Dzisiaj zaprzągłem mojego Gemini Pro do napisania raport o używaniu kierunkowskazów. Nie ma ankiet, nie ma zgadywania, jest odpowiedź. Gemini pracuje w języku angielskim i wszystko co sprawdza zawsze jest tłumaczone z języka zapytania czy źródła (w tym przypadku polski) na angielski i później znowu na polski. Z tego faktu czasami trafiają się dziwne tłumaczenia, które Gemini wyjaśnia (ja te wyjaśnienia wywaliłem bo nie wnoszą za wiele). Cyferki, które widać w tekście to odnośniki do stron, z których informacja została wzięta.

Jeżeli macie inne pomysły na raport od AI to pytajcie, nic mnie to nie kosztuje

#motoryzacja #samochody #prawo #ai #sztucznainteligencja

Obowiązek Używania Kierunkowskazów w Polsce: Przepisy Prawne i Znaczenie Oznakowania Drogowego

1. Wprowadzenie

Kierunkowskazy stanowią fundamentalny element wyposażenia każdego pojazdu, odgrywając kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa i płynności ruchu drogowego.1 Ich prawidłowe używanie jest nie tylko wymogiem prawnym, ale przede wszystkim wyrazem odpowiedzialności i kultury jazdy, umożliwiającym kierowcom wzajemne informowanie się o planowanych manewrach.2 Sygnalizowanie zamiaru zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu pozwala innym uczestnikom ruchu przewidzieć działania kierującego pojazdem i odpowiednio na nie zareagować, co znacząco zmniejsza ryzyko kolizji i zatorów.2 Wbrew pozorom, używanie kierunkowskazów nie jest umiejętnością skomplikowaną, lecz wymaga świadomości i wiedzy na temat obowiązujących przepisów oraz sytuacji, w których ich włączenie jest konieczne.3

Niniejszy raport ma na celu przedstawienie kompleksowego obrazu obowiązków związanych z włączaniem, uruchamianiem i używaniem kierunkowskazów w Polsce, w oparciu o aktualne przepisy ruchu drogowego. Szczególna uwaga zostanie poświęcona przepisom prawnym regulującym tę kwestię, a także analizie wpływu znaków poziomych i pionowych na konieczność sygnalizowania manewrów. Raport wyjaśni, w jakich konkretnych sytuacjach polskie prawo wymaga użycia kierunkowskazów, omówi ewentualne wyjątki od tego obowiązku oraz przedstawi konsekwencje prawne wynikające z nieprawidłowego korzystania z sygnalizacji świetlnej lub jej braku.

2. Podstawowy Przepis Prawny: Artykuł 22, Ustęp 5 Kodeksu Drogowego

Kluczowym przepisem regulującym obowiązek używania kierunkowskazów w Polsce jest artykuł 22, ustęp 5 ustawy Prawo o ruchu drogowym.2 Jego treść jest następująca: „Kierujący pojazdem jest obowiązany zawczasu i wyraźnie sygnalizować kierunkowskazem zamiar zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu oraz zaprzestać sygnalizowania niezwłocznie po wykonaniu manewru.”.1

Analiza tego artykułu pozwala na wyróżnienie kilku kluczowych elementów. Przede wszystkim, przepis ten ustanawia obowiązek dla każdego kierującego pojazdem, co oznacza, że sygnalizowanie manewrów w określonych sytuacjach nie jest kwestią dobrej woli, lecz wymogiem prawnym.1 Kolejnym istotnym aspektem jest słowo „zawczasu”, które podkreśla konieczność sygnalizowania zamiaru manewru z odpowiednim wyprzedzeniem, tak aby inni uczestnicy ruchu mieli czas na zrozumienie intencji kierującego i bezpieczną reakcję.1 Sygnał musi być również „wyraźny”, czyli jednoznaczny i łatwo zauważalny dla innych, co zazwyczaj oznacza użycie sprawnych kierunkowskazów pojazdu.1 Przepis precyzuje także dwie podstawowe sytuacje, w których sygnalizowanie jest obligatoryjne: zmiana kierunku jazdy oraz zmiana pasa ruchu.1 Wreszcie, kierujący ma obowiązek zaprzestać sygnalizowania niezwłocznie po wykonaniu manewru, aby uniknąć wprowadzania w błąd innych użytkowników drogi.

3. Sytuacje Wymagające Użycia Kierunkowskazów

Obowiązek sygnalizowania zamiaru zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu dotyczy wielu różnych sytuacji, z którymi kierowcy spotykają się na co dzień.

Skręcanie na Skrzyżowaniach

Każdy skręt na skrzyżowaniu, zarówno w lewo, jak i w prawo, wymaga wcześniejszego i wyraźnego zasygnalizowania tego zamiaru odpowiednim kierunkowskazem.10 Wyjątkiem jest sytuacja, gdy kierujący zamierza jechać prosto – wówczas użycie kierunkowskazu nie jest wymagane.10 Co istotne, obowiązek sygnalizowania skrętu istnieje niezależnie od tego, czy kierujący porusza się drogą z pierwszeństwem, czy drogą podporządkowaną.1 Kierowcy na drogach podporządkowanych mogą bowiem zakładać, że pojazd na drodze z pierwszeństwem zamierza kontynuować jazdę prosto, jeśli nie zostanie zasygnalizowany skręt.12

Szczególnym przypadkiem są skrzyżowania z łamanym pierwszeństwem. Nawet jeśli droga z pierwszeństwem skręca, a kierujący zamierza nią podążać, konieczne jest zasygnalizowanie tego skrętu.12 Jeżeli natomiast droga z pierwszeństwem skręca, a kierujący zamierza pojechać prosto (drogą nieuprzywilejowaną), nie ma obowiązku włączania kierunkowskazu.13 Częstym błędem jest włączanie prawego kierunkowskazu w sytuacji, gdy na skrzyżowaniu z łamanym pierwszeństwem kierujący kontynuuje jazdę prosto drogą podporządkowaną – takie działanie jest zbędne.7

Ronda

Zasady używania kierunkowskazów na rondach budzą wiele dyskusji. Ogólnie rzecz biorąc, przy wjeździe na rondo o ruchu okrężnym nie ma obowiązku włączania kierunkowskazu, niezależnie od planowanego zjazdu.3 Niektóre źródła wspominają, że włączenie lewego kierunkowskazu przy wjeździe może informować kierowców na dalszych wjazdach o zamiarze kontynuowania jazdy wokół ronda, jednak nie jest to obligatoryjne i czasami może być mylące.10

Obowiązkowe jest natomiast sygnalizowanie prawym kierunkowskazem zamiaru zjazdu z ronda.3 Sygnał należy włączyć po minięciu zjazdu poprzedzającego ten, na którym zamierzamy opuścić rondo.1 Dzięki temu kierowcy oczekujący na wjazd na rondo mogą odpowiednio wcześniej zorientować się w zamiarach pojazdu znajdującego się na rondzie.12 W przypadku rond turbinowych, gdzie przed wjazdem należy wybrać pas ruchu prowadzący do określonego wyjazdu, zaleca się włączenie odpowiedniego kierunkowskazu (lewego lub prawego, w zależności od planowanego zjazdu, chyba że zamierzamy jechać prosto) już przed wjazdem na rondo. Przy samym zjeździe z ronda turbinowego również należy użyć prawego kierunkowskazu.3

Zmiana Pasa Ruchu

Każda zmiana pasa ruchu na drodze wielopasmowej, zarówno na pas sąsiedni z lewej, jak i z prawej strony, musi być zasygnalizowana odpowiednim kierunkowskazem.1 Sygnał należy włączyć przed rozpoczęciem manewru i wyłączyć niezwłocznie po jego zakończeniu.1 Kluczowe jest sygnalizowanie zamiaru zmiany pasa, a nie samego faktu jej rozpoczęcia.2 Włączenie kierunkowskazu dopiero w momencie zmiany pasa jest błędem i może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji.2 W gęstym ruchu miejskim włączenie kierunkowskazu może również stanowić formę prośby o umożliwienie zmiany pasa ruchu, jednak nie zwalnia to z obowiązku ustąpienia pierwszeństwa i upewnienia się, że manewr jest bezpieczny.9

Wyprzedzanie

Podczas wyprzedzania innego pojazdu na drodze dwukierunkowej, kierujący jest zobowiązany włączyć lewy kierunkowskaz, sygnalizując tym samym zamiar wjechania na pas ruchu przeznaczony dla kierunku przeciwnego.3 Sygnał należy wyłączyć natychmiast po znalezieniu się na wyprzedzanym pasie. Po zakończeniu manewru wyprzedzania i powrocie na swój pierwotny pas ruchu, należy włączyć prawy kierunkowskaz.3 Błędem jest utrzymywanie włączonego lewego kierunkowskazu przez cały czas trwania manewru wyprzedzania, aż do momentu powrotu na prawy pas.3

Zawracanie

Zamiar wykonania manewru zawracania musi być zasygnalizowany z odpowiednim wyprzedzeniem i w sposób wyraźny, zazwyczaj poprzez włączenie lewego kierunkowskazu (chyba że układ drogi wymaga innego sposobu sygnalizacji). Należy pamiętać, że artykuł 22 Kodeksu Drogowego określa również miejsca, w których zawracanie jest zabronione.4

Włączanie się do Ruchu

Kierujący, który zamierza włączyć się do ruchu, wyjeżdżając z miejsca postojowego, parkingu, pobocza, strefy zamieszkania czy posesji, ma obowiązek zasygnalizować ten zamiar odpowiednim kierunkowskazem (lewym).2 Przed rozpoczęciem manewru należy upewnić się, że nie spowoduje to zagrożenia dla innych uczestników ruchu i że istnieje wystarczająca ilość miejsca do bezpiecznego włączenia się do ruchu.2

Skręcanie z Drogi

Opuszczając drogę, aby wjechać na parking, posesję, stację benzynową lub inną przyległą nieruchomość, kierujący musi zasygnalizować swój zamiar odpowiednim kierunkowskazem (prawym lub lewym, w zależności od strony, na którą następuje skręt).2

Zatrzymywanie się na Przystanku Autobusowym

Zgodnie z przepisami, wjazd do zatoki autobusowej i wyjazd z niej należy traktować jako zmianę pasa ruchu i bezwzględnie sygnalizować kierunkowskazem.16 Natomiast w przypadku zatrzymania się na pasie ruchu, którym dotychczas poruszał się pojazd (bez zmiany pasa), przepisy nie wymagają użycia kierunkowskazu, ponieważ nie dochodzi do zmiany kierunku jazdy ani pasa ruchu.16 Niemniej jednak, w Polsce utrwaliła się praktyka sygnalizowania takiego zatrzymania, choć z prawnego punktu widzenia nie jest to konieczne.16

4. Wpływ Poziomych Znaków Drogowych

Poziome znaki drogowe, umieszczane bezpośrednio na jezdni, mają na celu kierowanie ruchem i informowanie kierowców o obowiązujących zasadach.17 Niektóre z nich mają bezpośredni związek z obowiązkiem używania kierunkowskazów.

Linie przerywane (P-1) oznaczają, że zmiana pasa ruchu jest dozwolona, pod warunkiem zachowania ostrożności i zasygnalizowania tego manewru.17 Fakt, że linia jest przerywana, nie zwalnia kierowcy z obowiązku użycia kierunkowskazu przed zmianą pasa. Linie ciągłe (P-2) generalnie zabraniają zmiany pasa ruchu.17 W sytuacji, gdy pas ruchu jest oddzielony linią ciągłą, sygnalizowanie zamiaru jej przekroczenia w celu zmiany pasa byłoby sprzeczne z przepisami. Jednakże, jeśli przed skrzyżowaniem pas do skrętu jest oddzielony linią ciągłą, a kierujący zamierza skręcić, użycie kierunkowskazu jest nadal wymagane. Podwójne linie ciągłe (P-3) oddzielają pasy ruchu o przeciwnych kierunkach i ich przekraczanie jest zabronione.17

Strzałki kierunkowe (P-8) na jezdni wskazują dopuszczalne kierunki jazdy z danego pasa ruchu.17 Nawet jeśli strzałka wskazuje obowiązkowy kierunek jazdy (np. tylko w prawo), kierowca ma obowiązek użyć kierunkowskazu sygnalizującego ten zamiar.3 Znak poziomy informuje o możliwości jazdy w danym kierunku, natomiast kierunkowskaz komunikuje intencję kierowcy, aby ten manewr wykonać. W przypadku strzałek wskazujących więcej niż jeden dopuszczalny kierunek (np. prosto lub w lewo), kierowca musi zasygnalizować wybrany kierunek jazdy.19 Podobnie, na pasach ruchu przeznaczonych wyłącznie do skrętu (wskazanych strzałką), włączenie kierunkowskazu jest obowiązkowe, ponieważ nadal mamy do czynienia ze zmianą kierunku jazdy.10

Inne znaki poziome, takie jak linie zatrzymania (P-12) czy przejścia dla pieszych (P-10), nie mają bezpośredniego wpływu na obowiązek używania kierunkowskazów, ale kierowcy powinni pamiętać o sygnalizowaniu swoich zamiarów w pobliżu tych miejsc, zwłaszcza przy skręcaniu.

5. Wpływ Pionowych Znaków Drogowych

Pionowe znaki drogowe, umieszczane przy drodze, dostarczają kierowcom informacji o obowiązujących zasadach ruchu, ostrzeżeniach i nakazach.19 Niektóre z nich również mają znaczenie dla obowiązku używania kierunkowskazów.

Znaki nakazu (Typ C), takie jak "Nakaz jazdy w prawo" (C-2) czy "Nakaz jazdy w lewo" (C-4), informują kierowców o obowiązkowym kierunku jazdy na najbliższym skrzyżowaniu lub w miejscu, gdzie możliwa jest zmiana kierunku.11 Pomimo istnienia takiego znaku, kierowca ma obowiązek użyć kierunkowskazu odpowiadającego kierunkowi wskazanemu przez znak.3 Znak informuje o wymogu prawnym, a kierunkowskaz komunikuje zamiar jego spełnienia innym uczestnikom ruchu.

Znaki ostrzegawcze (Typ A), takie jak "Zakręt w prawo" (A-1) czy "Skrzyżowanie" (A-6), ostrzegają o zbliżających się zmianach w przebiegu drogi. Chociaż same w sobie nie nakazują użycia kierunkowskazu, powinny skłonić kierowcę do zastanowienia się nad swoimi dalszymi planami i zasygnalizowania zamiaru skrętu lub zmiany kierunku jazdy z odpowiednim wyprzedzeniem.2

Znaki informacyjne (Typ D) oraz znaki kierunku i miejscowości (Typ E) zazwyczaj nie mają bezpośredniego wpływu na obowiązek używania kierunkowskazów, ale mogą wskazywać na sytuacje, w których zmiana kierunku jazdy będzie konieczna, a tym samym użycie kierunkowskazu stanie się obligatoryjne (np. znak informujący o zbliżającym się rondzie).

Należy pamiętać, że sygnalizacja świetlna ma wyższy priorytet niż znaki pionowe.21 Jeśli sygnalizator wskazuje kierunek jazdy (np. zielona strzałka w lewo), kierowca powinien się do niego stosować, ale obowiązek zasygnalizowania skrętu kierunkowskazem nadal istnieje, aby poinformować innych uczestników ruchu o swoim zamiarze.

6. Wyjątki od Obowiązku Używania Kierunkowskazów

Polskie przepisy ruchu drogowego przewidują kilka wyjątków od ogólnego obowiązku używania kierunkowskazów.

Jedynym wyraźnie wymienionym wyjątkiem jest sytuacja, gdy pojazd nie jest wyposażony w kierunkowskazy.4 Może to dotyczyć niektórych pojazdów zabytkowych lub specjalnych. W takim przypadku kierujący jest zobowiązany sygnalizować zamiar zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu poprzez wyciągnięcie ręki w stronę zamierzonego manewru.4

Kolejnym wyjątkiem jest jazda na wprost przez skrzyżowanie.10 Jeśli kierujący nie zamierza skręcać ani zmieniać pasa ruchu, użycie kierunkowskazu nie jest wymagane.

W przypadku omijania przeszkody znajdującej się na jezdni, jeśli manewr ten odbywa się w obrębie tego samego pasa ruchu i nie wymaga nawet minimalnej zmiany pasa, sygnalizowanie nie jest konieczne.3 Jeśli jednak ominięcie przeszkody wiąże się z koniecznością zmiany pasa ruchu, nawet niewielkiej, użycie kierunkowskazu jest obowiązkowe.3

Jak wspomniano wcześniej, przy wjeździe na standardowe rondo o ruchu okrężnym nie ma prawnego obowiązku włączania kierunkowskazu.3

Pewne wątpliwości budzi kwestia zatrzymania się na pasie ruchu. Zgodnie z literalnym brzmieniem przepisów, nie stanowi to zmiany kierunku jazdy ani pasa ruchu, więc teoretycznie nie wymaga sygnalizowania kierunkowskazem.16 Niemniej jednak, w praktyce wielu kierowców sygnalizuje takie zatrzymanie, co choć nie jest wymagane, może być postrzegane jako forma dodatkowej informacji dla innych uczestników ruchu.

Jeden z materiałów sugeruje, że na dużych rondach, gdzie pas ruchu prowadzi niemal prosto do wyjazdu, sygnalizowanie zjazdu prawym kierunkowskazem może nie być konieczne, jeśli nie dochodzi do zmiany kierunku jazdy ani pasa ruchu.10 Jednakże, ze względu na potencjalną niejednoznaczność takiej sytuacji, zaleca się generalnie sygnalizowanie prawym kierunkowskazem każdego zjazdu z ronda dla uniknięcia pomyłek.

Warto podkreślić, że przepisy dotyczące używania kierunkowskazów są zasadniczo jednoznaczne i nie przewidują wielu wyjątków.14 Nawet jeśli pas ruchu jest przeznaczony wyłącznie do skrętu, a znaki lub sygnalizatory wskazują tylko jeden możliwy kierunek jazdy, zamiar skrętu nadal należy zasygnalizować kierunkowskazem.11

7. Konsekwencje Prawne Nieużywania Kierunkowskazów

Nieużywanie kierunkowskazów w sytuacjach, gdy jest to wymagane, stanowi naruszenie przepisów ruchu drogowego i może skutkować konsekwencjami prawnymi.

Najczęściej spotykaną sankcją jest mandat karny.1 Aktualna wysokość mandatu za nieużywanie kierunkowskazu podczas zmiany pasa ruchu lub kierunku jazdy wynosi 200 złotych.6

Oprócz mandatu finansowego, za nieprawidłowe lub brak sygnalizowania manewrów kierowca może otrzymać również punkty karne.6 Za omawiane wykroczenie przewidziane są zazwyczaj 2 punkty karne.6

Należy jednak pamiętać, że brak sygnalizacji lub nieprawidłowe sygnalizowanie manewrów może przyczynić się do powstania niebezpiecznych sytuacji na drodze, a w konsekwencji prowadzić do kolizji lub wypadków. W takich przypadkach konsekwencje prawne i finansowe mogą być znacznie poważniejsze. Ponadto, nagminne ignorowanie obowiązku używania kierunkowskazów negatywnie wpływa na płynność ruchu i ogólną kulturę jazdy.2

8. Wnioski

Obowiązek używania kierunkowskazów w Polsce jest jasno określony w przepisach prawa o ruchu drogowym, a w szczególności w artykule 22, ustęp 5 Kodeksu Drogowego. Przepis ten nakłada na kierujących pojazdami obowiązek zawczasu i wyraźnie sygnalizowania zamiaru zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu oraz zaprzestania sygnalizowania niezwłocznie po wykonaniu manewru. Obowiązek ten dotyczy wielu sytuacji, w tym skręcania na skrzyżowaniach (również na rondach), zmiany pasa ruchu, wyprzedzania, zawracania, włączania się do ruchu i skręcania z drogi.

Zarówno poziome, jak i pionowe znaki drogowe odgrywają istotną rolę w organizacji ruchu i często determinują konieczność użycia kierunkowskazów. Linie na jezdni informują o możliwości zmiany pasa ruchu, a strzałki kierunkowe wskazują dopuszczalne kierunki jazdy, co w połączeniu z obowiązkiem sygnalizowania zamiaru wykonania manewru przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa. Pionowe znaki nakazu i ostrzegawcze również wpływają na konieczność sygnalizowania planowanych działań na drodze.

Wyjątki od obowiązku używania kierunkowskazów są nieliczne i dotyczą głównie sytuacji, gdy pojazd nie jest w nie wyposażony lub gdy kierujący kontynuuje jazdę prosto. Nieprawidłowe korzystanie z kierunkowskazów lub ich brak w wymaganych sytuacjach jest wykroczeniem, za które grozi mandat karny i punkty karne.

Podsumowując, regularne i prawidłowe używanie kierunkowskazów jest nie tylko wymogiem prawnym, ale przede wszystkim fundamentalnym elementem odpowiedzialnego zachowania na drodze. Jasne i terminowe komunikowanie swoich zamiarów przez kierowców znacząco wpływa na bezpieczeństwo wszystkich uczestników ruchu oraz na płynność ruchu drogowego w Polsce.

Works cited

1. Kierunkowskazy w samochodzie – kiedy i jak prawidłowo ich ..., accessed on April 2, 2025, https://autoumowa.pl/kierunkowskazy-w-samochodzie/
   

2. Włączony kierunkowskaz wskazuje Twoją drogę - Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad - Portal Gov.pl, accessed on April 2, 2025, https://www.gov.pl/web/gddkia/wlaczony-kierunkowskaz-wskazuje-twoja-droge
   

3. Kierunkowskaz — kiedy, gdzie i po co? - Polskie Stacje Paliw HUZAR, accessed on April 2, 2025, https://huzar.eu/kierunkowskaz-kiedy-gdzie-i-po-co/
   

4. [Zmiana kierunku jazdy lub pasa ruchu; zakazy zawracania; jazda ..., accessed on April 2, 2025, https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/prawo-o-ruchu-drogowym-16798732/art-22
   

5. 60. Pierwszeństwo łamane ... - Blog o prawie na drogach, accessed on April 2, 2025, http://mrerdek1.blogspot.com/2016/06/60-kierunkowskazy-na-pierwszenstwie.html
   

6. Ile wynosi mandat za brak kierunkowskazu? Kierowcy nadal nie wiedzą, accessed on April 2, 2025, https://motoryzacja.interia.pl/przepisy-drogowe/news-ile-wynosi-mandat-za-brak-kierunkowskazu-kierowcy-nadal-nie,nId,7825863
   

7. Mandat za kierunkowskaz. Nieświadomie łamiemy przepisy - WP Finanse, accessed on April 2, 2025, https://finanse.wp.pl/mandat-za-kierunkowskaz-nieswiadomie-lamiemy-przepisy-7056838726400129a
   

8. Mandat za kierunkowskaz. Nieświadomie łamiemy przepisy - Money.pl, accessed on April 2, 2025, https://www.money.pl/gospodarka/mandat-za-kierunkowskaz-nieswiadomie-lamiemy-przepisy-7043741242547040a.html
   

9. Jak nie używać kierunkowskazów? Kierowcy popełniają podstawowy błąd, accessed on April 2, 2025, https://motoryzacja.interia.pl/przepisy-drogowe/news-jak-nie-uzywac-kierunkowskazow-kierowcy-popelniaja-podstawow,nId,20946745
   

10. Czy trzeba używać kierunkowskazu na pasie do skrętu? - Szkoła jazdy | WEGA, accessed on April 2, 2025, https://szkolawega.pl/blog/czy-trzeba-uzywac-kierunkowskazu-na-pasie-do-skretu
    

11. Najważniejsze zasady używania kierunkowskazów. Pas do skrętu, ronda, pierwszeństwo łamane - Auto Świat, accessed on April 2, 2025, https://www.auto-swiat.pl/porady/prawo-jazdy/stoisz-na-pasie-do-skretu-i-nie-wlaczasz-kierunkowskazu-policja-na-to-patrzy/34dl5xj
    

12. Prawidłowe używanie kierunkowskazów - kiedy? - 24opony.pl, accessed on April 2, 2025, https://www.24opony.pl/akt,0,874/prawidlowe-uzywanie-kierunkowskazow---kiedy-.html
    

13. Jak używać kierunkowskazów na skrzyżowaniach z pierwszeństwem łamanym? - Auto Świat, accessed on April 2, 2025, https://www.auto-swiat.pl/porady/prawo/czy-takim-skrzyzowaniu-trzeba-wlaczyc-kierunkowskaz-zalezy-skad-jedziesz/zttsw3r
    

14. Stoję na pasie do skrętu, czy włączyć kierunkowskaz? To podchwytliwe pytanie, accessed on April 2, 2025, https://motoryzacja.interia.pl/przepisy-drogowe/news-stoje-na-pasie-do-skretu-czy-wlaczyc-kierunkowskaz-to-podchw,nId,7273044
    

15. Mandat za znakiem P-8. Kara i punkty zaskakują kierowców - Dziennik.pl, accessed on April 2, 2025, https://auto.dziennik.pl/porady/artykuly/9594049,mandat-za-znakiem-p-8-kara-i-punkty-zaskakuja-kierowcow.html
    

16. Kierunkowskaz i zatrzymanie na przystanku - Prawo Drogowe, accessed on April 2, 2025, https://www.prawodrogowe.pl/informacje/ekspert-wyjasnia/kierunkowskaz-i-zatrzymanie-na-przystanku
    

17. Jak rozpoznać i zinterpretować znaki poziome na drodze? - mszczesniak, accessed on April 2, 2025, https://www.mszczesniak.pl/jak-rozpoznac-i-zinterpretowac-znaki-poziome-na-drodze
    

18. Rodzaje znaków drogowych: jaki jest podział oznaczeń? - Znakowo.pl, accessed on April 2, 2025, https://www.znakowo.pl/blog/rodzaje-znakow-drogowych-podzial-oznaczen/
    

19. Znaki poziome – co oznaczają, jak stosować? Poradnik dla kierowców - CUK, accessed on April 2, 2025, https://cuk.pl/porady/znaki-poziome
    

20. Rozdział 2. Znaki drogowe pionowe - Rozporządzenie Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie znaków i sygnałów drogowych [znaki i sygn. drog.] - ArsLege, accessed on April 2, 2025, https://arslege.pl/rozporzadzenie-ministrow-infrastruktury-oraz-spraw-wewnetrznych-i-administracji-w-sprawie-znakow-i-sygnalow-drogowych/k1026/s14177/
    

21. Znaki drogowe pionowe: klucz do bezpieczeństwa na drodze - Incor, accessed on April 2, 2025, https://incor.com.pl/znaki-drogowe-pionowe-bezpieczenstwo-na-drodze/