Nietypowe kolumny w architekturze rzymskiej
Wszyscy znają porządek joński, dorycki i koryncki; w architekturze starożytnych rzymian znaleźć można jednak również liczne przykłady kolumn spoza tych greckich stylów. Oprócz prostych modyfikacji i rozwinięć helleńskich oryginałów, natrafić można także na bardzo odmienne formy zaskakujące swoją nietypowością.
Prostota kolumny doryckiej, spiralne ślimacznice głowic kolumn jońskich oraz liście akantu zdobiące głowice korynckie – to najbardziej rozpoznawalne elementy architektury starożytnej Grecji, zaadaptowane przez Rzymian. Istniało jednak wiele przykładów odstępstw od kanonu. W okresie renesansu wyodrębniony został styl toskański, który od doryckiego różnił się brakiem kanelur (żłobień trzonu) oraz dodatkiem bazy u podstawy kolumny. Mimo, iż porządek ten znany był już w architekturze etruskiej, to Rzymianie nie uznawali go za odrębny styl – na przykład Witruwiusz nigdy nie wspominał o nim obok stylów pochodzących z Grecji. Podobna sytuacja dotyczy pochodzącego z pierwszego wieku n.e. stylu kompozytowego, który łączył style joński i koryncki – głowica kolumny miała u podstawy liście akantu, a zwieńczona była spiralnymi wolutami charakterystycznymi dla porządku jońskiego. Najwcześniejszym zachowanym przykładem tego stylu jest Łuk Tytusa w Rzymie, pochodzący z pierwszego wieku n.e.
Jeszcze większym odstępstwem od znanych powszechnie form jest użycie spirali. Najwcześniejszym jej zastosowaniem są zdobienia kolumny Trajana w Rzymie, które w postaci fryzu spiralnie opasują kolumnę, tworząc 23 zwoje przedstawiające dwie wojny z Dakami. Jednak jeszcze bardziej widoczna jest forma spirali w tak zwanych kolumnach salomonowych przeniesionych przez Konstantyna I do Rzymu w czwartym wieku n.e. Ich nazwa pochodziła od Świątyni Salomona w Jerozolimie, jednak ponieważ została ona zniszczona w szóstym wieku p.n.e., dziś uważa się, iż tak naprawdę pochodziły z Grecji – w formie podobne są do Kolumny Wężowej ze świątyni Apolla w Delfach pochodzącej z piątego wieku przed naszą erą i przeniesionej przez Konstantyna do Konstantynopola również w czwartym wieku n.e. Być może najbardziej wyraźne zastosowanie spirali w zdobieniu kolumn możemy zaobserwować w Apamei w dzisiejszej Syrii. Po trzęsieniu ziemi w roku 115 n.e. Rzymianie odbudowali dawną grecką kolumnadę w znacznej mierze przy użyciu kolumn w całości zdobionych spiralnymi żłobieniami. Monumentalna aleja ciągnie się na długości niemalże dwóch kilometrów i podziwiać można ją po dziś dzień.
https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/nietypowe-kolumny-w-architekturze-rzymskiej/
#imperiumromanum #rzym #ciekawostki #antycznyrzym #historia #ciekawostkihistoryczne #gruparatowaniapoziomu #ancientrome #rzym #venividivici
-----------------------------------------------------------------------------
Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na portalu,
wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie: https://imperiumromanum.pl/dotacje/
Wszyscy znają porządek joński, dorycki i koryncki; w architekturze starożytnych rzymian znaleźć można jednak również liczne przykłady kolumn spoza tych greckich stylów. Oprócz prostych modyfikacji i rozwinięć helleńskich oryginałów, natrafić można także na bardzo odmienne formy zaskakujące swoją nietypowością.
Prostota kolumny doryckiej, spiralne ślimacznice głowic kolumn jońskich oraz liście akantu zdobiące głowice korynckie – to najbardziej rozpoznawalne elementy architektury starożytnej Grecji, zaadaptowane przez Rzymian. Istniało jednak wiele przykładów odstępstw od kanonu. W okresie renesansu wyodrębniony został styl toskański, który od doryckiego różnił się brakiem kanelur (żłobień trzonu) oraz dodatkiem bazy u podstawy kolumny. Mimo, iż porządek ten znany był już w architekturze etruskiej, to Rzymianie nie uznawali go za odrębny styl – na przykład Witruwiusz nigdy nie wspominał o nim obok stylów pochodzących z Grecji. Podobna sytuacja dotyczy pochodzącego z pierwszego wieku n.e. stylu kompozytowego, który łączył style joński i koryncki – głowica kolumny miała u podstawy liście akantu, a zwieńczona była spiralnymi wolutami charakterystycznymi dla porządku jońskiego. Najwcześniejszym zachowanym przykładem tego stylu jest Łuk Tytusa w Rzymie, pochodzący z pierwszego wieku n.e.
Jeszcze większym odstępstwem od znanych powszechnie form jest użycie spirali. Najwcześniejszym jej zastosowaniem są zdobienia kolumny Trajana w Rzymie, które w postaci fryzu spiralnie opasują kolumnę, tworząc 23 zwoje przedstawiające dwie wojny z Dakami. Jednak jeszcze bardziej widoczna jest forma spirali w tak zwanych kolumnach salomonowych przeniesionych przez Konstantyna I do Rzymu w czwartym wieku n.e. Ich nazwa pochodziła od Świątyni Salomona w Jerozolimie, jednak ponieważ została ona zniszczona w szóstym wieku p.n.e., dziś uważa się, iż tak naprawdę pochodziły z Grecji – w formie podobne są do Kolumny Wężowej ze świątyni Apolla w Delfach pochodzącej z piątego wieku przed naszą erą i przeniesionej przez Konstantyna do Konstantynopola również w czwartym wieku n.e. Być może najbardziej wyraźne zastosowanie spirali w zdobieniu kolumn możemy zaobserwować w Apamei w dzisiejszej Syrii. Po trzęsieniu ziemi w roku 115 n.e. Rzymianie odbudowali dawną grecką kolumnadę w znacznej mierze przy użyciu kolumn w całości zdobionych spiralnymi żłobieniami. Monumentalna aleja ciągnie się na długości niemalże dwóch kilometrów i podziwiać można ją po dziś dzień.
https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/nietypowe-kolumny-w-architekturze-rzymskiej/
#imperiumromanum #rzym #ciekawostki #antycznyrzym #historia #ciekawostkihistoryczne #gruparatowaniapoziomu #ancientrome #rzym #venividivici
-----------------------------------------------------------------------------
Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na portalu,
wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie: https://imperiumromanum.pl/dotacje/
Zaloguj się aby komentować