W grudniu 1950 roku odbył się w Polsce Ludowej spis ludności - pierwszy po II wojnie światowej narodowy spis powszechny. W domach pojawili się tzw. komisarze spisowi. Pisarka Maria Dąbrowska przebywała akurat we Wrocławiu u przyjaciółki Anny Kowalskiej, urodzonej we Lwowie. W dzienniku zanotowała:

Zastrzeliła nas wręcz rubryka: «gdzie się mieszkało przed wojną?» jest w niej odsyłacz: «Mieszkańcy Lwowa, Wilna i innych okolic byłych ziem wschodnich mają podawać tylko: ZSRR». Tak więc Anna dowiedziała się, że całe swe życie przeżyła w Związku Radzieckim, a nie w Rzeczypospolitej Polskiej. Razem z nią dowie się o tym około 6 milinów Polaków, którzy z ziem wschodnich pochodzą, a na dzisiejszych ziemiach odzyskanych przygniatającą większość ludności stanowią. Wzywa się ludność, aby przy spisie podawała dane prawdziwe, a jednocześnie w tak ważnym punkcie jak ustalenie miejsca urodzenia i zamieszkania przez większą część życia zmusza się ją urzędowo do podawania fałszywych informacji. Bo z punktu widzenia statystyki najwierutniejszym kłamstwem jest podawać, że we Lwowie czy Wilnie był przed wojną Związek Radziecki. Wszystko to stwarza warunki sprzyjające panicznym plotkom, pogłoskom, nastrojom strachu, rozpaczy, beznadziejności.

– komentowała Dąbrowska (Dzienniki powojenne 1945-1965 · Tom 2).

Narodowy Spis Powszechny został przeprowadzony 3 grudnia 1950 r., na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 lipca 1950. W 1946 r. odbył się tzw. spis sumaryczny #historia #prl #komunizm #kresy #wroclaw #lwow #wilno