Rzymski nagrobek Abdesa Pantery

Rzymska waga, wykonana z brązu. Datowana na I-II wiek n.e. Obiekt został znaleziony we wsi Hrtkovci, w północnej Serbii.

Rzymski nagrobek Tyberiusza Juliusza Abdesa Pantery, żołnierza o pochodzeniu semickim, który był łucznikiem oraz chorążym w I kohorcie Sagittariorum.

Obiekt został odkryty w połowie XIX wieku w zachodnich Niemczech, na byłym cmentarzysku z czasów rzymskich. Obecnie artefakt znajduje się w Römerhalle w Bad Kreuznach.

Inskrypcja głosi

Tib(erius) Iul(ius) Abdes Pantera / Sidonia ann(orum) LXII / stipen(diorum) XXXX miles ex{s} / coh(orte) I sagittariorum / h(ic) s(itus) e(st)

czyli

Tyberiusz Juliusz Abdes Pantera z Sydonu, w wieku lat 62 służył lat 40, niegdyś chorąży (?) Pierwszej Kohorty Łuczników spoczywa tu

Imiona – Tyberiusz Juliusz – wskazują, że otrzymał je w trakcie panowania cesarza Tyberiusza (14-37 n.e.) po odbyciu 25-letniej służby w wojsku rzymskim, za co otrzymał obywatelstwo.
Ojciec Jezusa?

Do naszych czasów zachował się bardzo ciekawy zapis źródłowy sugerujący, że ojcem słynnego Jezusa z Nazaretu był pewien żołnierz o imieniu Panthera. Informację taką czerpiemy z dzieła filozofa chrześcijańskiego Orygenesa (przełom II/III n.e.) Contra Celsum, w której to zawarł on słowa i poglądy swojego przeciwnika Kelsosa z Aleksandrii (II wiek n.e.).

Maria została odrzucona przez jej męża, z zawodu cieślę, po tym jak została skazana (uznana za winną) za niewierność. Wyrzucona przez męża i tułająca się na pustkowiu w niesławie, wtedy w opuszczeniu urodziła Jezusa, z pewnego żołnierza Panthery.

– Orygenes, Contra Celsum, 1:28

W połowie XX wieku Marcello Craveri w książce „La vita di Gesù” zasugerował, że wspomniany Panthera to żołnierz, którego nagrobek znaleziono w Niemczech. Wskazywać na to miałoby nie tylko ostatnie imię, ale i datowanie oraz powiązania z terenami Syrii. Na ten temat naturalnie toczą się dyskusje między badaczami.

https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/rzymski-nagrobek-abdesa-pantery/

#rzym #antycznyrzym #imperiumromanum #historia #ciekawostki #gruparatowaniapoziomu #listaimperiumromanum #ciekawostkihistoryczne #ancientrome #wojsko #europa #swiat #militaria #venividivici #qualitycontent #archeologia
--------------------------------------------------------------------------------------
Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na portalu, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie: https://imperiumromanum.pl/dotacje/

Tego dnia w Rzymie
Tego dnia, 212 n.e. – zamordowany został cesarz Geta przez swojego brata Karakallę. W swym testamencie ich ojciec, Septymiusz Sewer oddał równą władzę obydwu braciom, bez podziału kompetencji lub terytorium Cesarstwa. Sam ten fakt utrudniał współpracę między nimi i zrodził konflikt. Głębszą jednak przyczyną konfliktu, jaki miał wybuchnąć między braćmi była szczera nienawiść, jaką darzyli się od wczesnego dzieciństwa. Nie zażegnała ich nawet wymuszona nad grobem ojca zgoda – do której nakłoniła ich matka, Julia Domna. Nieudany zamach na brata oraz bardzo agresywne zachowanie Karakalli czyniło Getę coraz bardziej popularnym wśród ludu Rzymu. Karakalla zdecydował więc zmiany polityki. Od początku roku 212 n.e. czynił gesty świadczące o chęci pogodzenia się z bratem. Dążąc do formalnego zjednania z Getą, zaaranżował 26 lutego 212 roku n.e. spotkanie w komnatach ich matki. Bracia mieli się tam zjawić sami i nieuzbrojeni. Jednak Karakalla zdradził brata i przybywszy tam z centurionami kazał go zgładzić. Geta zginął, usiłując schronić się w ramionach matki, która sama została ranna próbując ratować syna.
https://imperiumromanum.pl/tego-dnia-w-rzymie/#26-2

#imperiumromanum #ciekawostki #antycznyrzym #tegodniawrzymie #wydarzenia #gruparatowaniapoziomu #historia #tegodnia #tegodniawrzymie #ancientrome #rzym #venividivici #liganauki

Rzymski fresk ukazujący stojącego Apolla
Rzymski fresk ukazujący stojącego Apolla, obok którego znajduje się omphalos – kamień pokryty siecią (symbol centrum wszechświata). Obiekt datowany na I wiek p.n.e.; odkryty w Pompejach. Artefakt znajduje się w Narodowym Muzeum Archeologicznym w Neapolu.
https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/rzymski-fresk-ukazujacy-stojacego-apolla/
#imperiumromanum #rzym #ciekawostki #antycznyrzym #historia #ciekawostkihistoryczne #gruparatowaniapoziomu #ancientrome #rzym #venividivici
-----------------------------------------------------------------------------
Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na portalu, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie: https://imperiumromanum.pl/dotacje/

Rzymska waga

Rzymska waga, wykonana z brązu. Datowana na I-II wiek n.e. Obiekt został znaleziony we wsi Hrtkovci, w północnej Serbii.

Na poziomej belce dostrzec można oznaczenia cyfr rzymskich – I, II, III, IIII z jednej strony oraz III, V, XV z drugiej. Na jednym końcu na belce mocowany jest okrągły obciążnik, na drugim łańcuszek z haczykami. Artefakt znajduje się w muzeum Wojwodiny w Nowym Sadzie.

https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/rzymska-waga/

#rzym #antycznyrzym #imperiumromanum #historia #ciekawostki #gruparatowaniapoziomu #listaimperiumromanum #ciekawostkihistoryczne #ancientrome #wojsko #europa #swiat #militaria #venividivici #qualitycontent #archeologia
--------------------------------------------------------------------------------------
Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na portalu, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie: https://imperiumromanum.pl/dotacje/

Tego dnia w Rzymie
Tego dnia, 303 n.e. – cesarz rzymski Dioklecjan wydał edykt zakazujący praktyk religii chrześcijańskiej. Władca nakazał zburzyć świątynie chrześcijańskie i spalić święte księgi oraz pozbawić stanowisk Chrześcijan sprawujących funkcje publiczne. Klauzule edyktu były przestrzegane w różnym stopniu na różnych obszarach Cesarstwa. W Egipcie prefekt Sozjanus Hierokles zmuszał do składania ofiar bóstwom pogańskim i likwidował kościoły, z kolei na zachodzie Konstancjusz Chlorus wprowadzał te zarządzenia w bardzo niewielkim stopniu.
https://imperiumromanum.pl/tego-dnia-w-rzymie/#24-2

#imperiumromanum #ciekawostki #antycznyrzym #tegodniawrzymie #wydarzenia #gruparatowaniapoziomu #historia #tegodnia #tegodniawrzymie #ancientrome #rzym #venividivici #liganauki

O tym, jak prywatne porozumienie trzech mężczyzn pogrzebało republikę…
W 43 roku p.n.e. prywatne porozumienie trzech mężczyzn przypieczętowało los rzymskiej republiki. Jeszcze przed śmiercią Juliusza Cezara rzymska republika dogorywała – rozrywana ambicjami kolejnych wielkich wodzów i wywoływanymi przez nich wojnami domowymi. Ale po Idach Marcowych jej agonia gwałtownie przyspieszyła. Lecz przecież formalnie wciąż trwała – dalej wybierano konsulów i innych urzędników, dalej obradował senat. Dalej zwoływano zgromadzenia ludowe…
Wszystko zmieniło się jesienią 43 roku p.n.e. Trzej ambitni i potężni mężczyźni zawarli porozumienie kończące rywalizację między nimi. Byli to Oktawian, Marek Antoniusz i Marek Emiliusz Lepidus – dzieliło ich prawie wszystko, a łączyły tylko dwie rzeczy – każdy w jakimś stopniu aspirował do miana dziedzica Juliusza Cezara i mieli wspólnego wroga – zwolenników republiki. Dzięki zawartemu wówczas układowi zjednoczeni „cezarianie” mogli poświęcić siły i środki w walce przeciwko zabójcom Cezara. Ta „banda trzech” nazwała się „triumwirami”, a bardziej górnolotnie: „trzema mężami do odnowy Rzeczypospolitej” (Tres Viri Rei Publicae Constituendae). Jest w tym pewna ironia, zważywszy, jak wydarzenia dalej się potoczyły.
Przyjrzyjmy się tej trójce:

• Marek Antoniusz – najbardziej doświadczony górował autorytetem nad pozostałymi.
  
• Oktawian – najmłodszy, ale za to najambitniejszy. Niewiele miał do stracenia, lecz wiele do zyskania. Bezkompromisowy, cyniczny i do bólu bezwzględny.
  
• Lepidus – najmniej istotny członek triumwiratu. Bez charyzmy, pozbawiony politycznego wsparcia, mało ambitny.
  

Już same okoliczności zawarcia porozumienia budzą zdziwienie – to nie żadna oficjalna umowa zawarta publicznie i opatrzona autorytetem państwa. Przeciwnie! Nienawidzili się nawzajem i do tego stopnia sobie nie ufali, że dla zawarcia umowy musieli spotkać się na neutralnym gruncie – małej, rzecznej wysepce – zupełnie sami, bez jakiejkolwiek obstawy. Lecz wierne im oddziały wojska stacjonowały na tyle blisko, że w razie podstępu w każdej chwili gotowe były rzucić się do walki, by ratować negocjujących triumwirów.
Przyjrzyjmy się teraz chwilę zawartemu przez nich porozumieniu, bo było ono doprawdy zaskakujące – nie miało żadnego ustrojowego umocowania, było zwykłą umową. Ale na jego mocy triumwirowie postawili się w istocie ponad prawem. Uzgodnili między sobą, że wszystkie decyzje innych organów państwa – w tym senatu, konsulów, pretorów itd. – muszą być zgodne z decyzjami triumwirów. Podzielili między siebie terytoria państwowe, strefy wpływów, z góry zadecydowali kto jakie ma w przyszłości pełnić urzędy (z pominięciem procedury wyborczej…). Innymi słowy, choć republikańskie instytucje trwały, prywatne porozumienie triumwirów wyniosło ich ponad prawo i oficjalne władze. Wszystkie istotne rozstrzygnięcia miały odtąd zapadać między triumwirami, a inne organy miały je jedynie wspierać swym autorytetem, aby wymogom prawnym republiki stało się zadość.
Interesujące jest, jakie były dalsze losy triumwirów. Porozumienie niemal od samego początku trzeszczało w szwach i było konfliktogenne. Spajał je przede wszystkim wspólny wróg, ale gdy ten został pokonany w bitwie pod Filippi, rozpad triumwiratu był tylko kwestią czasu. Pozbawiony charyzmy i politycznego zaplecza Lepidus został zmarginalizowany jako pierwszy i szybko stał się jedynie „przystawką” dla pozostałych dwóch triumwirów. Oktawiana i Antoniusza wkrótce poróżniła kolejna wojna domowa, którą nieoczekiwanie przegrał starszy i bardziej poważany Antoniusz. Na placu boju pozostał Oktawian – przyszły cesarz i jedynowładca.
Choć porozumienie triumwirów nie przetrwało próby czasu, ustanowiło niebezpieczny precedens. Pokazało, że ponad oficjalnymi instytucjami państwa można postawić kogoś innego – kogoś, kto dysponował siłą, by na instytucjach wymusić swe postanowienia. Od tego momentu oficjalne godności powoli stawały się zwykłymi dekoracjami, honorowymi ozdobami w życiorysie osób, które je piastowały. Prawdziwa władza przeszła najpierw na triumwirów, a potem na cesarzy. Tak skonała republika.
Autor: Michał Kubicz - sekrety Rzymu
https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/o-tym-jak-prywatne-porozumienie-trzech-mezczyzn-pogrzebalo-republike/
#imperiumromanum #rzym #ciekawostki #antycznyrzym #historia #ciekawostkihistoryczne #gruparatowaniapoziomu #ancientrome #rzym #venividivici
-----------------------------------------------------------------------------
Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na portalu, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie: https://imperiumromanum.pl/dotacje/

Statua Barberini

Rzeźba przedstawiająca Rzymianina trzymającego popiersia swoich przodków, czyli tzw. „statua Barberini”, to jeden z głównych przykładów mistrzostwa rzymskiej rzeźby portretowej okresu starożytnego. Powstała za panowania cesarza Oktawiana Augusta, ale jej forma nie jest jednolita, ponieważ pokazuje przemiany stylistyczne portretu rzymskiego drugiej polowy I w. p.n.e. i składa się z elementów powstających etapami.

Rzeźbę wykonano w dobie rządów cesarza Augusta, o czym świadczy sposób drapowania togi patrycjusza, czyli układ jej fald. Portret trzymany w prawej ręce pochodzi z lat 40 – 50 p.n.e., a ten w lewej datuje się na lata 20 – 15 p.n.e.

Dzieło to określa się jako świadectwo realizmu starożytnego portretu rzymskiego, które stanowi połączenie weryzmu rzymskiej sztuki mieszczańskiej z idealizującym podejściem, typowym dla greckiego portretu psychologicznego. Ponadto nawiązuje do tradycji masek pośmiertnych. Ta pierwsza tendencja stylistyczna, czyli weryzm, jest widoczna na obliczu stojącego mężczyzny, które obiektywnie oddaje wygląd i indywidualne cechy modela z uwzględnieniem jego odrębnego życia wewnętrznego, bez skłonności do upiększania. Idealizacja, charakterystyczna dla sztuki greckiej, jest obecna w portretach przodków, które charakteryzują się subtelnym modelunkiem, szlachetnością oraz reprezentują „męski i surowy ideał tradycyjnej męskiej cnoty”. Idealizacja ta wynika również ze zwyczaju oddawaniu hołdu zmarłym i kultu swoich przodków.

Taka forma i takie znaczenie „statuy Barberini” związane są z tradycją masek pośmiertnych czyli imagines maiorum, które prawdopodobnie posłużyły do powstania portretów przodków trzymanych w dłoniach Rzymianina. Imagines maiorum miały umożliwić jak najdłuższe zachowanie pamięci o zmarłych członkach rzymskich rodów. Maski woskowe, z dokładnością odtwarzające rysy przodków zmarłego, były zakładane przez uczestników pogrzebów arystokratycznych już w II w. p.n.e. Na co dzień pozostawały w szafach, a podczas świąt uroczyście wystawiano je w atrium. Do ich powstania używano różnych materiałów, terakoty lub drewna, a przede wszystkim wosku, który stal się najpopularniejszy od ok. 300 r. p.n.e., gdy Lizystrat odkrył technikę odlewu twarzy w tym tworzywie. Z czasem woskowe maski zaczęto kopiować w kamieniu, by lepiej utrwalić cenne rysy czczonych przodków. Ten sposób silnie wpłynął na rozwój rzymskiej rzeźby portretowej, głównie na jej realizm i dbanie o szczegół.

Twórca omawianego dzieła pozostaje anonimowy, jak większość artystów starożytności. Przypuszcza się jednak, że autorzy wybitniejszych portretów doby cesarza Augusta – a „statua Barberini” bez wątpienia do nich należy – byli zlatynizowanymi Grekami. Widocznie w tej rzeźbie różnice w sposobie formowania twarzy świadczą o wpływie różnych szkół sztuki hellenistycznej, których wspólną cecha było podkreślenie indywidualizmu portretowanej jednostki. Ta właściwość jest jeszcze śladem realizmu połączonego z patosem, który został przechwycony ze sztuki etruskiej.

Rzeźba portretuje patrycjusza i jego przodków, wywodzących się z rodu Barberini. W dobie „nowej Republiki”, a więc za panowania cesarza Augusta, patrycjusze byli uprzywilejowana warstwa społeczną, która posiadała wyłączność do piastowania ważnych urzędów i wywodziła się ze starych znamienitych rodzin. Oni też mieli przywilej zdejmowania masek i tworzenia galerii przodków, a w następstwie prawo do uczczenia ich w kamiennej rzeźbie. A więc jedynie wybrani mogli sobie pozwolić na taki rodzaj portretu, jaki reprezentuje „statua Barberini”. Nie tylko z tego względu dzieło to jest tak cenne. O jego wartości świadczy również profesjonalizm wykonania oraz syntetyczne zobrazowanie rozwoju stylistyki starożytnego portretu rzymskiego. Obecnie obiekt przechowywany jest w zbiorach Muzeum Kapitolińskiego w Rzymie.

https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/statua-barberini/

#rzym #antycznyrzym #imperiumromanum #historia #ciekawostki #gruparatowaniapoziomu #listaimperiumromanum #ciekawostkihistoryczne #ancientrome #wojsko #europa #swiat #militaria #venividivici #qualitycontent #archeologia
--------------------------------------------------------------------------------------
Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na portalu, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie: https://imperiumromanum.pl/dotacje/

Tego dnia w Rzymie
Tego dnia, obchodzono Terminalia, święto ku czci boga Terminusa, boga granic między prywatnymi posiadłościami, ale przede wszystkim granic państwowych. Jego statua znajdowała się na granicy posiadłości prywatnych i miała najczęściej formę kamienia. Właściciele sąsiadujących posesji przyozdabiali posąg wieńcami i składali ofiarę w postaci odrobiny zboża, plastrów miodu, wina. Ponadto zabijano owcę lub świnię na cześć bóstwa. Ceremonia kończyła się odśpiewaniem pieśni pochwalnej. Publiczna ceremonia z kolei polegała na przeprowadzeniu podobnych rytuałów na szóstym kamieniu milowym, znajdującym się wzdłuż drogi do Laurentum (pomiędzy Ostią a Lavinium). Ceremonia odbywała się w tym miejscu prawdopodobnie dlatego, że pierwotnie tutaj przebiegała granica państwa rzymskiego.
https://imperiumromanum.pl/tego-dnia-w-rzymie/#23-2

#imperiumromanum #ciekawostki #antycznyrzym #tegodniawrzymie #wydarzenia #gruparatowaniapoziomu #historia #tegodnia #tegodniawrzymie #ancientrome #rzym #venividivici #liganauki

Ogród wewnętrzny w domu rzymskim
Ogród wewnętrzny (hortus) w domu rzymskim (tzw. Casa della Nave Europa) w Pompejach. Widoczne są zachowane kolumny, które otaczały zieleń i tworzyły perystyl (wewnętrzny dziedziniec).
https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/ogrod-wewnetrzny-w-domu-rzymskim/
#imperiumromanum #rzym #ciekawostki #antycznyrzym #historia #ciekawostkihistoryczne #gruparatowaniapoziomu #ancientrome #rzym #venividivici
-----------------------------------------------------------------------------
Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na portalu, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie: https://imperiumromanum.pl/dotacje/

Legenda o Sylwestrze

Na pewno wielu z nas hucznie świętuje ostatni dzień w roku, zwany sylwestrem. Lecz ile osób dokładnie wie, skąd właściwie się ta nazwa wzięła?

Obchodzone 31 grudnia na koniec roku wzięło nazwę od imienia, które widnieje na kartce właśnie tego dnia. Postacią kryjącą się za nim jest św. Sylwester, biskup, który sprawował władzę od 31 stycznia 314 roku do 31 grudnia 335 roku. Danych na jego temat jest niewiele, jednak zachowała się pewna ciekawa historia, najpewniej zmyślona. Sylwester żył w okresie panowania cesarza Konstantyna I Wielkiego, który znany jest szczególnie za wydanie edyktu mediolańskiego, na mocy którego chrześcijaństwo stało się religią tolerowaną w granicach imperium.

Otóż opowieść ta mówi o tym, że Konstantyn, początkowo zaciekły prześladowca chrześcijan, zachorował na trąd, a biskup Sylwester go uzdrowił. W podzięce za ten uczynek Konstantyn miał przyjąć chrzest. Najbardziej intrygujący jest skutek tej legendy. Ludzie, na których wyobrażenia ta opowieść oddziaływała, w ósmym lub dziewiątym wieku sfabrykowali dokument, nazwany donacją Konstantyna, w którym cesarz opowiada okoliczności uzdrowienia i przyjęcia chrztu od Sylwestra, a następnie wylicza darowizny, które miałyby wyrażać jego wdzięczność. Biskup Rzymu i jego następcy mieliby otrzymać prymat nad różnymi kościołami, panowanie nad całą Italią i innymi krajami Zachodu, prawo do insygniów i honorów cesarskich, a także do sądownictwa nad całym klerem. Dokument ten był traktowany poważnie aż do XV w., kiedy bezspornie wykazano jego fałszerstwo.

https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/legenda-o-sylwestrze/

#rzym #antycznyrzym #imperiumromanum #historia #ciekawostki #gruparatowaniapoziomu #listaimperiumromanum #ciekawostkihistoryczne #ancientrome #wojsko #europa #swiat #militaria #venividivici #qualitycontent #archeologia
--------------------------------------------------------------------------------------
Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na portalu, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie: https://imperiumromanum.pl/dotacje/

Tego dnia w Rzymie
Tego dnia, obchodzono Caristia, święto które było ceremonią kończącą Parentalia ku czci zmarłych przodków. W tym czasie rodziny spotykały się na wspólnej uczcie. Domownicy ofiarowywali pożywienie oraz kadzidła larom, duszom zmarłych strzegących domu. Święto to było dniem pojednania, a wszelkie spory miały zostać odłożone na bok. Poeta Owidiusz zauważał ironicznie, że można to było osiągnąć jedynie poprzez wykluczenie tych członków rodziny, którzy sprawiali najwięcej kłopotów. Święto znane jest także jako Cara Cognatio.
https://imperiumromanum.pl/tego-dnia-w-rzymie/#22-2

#imperiumromanum #ciekawostki #antycznyrzym #tegodniawrzymie #wydarzenia #gruparatowaniapoziomu #historia #tegodnia #tegodniawrzymie #ancientrome #rzym #venividivici #liganauki

Rzymskie szklane naczynie w kształcie ryby

Rzymskie szklane naczynie w kształcie ryby. Obiekt znajduje się prawdopodobnie w Muzeum Brytyjskim.

https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/rzymskie-szklane-naczynie-w-ksztalcie-ryby-2/

#imperiumromanum #rzym #ciekawostki #antycznyrzym #historia #ciekawostkihistoryczne #gruparatowaniapoziomu #ancientrome #rzym #venividivici
-----------------------------------------------------------------------------
Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na portalu, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie: https://imperiumromanum.pl/dotacje/

Na terenie byłego rzymskiego fortu w Izraelu odkryto pozostałości murów areny

Na terenie byłego rzymskiego fortu Legio w Galilei (Izrael) odkryto pozostałości murów areny, którego ściany były pomalowane na czerwony kolor.

Jak twierdzą badacze, budowla służyła zapewne przede wszystkim celom treningowym, gdzie ćwiczyli legioniści. Z pewnością jednak na arenach miały także miejsca walki gladiatorów lub polowanie na dzikie zwierzęta.

Arena w Legio posiadała dwa mury, gdzie drugi wskazywał na powiększenie obiektu. Budowla znajdowała się poza fortem i przylegała do wojskowego cmentarza i struktur religijnych.

Obóz Legio posiadał wymiary 500 na 400 metrów i był siedzibą 5600 żołnierzy. W forcie stacjonowały legion II Traiana Fortis czy VI Ferrata. Obiekt datowany jest na II wiek n.e.

https://imperiumromanum.pl/odkrycie-rzymskie/na-terenie-bylego-rzymskiego-fortu-w-izraelu-odkryto-pozostalosci-murow-areny/

#imperiumromanum #ciekawostki #historia #rzym #antycznyrzym #gruparatowaniapoziomu #listaimperiumromanum #ciekawostkihistoryczne #ancientrome #wojsko #europa #swiat #militaria #qualitycontent #archeologia
-----------------------------------------------------------------------------
Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na social media, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie: https://imperiumromanum.pl/dotacje/

Tales z Miletu na mozaice rzymskiej

Tales z Miletu na mozaice rzymskiej z III wieku n.e. Obiekt znajduje się w Muzeum Narodowym w Bejrucie (Liban).

https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/tales-z-miletu-na-mozaice-rzymskiej/

#rzym #antycznyrzym #imperiumromanum #historia #ciekawostki #gruparatowaniapoziomu #listaimperiumromanum #ciekawostkihistoryczne #ancientrome #wojsko #europa #swiat #militaria #venividivici #qualitycontent #archeologia
--------------------------------------------------------------------------------------
Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na portalu, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie: https://imperiumromanum.pl/dotacje/

Tego dnia w Rzymie
Tego dnia, obchodzono Feralia, święto ku czci duchów zmarłych przodków, które było głównymi obchodami kończącymi świąteczny tydzień (13-20 lutego) Parentalii o charakterze prywatnym. Podczas obchodów święta na grobach składano skromne dary w postaci wianków, kwiatów, odrobiny jadła i wina. Zawsze trzeba było pamiętać o uczczeniu tego święta. Według legendy, podczas jednej z wojen zapomniano odprawić Feralia. Z tego powodu miasto nawiedziła zaraza, a dusze zmarłych wyległy na ulice. Dopiero kiedy złożono ofiary, dusze zmarłych wróciły do grobów, a zaraza ustała.
https://imperiumromanum.pl/tego-dnia-w-rzymie/#21-2

#imperiumromanum #ciekawostki #antycznyrzym #tegodniawrzymie #wydarzenia #gruparatowaniapoziomu #historia #tegodnia #tegodniawrzymie #ancientrome #rzym #venividivici #liganauki

Rzymska rzeźba Wenus z delfinem
Rzymska rzeźba Wenus z delfinem, który jest jest symbolicznym zwierzęciem bogini oraz przypomnieniem jej narodzin w morzu. Obiekt datowany na II wiek n.e.; kopia greckiego oryginału z II-I wieku p.n.e. Artefakt znajduje się w Narodowym Muzeum Archeologicznym w Neapolu.
https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/rzymska-rzezba-wenus-z-delfinem/
#imperiumromanum #rzym #ciekawostki #antycznyrzym #historia #ciekawostkihistoryczne #gruparatowaniapoziomu #ancientrome #rzym #venividivici
-----------------------------------------------------------------------------
Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na portalu, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie: https://imperiumromanum.pl/dotacje/

Odkryto cztery miecze z okresu wojny Bar Kohba

Cztery rzymskie miecze i grot włóczni zostały odkryte w dobrym stanie w jaskiniach nieopodal Morza Martwego w Izraelu.

Do odkrycia doszło w górnych częściach jaskiń, w trakcie prac wykopaliskowych prowadzonych przez badaczy na zlecenie Israel Antiquities Authority. Trzy miecze wciąż posiadały ostrza schowane w drewnianych ostrzach. Natrafiono także na inne pozostałości broni na terenie jaskiń.

Wspomniane trzy miecze miały 60-65 cm ostrza, co pozwala je zidentyfikować jako rzymskie miecze spathae, wykorzystywane przez konnicę. Czwarty miecz był krótszy i miał 45 cm ostrze.

Archeolodzy określili znaleziska na II wiek n.e., a przypuszcza się że mogły to być łupy żydowskich rebeliantów z okresu tzw. wojny Bar Kohba (132–135 n.e.).

https://imperiumromanum.pl/odkrycie-rzymskie/odkryto-cztery-miecze-z-okresu-wojny-bar-kohba/

#imperiumromanum #ciekawostki #historia #rzym #antycznyrzym #gruparatowaniapoziomu #listaimperiumromanum #ciekawostkihistoryczne #ancientrome #wojsko #europa #swiat #militaria #qualitycontent #archeologia
-----------------------------------------------------------------------------
Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na social media, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie: https://imperiumromanum.pl/dotacje/

Tablica z Lyonu – przemowa Klaudiusza

Tzw. „Tablica z Lyonu” jest to zachowana tablica z brązu, na której zapisano słowa przemowy, jaką wygłosił cesarz Klaudiusz (41-54 n.e.) przed senatem w Rzymie w roku 48 n.e. Była ona propozycją uznania obywateli rzymskich z dalekiej Galii, za godnych przyjęcia do stanu senatorskiego, po osiągnięciu odpowiedniego poziomu zamożności.

Do odkrycia znaleziska doszło w 1528 roku, w winiarnii na wzgórzu La Croix-Rousse w Lyonie (antyczne miasto Lugdunum).

Klaudiusz był mocno związany z miastem, gdyż to właśnie w Lugdunum przyszedł na świat w roku 10 p.n.e. Władze miasta przykładały uwagę do czczenia jego osoby, zwłaszcza w czasie jego rządów, a sam Klaudiuz rozpatrywany był jako patron ośrodka miejskiego.

Mowa, jak zostało wspomniane, została wygłoszona w Rzymie w senacie. W swojej przemowie cesarz wzorował się na podobnych przypadkach w przeszłości – przykładowo gdy do Senatu wpuszczeni zostali chociażby mieszkańcy Galia Comata. Cała mowa Klaudiusza rozpoczęła się od przedstawienia historii Rzymu, w dużej mierze bazującej na Tytusie Liwiuszu.

Tablice dowodzą, jak aktywnie cesarz współpracował z Senatem. Co ciekawe, poza przemową na tablicach umieszczono słowa niektórych senatorów, którzy ponaglali cesarza, aby ten przeszedł do rzeczy. Ponadto, Klaudiusz ukazuje się nam, jako cesarz rozsądny i liberalny, który widzi potrzebę uznania zasług także mieszkańców dalszych prowincji Imperium.

Propozycja cesarza została zaakceptowana przez Senat rzymski. Wykonana z brązu tablica mogła być zarówno potwierdzeniem przynania lokalnej społeczności praw jak i demonstracją publicznego sukcesu.

Warto nadmienić, że Tacyt1 pozostawił nieco odmienną wersję przemowy, która mogła bazować na innych źródłach.
Treść przemowy

Poniżej treść przemowy w języku angielskim:

I should say at the outset that I reject the first thought that will, I am sure, be the very first thing to stand in my way: namely that you will recoil from my suggestion as though I were introducing some revolutionary innovation. Think, instead, of how many changes have taken place over the years in this state and how many forms and constitutions our state has had, from the time of its very foundation.
   At one time this city was held by kings, though they did not pass it along to successors from their own families. People from other families came to the throne and even some foreigners. Numa, for example, succeded Romulus, and was a Sabine; that made him a neighbor, certainly, but at the time he was also a foreigner. Another example is Tarquinius Priscus, who succeded Ancus Marcius: because of his impure blood–his father was the Corinthian Demaratus and his mother was from Tarquinii, to Tarquinius Priscus supposedly had a Greek father and an Etruscan mother. And though well-born she was very poor, which is why she was forced to marry such a husband.–Tarquinius was kept from positions of honor in his own land and thus emigrated to Rome, where he became king. Between Tarquinius and either his son or his grandson (for our authorities disagree on this point) there came Servius Tullius. And according to the Roman sources Servius Tullius had as a mother a prisoner of war, Ocresia; according to the Etruscans he had been the faithful companion of Caelius Vivenna and took part in his adventures, and later, when he was driven out by a change of fortune, he left Etruria with all the suriving troops of Caelius and seized the Caeliian hill, which thus takes its name from his leader Caelius, and after changing his name (for his Etruscan name was Mastarna) he was given the name I have already mentioned, and became king, to the very great advantage of the state. Then, after the behavior of Tarquinius Superbus came to be hated by our city–and not only his behavior but that of his sons–the people obviously became tired of monarchy, and the administration of state was transferred to the consuls, who were annual magistates.
   Why need I mention the dictatorship–more powerful even than the consulship–which was what our ancestors came up with when wars were particularly hard or there was serious civil disturbance? Or why need I mention the the creation of tribunes of the plebs, to provide assistance for the plebs? Why mention transfer of imperium from consuls to the decemviri, and at the end of the reign of the decemviri the return of imperium back to the consuls? Why mention the distribution of the consular power to multiple recipients, called tribunes of the soldiers with consular power, who were first six and then eight in number? Why should I mention the fact that offices that were once patrician ones were shared eventually with the plebeians, religious ones as well as military?
   If I were to tell of the wars, which our ancestors started with and which have continued down to the present day, I fear that I would appear too boastful, and look as though I wanted to boast about my glory in extending the empire beyond the Ocean(…here Claudius makes apparent mention of his invasion to Britain). But let me instead return to my original point. Citizenship can … „[some text is lost here]
   [column II]
   Certainly it was a new thing when my great-uncle Augustus and my uncle Tiberius decided to admit into this Senate house the flower of the coloniae and the cities from all over the empire–all of them good and wealthy men of course. But, you may say, is not an Italian senator more useful than a provincial one? When I start explaining this aspect of my censorship I will reveal what I think about that. But certainly I think that provincials should not be rejected, as long as they will be a credit to the Senate.
   Behold that most glorious and flourishing colony of Vienne: how long has it provided senators for this chamber? From Vienne comes an ornament of the equestrian order with few equals, Lucius Vestinus, whom I esteem greatly and retain even now in my service. May his children, I beseech you, enjoy priesthoods of the first rank, and after that, in the years to come, may they proceed to further honors. (I will not utter the dire name of that brigand–I detest him, that monster of the wrestling-ring–or the fact that he acquired the consulship for his family before his colony had ever obtained the solid benefit of the Roman citizenship. And I could say the same thing about his brother, who suffered a pathetic and fate, and was thus no use to you as a senator.)
   It is time now, Tiberius Caesar Germanicus, to reveal to the senators where your speech is headed; for you have already come to the extreme limits of Gallia Narbonensis.
   Consider all the distinguished young men I see before me: the fact that they are senators should cause no more regret than that felt by Persicus–a most distinguished man and a friend of mine–when he reads the name Allobrogicus among the images of his ancestors. And if you agree that this is true, what should I not also point out to you that the land beyond Gallia Narbonensis already sends you senators? We do not, after all, regret that we have men in the senate from Lugdunum (…here it is possible that Claudius made a joke about himself since he himself was born at Lugdunum at the territory of Galia as first Emperor not born in Italy).
   I was somewhat hesitant, senators, about leaving the boundaries of provinces that were well known to you, but now I must make the case for Gallia Comata with some seriousness. If anyone concentrates on the fact that the Gauls resisted the divine Julius in war for ten years, he should consider that they have also been loyal and trustworthy for a hundred years, and had this loyalty tried to the utmost when we were in danger. They it was who provided my father Drusus with secure internal peace when he was conquering Germany, even though he was summoned to the war while in the middle of a census, which was then a new and strange business for the Gauls. And we know from our own experience how difficult the census can be, even though for us it involves nothing more than the public recording of our resources.

Przemowa kończy się tutaj i zapewne jej dalszy ciąg był na innej tablicy, która zaginęła.

https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/tablica-z-lyonu-przemowa-klaudiusza/

#rzym #antycznyrzym #imperiumromanum #historia #ciekawostki #gruparatowaniapoziomu #listaimperiumromanum #ciekawostkihistoryczne #ancientrome #wojsko #europa #swiat #militaria #venividivici #qualitycontent #archeologia
--------------------------------------------------------------------------------------
Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na portalu, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie: https://imperiumromanum.pl/dotacje/

Herodot o Massagetach
Scytowie i Sarmaci nie byli jedynymi wojowniczymi nomadami irańskiego pochodzenia, których opisywał Herodot. Na wschód od nich, na terytorium współczesnego Kazachstanu miały znajdować się ziemie ludu Massagetów. Ze Scytami łączyło ich nie tylko pochodzenie i tryb życia, ale również obydwa ludy zasłynęły z pokonania Persów. Nim król Dariusz I doznał klęski z rąk Scytów, to twórca imperium Achemenidów Cyrus II rzekomo miał zginąć za sprawą właśnie Massagetów. Królowa tego ludu imieniem Tomyris miała podobno przechowywać odciętą głowę perskiego monarchy w wypełnionym krwią worze uzasadniając to tym, że krwi nienasyconego krwią nasyca.
Inną wersje jednak dotyczącą kresu żywota Cyrusa podaje Ksenofont, który przekazał nam, że władca Persji zmarł w spokoju z przyczyn naturalnych. Wróćmy jednak do Herodota i jego opisu zwyczajów Massagetów, które jak nie trudno się domyśleć były delikatnie ujmując osobliwe nie tylko z dzisiejszego punktu widzenia, ale i w wśród starożytnych Greków mogły budzić co najmniej niesmak:
Istnieją u nich (Massagetów) następujące zwyczaje. Każdy wprawdzie żeni się, ale żon używa się wspólnie.(…) Mianowicie jeżeli Massageta pożąda jakiejś niewiasty, wtedy zawiesza swój kołczan na wozie i spółkuje z nią bez żenady. Specjalna granica wieku u nich nie istnieje; tylko jeżeli ktoś się bardzo zestarzeje, schodzą się wszyscy krewni, zarzynają go i wraz z nim jeszcze owce, gotują mięso i obficie nim się raczą. Taki los uchodzi u nich za najszczęśliwszy. Kto natomiast umrze wskutek choroby, tego nie spożywają, lecz chowają do ziemi, i ubolewają nad nim, że nie udało mu się być zarżniętym. Nie sieją nic, tylko żywią się mięsem bydlęcym i rybami, których im obficie dostarcza rzeka Arakses (Syr-daria). Za napój mają mleko. Z bogów czczą tylko słońce, któremu ofiarują konie. Sens tej ofiary jest taki: najszybszemu z bogów poświęcają najszybsze ze wszystkich stworzenie.
– Herodot, Dzieje, I.216
https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/herodot-o-massagetach/
#imperiumromanum #rzym #ciekawostki #antycznyrzym #historia #ciekawostkihistoryczne #gruparatowaniapoziomu #ancientrome #rzym #venividivici
-----------------------------------------------------------------------------
Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na portalu, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie: https://imperiumromanum.pl/dotacje/

Życzenia z obozu legionistów

Starożytne życzenia z obozu legionistów przy murze Hadriana. Tabliczka pochodzi z 100-105 roku n.e. i zawiera życzenia szczęśliwego nowego roku skierowane do Flawiusza Cerialisa, dowódcy IX kohorty Batawian. Autorem jest Hostilisz Flavianus.

https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/zyczenia-z-obozu-legionistow/

#rzym #antycznyrzym #imperiumromanum #historia #ciekawostki #gruparatowaniapoziomu #listaimperiumromanum #ciekawostkihistoryczne #ancientrome #wojsko #europa #swiat #militaria #venividivici #qualitycontent #archeologia
--------------------------------------------------------------------------------------
Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na portalu, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie: https://imperiumromanum.pl/dotacje/