W 2014 r. środowisko biologów obiegła sensacyjna wiadomość: u wybrzeży Tasmanii odkryto nowy organizm zwierzęcy, zupełnie odmienny od innych współcześnie żyjących i nie dający się zaklasyfikować do żadnego znanego nauce typu zwierząt. W dodatku był on bardzo podobny do wymarłych przedstawicieli tzw. fauny ediakarańskiej - żyjątek sprzed ok. 600 milionów lat, jednych z najstarszych znanych zwierząt wielokomórkowych. Fauna ediakarańska jest o tyle ciekawa, że były to jakby "modele eksperymentalne" lub "prototypy" w stosunku do organizmów, które pojawiły się później i żyją do dzisiaj. Gdyby okazało się, że któryś z jej przedstawicieli przetrwał aż do naszych czasów, można byłoby dokładniej prześledzić szczególnie zagmatwane na tym etapie ścieżki ewolucji.
Tu pojawił się jednak pewien problem. Zebrane w 1986 r. okazy zakonserwowano w formalinie, co zniszczyło DNA i uniemożliwiło badania genetyczne. Odkrywcy długo zwlekali z opublikowaniem opisów nowych gatunków, ponieważ chcieli ustrzec się pomyłek, jak np. w przypadku wymarłego organizmu o nazwie Anomalocaris (poszczególne jego części początkowo zinterpretowano jako odrębne gatunki z różnych typów). A jeśli idzie o grupę zwierząt zupełnie nieznaną wcześniej nauce, należy wystrzegać się przesadnego optymizmu i zachować wręcz podwójną ostrożność. Jednak ostatecznie w 2014 r. (po 28 latach) grupa naukowców z Uniwersytetu Kopenhaskiego zdecydowała się ogłosić odkrycie nowego rodzaju Dendrogramma z dwoma gatunkami: D. enigmatica i D. discoides. Rodzaju nie przyporządkowano do żadnej wyższej jednostki systematycznej, ponieważ, zdaniem naukowców, organizmy trzeba było najpierw dokładniej zbadać, najlepiej pod względem genetycznym, o ile tylko byłoby to możliwe.
Dendrogramma ma kształt jakby grzybka: płaskiego dysku z trzonkiem. U przedstawicieli gatunku D. enigmatica dysk ma wcięcie u nasady trzonka, natomiast u D. discoides nie ma wcięcia. Na szczycie trzonka znajduje się otwór prowadzący do wewnętrznego kanału, który dalej - w obrębie dysku - rozgałezia się, tworząc siatkę cienkich kanalików. Oprócz tych kanalików nie zidentyfikowano żadnych narządów wewnętrznych, brak nawet układu nerwowego. Nie było wiadomo, jak Dendrogramma porusza się i zdobywa pożywienie.
W 2015 r. ekipa badawcza wyruszyła statkiem w okolice, gdzie znaleziono okazy Dendrogramma w 1986 r. Misja zakończyła się powodzeniem, bo niezwykłe organizmy znaleziono ponownie. Teraz można było je dokładanie zbadać...
Co się okazało? Że ostrożność odkrywców była uzasadniona. To wcale nie był żaden nowy typ zwierząt, lecz fragmenty kolonii rurkopławów - dobrze znanej nauce grupy parzydełkowców, do której należy np. dotkliwie parząca i niebezpieczna dla ludzi bąbelnica (zwana też żeglarzem portugalskim). Badania DNA pozwoliły nawet zidentyfikować rodzinę, do której należy Dendrogramma: Rhodaliidae. Ustalono też, że D. enigmatica i D. discoides nie są wcale odrębnymi gatunkami. Jako obowiązującą nazwę gatunkową zachowano więc tylko Dendrogramma enigmatica. Kompletnej kolonii nie znaleziono jednak do dzisiaj.
Załączam link do polskiej wersji artykułu prof. Jerry'ego A. Coyne'a na ten temat:
http://www.listyznaszegosadu.pl/nauka/fascynujacy-nowy-typ-dendrogramma-okazuje-sie-byc-starym-typem
Na zdjęciu okazy Dendrogramma odkryte w 1986 r. (gwiazdką zaznaczono D. discoides, pozostałe: D. enigmatica).