejki eteryczne).
https://cosibella.pl/product-pol-4018-Lynia-Olejek-Hydrofilowy-100ml.html
Cena: 37.90 zł
Pojemność: 100 ml
Starczy nawet na 6 miesięcy codziennego stosowania.
2. Antyoksydacja
Dobre sera z substancjami aktywnymi są raczej ze średniej i wysokiej półki cenowej.
https://cosibella.pl/product-pol-4990-SkinTra-Light-Your-Skin-Serum-z-Witamina-C-20-i-Kwasem-Ferulowym-30ml.html?query\_id=4
Cena: 41 zł
Pojemność: 30 ml
Starcza na około 3-4 miesiące codziennego stosowania.
Na pewno nie wszystkie cery będą to serum tolerowały, ze względu na obecność bardzo wysokiego stężenie czystego kwasu askorbinowego (wit. C). Należy je wprowadzać stopniowo, zaczynając od stosowania 2 razy w tygodniu i w zależności od reakcji skóry zwiększając częstotliwość, ale nie więcej niż 3-5 razy w tygodniu.
Wersja dla wrażliwych, atopowych, reaktywnych oraz tłustych cer (zawiera aż 5 bardzo silnych antyoksydantów): https://basiclab.shop/antyoksydacyjne-serum-regenerujace-odzywienie-i-wygladzenie
Cena: 109.90zł
Pojemność: 30ml
Starcza na około 4 miesiące stosowania.
3. Nawilżenie:
https://cosibella.pl/product-pol-13089-Lynia-Tonik-Zelowy-Nawilzajacy-z-Mocznikiem-NMF-i-Prawoslazem-100ml.html#projector\_longdescription
Cena: 26.90 zł
Pojemność: 100 ml
Starcza na około 4-5 miesięcy codziennego stosowania rano i wieczorem.
Wersja dla osób z tłustą cerą lub mieszaną, z tendencją do trądziku i zaskórników, a także z przebarwieniami:
https://cosibella.pl/product-pol-5087-SkinTra-Reviver-Serum-Rewitalizujace
Cena 54 zł
Pojemność 30 ml
4. Emolienty, okluzja
https://cosibella.pl/product-pol-3684-Miya-My-Wonder-Balm-Call-Me-Later-Krem-Regenerujaco-Odzywczy-z-Maslem-Shea-75ml.html#projector\_longdescription
Cena: 34.90
Pojemność: 60ml
Starcza na ok. 4-5 miesięcy codziennego stosowania.
Wersja dla osób z bardzo suchą, atopową skórą, po różnych intensywnych zabiegach kosmetologicznych (np. peelingach kwasowych), z zaburzoną barierą hydrolipidową:
https://cosibella.pl/product-pol-14077-Bioderma-Atoderm-Intensive-Baume-Balsam-Ultra-Kojacy-do-Twarzy-i-Ciala-200ml.html
Cena: 56 zł
Pojemność: 200ml
Nie stosowałam, ale patrząc na pojemność powinna starczy na ponad 6 miesięcy codziennego stosowania.
5. Złuszczanie
W pierwszej kolejności przedstawiam tonik dedykowany cerom normalnym, bez większych problemów skórnych, mieszanym i suchym.
https://cosibella.pl/product-pol-5118-Geek-Gorgeous-Smooth-Out-Silny-Eksfoliant-z-12-Kwasu-Glikolowego-i-Mlekowego-30ml.html
Cena: 63 zł
Pojemność: 30 ml
Peeling ten stosuje się raz na 7-10 dni, więc takie opakowanie może starczyć nawet na rok. Kwas glikolowy w stężeniu 10% i więcej, oprócz działania złuszczającego i rozjaśniającego skórę oraz wyrównującego jej koloryt, ma także działanie pobudzające produkcję kolagenu. A zatem ma działanie przeciwstarzeniowe.
Wersja dla osób z wrażliwą, zaczerwienioną, atopową skórą:
https://cosibella.pl/product-pol-1046-The-Ordinary-Mandelic-Acid-10-HA-Peeling-z-Kwasem-Migdalowym-30ml.html?query\_id=6
Cena: 35 zł
Pojemność: 30ml
Starcza na około 6 miesięcy stosowania 2-3 razy w tygodniu.
Wersja dla osób z tłustą cerą, skłonną do trądziku, zaskórnikami:
https://cosibella.pl/product-pol-4342-Mohani-Wygladzajace-Serum-z-Kwasem-Migdalowym-10-30ml.html
Cena: 36.90 zł
Pojemność: 30ml
Starcza na około 6 miesięcy stosowania 2-3 razy w tygodniu.
Wersja dla osób z przebarwieniami potrądzikowymi i posłonecznymu, chcące oprócz złuszczania również wyrównać koloryt skóry i ją rozjaśnić:
https://cosibella.pl/product-pol-4986-SkinTra-Destructor-Caloroczny-Peeling-Kwasowy-24-30ml.html
Cena: 46 zł
Pojemność 30 ml
Nie stosowałam, nie wiem na ile jest wydajny. Natomiast jest to jeden z bardzo niewielu produktów na polskim rynku, zawierający kwas kojic (kojowy), mający naukowo udokumentowane bardzo dobre działanie rozjaśniające przebarwienia.
6. Retinoidy
https://cosibella.pl/product-pol-882-The-Ordinary-Retinol-0-5-in-Squalane-Retinol-0-5-w-Skwalanie-30ml.html?query\_id=1
Cena: 42 zł
Pojemność: 30 ml
Starcza na około 5-6 miesięcy stosowania 4-5 razy w tygodniu.
Wersja estrów retinolu, mających mniejszy potencjał drażniący:
https://cosibella.pl/product-pol-903-The-Ordinary-Granactive-Retinoid-2-in-Squalane-Serum-z-2-Retinoidem-w-Skwalanie-30ml.html?query\_id=1#projector\_composition
Cena: 60zł
Pojemność: 30 ml
Inna łagodniejsza wersja, z retinalem:
https://cosibella.pl/product-pol-4997-SkinTra-Liquid-Happiness-Serum-z-Retinalem-0-3-na-Twarz-i-pod-Oczy-30ml.html?query\_id=1
Cena: 60zł
Pojemność: 30 ml
Wersja z „roślinnym retinolem”, czyli bakuchiolem, który nie ma potencjału drażniącego retinoidów, natomiast ahy miał takie same działanie przeciwstarzeniowe, pobudzające złuszczanie i regenerację skóry, to musi być stosowany dwa razy dziennie:
https://cosibella.pl/product-pol-4997-SkinTra-Liquid-Happiness-Serum-z-Retinalem-0-3-na-Twarz-i-pod-Oczy-30ml.html?query\_id=1
Cena: 89 zł
Pojemność: 50 ml
Zawiera również kapsułkowany retinol, czyli najłagodniejszą formę retinoidów. Wzmacniają swoje działanie wzajemnie.
Jedyne serum peptydowe o dobrym składzie ze średniej półki cenowej jakie znam, to:
https://cosibella.pl/product-pol-14791-Bielenda-Professional-Peptide-Lift-Peptydowy-Koncentrat-Ujedrniajaco-Napinajacy-z-5-Syn-R-Coll-15ml.html
Cena: 54.90 zł
Pojemność: 15 ml
Zawiera tripeptyd miedziowy:
- oprócz poprawy drobnych linii i zmarszczek, peptydy miedziowe wspierają również regenerację komórek skóry, która wraz z wiekiem zwalnia. Dzięki temu poprawiają jej ogólną elastyczność
- peptydy miedziowe są niezwykle popularne jako składniki przeciwstarzeniowe, ponieważ pobudzają produkcję kolagenu i elastyny
- peptydy miedziowe mogą chronić komórki skóry przed szkodliwym promieniowaniem UV, a także korygować niektóre szkodliwe skutki, takie jak przebarwienia i plamy posłoneczne.
Oprócz peptydów miedziowych zawiera również SYN® COLL. To mały tripeptyd o unikalnej sekwencji imitującej własny mechanizm produkcji kolagenu w organizmie człowieka.
7. Ochrona przeciwsłoneczna
To najlepsza metoda spowalniania starzenia się skóry, zapobiegania nowym przebarwieniom czy nasilaniu się trądziku. Bez niej wszelkie inne działania nie mają sensu.
Filtr SPF powinien być stosowany przez cały rok, w zimie może to być krem z filtrem minimum 30 i P++, choć ja stosuje ten sam co w okresie letnim. W lecie powinien być to produkt z ochroną SPF minimum 50 oraz P++.
Dobre filtry nie są tanie. Mi większość filtrów starcza na około. 3 miesiące codziennego stosowania, czasem więcej niż raz dziennie.
Filtry Corsx i Skin-79 mam przetestowane w ekstremalnych warunkach na pustyni i byłam jedyną osobą, która się nie spaliła
https://skin79-sklep.pl/skin79-protective-cream-waterproof-sun-gel-spf50-pa-50ml.html
Cena: 44.90 zł
Pojemność: 50 ml
https://cosibella.pl/product-pol-1194-Cosrx-Aloe-Soothing-Sun-Cream-SPF50-PA-Nawilzajacy-Krem-z-Filtrem-Przeciwslonecznym-50ml.html
Cena: 69 zł
Pojemność: 50 ml
Wersja zimowa:
https://cosibella.pl/product-pol-1182-The-Ordinary-Mineral-UV-Filters-SPF30-with-Antioxidants-Mineralny-Krem-Przeciwsloneczny-50ml.html#projector\_longdescription
Cena: 54 zł
Pojemność: 50 ml
Ciekawa opcja dla osób z zaczerwienioną twarzą, szczególnie dla Panów chcących nieco zamaskować tą czerwień, a nieprzekonanych do makijażu:
https://www.sephora.pl/p/cicapair---krem-korygujacy-zaczerwienienia-z-trawa-tygrysia-P10017488.html
Pojemność: 15, 30 i 50 ml
------------------------------------------
Jakie są zatem podstawy pielęgnacji, obowiązujące każdego? Są nimi działania mające na celu: • nawilżyć i natłuścić skórę, • spowolnić procesy jej starzenia • wspomagać jej ochronę przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi.
Ważnym pojęciem, które powinniście znać, aby móc świadomie zadbać o skórę, jest bariera hydrolipidowa. Zaburzona bariera HL = problemy skórne. Jeśli wiesz czym jest, możesz pominąć dwa następne akapity. Twoja skóra składa się z trzech warstw, z których każda pełni odmienne funkcje.
Najbardziej zewnętrzna warstwa, zwana warstwą rogową naskórka, jest często opisywana jako ściana z cegły. Tworzą ją komórki skóry zwane korneocytami, które są połączone ze sobą lipidami przypominającymi zaprawę murarską. To jest właśnie bariera hydrolipidowa. Wewnątrz korneocytów znajdziesz keratynę i naturalne środki nawilżające (często określane skrótem NMF, należą do nich aminokwasy takie jak Alanine, Arginine, Amino Acids, Threonine – podaje nazwy podawane w składzie INCI), a także mocznik (urea), sole kwasu mlekowego, kwas piroglutaminowy (PCA) i jego sole, cukry, jony pierwiastków: sodu, magnezu, potasu, wapnia, chloru i jony fosforanowe. Warstwa lipidowa zawiera: 25% cholesterolu, 15% kwasów tłuszczowych oraz 50% ceramidów. Bariera chroni przed różnymi szkodliwymi toksynami ze środowiska, a także patogenami. Dodatkowo, bez bariery skórnej, woda magazynowana w skórze odparowałaby, pozostawiając organizm całkowicie odwodnionym.
Jak rozpoznać, że bariera skórna jest uszkodzona? Kiedy bariera skórna nie działa prawidłowo, możesz być bardziej podatny na rozwój następujących zmian oraz chorób skórnych: • sucha, łuszcząca się skóra • swędzenie • trądzik • szorstkie lub odbarwione plamy • stany zapalne • bakteryjne, wirusowe lub grzybicze infekcje skóry. Po tym niezbyt krótkim wstępie przejdę do tego jakie produkty powinny znaleźć się w planie pielęgnacyjnym każdego.
1. Produkty do oczyszczania twarzy
Jest to pierwszy krok pielęgnacji, bardzo często pomijany lub zaniedbywany. Dokładne umycie twarzy przed snem jest równie ważne co umycie zębów. Nie może to być jednak umycie samą wodą, ponieważ nie jest ona w stanie usunąć zanieczyszczeń, które się nagromadziły na skórze, a także filtrów przeciwsłonecznych czy makijażu. Jestem zwolennikiem dwuetapowego oczyszczania twarzy, z zastosowaniem w pierwszej kolejności czegoś olejowego, a następnie żelu/emulsji/mleczka oczyszczającego. W pierwszym etapie warto wybierać produkty zawierające m.in. olej jojoba (dobry również do oczyszczania tłustej skóry), oliwę z oliwek, olej z awokado, z dzikiej róży, pestek moreli, rycynowy, arganowy i marula.
(!) Dwuetapowe oczyszczanie twarzy nie jest jednak obowiązkowe i istnieją produkty będące w stanie samodzielnie domyć makijaż.
2. Antyoksydacja
Serum jest produktem z wysokim stężeniem substancji aktywnych, dlatego warto je wybierać jeśli zależy nam na realnym działaniu. Zawiera jeden lub więcej antyoksydantów, które mają szeroki zakres działania, w tym działanie przeciwstarzeniowe (dzięki m.in. zwalczaniu wolnych rodników).
Mogą poprawić wygląd skóry poprzez: • zmniejszenie uszkodzeń DNA spowodowanych promieniowaniem UV • poprawę nawilżenia • stymulację produkcji kolagenu i elastyny • zmniejszenie widoczności zmarszczek i przebarwień • wspomaganie procesów gojenia • zmniejszenie stanu zapalnego.
Istnieje wiele składników aktywnych o potencjale antyoksydacyjnym, do najmocniejszych i najpopularniejszych należą:
• wit. A (retinoidy), • wit. C (ascorbic acid) i wit.E (tocopherol), kwas ferrulowy (ferrulic acid), te trzy składniki wzmacniają swoje działanie, więc warto wybierać serum zawierające takie połączenie); łagodniejsze i mniej drażniące formy wit. C, zalecane cerom wrażliwym i tłustym, to 3-O-Ethyl Ascorbic Acid i Ascorbyl Tetraisopalmitate • ekstrakt z zielonej herbaty (Camellia sinensis extract), • resweratrol (resveratrol), • niacynamid (wit. B3), • qoenzym Q10 (ubiquinon), • glukonolakton, • cynk (zinc), • ekstrakt z granatu (pomegranate extract), • karoteny (np. lutein, lycopene and zeaxanthin), • polifenole (polyphenols), • flawonoidy (flavonoids).
3. Nawilżenie (humektanty)
Każdy musi dbać o nawilżenie skóry w naszym klimacie. Szczególnie teraz, w okresie zimowym, gdy grzejemy i wysuszamy powietrze. Wśród dobrych substancji nawilżających wymienić można:
• trehalozę • skwalan • glicerynę • ektoinę • czynniki NMF • ceramidy • pantenol, alantoina • kwas mlekowy (lactic acid), migdałowy (mandellic acid) i laktobionowy (lactobionic acid) • glukonolakton • mocznik (urea) • arginina, sorbitol • miód, aloes • kwas hialuronowy (specjalnie na końcu, bo to jest przeciętna substancja nawilżająca).
W tej kategorii dostępnych jest wiele różnych produktów posiadających dobre składy. Są to między innymi sera, kremy, toniki (ale tylko te zawierające powyższe składniki lub inne składniki aktywne, nie ma potrzeby stosowania toniku do wyrównywania pH skóry), peelingi i boostery
4. Okluzja, emolienty
Tak jak wcześniej wspominałam, w naszej skórze występują m.in. lipidy. Dla skóry bardzo ważne są nienasycone kwasy tłuszczowe omega 3, 6 i 9. Skóra wytwarza sebum (łój) kiedy chce się natłuścić, gdy jest zbyt sucha. Dlatego osoby z przetłuszczającą się skórą powinny w pierwszej kolejności zadbać o jej nawilżenie i natłuszczenie.
Rano stosuję lżejsze produkty, a wieczorem bardziej treściwe.
Dostępne są różne rodzaje emolientów, które zawierają substancje oleiste, takie jak lanolina, stearynian glicerolu i sterole sojowe, które zmiękczają i wygładzają skórę, wypełniając pęknięcia w najbardziej zewnętrznej warstwie skóry. Substancje okluzyjne zapewniają hydrofobową (lipofilową) warstwę oleju na powierzchni skóry, tworząc barierę ochronną, która ogranicza utratę wody przez parowanie z warstwy rogowej naskórka (najbardziej zewnętrznej warstwy skóry).
Wybieraj:
• olej z ogórecznika (Borago Officinalis Seed oil), z pestek malin (Rubus Idaeus Seed Oil), olej dzikiej rózy (Rosa Canina/Rosehip/Seed oil), sojowy (Glycine Soja/Soybean/ Oil), ryżowy (Oryza Sativa Bran/Seed Oil) sezamowy (Sesamum Indicum Seed Oil), z kiełków pszenicy (Triticum Vulgare Germ Oil), z awokado (Persea Gratissima /Avocado/ Oil), z wiesiołka (Oenothera Biennis Seed Oil), jojoba (Simmondsia Chinensis /Jojoba/ Seed Oil), marula (Sclerocarya Birrea /Marula/ Seed Oil) • masło shea i kakaowe • lanolinę • wosk pszczeli • wazelina i parafina (unikaj jeśli masz skłonność do trądziku) • kwasy stearynowy, linolowy, oleinowy, laurynowy.
5. Złuszczanie
Peelingi kwasowe przyspieszają proces złuszczania i usuwają martwe komórki naskórka. To zapewnia nie tylko lepszy wygląd skóry, ale również ułatwia penetrację innych składników aktywnych. Ponadto niektóre kwasy mają zdolność do pobudzania produkcji kolagenu. Wśród kwasów zluszczających można wyróżnić AHA, BHA I PHA.
Kwasy AHA, czyli alfahydroksykwasy, ich siła działania zależy od wielkości cząsteczki. Najmniejszą posiada kwas glikolowy, średniej wielkości kwas mlekowy, a największą kwas migdałowy. Im mniejsza cząsteczka kwasu, tym głębiej może penetrować skórę, a zatem jego działanie jest silniejsze. Kwasy BHA, czyli betahydroksykwasy, są to najbardziej agresywne kwasy, dlatego osoby z wrażliwą skórą powinny stosować go ze szczególną ostrożnością. Do tej grupy należy kwas salicylowy. Będzie dobrym wyborem dla osób z tłustą skórą, ponieważ reguluje wydzielanie sebum. Najczęściej stosowane stężenie to 2%. Kwasy PHA, polihydroksykwasy, są to najłagodniejsze kwasy, które mogą być stosowane również przez osoby z wrażliwą, skłonną do podrażnień czy alergii skórą. Do tej grupy należą glukolakton, kwas laktobionowy i maltobionowy.
Peelingi enzymatyczne również oczyszczają skórę ze złuszczonych, martwych komórek naskórka.
5. Działanie przeciwstarzeniowe, przeciwzmarszczkowe
Najważniejszym składnikiem aktywnym o dobrze udokumentowanych właściwościach przeciwstarzeniowych i przeciwzmarszczkowych jest retinol oraz jego pochodne. Ma on również działanie pobudzające odnowę komórek co przyspiesza tych starych, (dzięki czemu skóra jest rozświatlona), zwalcza trądzik, ma działanie antyoksydacyjne, rozjaśniające przebarwienia słoneczne lub po trądziku oraz wyrównujące koloryt skóry.
Innymi substancjami o działaniu przeciwzmarszczkowym, wygładzająco skórę i zwiększającym jej napięcie są peptydy. Natomiast kosmetyki je zawierające są raczej ze średniej i górnej półki cenowej. Retinol ma znacznie lepszy stosunek jakości do ceny. To skoro wiecie już jakie powinny być filary codziennej pielęgnacji każdej osoby, przejdźmy zatem do listy produktów, które spełnią powyższe wymagania. Pamiętajcie, że jeśli nie stosowaliście żadnej pielęgnacji lub stosowaliście jakieś pojedyncze randomowe kremy, to nie wprowadzajcie wszystkiego na raz. Dzięki temu nie musicie również kupować wszystkiego na raz, możecie sobie rozłożyć zakup na 2-4 miesiące, nie przekraczając 100zł na miesiąc. Przy każdym produkcie podaje orientacyjną wydajność, ale to na ile Wam produkt starczy zależy oczywiście od tego jak dużo na raz go zużywacie. Ja raczej stosuje wszystko oszczędnie.
---‐--------------------------------------
Zdjęcie dla uwagi, nie powiązane z tematem wpisu, za to powiązane z moim drugim hobby, uprawą aroidów
Czy stosujesz codzienną pielęgnację twarzy rano i wieczorem?
@Gomusss jakbyś miał pytanie to śmiało pisz
Przy cerze skłonnej do trądziku czy zapychania porów, powinieneś oprócz podstaw włączyć kwas salicylowy (może być do mycia twarzy albo w formie peelingu), kwas azelainowy (dobrze żeby stężenie wynosiło 10-15%) i raz w tygodniu mycie twarzy czymś z benzyl peroxide, np. żel do mycia twarzy z CeraVe albo Panoxyl 4%. Tylko to bardzo mocno odbarwia, więc trzeba super dokładnie spłukać. W przypadku żeli do mycia twarzy trzeba je zostawić na buzi na 3-5 minut i dopiero spłukać.
No i oczywiście retinol będzie bardzo pomocny.
@SkrytyZolw Najlepiej to pomagał Izotek, przez rok jak brałem. Po roku widzę nawrót problemów ale mniejszy (taka genetyka plus ŁZS jak chodzi o skóreę głowy). Zamówiłem w sumie póki co kosmetyki polecane w każdej kategorii, pod mój typ cery i zobaczę jak się będą sprawdzać w pierwszym miesiącu
@Gomusss no to retinol to odpowiednik izoteku, tylko do stosowania na skórę
Zaloguj się aby komentować